«Δεν έχω να κρύψω τίποτα, ρώτα ό,τι θέλεις» είπε ο Στέφανος Κασσελάκης δίνοντας το ελεύθερο σε ερωτήσεις πιο προσωπικές και ανθρώπινες σε συνέντευξη του στο Open.
Η θέση του ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης εμπεριέχει στρες και ευθύνη και πίεση αλλά έχει και πολλά πλεονεκτήματα καθώς όλο αυτό συμβαίνει σε ένα πλαίσιο αγάπης και υποστήριξης, εξήγησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
«Υπάρχει ένα πλαίσιο που στηρίζει τις προσπάθειές μου, άρα δεν είναι μόνο στρες και ευθύνη, υπάρχει ενθουσιασμός υπάρχει και αισιοδοξία».
Η συνθήκη αυτή «έχει απογοητεύσεις και έχει και χαρές, όμως στο τέλος της ημέρας η μεγαλύτερη χαρά θα είναι αν μπορέσουμε να αλλάξουμε αυτή τη χώρα, να την κάνουμε μία Ελλάδα της προόδου, ώστε τα παιδιά που μεγαλώνουν εδώ να ζήσουν τα όνειρά τους εδώ και οι γιαγιάδες και οι παππούδες μας να έχουν την φροντίδα που πρέπει να έχουν», είπε.
Το «κομμάτι της υποκρισίας» είναι κάτι με το οποίο είναι συχνά αντιμέτωπος, σημείωσε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και το χαρακτήρισε ως κάτι που συχνά τον απογοητεύει. «Καμιά φορά δεν υπάρχει κάποιος πιο αχάριστος από εκείνον που έχει ευεργετηθεί», ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Η οικογένειά μου έζησε την προδοσία όταν ήμουν 13 χρονών. Ήταν ένα σκληρό μάθημα αλλά με σχημάτισε κιόλας. Από τότε νιώθω ότι μπορώ να αντέξω τα πάντα. Νιώθω ανθεκτικός» επισήμανε.
Ακούγοντας την μητέρα του για τα χρόνια που ήταν στην Αμερική, μαθητής ακόμα, ο Στέφανος Κασσελάκης φανερά συγκινημένος, είπε «δεν έχω πρόβλημα να κλαίω, δεν θεωρώ ότι η εικόνα της ανδρείας συνεπάγεται και να μην κλαις, το αντίθετο. Το να είσαι γενναίος σημαίνει ότι δεν φοβάσαι να δείξεις συναίσθημα» και συνέχισε υπογραμμίζοντας πως «όλοι οι πολιτικοί θα πρέπει να είναι διάφανοι».
«Συχνά συγκινούμαι μέσω της επαφής με τον κόσμο. Όταν είχα πάει στην Καρδίτσα και είδα τα σπίτια των ανθρώπων να έχουν καταστραφεί από λάσπες. Άλλη μία ευάλωτη στιγμή μου ήταν όταν εκδηλώθηκα στη μητέρα μου για τον προσανατολισμό μου, έκλαιγα για ώρες. Ήταν λυτρωτικό και είχα ανάγκη αν και έχω υπάρξει ανεξάρτητος είχα ανάγκη από τη δική της αποδοχή».
Από την άλλη ο Στέφανος Κασσελάκης ανέφερε ότι παίρνει χαρά «από την οικογενειά μου, τους φίλους μου και τη φύση. Δραστηριότητές και ανέμελες στιγμές της Φάρλυ. Απλές στιγμές, η μεγαλύτερη πολυτέλεια δεν είναι το χρήμα, είναι απλές στιγμές».
«Το χρήμα προφανώς, σου επιτρέπει να ανασάνεις και να μην έχεις το καθημερινό άγχος της επιβίωσης. Είναι μία προϋπόθεση» πρόσθεσε.
Σε άλλο σημείο ο Στέφανος Κασσελάκης εξήγησε πως «έχω μάθει να με βρίζουν, και η αλήθεια είναι πως αν πετύχω, πολλές καριέρες παραδοσιακών πολιτικών ανθρώπων θα τελειώσουν. Αλλάζει το παιχνίδι, αλλάζει αυτό με τον κομματικό σωλήνα, τα ρουσφέτια, ξύλινος λόγος. Ξαφνικά θα είναι ένα νέο πεδίο πολύ πιο δημοκρατικό».
«Είναι δύσκολο να αλλάξει η νοοτροπία του κόσμου στο πώς ψηφίζει αλλά το ένστικτό μου λέει ότι αρχικά πάει σιγά σιγά και μετά πολύ γρήγορα. Ο κόσμος αντιδρά σωρευτικά και γρήγορα, αλλά χρειάζεται επιμονή και υπομονή» ανέφερε μεταξύ άλλων ο Στέφανος Κασσελάκης.
«Ήδη συνεργαζόμαστε με τον Αλέξη Τσίπρα» απάντησε ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην ερώτηση αν θα συνεργαζόταν με τον πρώην πρωθυπουργό.
«Ο Αλέξης Τσίπρας ποτέ δεν έφυγε από το κόμμα. Αυτό που έκανε ήταν ότι άφησε ένα κύμα ανανέωσης στο κόμμα. Ο Αλέξης Τσίπρας είναι η σημαία μας».
Ερωτηθείς τι του αρέσει στον πρώην πρωθυπουργό, ο Στέφανος Κασσελάκης αναφέρθηκε στην «απλότητα» του Αλέξη Τσίπρα, δεν θεωρεί τον εαυτό του καλύτερο από τον άλλο».
«Πιο εύκολο είναι να παραστάνεις ότι ακούς, να πηγαίνεις στους επικοινωνιολόγους, στους συμβούλους και να περνάς οριζόντιες πολιτικές που ακούγονται καλά, αλλά στο τέλος της ημέρας έχουν αδικήσει πολλούς. Τους μεταχειρίζονται σαν πιόνια. Σαν ανθρώπους που θα πάνε να ψηφίσουν και μετά τους ξεχνάς» επισήμανε αναφορικά με την επικοινωνία ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.
Και περιέγραψε το πιο σύνηθες παράπονο που ακούει στην περιφέρεια καθώς οι περισσότεροι που τον πλησιάζουν του λένε «σε ευχαριστούμαι γιατί οι άλλοι μας θυμούνται κάθε τέσσερα χρόνια».
Και τόνισε ότι «αυτό που με τσαντίζει πάρα πολύ είναι που ελίτ της Αθήνας παρουσιάζει δήθεν μεταρρυθμίσεις με ένα ωραίο περιτύλιγμα, όταν ξέρω πως αυτές σε 2-3 χρόνια θα έχουν αδικήσει πάρα πολύ κόσμο».
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη
«Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σας καλωσορίζω στο ΟΡΕΝ σε μια καινούργια εκπομπή που ξεκινάει και θα λέγεται «Όσα δε λέμε». Και καταλαβαίνουμε από τον τίτλο ότι θα συζητάμε με ανθρώπους που έχετε αγαπήσει, είναι μέσα στη ζωή σας μέσα από αυτό που κάνουν, γύρω από τα θέματα της ζωής. Τι μας απασχολεί σε αυτή τη ζωή; Πώς θα περάσουμε καλύτερα; Τι βιώματα έχουμε; Τι συναισθήματα κοινά νιώθουμε όλοι; Τι αγωνίες; Ελπίζω να σας ενδιαφέρει και να μας δίνετε κι εσείς ιδέες και ποιους αγαπάτε για να φέρουμε στην εκπομπή.
Σήμερα, πρώτος μας καλεσμένος, ο Στέφανος Κασσελάκης.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Με λένε Στέφανο και έχω να σας πω κάτι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Από εκείνη την ημέρα του Αυγούστου που ανακοίνωσε την υποψηφιότητά του για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ μέχρι και σήμερα, δεν έχει σταματήσει να αποδεικνύει ότι ο χρόνος είναι ένα μέγεθος σχετικό, όπως και οι έννοιες Αριστερά, πολιτική, επικοινωνία.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Γεννήθηκα στο Μαρούσι το 1988. Σε μία χώρα με κληρονόμους πρωθυπουργούς. Σε μία οικογένεια με αυτοδημιούργητους γονείς. Η μητέρα μου, οδοντίατρος, δούλευε μέρα νύχτα να στηρίξει τον πατέρα μου όσο εκείνος άρχιζε την εταιρεία του.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αν ο καθένας μας είναι οι αντιφάσεις του, ο Στέφανος Κασσελάκης είναι ολόκληρος μια αντίφαση. Μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα καταφέρνει να κερδίσει τις εσωκομματικές εκλογές στην αξιωματική αντιπολίτευση, σαρώνοντας υποψηφιότητες με πολύχρονη παρουσία στο κόμμα, υπουργικές θητείες, μεγάλες διαδρομές στα κινήματα, βαθείς δεσμούς με τους μηχανισμούς του ΣΥΡΙΖΑ.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Σήμερα το φως κέρδισε και η ελπίδα συλλογικά γίνεται το μέλλον.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Έκτοτε, δεν έχει σταματήσει να αποδεικνύει πως ο χρόνος είναι σχετικός, αφού όσο ο ίδιος τρέχει με ιλιγγιώδη ταχύτητα αλλάζει με ορμή το κόμμα του παραδοσιακές αντιλήψεις για την Αριστερά, τον τρόπο επικοινωνίας με το κοινό του, την ίδια τη λειτουργία του κόμματος. Ακόμη και το βιογραφικό του δεν έχει καμία σχέση με ό,τι παραδοσιακά η Αριστερά θα φανταζόταν ποτέ ως ηγέτη της.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Δεν θέλω να σας πάρω πολύ χρόνο, κυρίως θέλω να απαντήσω όσες παραπάνω ερωτήσεις γίνεται, μέσα στο πρόγραμμα βέβαια.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Η λαμπερή εικόνα του, η αμεσότητά του τόσο διαφορετική από την ξύλινη πολιτική γλώσσα που ξέραμε, η αίσθηση οικειότητας που δημιουργεί, η απλότητα, η άμεση επικοινωνία του με τον κόσμο είναι μόνο μερικές από τις αλλαγές που φέρνει στην πολιτική ζωή, ο Στέφανος. Ένας από τους ελάχιστους πολιτικούς στην ιστορία του συντηρητικού ελληνικού κράτους, που τόλμησε να μιλήσει με τη γλώσσα της αλήθειας για την προσωπική του ζωή.
Π. ΣΑΡΑΚΗΣ: Εδώ μιλάμε για το πρότυπο της οικογένειας, εμείς υπερασπιζόμαστε την παραδοσιακή μορφή της οικογένειας. Εσείς έχετε μια άλλη άποψη.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι δεν έχω άποψη, είναι η ζωή μου.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Να ευχαριστήσω τη δική μου προσωπική οικογένεια, χωρίς την οποία δεν θα μπορούσα να είμαι εδώ και αυτό είναι ο Τάιλερ και η Φάρλι η σκυλίτσα μας. You are the reason I am here and you gone offer this country a great deal of hope and results.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τα χρόνια πέρασαν, το μικρό αγόρι μεγάλωσε. Σπούδασε με υποτροφία σε ένα από τα κορυφαία πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών, το UPENN που φοιτούν μελλοντικοί Πρόεδροι της Αμερικής. Δούλεψε στην καρδιά του καπιταλισμού, έφτιαξε περιουσία και επέστρεψε στην Ελλάδα για να κατέβει ως υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο επικρατείας του ΣΥΡΙΖΑ.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Καιρός να κάνουμε τον κάθε πολίτη υπερήφανο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πριν έναν χρόνο, ακριβώς ελάχιστοι γνώριζαν το όνομά του. Σήμερα είναι ένας από τους πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής. Τα πάντα έχουν ειπωθεί για τον Στέφανο Κασσελάκη: μεσσίας, rock star, πολιτικός γκουρού, influencer, ιεροκήρυκας.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Σας λέω ένα πράγμα ξεκάθαρο: δεν πρόκειται να σας προδώσω ποτέ. Δεν πρόκειται να σας προδώσω ποτέ. Δεν πρόκειται να σας προδώσω ποτέ!
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Η κρίση που για καιρό υπόγεια εξελισσόταν στον ΣΥΡΙΖΑ, εντέλει εκδηλώθηκε ανοιχτά και το Κόμμα διασπάστηκε. Ο νέος ηγέτης δοκιμάζεται. Έχει το πολιτικό σθένος να σώσει το κόμμα από την κατάρρευση. Μετά από ένα σκληρό «μπρα ντε φερ», παραμένει Πρόεδρος του Κόμματος και επαναβεβαιώνει την προτίμηση στο πρόσωπό του.
Σήμερα το φαινόμενο Κασσελάκης είναι σε πλήρη εξέλιξη. Όταν οι προβολείς σβήνουν, ποια είναι η ζωή του πιο προβεβλημένου πολιτικού αρχηγού στη χώρα; Όταν οι δημόσιες εμφανίσεις τελειώνουν, πώς συνομιλεί με τον εαυτό του; Πώς διαχειρίζεται τη λατρεία, την απαξίωση και τον φθόνο που έχει δεχτεί; Ποιο είναι το όραμα που τον δονεί; Ποιος εντέλει είναι ο άνθρωπος πίσω από το πολιτικό, Στέφανο Κασσελάκη;
********
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Καλώς ήρθες Στέφανε.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Γεια σου Άννα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Χαίρομαι που σε έχω εδώ κοντά μου σήμερα.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ευχαριστώ.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και που μου είπες όταν σου ζήτησα να κάνουμε την εκπομπή και να μου κάνεις και ποδαρικό και σου λέω «θα με αφήσεις να σου κάνω πιο ανθρώπινες, πιο τρυφερές ερωτήσεις» και μου είπες «ό,τι θες».
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι. Μα δεν έχω να κρύψω τίποτα. Αυτό είναι αλήθεια.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Έχεις όμως στρες στη ζωή αυτή.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Υπάρχει πίεση, αλλά άλλο η πίεση η δική μου από μια θέση που έρχεται και με μεγάλα πλεονεκτήματα, δηλαδή υπάρχει υποστήριξη από πολύ κόσμο, υπάρχει αγάπη από κόσμο, υπάρχει ένα πλαίσιο που στηρίζει τις προσπάθειές μου, άρα δεν είναι μόνο στρες. Είναι στρες και ευθύνη, αλλά περνάμε και καλά, υπάρχει και ενθουσιασμός, υπάρχει και αισιοδοξία.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Άρα βλέπεις κι ότι είναι ένα παιχνίδι όλο αυτό στη ζωή.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι παιχνίδι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Δηλαδή με την καλή έννοια ότι το ζεις πιο χαρούμενα από το να μη είναι κάτι που σε τρελαίνει από άγχος.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Έχει απογοητεύσεις και έχει και χαρές. Αλλά στο τέλος της ημέρας η μεγαλύτερη χαρά θα είναι εάν μπορέσουμε να αλλάξουμε αυτή τη χώρα, να την κάνουμε μια Ελλάδα της προόδου. Και να μπορέσουν τα παιδιά που μεγαλώνουν εδώ να ζήσουν τα όνειρά τους στην Ελλάδα. Και οι γιαγιάδες μας, οι παππούδες μας να έχουν τη φροντίδα που πρέπει να έχουν, για τα χρόνια τα οποία είναι στο ηλιοβασίλεμα της ζωής τους.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Κάτι που σε απογοήτευσε τώρα πρόσφατα;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Υπάρχουν πάντα άνθρωποι τους οποίους πιστεύεις ότι γνωρίζεις, που χωρίς να σου εξηγήσουν το γιατί ή να θέλουν να μιλήσουν μαζί σου για τον οποιονδήποτε λόγο που έχουν αλλάξει την άποψή τους, ξαφνικά γυρνάνε το άλλο πρόσωπο το οποίο έχουν.
Για εμένα αυτό το κομμάτι της υποκρισίας δεν είναι έκπληξη. Πολλές φορές στη ζωή μου, μεγαλώνοντας, έχω δει το ότι καμία φορά δεν υπάρχει κάποιος ο οποίος να είναι πιο αχάριστος από αυτόν ο οποίος έχει ευεργετηθεί, ή κάποιος ο οποίος γενικά μπορεί να έχει άλλα κίνητρα για το πώς αλλάζει στην πορεία. Αυτό είναι θεμιτό. Αλλά υπάρχει και η άλλη πλευρά, η οποία είναι ότι υπάρχουν και άνθρωποι που δεν πιστεύεις ότι θέλουν να σε βοηθήσουν όσο σε βοηθούν και όχι μόνο αυτό δεν το διαφημίζουν σε εσένα και όταν το μαθαίνεις αισθάνεσαι μεγάλη ευγνωμοσύνη.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Άρα την έχεις ζήσει την προδοσία.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Σίγουρα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Από νωρίς στη ζωή;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Πολύ νωρίς.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Από πολύ νωρίς! Ηλικία;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: 13 ετών.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Καλά, είναι σοκαριστικό ότι μιλάς έτσι αληθινά. Ειλικρινά σου μιλάω, έχουμε συνηθίσει όλοι να θέλουν να κρυφτούν και να κρύψουν κομμάτι που ενδεχομένως δεν θέλουν να τα μοιράζονται.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όπως συστήθηκα στο ελληνικό κοινό, με τον εαυτό μου. Με ένα αυτοβιογραφικό βίντεο, το οποίο είχε και την πορεία της ζωής μου μέχρι την ανακοίνωση της υποψηφιότητας, αλλά είχε και πολιτικές προτάσεις τις οποίες πρεσβεύω. Το γεγονός ότι έζησα προδοσία στα 13 στην οικογένειά μου, μάλλον η οικογένειά μου έζησε την προδοσία από ένα φάσμα ανθρώπων: από τον εξωτερικό δικηγόρο του πατέρα μου μέχρι εργαζόμενους της εταιρείας του πατέρα μου, που ξαφνικά ξέχασαν το πόσο πολύ τους είχε βοηθήσει και εκείνους και τα παιδιά τους. Ήταν ένα πολύ σκληρό μάθημα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και τραυματικό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Τραυματικό, το οποίο όμως με έχει σχηματίσει συγχρόνως, με έχει συνδιαμορφώσει.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σε καθόρισε αυτό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σε έκανε πιο σκληρό, πιο ανθεκτικό, πιο έτοιμο να διεκδικήσεις να μην ξανασυμβεί αυτό που συνέβη τότε; Πώς ξαφνικά σε αυτή την ηλικία βρίσκεσαι να έχεις μια οικονομική δυνατότητα...
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Αυτό είναι άλλο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Συνδέεται με το ότι μπορεί να ορκίστηκες τότε ότι «εγώ δεν θέλω να ζήσω ποτέ ξανά αυτή την εμπειρία, να μην έχω τη δυνατότητα της επιβίωσης οικονομικά»;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Σίγουρα συνδέθηκε, αλλά, νομίζω το πιο βαθύ ένστικτο που καλλιεργήθηκε τότε ήταν μπορώ να αντέξω τα πάντα. Άρα, όταν ξέρεις ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και ότι το αντέχεις και ότι βασίζεται σε πολύ λίγο κόσμο και ότι μπορείς να αναρρώσεις, να ανακάμψεις, είναι κάτι το οποίο δημιουργεί μια σκληράδα μέσα σου, μια δεκτικότητα την οποία προφανώς και την έχω.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και έναν ορθολογισμό που από εκεί και πέρα βέβαια πιο βαθιά υπάρχει ένα τρυφερό κομμάτι; Είσαι ένας τέτοιος συνδυασμός;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Υπάρχει ένας ρομαντισμός. Το ότι μπορεί να είσαι κυνικός σε μερικά πράγματα, αλλά συγχρόνως διψάς για την αυθεντικότητα, για την έκπληξη, τη θετική εξαίρεση του κανόνα. Νομίζω ότι αυτό παρεμπιπτόντως αντανακλά και πολλούς ομογενείς και απόδημους, οι οποίοι μπορεί να έχουν χτυπηθεί ή να τους έχει εκμεταλλευτεί το σύστημα της Ελλάδας, αλλά συγχρόνως αισθάνονται ρομαντικά για τη χώρα, νοσταλγικά.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Μπορεί να νιώθουν ότι τους έχουμε ξεχάσει, αλλά αυτοί έχουν σύνδεση.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι. Ή τα παιδιά τα οποία έχουν φύγει στο εξωτερικό επειδή όταν ενηλικιώθηκαν, όταν αποφοίτησαν από τις σπουδές τους, συνάντησαν μια χώρα η οποία είχε καταστραφεί, χρεοκοπημένη, χωρίς καμία ευκαιρία για απασχόληση, για ειδίκευση και αναγκάστηκαν να μεταναστεύσουν και να αντιμετωπίσουν και ρατσισμό, παρεμπιπτόντως, στο εξωτερικό.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αυτό το αντιμετώπισες εσύ, όταν 14 ετών βρίσκεσαι τελικά να πηγαίνεις σε σχολείο στην Αμερική και φεύγεις από τη χώρα σου, φεύγεις από την οικογένειά σου, αποχωρίζεται τη μητέρα; Που για εμένα είναι το πιο σημαντικό για ένα παιδί. Χαμογελάς τώρα, το ξέρω, γιατί κάπως αυτό το έχεις δουλέψει μέσα σου, αλλά βάλε μας, αν θυμάσαι, στο πώς ένιωθες τότε.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Τώρα ανοίγεις ένα φιλοσοφικό κεφάλαιο το οποίο είναι τι διαμορφώνει ένα παιδί. Είναι μόνο οικογένεια; Είναι οικογένεια και κοινωνία, το περιβάλλον; Ποιος ευθύνεται για το μέλλον;
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ρώτησα και τη μαμά σου γι' αυτό, θα την ακούσουμε σε λίγο τι μου είπε.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Λοιπόν, πιστεύω ότι τα παιδιά καλλιεργούνται και από την οικογένεια, αλλά και από το οικοσύστημα στο οποίο μεγαλώνουν και από την κοινωνία. Γι' αυτό υπάρχει και κοινωνική ευθύνη και όχι μόνο ατομική ευθύνη και οικογενειακή ευθύνη. Αυτό το μήνυμα της αλληλεγγύης και του να μπορούμε να δώσουμε κοινωνική ανέλιξη σε παιδιά μεγαλώνοντας στην πατρίδα τους, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Άρα για εμένα εκείνη την εποχή που συνέβαιναν όλα αυτά...
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Στην τρυφερή ηλικία.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ήταν μια τρυφερή ηλικία, αισθάνθηκα προδομένος από τη χώρα μου, αλλά συγχρόνως και γεμάτος με το πείσμα να γυρίσω πίσω και να μπορέσω να συνεισφέρω σε μια αλλαγή πορείας.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Λοιπόν θέλω να ακούσουμε τη μαμά σου γιατί την έχω ρωτήσει γι' αυτό που συνέβη τότε, γι' αυτό που μου περιγράφεις και εσύ.
Τηλεφωνική επικοινωνία
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Παρακαλώ;
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Λία μου, η Άννα Δρούζα. Καλημέρα.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Καλημέρα σας, τι κάνετε;
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σε ευχαριστώ πάρα πολύ που είναι 5 και μισή το πρωί, αλλά εσύ είσαι εδώ έτοιμη, γιατί είσαι ο άνθρωπος που αγαπάει περισσότερο απ' όλους στον κόσμο τον Στέφανο. Και δεν μπορούσα να μη μιλήσω μαζί σου, εφόσον θα τον έχω στην εκπομπή.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Ωραία, εντάξει.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και είσαι στο Penn στο Πανεπιστήμιο της Αμερικής στη Φιλαδέλφεια και διδάσκεις οδοντιατρική;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Μάλιστα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θέλουμε να μάθουμε από εσένα, που εσύ τον μεγάλωσες και μαζί με τον πατέρα του διαμορφώσατε κατά κύριο λόγο τον χαρακτήρα του Στέφανου, θέλουμε να μας βοηθήσεις να μάθουμε για τον χαρακτήρα του.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Ο χαρακτήρας του, Άννα μου, είναι ένα διάφανος άνθρωπος, με ήθος, με αγάπη για την πατρίδα του. Είναι ο μόνος πολιτικός ίσως που δεν έχει πάρει ένα ευρώ από οποιονδήποτε και από οτιδήποτε. Ό,τι κάνει, το κάνει οικειοθελώς προσπαθώντας να βοηθήσει την πατρίδα του, διότι την αγαπάει, θέλει το ελληνικό όνειρο να πραγματοποιηθεί, όλος ο κόσμος να ζήσει καλύτερα. Είναι ένα ηθικό στοιχείο, είναι διάφανος, είναι ένας καλός άνθρωπος, φιλόπατρης.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ξέρω ότι σε τρυφερή ηλικία και τα δυο παιδιά, όταν συνέβη στην οικογένεια το οικονομικό πρόβλημα, εκεί πιστεύεις ότι καταλάβανε τα παιδιά τι είχε συμβεί; Άλλαξαν πράγματα τότε στη ζωή τους; Και πώς αυτό μπορεί να καθόρισε έτσι ώστε τώρα, σε αυτή την ηλικία, ο Στέφανος πια να είναι οικονομικά ανεξάρτητος ο ίδιος;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Μιλάμε για ένα πανέξυπνο άτομο, το οποίο βρήκε το δρόμο του μόνος του. Έφυγε, ήρθε στην Αμερική, διέπρεψε και πέτυχε.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Έφυγε νωρίς. Μπορείς να μου περιγράψεις σε ποια ηλικία αποφασίζει και κάνει τον αποχωρισμό από εσένα, από την οικογένεια και βρίσκεται εσώκλειστός;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: 14 ετών.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πώς έγινε αυτό; Γιατί δεν μπορεί να φανταστεί ένα παιδί στα 14 να αποχωρίζεται εύκολα την οικογένειά του.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Είχε πάντα μια δυνατή προσωπικότητα ο Στέφανος. Του δόθηκε η ευκαιρία, δηλαδή του έγινε πρόσκληση να πάει στο αμερικανικό λύκειο με υποτροφία και επίσης το Κολλέγιο Αθηνών όπου φοιτούσε, ήταν ο πρώτος ανάμεσα στην τάξη του και γι' αυτό τον λόγο και τον ήθελαν, προκειμένου να τελειώσει εκεί τις σπουδές του, όπου έδειξε και εκεί αρχηγικές τάσεις πάντα φροντίζοντας για το κοινό καλό. Είμαι περήφανη γι' αυτόν, διότι τα κατάφερε και μπράβο του. Μόνος του βρήκε τους δρόμους του.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πώς ήρθε η ιδέα 14 ετών ένα παιδί να φύγει να πάει στην Αμερική;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Του έκαναν πρόσκληση. Συνήθιζαν να στέλνουν τα παιδιά τα καλοκαίρια σε αμερικανικά σχολεία για τη βελτίωση των γνώσεών τους, της γλώσσας. Μιλάει απταίστως πέντε ξένες γλώσσες. Ήμουν πάντα κοντά στο παιδί μου και όταν του δόθηκε αυτή η ευκαιρία και το ήθελε τόσο πολύ, είπα «παιδί μου προχώρα».
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Το ήθελε εκείνος;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Βεβαίως, εκείνος το ήθελε.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Εσύ πώς ένιωσες που θα τον αποχωριζόσουν;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Όπως κάθε μητέρα όταν αποχωρίζεται το παιδί της, ασφαλώς και στενοχωριέται. Αλλά από την άλλη δεν ήθελα όμως να γίνω εμπόδιο στα όνειρά του, σε αυτά τα οποία το παιδί ήθελε να κάνει και έδειξα κατανόηση.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Άρα ήξερε ότι μέσα απ' όλο αυτό που είχε συμβεί με το οικονομικό χτύπημα στην οικογένεια, ήξερε ότι ήταν μια χρυσή ευκαιρία και ήθελε να την αξιοποιήσει, προφανώς. Γιατί πώς αλλιώς θα μπορούσαν να βρεθούν αυτά τα χρήματα για να είναι κανείς πια στην Αμερική και να μπορέσει να φοιτήσει εκεί.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Μα του δόθηκε πλήρης υποτροφία επειδή το άξιζε, επειδή είχε τα εχέγγυα προκειμένου να είναι σε αυτό το σχολείο εσώκλειστο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τον θυμάσαι να μιλάτε τότε και να σου λέει «μαμά, μου λείπεις»;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Σε κάθε παιδί, νομίζω, λείπουν οι γονείς, αλλά από εκεί και μετά η ζωή δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να μπορεί να ανταπεξέρχεται και σε δύσκολες καταστάσεις. Και το παιδί μπόρεσε και διέπρεψε.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θυμάσαι μια δύσκολη κατάσταση που αντιμετώπισε εκεί και συζήτησε μαζί σου και σου ζήτησε να του δώσεις δύναμη;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Όχι καμία. Ήταν πάντα δυνατός, πολύ δυνατός.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τώρα που σε λίγο θα μιλήσω μαζί του, θέλω να του θυμίσεις μια σκηνή που θα χαμογελάσει όταν τη θυμηθεί, που τον είχες εσύ παιδάκι.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Είχε βάλει έξω από την πόρτα του δωματίου του κάποια στιγμή: «Μην ενοχλείτε τον πρωθυπουργό».
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Το είχε γράψει μόνος του αυτό;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Ναι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αυτό είναι γνωστό, μας το έχει πει. Πες μου και κάτι άλλο που μπορεί να μη το έχει θυμηθεί εκείνος.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Τώρα, αυτή τη στιγμή, δεν μπορώ να σκεφτώ κάτι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Στις μητέρες και στους γονείς που μέσα τους δεν έχουν αποδεχτεί τη διαφορετικότητα των παιδιών τους, τι θα ήθελες εσύ να πεις σε αυτούς τους γονείς;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Να αφήσουν τα παιδιά τους ελεύθερα να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους με βάση τις ηθικές αξίες που έχει δώσει η οικογένεια στο παιδί. Δεν είναι σωστό να στεκόμαστε εμπόδιο στα όνειρά τους και σε οτιδήποτε επιδιώκουν.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ποιο είναι το χαρακτηριστικό που έχει πάρει από εσένα; Πού σου μοιάζει;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Από εμένα ή από τον πατέρα του;
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Μετά θα μου πεις για τον πατέρα του.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Την καλοσύνη… Δεν ξέρω, είναι πάνω από εμάς, θα έλεγα, έχει ένα αστέρι στη ζωή του, είναι ειλικρινής, αγαπάει τον τόπο του. Αυτό τον έκανε άλλωστε να γυρίσει πίσω. Δεν είχε κανένα οικονομικό όφελος, αντίθετα ζημία, θα έλεγα, να γυρίσει στην πατρίδα του και να τη βοηθήσει, προκειμένου η πατρίδα του να δει μια καλύτερη μέρα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ποιος είναι ο τρυφερός τρόπος που σου μιλάει; Θυμάσαι μια φράση τρυφερότητας που απευθύνεται σε εσένα, στη μαμά του;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Ναι, θυμάμαι όταν αφήσαμε -αυτό τώρα μου ήρθε στο μυαλό- τον μεγάλο γιο να κάνει τις σπουδές του στο MIT, εγώ μέσα στο αεροπλάνο που τον είχα δίπλα μου έκλαιγα και μου λέει: «Μανούλα μου, μη στενοχωριέσαι, έχεις εμένα, εγώ θα σου σταθώ η χρυσή σου παρηγοριά». Αυτό το θυμάμαι σαν σήμερα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σε ευχαριστώ Λία μου, σε ευχαριστώ πάρα πολύ γι' αυτή την κουβέντα που είχαμε.
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Ευχαριστώ κι εγώ.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ποια είναι η συμβολή που έχεις δώσει στο παιδί σου;
Λ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗ: Να είναι πάντα αληθινός, όπως είναι, και να βάζει το δικό του όφελος σε δεύτερη μοίρα.
* * * * * * * * * * * * *
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Αλίευσες τελικά, επιτυχώς!
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Το θυμάσαι; «Μανούλα μου μη στενοχωριέσαι, εγώ θα σου σταθώ»;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Δόξα τω Θεώ, στη ζωή μου έχω μπορέσει να έχω βιώματα από πολλά σκηνικά και εντός και εκτός Ελλάδας και πολύ ευχάριστα και δυσάρεστα, δεν έχω κάποιο παράπονο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Έχεις αφήσει τον εαυτό σου ποτέ να κλάψει;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Βέβαια. Δεν έχω πρόβλημα να κλαίω, αλήθεια στο λέω. Δεν θεωρώ ότι αυτή η εικόνα της ανδρείας -που είναι μια λέξη προβληματική για άλλους λόγους- αναγκαστικά συνεπάγεται και να μην κλαις, να μη δείχνεις αίσθημα. Το αντίθετο. Το να είσαι γενναίος πάει να πει ότι δεν φοβάσαι να δείξεις αίσθημα. Δεν φοβάσαι. Άλλο αυτό και άλλο να είσαι αφελής. Είναι τελείως διαφορετικά πράγματα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θυμάμαι μου περιέγραφε ένας φίλος για τον Τριντό, τον πατέρα του σημερινού. Τον ρώτησε ο δημοσιογράφος για την πρώην σύζυγό του και εκεί...
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ο Πιέρ Τριντό.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ο Πιέρ Τριντό, ο πατέρας. Και τότε έτρεξε ένα δάκρυ. Και θυμάμαι ότι είχε γίνει τότε πολύ μεγάλο θέμα στον Καναδά και ότι ο κόσμος εξαιτίας του ότι επέτρεψε να αφεθεί αυτή η ευαισθησία και να φανεί, τον είχαν λατρέψει.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Χαίρομαι που ο κόσμος βλέπει αυθεντικότητα και την επιβραβεύει, αλλά αυτό δεν θα έπρεπε να είναι η εξαίρεση. Θα έπρεπε όλοι οι πολιτικοί να είναι πολύ πιο διάφανοι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τι σε κάνει να κλάψεις;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Θα σου πω δυο περιστατικά. Το ένα, το οποίο το θυμάμαι σε μια πολύ ευάλωτη στιγμή και το δεύτερο, το οποίο είναι ένα από πολλά κλάματα που έχω βιώσει το τελευταίο εξάμηνο. Συχνά συγκινούμαι πολύ μέσω της επαφής μου με τον κόσμο. Δηλαδή όταν είχα πάει στην Καρδίτσα και είχα δει τα σπίτια αυτών των ανθρώπων να έχουν καταστραφεί ολοσχερώς από 2 μέτρα λάσπες. Και να βλέπεις τα πτυχία των παιδιών τους με τους βαθμούς πάνω να έχουν σπάσει τα τζάμια τους. Και να βλέπεις φωτογραφίες οικογενειακές και να σου λένε ότι «είμαστε αφημένοι στην τύχη μας» και «ζούμε από τύχη» και αυτή την απελπισία, προφανώς αυτό σε συγκινεί πάρα πολύ. Το δεύτερο, η πιο ευάλωτη στιγμή μου όσον αφορά το κλάμα, ήταν όταν εκδηλώθηκα στη μητέρα μου για τον προσανατολισμό μου.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ένιωσες την ανάγκη να κλάψεις.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Έκλαιγα για ώρες.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Για ώρες;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Για ώρες, ναι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ίσως ήταν λυτρωτικό γιατί έλεγες την αλήθεια σου;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Μου ήταν λυτρωτικό και είχα ανάγκη -αν και έχω υπάρξει ανεξάρτητος για πάρα πολλά χρόνια- εκείνη τη στιγμή είχα ανάγκη από τη δική της αποδοχή.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σου είπε ότι σε αγαπάει;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Η μητέρα μου; Ναι, είμαστε πολύ δεμένη οικογένεια.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Εκείνη τη στιγμή που εσύ της άνοιξες την ψυχή σου; Τότε ειδικά;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι, εννοείται επιτόπου.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Δεν σε απογοήτευσε η αντίδρασή της, αυτό θέλω να πω.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι. Εντάξει είχε μερικές ερωτήσεις προφανώς, αλλά όχι, καθόλου.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αντίστοιχα μπορεί να δακρύσεις και από χαρά; Τι σου δίνει χαρά στη ζωή;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι δεν δακρύζω από χαρά. Από πολύ γέλιο καμία φορά, αλλά όχι από χαρά.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Εννοώ, τι σε κάνει να χαίρεσαι στη ζωή;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Χαίρομαι με την οικογένειά μου, τους φίλους μου και τη φύση, δηλαδή από δραστηριότητες, οι ανέμελες στιγμές. Να βλέπω τη Φάρλι να τρέχει και να βουτάει από την προβλήτα μέσα στην θάλασσα και να κολυμπάει έξω, να πιάνει το τόπι της. Απλές στιγμές.
Η μεγαλύτερη πολυτέλεια δεν είναι το χρήμα. Το χρήμα προφανώς σου επιτρέπει να ανασάνεις και να μην έχεις το καθημερινό άγχος της επιβίωσης. Το ότι άμα σου τύχει μια στραβή, καταστράφηκες. Άρα είναι προϋπόθεση. Ένα επίπεδο οικονομικής αυτάρκειας είναι προϋπόθεση για να μπορείς μετά να έχεις αυτοπραγμάτωση στη ζωή σου, ικανοποίηση. Αλλά ο καθένας έχει άλλο επίπεδο για το τι τον ικανοποιεί. Εφόσον αισθάνεσαι ασφάλεια για την καθημερινότητά σου, που είναι το βασικό για τον Έλληνα πολίτη.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ειδικά εσύ ξέρεις πώς είναι να μην υπάρχει αυτό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Και στη γειτονιά να μη φοβάσαι ότι η κόρη σου θα βγει έξω και θα σκοτωθεί μπροστά από ένα αστυνομικό Τμήμα. Και προφανώς η εθνική ασφάλεια. Διότι είμαστε σε μια περιοχή η οποία είναι εύφλεκτη. Άρα, όταν έχεις ένα επίπεδο ασφάλειας, μετά ο καθένας έχει τον δικό του τρόπο για να αισθάνεται ικανοποίηση με τη ζωή του και χαρά.
Για εμένα η μεγαλύτερη πολυτέλεια είναι ο χρόνος, το να μπορείς να έχεις την ευελιξία του χρόνου και να τον περνάς με τους ανθρώπους που αγαπάς. Διότι όσο περνάνε τα χρόνια, οι δεκαετίες, θα γυρίσεις πίσω τη μνήμη σου, την ανάμνησή σου και θα λες «έχω μαζέψει εμπειρίες, έχω μαζέψει αναμνήσεις στη ζωή μου, έχω μπορέσει να αφιερώσω πολλές ώρες στον άνθρωπο με τον οποίο έχω γεράσει» και αυτό είναι η μεγαλύτερη πολυτέλεια κατά τη γνώμη μου.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Άρα εσύ ξυπνάς το πρωί και τι λες στον εαυτό σου για να ξεκινήσεις να ζεις; Τι είναι αυτό που δίνει δύναμη σε εσένα για να ζήσεις;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Λέω να πιω καφέ πρώτα ή να διαβάσω το τηλέφωνο;
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Γιατί ξέρεις τι πρόκειται να αντικρίσεις στο τηλέφωνο διαβάζοντας. Τι καταιγισμός γίνεται.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Κάθε μέρα με βρίζουν.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θα πάμε σε αυτό. Ένα μικρό διάλειμμα και συνεχίζουμε αμέσως μετά.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τι λες στον εαυτό σου όταν ανοίγεις τα μάτια; «Να πιω τον καφέ ή να ανοίξω το τηλέφωνο»;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Συνήθως λέω να πιω το καφέ και κάνω το αντίθετο. Διαβάζω.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Καλά, όλοι είμαστε εξαρτημένοι, όλοι αυτό κάνουμε. Με το που ανοίγουμε τα μάτια, ανοίγουμε το κινητό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Θα σου εκμυστηρευτώ κάτι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ευχαριστώ. Αυτό σημαίνει ότι έχω κερδίσει λίγο την εμπιστοσύνη σου σιγά σιγά.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Αλλά η εμπιστοσύνη κατακτιέται κάθε μέρα και χάνεται σε μια στιγμή.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αλίμονο, μην αφήσεις να χαλαρώσει κανένας! Λοιπόν;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Εάν τύχει και ξυπνήσω και έχω τη μουσούδα της Φάρλι πάνω μου να ανασαίνει και πολύ ήρεμα και απαλά, το κάνει συχνά…
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ηρεμείς.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ηρεμώ και κάθομαι. Δεν ανοίγω το τηλέφωνο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Λες, ας κλέψω λίγα ακόμη δευτερόλεπτα.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Λίγα λεπτά ακόμη, ναι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και μετά ανοίγεις τηλέφωνο και λες «έχω μάθει να με βρίζουν».
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αυτό τώρα πώς μπορεί ένας άνθρωπος να το διαχειριστεί και να μην τρελαθεί;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Το να μη τρελαθείς, εξαρτάται από τον πυρήνα ο οποίος σε στηρίζει. Ο πυρήνας ο οποίος με στηρίζει εμένα, προφανώς είναι πάνω απ' όλα ο Τάιλερ, ο οποίος ξέρει να με γειώνει και να απορροφά τους κραδασμούς. Πέρα από αυτό, όσον αφορά στο πώς το αντιμετωπίζεις, το αντιμετωπίζεις εάν ξέρεις ποιος είσαι και για ποιο λόγο κάνεις αυτό το οποίο κάνεις.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Όλα ξεκινάνε από εκεί. Αυτογνωσία.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όλα ξεκινάνε από εκεί. Και η πραγματικότητα είναι ότι εάν πετύχω σε αυτό το οποίο κάνω, πολλές καριέρες παραδοσιακών πολιτικών θα τελειώσουν. Αλλάζει όλο το παιχνίδι. Το τι πάει να πει κομματικός σωλήνας, το τι πάει να πει ρουσφέτια, τι πάει να πει ξύλινος λόγος.
Ξαφνικά θα είναι ένα νέο πεδίο, πολύ πιο δημοκρατικό για το πώς μπορεί κάποιος να μπει στην πολιτική και πολύ πιο αποδοτικό επειδή θα υπάρχει λογοδοσία. Λογοδοσία μέσα σε ένα σύστημα το οποίο δεν επιβραβεύει το να είσαι ένα παπαγαλάκι για κάποιον.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πόσο δύσκολο είναι να αλλάξεις τη νοοτροπία του κόσμου, που έχει μάθει να ψηφίζει με τον τρόπο που τελικά...
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Πιστεύω ότι προφανώς είναι δύσκολο, αλλά το ένστικτό μου λέει ότι αρχικά πάει σιγά σιγά και μετά πολύ γρήγορα. Δηλαδή ότι ο κόσμος αντιδρά σωρευτικά και γρήγορα. Αλλά χρειάζεται υπομονή και επιμονή.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και έχεις και τα δύο.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Προς το παρόν.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Άρα το όριο καταλαβαίνεις πότε…
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Περισσότερο επιμονή έχω παρά υπομονή, να σου πω την αλήθεια.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Επιτρέπεις και στον θυμό σου να εκφραστεί ή τον πνίγεις;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όταν είμαι πολύ θυμωμένος δεν φωνάζω. Άρα όταν είμαι πολύ θυμωμένος, υπάρχει σιγή.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ναι, γιατί δεν θέλεις να το ξεσπάσεις.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι, καταλαβαίνουν όλοι τι σημαίνει αυτό. Όταν υψώνω τη φωνή είναι πιο πολύ για να μπουν τα πράγματα σε μια πορεία πιο γρήγορα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και να τους βάλεις σε μια εγρήγορση.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Και δεν σου κρύβω -όχι ότι πρέπει να προδώσω τα διαπραγματευτικά μου εργαλεία- αλλά μπορώ να κάνω και το καρφί και το πέταλο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Το ίδιο καλά και τα δύο;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Αυτό δεν πρόκειται να το αποκαλύψω.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ωραία. Τα όριά σου τα αντιλαμβάνεσαι; Καταλαβαίνεις δηλαδή πότε ξεπερνάς τα όριά σου; Γιατί αυτό έχει σχέση με αυτό που μου περιέγραφες πριν. Έχεις πιάσει τον εαυτό σου να ξεπερνάς τα όριά και να σου αποκαλύπτει ο εαυτός σου κομμάτι που δεν ήξερες κι εσύ για εσένα;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Να σου πω την αλήθεια, όχι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Όχι ακόμη, ίσως.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ίσως ναι. Δεν αισθάνομαι ότι έχω μάθει μια νέα πτυχή του εαυτού μου τους τελευταίους έξι μήνες, που δεν την ήξερα πριν. Ειλικρινά δεν έχω αλλάξει καθόλου. Δηλαδή μπορεί η ζωή μας να έχει αλλάξει ραγδαία: πριν από έναν χρόνο δεν με ήξερε σχεδόν κανείς, παρά μόνο μια μικρή κοινότητα στη ναυτιλία, η οποία είχε ακολουθήσει την σταδιοδρομία μου, είχε δει ότι ήμουν στην ουσία η εξαίρεση, ο ένας νέος ο οποίος κατάφερε να σηκώσει κεφάλι από επενδυτές, να χτίσει μια ναυτιλιακή εταιρεία και μάλιστα να την ρευστοποιήσει με μεγάλη επιτυχία. Άρα η κοινότητα της ναυτιλίας με γνώριζε από αρθρογραφία στις στήλες της ναυτιλίας. Αλλά πέρα από τη ναυτιλία, δεν είχα κάποια παρουσία στην Ελλάδα, 21 χρόνια είμαι εκτός. Και ξαφνικά όλα αλλάζουν, ξαφνικά έχω 100% αναγνωρισιμότητα, έχω ένα σύστημα το οποίο όντως με λοιδορεί με μένος και χλευάζει και ειρωνεύεται και γελοιοποιεί και τα λοιπά. Ευτυχώς δεν έχει κολλήσει τίποτα. Διότι είναι πολύ εύκολο να δημιουργείς ένα αφήγημα όταν η προσοχή του κόσμου είναι μοιρασμένη και στη ζωή τους, αλλά και σε όλα αυτά τα οποία διαβάζουν, ακούν και τα λοιπά.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ότι κρύβονται άλλοι από πίσω, ότι είναι συμφέροντα που...
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι. Δηλαδή μπας και κάποιος έχει καταφέρει να πετύχει σε μια σύννομη χώρα και ανταγωνιστική, όπως είναι η Αμερική και η Νέα Υόρκη, και μετά να έρθει σε ένα ψηφοδέλτιο ενός κόμματος το οποίο δεν έχει εξαρτήσεις, όπως είναι ο ΣΥΡΙΖΑ, δεν οφείλει εκατομμύρια και εκατομμύρια σε τράπεζες. Και ένας καλός άνθρωπος, όπως είναι ο Αλέξης Τσίπρας, να του δώσει μια ευκαιρία σε ένα ψηφοδέλτιο και μετά μέσω από αυτό το κόμμα να μπορεί να αναδειχθεί από τα μέλη του. Δηλαδή υπάρχει κι ένα σενάριο στο οποίο δεν υπάρχει συνωμοσία και αυτή είναι η πραγματικότητα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θα συνεργαζόσουν με τον Αλέξη Τσίπρα αν έλεγε «θέλω να βοηθήσω και εγώ ξανά, να γυρίσω»;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Μα ήδη… Δεν έχει φύγει ποτέ ο Αλέξης Τσίπρας. Ποτέ δεν έφυγε. Αυτό το οποίο έκανε είναι ότι άφησε ένα νέο κύμα ανανέωσης στο κόμμα, για το οποίο κόμμα είναι σημαία μας.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τι σου άρεσε σε αυτόν τον άνθρωπο;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Η απλότητά του. Πολύ απλός. Δεν θεωρεί τον εαυτό του καλύτερο από τον άλλον και σε αυτό, πιστεύω, είμαστε το ίδιο. Και γι' αυτό πιστεύω δεν έχουμε αλλάξει, ούτε εγώ ούτε ο Τάιλερ το τελευταίο εξάμηνο. Έξι μήνες είμαι στο τιμόνι του κόμματος, φαίνεται ένας αιώνας, λες και είναι ένας αιώνας, αλλά είναι μόνο έξι μήνες.
Δεν έχουμε αλλάξει καθόλου, δηλαδή την ίδια ζωή ζούμε. Και μάλιστα θα έλεγα ότι αισθανόμαστε περισσότερο ταπεινοφροσύνη και γείωση από πριν, πολύ απλά διότι έχουμε πολύ παραπάνω αποτυπώματα από την κοινωνία αυτή τη στιγμή.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πού αφιερώνεις τη ζωή σου; Μίλησες τώρα για τη ζωή που ζεις, πού την αφιερώνεις;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: 85% είναι σε άγνωστο κόσμο, προσωπικά άγνωστο, αλλά τους λέω ότι «εσείς μπορεί να μη ξέρετε εδώ και πολύ καιρό, αλλά εγώ σας ξέρω». Ακριβώς επειδή έχω συλλέξει πολλά βιώματα από τη ζωή μου και σε πολλά διαφορετικά περιβάλλοντα, άρα καταλαβαίνεις το κοινό νήμα της ανθρωπότητας ανάμεσα σε τόσες διαφορετικές συνθήκες.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Το ότι έχεις πονέσει στη ζωή σου σε βοηθάει να καταλαβαίνεις και για όλους εμάς που απευθύνεσαι;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: 1000%. Μα αυτό, πιστεύω, είναι αυτό το οποίο εξέπληξε τόσο κόσμο. Το πώς είναι δυνατό αυτός ο οποίος είναι σε αυτή την ηλικία, από τη ναυτιλία, από την τράπεζα και τα λοιπά να έρχεται στη χώρα και να μπορεί να έχει έναν συναισθηματικό δεσμό με τον κόσμο.
Λένε όλοι «η επαφή του με τον κόσμο». Σωστά; Αυτό δεν είναι κάτι το οποίο το έχεις επειδή έχεις ακολουθήσει ένα ακαδημαϊκό πρόγραμμα. Αυτό είναι έμφυτο. Και έμφυτο δεν εννοώ γονιδιακό. Ίσως να παίζει κι έναν ρόλο το γονιδιακό σου κύτταρο, αλλά πέρα από αυτό είναι και το περιβάλλον στο οποίο μεγαλώνεις, οι εμπειρίες, τα ερεθίσματα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Δικαιολογείς την καχυποψία των ανθρώπων;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Προφανώς δικαιολογώ και έχουν κάθε δικαίωμα, όπως είπα και πριν, να διερωτώνται κάθε μέρα εάν όντως εκπροσωπώ αυτό το οποίο θέλουν. Η εμπιστοσύνη χτίζεται κάθε μέρα. Άρα όχι μόνο το δικαιολογώ και το κατανοώ, αλλά το ενθαρρύνω. Πρέπει κάθε μέρα να διερωτώνται ποιος είναι αυτός ο οποίος μπορεί να τους αφουγκραστεί καλύτερα. Και για εμένα και για όλους τους άλλους. Και για εμένα και για τον Κυριάκο Μητσοτάκη.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αφουγκραστεί σημαίνει πώς θα καταλάβεις και τον δικό μας πόνο;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Και πώς θα αφουγκραστεί τα προβλήματά μας, δηλαδή πώς θα καταλάβει τον πόνο, αλλά πως θα προσέξει τις λεπτομέρειες των συνθηκών έτσι ώστε να μπορεί να φέρει λύσεις. Το πιο εύκολο πράγμα είναι να παριστάνεις ότι ακούς και μετά να επιστρέφεις, να πηγαίνεις στους επικοινωνιολόγους σου, στους συμβούλους σου και να περνάς οριζόντιες πολιτικές που ακούγονται καλά, αλλά έχουν πολλούς, στο τέλος της ημέρας, που θα είναι αδικημένοι από αυτές τις πολιτικές. Απλά δεν ξέρουν, λόγω της επικοινωνίας, ότι θα αδικηθούν γιατί τους μεταχειρίζονται σαν πιόνια, σαν ανθρώπους οι οποίοι θα πάνε να ψηφίσουν και μετά τους ξεχνάς. Το ακούω όλη την ώρα από την Περιφέρεια.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Παράπονα.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι. «Σε ευχαριστούμε που έρχεσαι, διότι μας θυμούνται κάθε τέσσερα χρόνια». Όλη την ώρα το ακούω αυτό. Και αυτό που τσαντίζει πάρα πολύ, είναι όταν η ελίτ της Αθήνας παρουσιάζει δήθεν μεταρρυθμίσεις με ένα ωραίο περιτύλιγμα όταν ξέρω ότι αυτές σε δυο τρία χρόνια θα έχουν αδικήσει πολύ κόσμο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ένα παράδειγμα;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Έτσι όπως γίνονται αυτή τη στιγμή με την ελάχιστη βάση εισαγωγής, Ελληνόπουλα δεν μπορούν να σπουδάσουν και θα αναγκαστούν να πληρώνουν δίδακτρα εδώ, τα οποία θα γίνονται υποτροφίες έξω για τα παραρτήματα σε πανεπιστήμια-franchise πολύ χαμηλής ποιότητας, όταν θα μπορούσαμε να είχαμε ήδη βραχίονες ξένων πανεπιστημίων στα δημόσια πανεπιστήμια δωρεάν.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Μέσα στα δημόσια;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Μέσα. Είναι η αυτονομία, δηλαδή το παρουσιάζουν σαν παραπάνω επιλογή, αλλά το κάνουν αυτό αναγκάζοντάς σε να την ακολουθήσεις επειδή δεν έχεις την επιλογή των δημοσίων πανεπιστημίων, με τις αυθαίρετες επιλογές που έχουν κάνει, με την υποστελέχωση και υποχρηματοδότηση. Έτσι ακριβώς στήνουν το παιχνίδι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πιστεύεις ότι θα σε καταλαβαίνει ο κόσμος σιγά σιγά ή θα σε λυγίσει αν δεις ότι αυτό που εσύ νιώθεις ότι εισπράττουμε από εσένα δεν είναι στο αντίκρισμα που περιμένεις;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ο κόσμος με κατανοεί σιγά σιγά, το αισθάνομαι. Δεν είναι τυχαίο ότι με το που παρουσίασα τον εαυτό μου και στο Συνέδριο και μετά και βγήκα έξω από το κλειστό κτίριο άκουσα τον κόσμο, άνοιξα τις δομές του κόμματος στην κοινωνία, στα μέλη, στους φίλους ότι έχουμε πάρει τα πάνω μας τώρα. Το ποτάμι δεν γυρνάει πίσω. Αυτό θα χτιστεί.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αυτό είναι φράση του Αλέξη Τσίπρα.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Πολλές φράσεις του Αλέξη μου αρέσουν, όπως και η φράση «επιτρέπεται να πέσεις, επιβάλλεται να σηκωθείς».
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πες μου μια φορά αν έχεις λυγίσει στη ζωή σου κάποια στιγμή.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όταν εκδηλώθηκα σεξουαλικά.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τότε ήταν;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι. Τότε είχα λυγίσει τελείως. Και έχουν υπάρξει προφανώς κι άλλες στιγμές, αλλά εκεί ήταν η μεγαλύτερη. Τότε δηλαδή αισθάνθηκα ότι δεν μπορούσα να είμαι ο εαυτός μου, εάν και ήμουν ο εαυτός μου.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Δηλαδή;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Δηλαδή ότι είχα ανάγκη κάποιον άλλον να με σηκώσει. Έλεγα την αλήθεια του εαυτού μου και απλά ήταν αυτή η αποδοχή, ότι χωρίς την αποδοχή αυτή δεν μπορούσα να φανταστώ την υπόλοιπη ζωή μου. Και προφανώς είμαι πολύ τυχερός σε πάρα πολλά κομμάτια της ζωής μου, αλλά φαντάσου τώρα έναν άνθρωπο ο οποίος αισθάνεται ρατσισμό, κάποια διάκριση...
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Και χλευασμό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Για κάτι το οποίο -αναφέρομαι προφανώς σε συμπολίτες μας που μπορεί να έχουν άλλο χρώμα, σε καταγωγή, ή μπορεί να είναι άνθρωποι με αναπηρία- βάλε τον εαυτό σου στα μάτια, στην ψυχή του άλλου. Απλά πάρε μια ανάσα, κλείσε τα μάτια σου και βάλε τα μάτια σου στη ζωή του άλλου και σκέψου αυτό.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θα σου πω μια λέξη. Άμα κλείσω τα μάτια και βάλω, λέω η ζωή είναι απάνθρωπη.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Η ζωή μπορεί να είναι απάνθρωπη, αλλά κάθε μέρα που ξυπνάμε επιλέγουμε το πόσο απάνθρωπη θα είναι. Για εμένα, το πιο αριστερό πράγμα το οποίο μπορεί να κάνει κανείς είναι να ξυπνά και να προσπαθεί να κάνει τη ζωή του συνανθρώπου του λίγο καλύτερη. Αυτό είναι το πιο αριστερό πράγμα. Η δράση.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Είναι το νόημα της ζωής σου αυτό;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Είναι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Να κάνεις τις ζωές μας λίγο καλύτερες.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Εντάξει τώρα, αυτό ακούγεται πολύ αυτοαναφορικό, πολύ αλαζονικό, κάποιος πρέπει να κυβερνήσει τον τόπο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Το να γίνει λίγο καλύτερη η ζωή είναι αλαζονικό;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι, το να πω ότι εγώ είμαι ο μόνος ο οποίος μπορεί να βελτιώσει τη ζωή του άλλου, ή ότι είμαι εδώ για να κάνω τη ζωή των άλλων καλύτερη. Αυτό ακούγεται λίγο μεσσιανικό. Δεν το εννοώ έτσι. Αλλά το σύστημα είναι το σύστημα. Θα υπάρξει μια κυβέρνηση, θα υπάρξει ένας πρωθυπουργός. Καλό δεν θα ήταν αυτός ο πρωθυπουργός να ενδιαφέρεται βαθιά για τις ζωές των άλλων και όχι για την καριέρα του και το status του; Εγώ υπόσχομαι ότι εάν τα πράγματα δεν ευοδώσουν όπως πιστεύω ότι θα ευοδώσουν και στη ζωή μου οι Έλληνες επιλέξουν να μην είμαι πρωθυπουργός, δεν θα μετανιώσω αυτό που κάνω.
Αυτό που κάνω έχει ένα βαθύ νόημα για εμένα και έχει έναν αγνό σκοπό. Από εκεί και πέρα, πιστεύω ότι έχω τα εχέγγυα να έχω μια πραγματικά άριστη κυβέρνηση και όχι αυτή που έχουμε αυτή τη στιγμή στη χώρα μας. Άριστη σε αποτελέσματα, σε σεβασμό στον συνάνθρωπο, όχι εκμεταλλεύοντας τη ζωή και την απελπισία του ή την ενημέρωσή του, τα ατομικά του δικαιώματα. Και με ανθρώπους, με παιδιά που θα είναι λαμπρά μυαλά, θα έχουν υψηλή ηθική και θα έχουν βαθιά ενσυναίσθηση. Όλο μου το Υπουργικό Συμβούλιο στο μέλλον θα είναι άνθρωποι οι οποίοι θα έχουν αυτή τη στοχοπροσήλωση στον άνθρωπο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ενσυναίσθηση. Αυτή είναι η λέξη του ενός εκατομμυρίου. Τα στελέχη σου έχουν ενσυναίσθηση; Και πώς αυτό μεταφράζεται, όταν πολλές φορές δεν υπάρχουν τηλέφωνα και πόρτες ανοιχτές;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Τα περισσότερα στελέχη μας, θα έλεγα, έχουν εξαιρετική ενσυναίσθηση και το επιδεικνύουν πολύ επιτυχημένα και στις Περιφέρειές τους. Μπορώ να σου πω πολλά παραδείγματα ανθρώπων που μπορεί να μην έχεις ακούσει, οι οποίοι όμως είναι πολύ επιτυχημένοι βουλευτές μας, όπως είναι ο Γιώργος Γαβρήλος. Τον ξέρεις;
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Αλίμονο, είναι Αργολίδα. Είμαι από το Ναύπλιο!
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Έτυχα στην περίπτωση! Πραγματικά μπορώ να φέρω πάρα πολλά ονόματα...
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Άρα έχεις ελπίδα και από τα νέα στελέχη με άλλα λόγια.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Τα νέα στελέχη σίγουρα θα φέρουν μια τεχνοκρατική επάρκεια και μια φρεσκάδα και μια πιο διεθνοποιημένη και σύγχρονη προσέγγιση, η οποία κατά τη γνώμη μου είναι πολύ σημαντική για τον τόπο. Δηλαδή όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης με είπε «εισαγόμενο αρχηγό», είμαι σίγουρος ότι πολλοί σκέφτηκαν: «Γιατί, εσύ ο ντόπιος καλά τα έχεις πάει; Εσείς οι ντόπιοι μας έχετε αφήσει σε καλή κατάσταση;».
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πάντως είχα ρωτήσει αν η Αριστερά με τη νοοτροπία τη δική μας εδώ στην Ελλάδα, θα μπορούσε κανείς να πει με την κουλτούρα της Αμερικής ότι ταιριάζει με τους Δημοκράτες εκεί. Πώς το καταλαβαίνουμε εμείς εδώ αυτό; Εσύ έχεις και εκείνη την κουλτούρα.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Είναι δυο χώρες οι οποίες έχουν δυο τελείως διαφορετικά σημεία εκκίνησης. Η Ελλάδα έχει περάσει από τεράστια διχόνοια, έχει περάσει από 2ο παγκόσμιο πόλεμο και κατοχή. Η Αμερική είχε προφανώς το Περλ Χάρμπορ αλλά δεν είχε κατοχή. Αν έχεις περάσει από κατοχή και έχεις όπως εγώ τον προπάππο μου να έχει σκοτωθεί από αντίποινα των Γερμανών -και είναι η Αριστερά η οποία τότε ηγήθηκε της Αντίστασης και έκτοτε μάλιστα για όλα τα δημοκρατικά επιτεύγματα, η γενιά του Πολυτεχνείου… Η Αμερική δεν έχει αυτή την εμπειρία.
Έχει όμως άλλα πολύ μεγάλα και ριζωμένα προβλήματα, όπως είναι ο πολύ έντονος ρατσισμός. Έχουν περάσει από έναν εμφύλιο πόλεμο και εκείνοι πολύ πιο πριν από την τωρινή κατάσταση, αλλά ήταν ένα πλήγμα το οποίο έχει ακόμη νωπές πληγές στην κοινωνία τους. Υπάρχουν άνθρωποι και στην Αμερική που είναι βαθιά προοδευτικοί και θέλουν να δουν ένα δικαστικό σύστημα το οποίο δεν λειτουργεί με προκαταλήψεις, μια Αστυνομία η οποία θα είναι αποδοτική και δεν θα λειτουργεί κι εκείνη με στερεότυπα για το προφίλ του κάθε πιθανού εγκληματία, μια κοινωνική πολιτική για τη στέγαση που θα επιτρέπει σε κάποιον να μη μένει στον δρόμο για πάντα στη ζωή του.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Βέβαια ας ελπίσουμε ότι αυτό θα μπορεί να γίνει πράξη, γιατί είναι πράγματα που κατά καιρούς όλοι μας έχουμε ακούσει ότι υπάρχει πρόθεση να γίνει από ηγέτες πολιτικούς που μας ζητούν τη ψήφο.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Προφανώς. Αλλά αυτό που ενώνει τους πολύ προοδευτικούς στην Αμερική και την Αριστερά στην Ελλάδα, είναι μια πηγαία δίψα να βελτιώσουν τη ζωή όλων, η αλληλεγγύη δηλαδή και ειδικά για τους πιο αδύναμους συμπολίτες μας. Και λέω πραγματικά μπράβο στο προοδευτικό κομμάτι των Δημοκρατικών, το κομμάτι το οποίο πρεσβεύει ο Μπέρνι Σάντερς και αυτή η ομάδα, διότι έχουν μπορέσει να συμπτύξουν τις ιδέες τους με το ευρύτερο κόμμα και έχουν πετύχει πολλά. Και ακριβώς αυτό πρέπει κι εμείς να βλέπουμε ως πυξίδα, το αποτέλεσμα είναι που μετράει, το οποίο βελτιώνει τη ζωή του κόσμου.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Ωραία θα κάνουμε μια διακοπή και το καλύτερο σας το έχω φυλάξει για το τέλος.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Δυο τελευταία. Η σχέση σου με τον θεό, γιατί για την κολυμβήθρα έγινε πολύς λόγος και το λάδι με τον σταυρό κι όλο αυτό το σημειολογικό μεταφυσικό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Είναι μια ιστορία με την οποία μεγάλωσα από παιδί, η οποία μπορεί να είναι και ρομαντική, μπορεί να είναι ακριβής...
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Μπορεί να είναι κάτι που δίνει δύναμη σε εσένα.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι, μου έχει δώσει δύναμη.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σου δίνει ο θεός δύναμη;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Δεν ξέρω...
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πιστεύεις;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι, βεβαίως και πιστεύω. Πιστεύω ότι μου δίνει δύναμη. Αλλά πιστεύω ότι ο οποιοσδήποτε θεός σε κάποιον που έχει πίστη, μπορεί να αντλήσει δύναμη από την πίστη του. Δηλαδή δεν πιστεύω ότι επειδή εγώ είμαι χριστιανός, ο άλλος που δεν είναι χριστιανός έχει λιγότερη πίστη από εμένα. Και μάλιστα θα ήθελα στη δημοκρατία μας να μπορεί η πολιτεία να του συμπεριφέρεται με τον ισότιμο τρόπο, με έναν ίσο τρόπο.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θυμάσαι μια στιγμή που η πίστη σου σε στήριξε; Θυμάσαι μια τέτοια στιγμή;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Παρεμπιπτόντως να πω ότι το ίδιο ισχύει και για όσους δεν πιστεύουν στον θεό, και εκείνοι μπορούν να αντλήσουν πολύ δύναμη από τη φιλοσοφία, παραδείγματος χάριν. Δηλαδή η θρησκεία και η φιλοσοφία συμβαδίζουν, και αυτό είναι το βασικό. Το βασικό είναι πώς πλάθεις την προσωπική σου φιλοσοφία, να μπορείς να είσαι καλύτερος την επόμενη μέρα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Τώρα που ήσουν στον Αρχιεπίσκοπο στην Αμερική, σου είπε κάτι το οποίο θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας που έχει να κάνει με τη φιλοσοφία και τη θρησκεία; Και μπορεί να είναι βάλσαμο για εμάς να το ακούσουμε;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ο Αρχιεπίσκοπος πιστεύει ότι όλοι οι άνθρωποι είναι πλάσματα του θεού για το δόγμα μας και ότι πρέπει να είναι όλοι ίσοι στο πρόσωπο του θεού και στη δομή της Εκκλησίας. Είναι πολύ προοδευτικός άνθρωπος και πιστεύω ότι η ελληνοαμερικανική κοινότητα το έχει εκτιμήσει πάρα πολύ αυτό.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Θυμάσαι στιγμή που η πίστη σου σε στήριξε;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι, με στήριξε για πάρα χρόνια μετά τα 13 μου, όταν είχαμε τις πολύ δύσκολες συνθήκες οικογενειακά, δηλαδή να βλέπω τη μητέρα μου… Η μητέρα μου δεν ήταν σε καλή ψυχολογική κατάσταση, δηλαδή, κυριολεκτικά, είχε τρία χρόνια κατάθλιψη. Ο πατέρας μου αγκομαχούσε να αντέξει για πάρα πολλά χρόνια και τον βοηθούσα όσο μπορούσα. Και τους έλεγα τότε «να πάμε στον όσιο Δαβίδ» να αντλήσουν εκείνοι -και εγώ, αλλά κι εκείνοι- κάποια δύναμη, ότι ήταν μια ψυχολογική υποστήριξη.
Επαναλαμβάνω, ο καθένας μπορεί να αντλήσει ψυχολογική υποστήριξη από οποιαδήποτε πηγή. Αλλά η πίστη μου τη συγκεκριμένη στιγμή ήταν πηγή έμπνευσης. Και θα σου πω το εξής: όταν μετά από πολλή υπομονή και επιμονή πέρασαν οι δύσκολες στιγμές και είχαμε επιτέλους μερικές επιτυχίες να ανασάνουμε, τους έλεγα «πάμε πίσω στον όσιο Δαβίδ».
Γιατί; Γιατί δεν πρέπει να πηγαίνεις στον θεό όταν τα πράγματα είναι δύσκολα και στραβά. Πρέπει να πηγαίνεις να πεις και ευχαριστώ. Και επαναλαμβάνω: ο καθένας σε ό,τι πιστεύει. Ή αν δεν πιστεύει, όπου αλλού θέλει να εκδηλώσει την ευγνωμοσύνη του. Αλλά να μην καταφεύγουμε μόνο στην εκκλησία επειδή τα πράγματα μπορεί να είναι δύσκολα.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πάμε και στον έρωτα και στην αγάπη, αυτό είναι το τελευταίο.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Πολύ απότομη μετάβαση. Η αγάπη όχι, η αγάπη είναι κοινός παράγοντας.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Πάμε τώρα στη ζωή. Σου έχει περάσει από το μυαλό ότι μπορεί κάποια μέρα να μην έχεις τον Τάιλερ στο πλάι σου;
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Όχι.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Να σε αφήσει.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι μου έχει περάσει, αλλά με εμένα να είμαι 95 ετών. Μα ήδη το συζητάμε ότι ευχόμαστε ο ένας να φύγει πριν τον άλλον. Αλήθεια στο λέω αυτό.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Είναι μια αγωνία όλων μας μη χάσουμε το αγαπημένο μας πρόσωπο.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Ναι. Δηλαδή εγώ εύχομαι να… Τι λέω τώρα!!! Αλλά εύχομαι να φύγω πριν από εκείνον και εκείνος το αντίστροφο. Γιατί προφανώς ξέρουμε ότι ο πόνος θα είναι πολύ βαθύς όταν συμβεί αυτό.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να ρωτήσω κάτι άλλο. Να σταματήσουμε σε αυτό.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Είσαι ευπρόσδεκτη στη Νέα Υόρκη, στο σπίτι μας εκεί, όποτε θες, για να μπορείς να δεις και την άλλη οπτική της ζωής μας, η οποία προϋπήρχε της πολιτικής.
Α. ΔΡΟΥΖΑ: Σε ευχαριστώ πολύ.
ΣΤ. ΚΑΣΣΕΛΑΚΗΣ: Εγώ ευχαριστώ».
