Η μεγάλη απόσταση που χωρίζει τις χονδρεμπορικές από τις λιανικές τιμές ρεύματος, τις οποίες ανακοινώνουν κάθε μήνα οι προμηθευτές, είναι ενδεικτική της δημιουργίας νέας γενιάς υπερκερδών κατά τη διάρκεια της ενεργειακής κρίσης, κάτι που άλλωστε είχε παραδεχτεί και η απελθούσα κυβέρνηση της Ν.Δ., αν και η ανάκτηση υπερκερδών στην προμήθεια παραμένει κενό γράμμα.
Η διαφορά αυτή έγινε εμφανής από τον περασμένο Αύγουστο, όταν ξεκίνησε το έκτακτο και προσωρινό σύστημα της πρόβλεψης και ανακοίνωσης τιμών από τους προμηθευτές (αντί της ρήτρας αναπροσαρμογής) και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, με μεγαλύτερη ή μικρότερη ένταση κάθε μήνα.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του Σεπτεμβρίου 2022, όταν η χονδρεμπορική τιμή διαμορφώθηκε στα 447 ευρώ/μεγαβατώρα (ΑΔΜΗΕ), ενώ η λιανική (ονομαστική) τιμή βρέθηκε κοντά στα 800 ευρώ/μεγαβατώρα, ένα «καπέλο» 353 ευρώ/ανά μεγαβατώρα ή +79%. Βέβαια, αυτή τη διαφορά χρηματοδότησε πρόθυμα η κυβέρνηση της Ν.Δ. (επιδοτήσεις).
Ακόμα και σήμερα που η χονδρεμπορική αγορά κινείται στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων δύο ετών, διαφαίνεται σημαντική διαφορά: χονδρεμπορική τιμή (εκκαθάρισης αγοράς επόμενης ημέρας) 1-10 Ιουνίου στα 81,84 ευρώ/μεγαβατώρα, λιανική τιμή 155-167 ευρώ/μεγαβατώρα (ΔΕΗ).
Αύξηση μεικτού περιθωρίου
Οι προμηθευτές ρεύματος είχαν πράγματι αυξημένα μεικτά περιθώρια κατά τη διάρκεια της κρίσης, αποφαίνεται το εργαλείο σύγκρισης τιμών allazorevma, με βάση τα στοιχεία που τηρεί για να καταρτίσει τον μηνιαίο Δείκτη Τιμών Ρεύματος. Ειδικότερα, αναλύει τη μεσοσταθμική τιμή της χονδρικής αγοράς και τον Δείκτη Ανταγωνιστικών Χρεώσεων (ήτοι τη μεσοσταθμική λιανική τιμή) από τον Απρίλιο του 2020 έως τον Μάιο του 2023 (38 μήνες), σημειώνοντας πως με μια πρόχειρη ματιά είναι εμφανές ότι η απόσταση ανάμεσα στη λιανική και τη χονδρική τιμή μεγάλωσε από τον Αύγουστο του 2022, όταν άρχισε να εφαρμόζεται η νέα μέθοδος τιμολόγησης.
Η πρώτη εντύπωση επιβεβαιώνεται από τους αριθμούς, επισημαίνει, καθώς το μέσο μεικτό περιθώριο στους 28 μήνες από Απρίλιο 2020 έως Ιούλιο 2022 ήταν στα επίπεδα του 23%, ενώ το ίδιο μέσο περιθώριο στους 10 μήνες από Αύγουστο 2022 έως Μάιο 2023 ανέβηκε στο 32%.
Οπως τονίζεται, η δικαιολογία των παρόχων είναι ότι το αυξημένο περιθώριο χρειάστηκε προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος που δημιουργούσε η νέα μέθοδος τιμολόγησης, δεδομένου ότι αντί να τιμολογούν απολογιστικά, τιμολογούν προβλέποντας τις τιμές χονδρικής του επόμενου μήνα.
Από την άλλη πλευρά, εκτιμάται ότι οι πάροχοι δεν φαίνεται να έκαναν κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια να γίνουν καλύτεροι στις προβλέψεις τους γιατί δεν υπήρχε επαρκής ανταγωνισμός, καθώς ο Δείκτης Ανταγωνιστικών Χρεώσεων καθορίζεται κατά τουλάχιστον 65% από τον δεσπόζοντα παίκτη, τη ΔΕΗ.
Κατά το allazorevma, οι καταναλωτές δεν πλήρωσαν τον Ανταγωνιστικό Δείκτη, αυτός επιδοτήθηκε κι έτσι «έμειναν όλοι ευτυχείς»: οι καταναλωτές προστατεύθηκαν -κατά ένα μέρος- από την κρίση, οι προμηθευτές προστάτευσαν την κερδοφορία τους, οι πολιτικοί πήραν τα εύσημα ότι «υποστήριξαν» την κοινωνία, όμως «ο λογαριασμός ίσως αργήσει λίγο, αλλά θα έρθει» (στους καταναλωτές).
