Εξαιρέσεις στις κρατικές ενισχύσεις του πλαισίου κρίσης και μετάβασης μόνο για τον πρωτογενή τομέα και αναθεώρηση του κανονισμού για τις γεωργικές ενισχύσεις «ήσσονος σημασίας» (de minimis) προωθεί η Κομισιόν λίγες εβδομάδες πριν από τις ευρωεκλογές, ολοκληρώνοντας ως φαίνεται, μετά τη δρομολόγηση και των τεχνικών αλλαγών στην Κοινή Αγροτική Πολιτική (ΚΑΠ), τις παρεμβάσεις που προκάλεσαν οι μαζικές αγροτικές κινητοποιήσεις του χειμώνα.
Πριν από λίγες μέρες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε μια τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου Κρίσης και Μετάβασης για τις Κρατικές Ενισχύσεις (TCTF) ώστε να παραταθεί κατά έξι μήνες η ισχύς ορισμένων διατάξεων του πλαισίου που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων διαταραχών της αγοράς, ιδίως σε γεωργία και αλιεία. Πρόκειται για μια περιορισμένη, όπως χαρακτηρίζεται, παράταση του τμήματος 2.1 του TCTF που επιτρέπει στα κράτη-μέλη να χορηγούν περιορισμένα ποσά ενίσχυσης και θα αφορά τον γεωργικό τομέα και τους τομείς αλιείας και υδατοκαλλιέργειας για επιπλέον έξι μήνες, έως 31/12/2024 (από 30/6/2024).
Διευκρινίζεται ότι η παράταση δεν συνεπάγεται αύξηση των ανώτατων ορίων που προβλέπονται για τα περιορισμένα ποσά ενίσχυσης ήδη έως 280.000 ευρώ για τον γεωργικό τομέα και έως 335.000 ευρώ για τους τομείς αλιείας και υδατοκαλλιέργειας. Για τους υπόλοιπους τομείς το τμήμα 2.1 θα καταργηθεί σταδιακά έως 30/6/2024, όπως προβλέπεται, ενώ δεν επηρεάζονται και οι υπόλοιπες διατάξεις του TCTF.
Αναθεώρηση και των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας
Παράλληλα με την τροποποίηση αυτή η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα δρομολογήσει και μια αναθεώρηση του Κανονισμού για τις γεωργικές ενισχύσεις ήσσονος σημασίας υπό το πρίσμα των πληθωριστικών πιέσεων των τελευταίων ετών και του τρέχοντος πλαισίου, το οποίο χαρακτηρίζεται, μεταξύ άλλων, από τις υψηλές τιμές των βασικών εμπορευμάτων που επηρεάζουν τον γεωργικό τομέα. Ο κανονισμός de minimis εξαιρεί τα μικρά ποσά στήριξης στον γεωργικό τομέα από τον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων δεδομένου ότι θεωρείται πως δεν επηρεάζουν τον ανταγωνισμό και τις συναλλαγές στην ενιαία ευρωπαϊκή αγορά. Τα κράτη-μέλη μπορούν σήμερα να χορηγούν στήριξη στον γεωργικό τομέα έως 20.000 ευρώ ανά δικαιούχο (ή 25.000 ευρώ αν το κράτος-μέλος διαθέτει κεντρικό μητρώο για την καταχώριση ενισχύσεων ήσσονος σημασίας) για περίοδο τριών ετών χωρίς να απαιτείται προηγούμενη κοινοποίηση στην Επιτροπή προς έγκριση.
Θυμίζουμε ότι στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας της Ε.Ε. (30 Απριλίου), με επικεφαλής τη Γερμανία, οι Γαλλία, Αυστρία, Κροατία, Ρουμανία, Ουγγαρία, Κύπρος, Σλοβενία, Λετονία, Λουξεμβούργο, Μάλτα, Σλοβακία, Εσθονία, Πολωνία και Βουλγαρία έθεσαν ζήτημα αύξησης του ορίου κρατικής ενίσχυσης de minimis για τον αγροτικό τομέα στις 50.000 ευρώ ανά αγρόκτημα για τρία χρόνια. Το αίτημα αυτό δεν βρίσκει σύμφωνες όλες τις χώρες-μέλη και υπάρχουν διαφορετικές φωνές, καθώς δεν έχουν όλες τα ίδια δημοσιονομικά μέσα για να στηρίξουν τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις των χωρών τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι απουσιάζουν η Ελλάδα και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Μάλιστα, στην πρόσφατη έκθεσή του για την ενιαία αγορά της Ε.Ε. ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας Ενρίκο Λέτα προειδοποιεί ότι η χαλάρωση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις ως απάντηση στην πρόσφατη κρίση έχει προκαλέσει στρεβλώσεις στον ανταγωνισμό μεταξύ των χωρών-μελών εξαιτίας των διαφορετικών δυνατοτήτων τους στη διάθεση κρατικών πόρων.
