Μόλις κατά 14% υπολείπονται οι τιμές των διαμερισμάτων εν σχέσει με τις αντίστοιχες του 2008 -το υψηλότερο σημείο στο οποίο είχαν φτάσει, δηλαδή, πριν τη χρεοκοπία της χώρας και των τραπεζών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα η αρμόδια διεύθυνση της Τράπεζας της Ελλάδας (ΤτΕ), σημειώθηκε σημαντική άνοδος των τιμών των διαμερισμάτων. Από το τρίτο τρίμηνο 2017, όταν καταγράφηκε και το χαμηλότερο σημείο τιμών μετά το τρίτο τρίμηνο του 2008 (υψηλότερο ιστορικά σημείο των τιμών ακινήτων στην Ελλάδα), μέχρι το πρώτο τρίμηνο 2023 οι τιμές των κατοικιών στην Ελλάδα αυξήθηκαν συνολικά κατά 49,3%, ανακτώντας ένα μεγάλο μέρος των απωλειών που είχαν κατά τη διάρκεια της ελληνικής κρίσης χρέους, ευρισκόμενες έτσι μόλις 14% πιο κάτω από τις υψηλές τιμές του 2008.
Ας σημειωθεί πάντως ότι στην Ε.Ε.-27 και στην Ευρωζώνη οι τιμές των κατοικιών είναι αρκετά υψηλότερες εν σχέσει με τις αντίστοιχες του 2010.
Τι άλλαξε
Η οικονομική κρίση που ξέσπασε μετά το 2008 στην Ελλάδα οδήγησε τις τιμές των ακινήτων στον βόρβορο, καθώς το ΑΕΠ την περίοδο 2008-2016 μειώθηκε κατά 26,8% και οι επενδύσεις παγίων κατά 52,7%. Η ζήτηση ακινήτων σχεδόν μηδενίστηκε, με αποτέλεσμα και ο σχετικός δείκτης τιμών της ΤτΕ να πέσει κατά 49,3%. Πρακτικά αυτό σήμαινε ότι οι τιμές των διαμερισμάτων κατά μέσο όρο περίπου έχασαν σχεδόν το 50%!
Από το 2017 ξεκινά, μαζί με την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας, και η άνοδος της τιμής των ακινήτων, καθώς η ανεργία μειώνεται, εμφανίζεται αύξηση της ζήτησης ακινήτων από το εξωτερικό λόγω των χαμηλών τιμών (πρόγραμμα «χρυσή βίζα» και Airbnb). Ειδικότερα οι ρυθμοί αύξησης της εισαγωγής κεφαλαίων κατά τα 5 τελευταία χρόνια (2018-2023) εμφανίζουν εντυπωσιακή θετική μεταβολή. Οι ξένες άμεσες επενδύσεις στη διαχείριση ακίνητης περιουσίας από μόλις 69,5 εκατ. ευρώ το 2017 ανήλθαν στα 1.032,8 εκατ. ευρώ το 2022, ενώ οι ξένες άμεσες επενδύσεις στο πεδίο των ιδιωτικών αγοραπωλησιών ακινήτων από τα 327,8 εκατ. ευρώ το 2017 διαμορφώθηκαν στα 922,7 εκατ. ευρώ το 2022. Οι αυξήσεις αυτές των επενδύσεων σε ακίνητα από το εξωτερικό σχετίζονται -μεταξύ άλλων- με τις χαμηλές αποτιμήσεις εξαιτίας της κρίσης χρέους, που συνοδεύτηκε όμως με τη θεαματική άνοδο των τουριστικών εισροών που έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ το 2019.
Παράλληλα, η καθήλωση της προσφοράς νέων κατοικιών επί μακρόν και η βελτίωση κάποιων κατηγοριών εισοδημάτων, αλλά κυρίως η κατακόρυφη αύξηση της ζήτησης από το εξωτερικό, οδήγησαν σε πολύ μεγάλη αύξηση των τιμών, με αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, τη σημαντική αναζωπύρωση της οικοδομικής δραστηριότητας, η οποία όμως δεν φαίνεται να ικανοποιεί την υπάρχουσα ζήτηση. Πάντως, στην κατακόρυφη άνοδο της τιμής των νέων ακινήτων συμβάλλει σε πολύ μεγάλο βαθμό και η ανατίμηση των οικοδομικών πρώτων υλών σε επίπεδα μεγαλύτερα του 20%.
Αθήνα-Θεσσαλονίκη
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, ο ετήσιος ρυθμός ανόδου των τιμών διαμερισμάτων στο σύνολο της ελληνικής επικράτειας επιταχύνθηκε το πρώτο τρίμηνο του 2023. Αναλυτικά, διαμορφώθηκε στο 14,5% από 13,6% το τέταρτο τρίμηνο 2022 και 10,0% το πρώτο τρίμηνο 2022. Σε ό,τι αφορά τις τιμές των κατοικιών στα δύο μεγαλύτερα αστικά κέντρα της χώρας, στη μεν Αθήνα αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 16,5%, από 11,6%το πρώτο τρίμηνο 2022, στη δε Θεσσαλονίκη ενισχύθηκαν κατά 16,1%, από 9,9% το πρώτο τρίμηνο 2022. Στις άλλες μεγάλες πόλεις (πλην Αθήνας και Θεσσαλονίκης) η ετήσια αύξηση των τιμών των διαμερισμάτων το πρώτο τρίμηνο 2023 ήταν 13,1%, από 9,5% το πρώτο τρίμηνο 2022.
