Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Γεφύρι της Πλάκας / Όταν σέβεσαι τα μνημεία, σε θαυμάζει η οικουμένη
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Γεφύρι της Πλάκας / Όταν σέβεσαι τα μνημεία, σε θαυμάζει η οικουμένη

ΓΕΦΥΡΙ ΑΡΤΑΣ

Από τα πιο εντυπωσιακά δείγματα μονότοξου πέτρινου γεφυριού στα Βαλκάνια, το Γεφύρι της Πλάκας έγινε και μοναδικό δείγμα της σύμπλευσης της πιο προηγμένης τεχνολογίας με την παραδοσιακή μαστορική όταν μπήκε το στοίχημα της αποκατάστασής του, μετά την ολοκληρωτική κατάρρευσή του από την φοβερή καταιγίδα της 1ης Φεβρουαρίου 2015 και την πρότερη αδιαφορία.

Αυτό το στοίχημα και ο αγώνας δρόμου που ξεκίνησε το 2015 για την αποκατάστασή του έστησε ξανά το γεφύρι στα πόδια του και χθες του χάρισε το Βραβείο Ευρωπαϊκής Κληρονομιάς - Εuropa Nosta 2021, τη σημαντικότερη δηλαδή διάκριση της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την πολιτιστική κληρονομιά, εντάσσοντάς το στα 24 υποδειγματικά επιτεύγματα στον τομέα της κληρονομιάς από 18 χώρες. Αυτό το βραβείο νοηματοδοτείται ιδιαίτερα στις μέρες μας καθώς αναδεικνύει ότι ο σεβασμός και η φροντίδα για τα τέχνεργα του πολιτισμού μας μπορούν να κάνουν θαύματα και να προκαλέσουν βραβεία και θαυμασμό διεθνώς.

Είναι και ένα τρανταχτό μήνυμα που οφείλει να λάβει υπόψιν η ελληνική κυβέρνηση για τον τρόπο που διαχειρίζεται την πολιτιστική κληρονομιά, με τρανταχτό παράδειγμα την Ακρόπολη και τις αρχαιότητες του μετρό Θεσσαλονίκης, καθώς, παρά τις εκκλήσεις της διεθνούς και εγχώριας επιστημονικής κοινότητας, εμμένει να καταστρέψει ένα άλλο θαυμαστό μνημείο της χώρας.

Συστράτευση για έναν επιστημονικό άθλο

Η αποκατάσταση του περίφημου Γεφυριού της Πλάκας υπήρξε καρπός επιτυχημένης διεπιστημονικής συνεργασίας, με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο στην εμπροσθοφυλακή να αναλαμβάνει τον επιστημονικό άθλο της αποκατάστασης, αλλά και επιτυχημένης πολιτικής και αυτοδιοικητικής συστράτευσης ανάμεσα στα υπουργεία Πολιτισμού, Μεταφορών και Ανάπτυξης, την Περιφέρεια Ηπείρου και το Τεχνικό Επιμελητήριο. Η αποκατάστασή του αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη ανακατασκευή λίθινης γέφυρας στην Ελλάδα και ένα από τα λίγα παρόμοια έργα παγκοσμίως.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά η κριτική επιτροπή στο σκεπτικό βράβευσης, «η έρευνα και η τεκμηρίωση αποτέλεσαν μια σταθερή βάση για αυτό το έργο, που είχε στόχο να προσδιορίσει και να αναπαραγάγει τις παραδοσιακές τεχνικές που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή της γέφυρας». Συμπληρώνει δε ότι «αυτό το έργο αποτελεί παράδειγμα του πώς μια χρηστική κατασκευή γίνεται αντιληπτή και ως όμορφη. Η ολοκληρωμένη αποκατάσταση του Γεφυριού της Πλάκας συμβάλλει στην ανάδειξη του τοπίου και του περιβάλλοντος».

Δ. Καλιαμπάκος: Ο απλός κόσμος σήκωσε ξανά το Γεφύρι

Ο Τζουμερκιώτης καθηγητής Δημήτρης Καλιαμπάκος, συντονιστής της Ομάδας Έργου του ΕΜΠ, από την πρώτη στιγμή έθεσε την επιστημονική γνώση και εμπειρία σ’ αυτό το δύσκολο εγχείρημα. «Η αναστήλωση της Γέφυρας Πλάκας ακολούθησε μια δύσκολη διαδρομή, με πολλά σκαμπανεβάσματα, μιας που έπρεπε ουσιαστικά να χαράξει τον δρόμο που έμελλε να ακολουθήσει» μας λέει. «Ταυτόχρονα η σημασία, η κλίμακα και η τεχνική πολυπλοκότητα του έργου ανέβαζαν ακόμη περισσότερο τον βαθμό δυσκολίας.

Σε αυτή τη διαδρομή ίσως η πιο κρίσιμη στιγμή ήταν αυτή ακριβώς μετά την κατάρρευση. Μέσα στο βαθύ σκοτάδι της κρίσης, με μυριάδες προβλήματα να χάσκουν, ήταν πολύ πιθανό η καταστροφή, παρά το σοκ που προκάλεσε σε όλο τον ελληνικό λαό και όχι μόνο στους Ηπειρώτες, να γίνει στην πράξη αποδεκτή, το Γεφύρι να παρασυρθεί στη λήθη και στη λησμονιά. Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, εκείνη την κρίσιμη στιγμή έδωσε το μήνυμα ότι το Γεφύρι μπορεί και πρέπει να αναστηλωθεί. Συγκρότησε μια διεπιστημονική ομάδα έργου, με 25 καθηγητές και 44 έμπειρους ερευνητές, η οποία διαμόρφωσε τις κατευθυντήριες γραμμές για το έργο της αναστήλωσης. Από τότε, μέχρι και τη στιγμή που στάθηκε ξανά αγέρωχο στη θέση του, δεν εγκατέλειψε ποτέ το πόστο του στην προμετωπίδα των κοινών προσπαθειών, μαζί με όλους αυτούς που ο ρόλος τους υπήρξε εξίσου σημαντικός» επισημαίνει.

«Σήμερα, που η προσπάθεια αυτή επιβραβεύεται και με το σημαντικό βραβείο της Europa Nostra», υπογραμμίζει, «πιστεύω ότι το πιο μεγάλο μπράβο ανήκει στον απλό κόσμο. Αυτόν που δεν άφησε το γεφύρι να ξεχαστεί, που η αγάπη του γι’ αυτό ώθησε όλους τους παράγοντες, Πολιτεία, φορείς, επιστήμονες, να πράξουν στο ακέραιο το καθήκον τους. Αυτός, ο απλός κόσμος, σήκωσε ξανά το Γεφύρι»!

Ν. Ξυδάκης: Πρώτη προτεραιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ

Ο Νίκος Ξυδάκης μόλις είχε προφτάσει να καθίσει στην καρέκλα του υπουργού Πολιτισμού όταν έγινε η καταστροφή. «Το Γεφύρι της Πλάκας ήταν η πρώτη μεγάλη πρόκληση για την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, τον Φεβρουάριο του 2015 και για μένα ως υπουργό Πολιτισμού τότε. Η καταστροφή συνέβη λίγο μετά την ορκωμοσία του υπουργικού συμβουλίου. Κινητοποιηθήκαμε αμέσως, όχι υπηρεσιακά και κυβερνητικά, αλλά εθνικά» θυμάται για τις ημέρες που ξεκίνησε αμέσως ο άθλος της αποκατάστασης.

«Οι συσκέψεις και οι ενέργειες των πρώτων εβδομάδων ήταν καθοριστικές διότι, πρώτον, δείξαμε στους συμπολίτες μας ότι η χρεοκοπημένη Ελλάδα ήθελε και μπορούσε να διασώσει την ταυτότητά της, την ψυχή της. Και, δεύτερον, κινητοποιήσαμε συλλογικά τις υγιέστερες δυνάμεις: επιστήμονες, υπηρεσίες, αυτοδιοίκηση, συλλογικούς φορείς» επισημαίνει, καταλήγοντας ότι: «Ξεχωριστή μνεία αξίζει στην Ομάδα Έργου των 69 επιστημόνων του ΕΜΠ με επικεφαλής τον καθηγητή Δημήτρη Καλιαμπάκο, καταγόμενο από τα Τζουμέρκα, και τον καθηγητή Μανώλη Κορρέ, επιστημονικό υπεύθυνο στην προμελέτη. Θυμάμαι πάντα τη θέρμη όλων των Ηπειρωτών που ενεπλάκησαν». Λ. Κονιόρδου: Διάκριση με συμβολικό χαρακτήρα Η Λυδία Κονιόρδου, επί υπουργίας της οποίας κεφαλαιοποιήθηκε η αποκατάσταση, χαρακτηρίζει τη βράβευση «πολύ σημαντική στιγμή» επειδή «είναι αποτέλεσμα μιας συλλογικής προσπάθειας που αποδεικνύει ότι η ισχύς έρχεται πάντα μέσα από την ένωση και το πνεύμα συνεργασίας.

Πέρα από τους ανθρώπους του υπουργείου Πολιτισμού, της επιστημονικής επιτροπής της Περιφέρειας και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, του ΕΜΠ και του Τεχνικού Επιμελητηρίου, καθοριστική ήταν η συμβολή του Χρήστου Σπίρτζη, υπουργού Μεταφορών, και της Όλγας Γεροβασίλη, υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης τότε, που στήριξε όλη την προσπάθεια.

Όλοι δουλέψαμε με αγάπη και έγνοια για το Γεφύρι. Αυτή η βράβευση αποτελεί δικαίωση για όλους, αλλά έχει και έναν συμβολικό χαρακτήρα, του πώς η χώρα μπορεί να διακρίνεται διεθνώς μέσα από τον σεβασμό στα μνημεία της, αρχαία και νεότερα, και μέσα από τον πολιτισμό της».

Όλγα Γεροβασίλη: Ο πολιτισμός προσφέρει θαύματα

Κομβική υπήρξε και η συνεισφορά της Όλγας Γεροβασίλη, ως υπουργού Διοικητικής Ανασυγκρότησης τότε. «Ξαναστήθηκε η ιστορική μνήμη μέσα από ένα επίτευγμα της τεχνολογίας και της παράδοσης» λέει επισημαίνοντας ιδιαίτερα ότι «οι άνθρωποι της περιοχής, που βίωσαν την καταστροφή, βιώνουν τώρα τη μεγάλη χαρά. Μαζί τους και εμείς όλοι που παλέψαμε γι’ αυτό το μνημείο. Η πρότυπη συνεργασία όλων των φορέων για την αποκατάστασή του οδήγησε σ’ αυτό το θαυμαστό αποτέλεσμα. Είναι ένα έργο στο οποίο πιστέψαμε όλοι, με πρώτο τον τότε πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Τα μνημεία, ο πολιτισμός μας απαιτεί τον σεβασμό μας. Γιατί ο πολιτισμός προσφέρει θαύματα» υπογραμμίζει.

Χρ. Σπίρτζης: Πολιτική στον αντίποδα της απαξίας

«Είμαστε υπερήφανοι για την αναστήλωση του Γεφυριού της Πλάκας και ικανοποιημένοι για τη βράβευση ενός μοναδικού έργου» υπογραμμίζει από πλευράς του ο Χρήστος Σπίρτζης, που ως υπουργός Μεταφορών τότε συνέβαλε ιδιαίτερα. «Ήταν μια υπόσχεση στον λαό της Ηπείρου και στον υπερήλικο Τζουμερκιώτη που έκλαιγε βλέποντας το Γεφύρι να έχει πέσει. Ήταν μια υπόσχεση που πραγματοποιήθηκε. Είναι ένα ελάχιστο δείγμα του σεβασμού μας στην πολιτιστική μας κληρονομιά, στον λαό μας, στην ιστορία μας» λέει και τονίζει με νόημα: «Βρίσκεται στον αντίποδα της πολιτικής της απόσπασης αρχαιοτήτων, της τσιμεντοποίησης μνημείων, της απαξίωσης της ιστορίας μας, της παράδοσής μας, του ελληνικού λαού».

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL