Μέρα ήταν και πέρασε. Μιλάω για την Παγκόσμια Ημέρα του Πρόσφυγα, στις 20 Ιουνίου. Ήρθε και πέρασε όπως ήρθε, αφήνοντας πίσω της την πικρότατη επίγευση ενός μαρτυρίου που συνεχίζεται, σαν να πρόκειται να σταματήσει ποτέ, αλλά και τη στυφή γεύση του αίματος που φτύνουν πάνω μας τα θηρία, έχοντας ήδη κατασπαράξει τη ζωή εκείνων για τους οποίους η ημερομηνία 20 Ιουνίου 2021 δεν ήρθε ποτέ.
Δεν έχω καταλάβει λοιπόν τι ακριβώς υπάρχει κάτω από αυτή τη ημερομηνία και τον ορισμό της ως Παγκόσμιας Ημέρας του Πρόσφυγα. Γιορτή σίγουρα δεν είναι. Αλλά ούτε και ημέρα πένθους, αφού τόση υποκρισία θα είχε εκραγεί μέσα στα χέρια μας. Ημέρα θυμού μήπως για το συνεχιζόμενο έγκλημα; Ημέρα έγερσης; Ημέρα συμπόνιας και αλληλεγγύης; Ίσως, πάνω απ’ όλα, να είναι μια μέρα αναπάντητων ερωτημάτων με τα οποία φοβόμαστε να αναμετρηθούμε, γιατί η απάντηση κρύβει πόνο, μόχθο, συγκρουσιακή κατάσταση με τα τέρατα, ξεβόλεμα μιας ήσυχης, κατοικίδιας, ελεεινής ευτυχίας, με ή χωρίς εισαγωγικά. Όπως και να έχει, μέρα ήταν και πέρασε. Ούτε αυτή τη φορά εσχίσθη το καταπέτασμα του ναού.
Και μιας και μας αρέσουν οι αριθμοί και οι αριθμήσεις, επειδή τακτοποιούν ακόμα και τη φρίκη στη συνείδηση, ας ξεχάσουμε (αφού πέρασε η μέρα που οι αριθμοί ανεβαίνουν για λίγο στην «ασήμαντη επιφάνεια των πραγμάτων» και ύστερα πάλι βυθίζονται μαζί με τους ανθρώπους), ας ξεχάσουμε λοιπόν πως ο κάθε άνθρωπος είναι μια έκφραση και μια οιονεί δυνατότητα του αναρίθμητου άπειρου. Ας ξεχάσουμε ή ας μην συγκρατήσουμε ποτέ τον στίχο του νομπελίστα Πολωνού ποιητή Τσέσλαφ Μίλος, πως ο «θάνατος ενός ανθρώπου είναι όπως η πτώση ενός μεγάλου έθνους».
Ας ξεχάσουμε μια τέτοια ενοχλητική λεπτομέρεια και ας μπούμε στην ειρωνική φρίκη των αριθμήσεων, στη φρίκη που περιγελά χυδαία τη ζωή: Τουλάχιστον 1.069 άνθρωποι χάθηκαν στα ελληνικά σύνορα την τελευταία δεκαετία. Το Λιμενικό καταγράφει τους περισσότερους θανάτους, με 612 νεκρούς σε 174 ναυάγια και 271 αγνοούμενους. Η αστυνομία καταγράφει (για το ίδιο διάστημα) 186 θανάτους, από τους οποίους 185 στην περιοχή του Έβρου. Εκεί όπου φωτογραφήθηκε συμβολικά (αλλά συμβολίζοντας κάτι ανείπωτα σκοτεινό) η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου. Εκεί όπου έστελνε νερά αναψύξεως ο Μαρινάκης, για να δροσίσουν τη μαύρη τους ψυχή οι παραστρατιωτικοί κεφαλοκυνηγοί. Εκεί όπου ψέκαζαν με φυτοφάρμακα τους κυνηγημένους, για να μην μολυνθεί η σάπια πραγματικότητα του δυτικού τρόπου ζωής.
Κι αν δεν σας αρέσουν αυτοί οι αριθμοί, έχω κι άλλους, σ’ αυτή την τραγική κωμωδία που παίζεται εις βάρος όλων, ακόμα και των ίδιων που διώχνουν και αποστρέφουν το βλέμμα και πετροβολούν και βρίζουν. Ίσως μάλιστα περισσότερο σε βάρος αυτών των χρήσιμων φονιάδων, είτε πραγματικών είτε οιονεί. Είτε ένστολων είτε χωρίς στολή. Έχω κι άλλους αριθμούς για να μας σκεπάσουν με την ασφάλεια μιας σίγουρης φρίκης: όπως διαπίστωσε το πανευρωπαϊκό δίκτυο δημοσιογράφων (δημοσιογράφων όμως, όχι εθελόδουλων φραγκοφονιάδων και εξωνημένων συνειδήσεων) Last in Europe, τουλάχιστον 440 παιδιά, εκ των οποίων τα 35 ήταν μωρά και 33 έγκυες γυναίκες, έχουν πεθάνει στα σύνορα της Ευρώπης και εντός των συνόρων της από τον Ιανουάριο του 2018 έως τον Ιούνιο του 2021.
Υπάρχουν κι άλλοι αριθμοί, αλλά δεν ξεγελάς το έγκλημα κατά της ανθρωπότητας παραθέτοντας αριθμούς. Το έγκλημα συνεχίζεται. Διαρκώς. Δεν είναι απλώς μια μέρα που πέρασε και που στο κάτω κάτω κι αυτή η αρίθμηση ψεύδος είναι. Το έγκλημα συνεχίζεται γιατί το θηρίο είναι παγκόσμιο και καταπίνει παντού τους ανθρώπους.
Τίποτα δεν μπορείς να πεις με τους αριθμούς του θανάτου. Γιατί και η καταδίκη τεσσάρων παιδιών επειδή, λέει, έβαλαν φωτιά στην κόλασή τους στη Μόρια θάνατος είναι. Γιατί και η φωτογραφία του κυρίου και της κυρίας «δε με μέλει» μπροστά στη συγκλονιστική φωτογραφία του Γιάννη Μπεχράκη θάνατος είναι.
Μόνο που αυτοί δεν ξέρουν πως ο πρόσφυγας που οδοιπορεί υπό βροχήν κρατώντας αγκαλιά το παιδί του πέρασε ανάμεσά τους και συνέχισε τον δρόμο του. Οι πεθαμένοι έμειναν πίσω. Παγιδευμένοι σε μια αμήχανη φωτογραφία θανάτου.
