Από 20% έως και άνω του 50% μειώθηκαν οι συντάξεις 2,5 εκατ. συνταξιούχων μέσα από 12 συνεχείς ειδικές ή άλλες πρόσθετες περικοπές τη μνημονιακή περίοδο. Από τις τσέπες των συνταξιούχων αφαιρέθηκαν μέχρι το 2015 46 δισ. ευρώ, συν άλλα 2,5 δισ. (μείωση επικουρικών άνω των 300 ευρώ και αύξηση εισφορών επικουρικής και υγείας) το 2016.
Με την απόφαση του ΣτΕ, που δημοσιοποιήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, επιστρέφονται αναδρομικά για τις περικοπές μόνο ενός 11μήνου (11.6.2015 έως 11.5.2016) για τις κύριες συντάξεις, συνολικά 2,9 δισ. ευρώ. Η συγκεκριμένη απόφαση διαχωρίζει τους συνταξιούχους σε όσους είχαν προχωρήσει σε προσφυγή και σε όσους (άκουσαν την κυβέρνηση και) δεν προχώρησαν σε προσφυγή, με αποτέλεσμα εκατοντάδες χιλιάδες να μην λάβουν ούτε τα ελάχιστα των αναδρομικών του 11μήνου. Επίσης, η απόφαση απορρίπτει στη συντριπτική πλειονότητα την καταβολή των αναδρομικών τους για τις περικοπές σε δώρα και επικουρικές συντάξεις.
Την τελευταία τριετία η κυβέρνηση Μητσοτάκη άλλοτε καλούσε τους συνταξιούχους να προχωρήσουν σε αγωγές για να διεκδικήσουν αναδρομικά, που συνολικά αντιστοιχούν στο 5% των μνημονιακών περικοπών, αργότερα τους καθησύχαζε να μην προχωρήσουν σε προσφυγές, ενώ μεθόδευσε με συγκεκριμένη τροπολογία από το 2020 να χάσουν περισσότεροι από 1 εκατ. συνταξιούχοι τα 2/3 των αναδρομικών που τους είχε επιδικάσει το ΣτΕ με την πρώτη απόφασή του.
Η ΑΥΓΗ της Κυριακής ξετυλίγει το κουβάρι των κυβερνητικών μεθοδεύσεων που οδήγησαν στο τεράστιο φιάσκο και εμπαιγμό της μεγάλης πλειονότητας των συνταξιούχων, που, αν και υπέστησαν τις πρωτοφανείς σε βαρβαρότητα περικοπές του Μνημονίου, σήμερα χάνουν και τα ελάχιστα που θα έπρεπε να λάβουν πίσω.
Η πρώτη απόφαση του ΣτΕ
Στις 14 Ιουλίου 2020 εκδίδεται η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ η οποία επιδικάζει αναδρομικά 11 μηνών στους συνταξιούχους που είχαν προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια, διεκδικώντας 24 δισ. για τις περικοπές που είχαν υποστεί το διάστημα 2013-2018. Με την απόφαση του ΣτΕ θα πρέπει να πιστωθούν στους συνταξιούχους αναδρομικά από 700 ευρώ έως 7.000 ευρώ, αναλόγως την περίπτωση. Αφορά εκείνους που έχουν προσφύγει στα διοικητικά δικαστήρια διεκδικώντας αναδρομικά για το επίμαχο 11μηνο, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2015 μέχρι και τον Μάιο του 2016, κατά το οποίο κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές γιατί δεν υπήρχε εκείνη την περίοδο το νομοθετικό πλαίσιο.
Για τους συνταξιούχους που δεν προσέφυγαν δεν υπάρχει ρητή αναφορά στην απόφαση που να συμπεριλαμβάνει και αυτούς, και να επιβάλει την επιστροφή των αναδρομικών, αν και δεν έχουν χάσει το δικαίωμα διεκδίκησής τους στο μέλλον σε περίπτωση που θέλουν να προσφύγουν κι αυτοί εκ νέου.
Σύμφωνα με την ίδια απόφαση, το κομμάτι των συντάξεων που μειώθηκαν μετά τον Μάιο του 2016 μέχρι τη μέρα της απόφασης του ΣτΕ δεν μπορούν να το διεκδικήσουν αναδρομικά οι συνταξιούχοι, καθώς ο επανυπολογισμός του Νόμου Κατρούγκαλου κρίθηκε συνταγματικός, οπότε το νομικό πλαίσιο καλύπτει τις περικοπές ως συνταγματικές.
Η τροπολογία Βρούτση
Ακολουθεί η περίφημη τροπολογία Βρούτση. Με διάταξη (άρθρο 33 παρ. 5 και άρθρο 34 παρ. 5) του νέου Νόμου 4734/2020 η κυβέρνηση απαγορεύει τις αγωγές για τα αναδρομικά των συνταξιούχων.
Ειδικότερα:
* Με την καταβολή των ποσών της παρ. 1 οι αξιώσεις των συνταξιούχων του Δημοσίου για ποσά που αντιστοιχούν σε περικοπές, μειώσεις και καταργήσεις κύριων, επικουρικών συντάξεων, επιδομάτων αδείας και εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, για το χρονικό διάστημα από 11.6.2015 έως τη δημοσίευση του Ν. 4387/2016, δυνάμει του Ν. 4093/2012, αποσβένονται.
* Η παρ. 4 δεν καταλαμβάνει τις εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων δίκες κατά τον χρόνο της δημοσίευσης του παρόντος, ως προς τις αξιώσεις που υπερβαίνουν το καταβαλλόμενο ποσό της παρ. 1.
Πρωτοφανής εμπαιγμός
Για τους δε συνταξιούχους του ιδιωτικού τομέα ο νόμος ορίζει:
* Με την καταβολή των ποσών της παρ. 1 οι αξιώσεις των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα για ποσά που αντιστοιχούν σε περικοπές, μειώσεις και καταργήσεις κύριων, επικουρικών συντάξεων, επιδομάτων αδείας και εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, κατά το χρονικό διάστημα από τις 11.6.2015 έως τη δημοσίευση του Ν. 4387/2016, δυνάμει του Ν. 4051/2012και του Ν. 4093/2012, αποσβένονται.
* Με την παρ. 4 δεν καταλαμβάνει τις εκκρεμείς ενώπιον των δικαστηρίων δίκες κατά τον χρόνο της δημοσίευσης του παρόντος, ως προς τις αξιώσεις που υπερβαίνουν το καταβαλλόμενο ποσό της παρ. 1.
Με τις συγκεκριμένες παρεμβάσεις όσοι συνταξιούχοι δεν είχαν ασκήσει αγωγές μέχρι και τις 8.10.2020 καταλαμβάνονται από την εν λόγω ρύθμιση, ενώ οι αγωγές που ασκήθηκαν από τις 9.10.2020 και μετά θα απορριφθούν!
Η πρωτοφανής μεθόδευση έγινε όταν το προηγούμενο διάστημα η κυβέρνηση παρότρυνε τους συνταξιούχους να τρέξουν στα δικαστήρια, πείθοντάς τους ότι θα έχουν δικαίωμα να ασκήσουν αγωγές μέχρι την καταβολή των αναδρομικών, το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Οκτωβρίου του 2020, ενώ παρέκαμψε γνωμοδότηση του Ελεγκτικού Συνεδρίου που έβαζε έντονα ζητήματα συνταγματικότητας για την κατάργηση του δικαιώματος των συνταξιούχων να προσφύγουν στη Δικαιοσύνη.
Με τη συγκεκριμένη αντισυνταγματική ρύθμιση όσοι συνταξιούχοι δεν άσκησαν αγωγές (8.10.2020) έχασαν το σχετικό δικαίωμα και τα 2/3 των αναδρομικών του 11μήνου για τις μειώσεις στις επικουρικές συντάξεις και στα δώρα.
H τελευταία απόφαση του ΣτΕ
Δέκα χρόνια μετά τις παράνομες μνημονιακές περικοπές των συντάξεων (2012) το ΣτΕ με την απόφαση-βόμβα που έλαβε την προηγούμενη εβδομάδα αρνείται την καταβολή των αναδρομικών σε χιλιάδες συνταξιούχους, που είχαν υποστεί περικοπές από το 2012, και δεν τους επιστρέφει αναδρομικά τις περικοπές για το ελάχιστο διάστημα του περιβόητου 11μήνου (11.6.2015 έως 11.5.2016). Με τη συγκεκριμένη απόφαση οριστικά χαμένοι είναι 2 εκατ. συνταξιούχοι, καθώς δεν μπορούν να διεκδικήσουν το παραμικρό, ενώ είναι πιθανό να περιμένουν έως 6 έτη ακόμα οι 350.000 «τυχεροί» συνταξιούχοι, οι οποίοι είχαν υποβάλει αγωγές πριν από την 31η Ιουλίου 2020 και συνεχίζουν να διεκδικούν αναδρομικά από τις περικοπές σε επικουρικές συντάξεις και δώρα.
Νομικοί και εργατολόγοι εκτιμούν ότι με την εν λόγω απόφαση το ΣτΕ όχι απλώς ενσωμάτωσε πλήρως τα επιχειρήματα της κυβέρνησης αποδεχόμενο άκριτα (!) τις επιλογές του νομοθέτη, ώστε να μην δοθούν τα οφειλόμενα στους συνταξιούχους, αλλά και ότι συνεχίζει, που είναι και το πιο επικίνδυνο, στο ίδιο μνημονικό μονοπάτι που χάραξε παλαιότερη νομολογία (βλ. 668/2012 ΣτΕΟλ), σύμφωνα με την οποία η δημοσιονομική ισορροπία (άρα και τα όποια Σύμφωνα Σταθερότητας, οι ισοσκελισμένοι προϋπολογισμοί, τα πρωτογενή πλεονάσματα κ.λπ.) είναι το «ιερό Ευαγγέλιο» που δεν επιδέχεται καμίας αμφισβήτησης.
Το Ενιαίο Δίκτυο Συνταξιούχων υπολογίζει ότι υπάρχουν περίπου 1,3 εκατ. συνταξιούχοι οι οποίοι δεν έλαβαν το παραμικρό ποσό από την καταβολή αναδρομικών που έγινε τον Οκτώβριο του 2020. Πρόκειται για χαμηλοσυνταξιούχους (έως 800 ευρώ), οι οποίοι δεν είχαν εκ του νόμου περικοπές στις κύριες συντάξεις τους, για τις οποίες δόθηκαν αναδρομικά ποσά. Σε αυτούς συγκαταλέγεται το σύνολο των συνταξιούχων αγροτών, ασφαλισμένων στον τ. ΟΓΑ. Όλες αυτές οι κατηγορίες συνταξιούχων είχαν υποστεί περικοπές μόνο στις επικουρικές συντάξεις τους, καθώς επίσης είχαν χάσει και τα δώρα κύριας και επικουρικής. Ειδικά αυτοί είναι οι πλέον χαμένοι της απόφασης του ΣτΕ.
Ξενογιαννακοπούλου: Διπλός εμπαιγμός
«Το Ανώτατο Δικαστήριο αποδέχτηκε τη διάταξη νόμου της κυβέρνησης (Ν. 4714/2020, αρ. 114) με αποτέλεσμα πάνω από 2,1 εκατ. συνταξιούχοι να χάσουν το δικαίωμα να διεκδικήσουν την καταβολή των αναδρομικών τους» επισημαίνει η τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου. Όπως σημειώνει, «πρώτος εμπαιγμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, η απόδοση των αναδρομικών μόνο για τις κύριες συντάξεις. Πρόκειται για επιλογή που φέρει ατόφια την υπογραφή της κυβέρνησης Μητσοτάκη. Σήμερα οι χαμένοι της απόφασης του ΣτΕ είναι οι 1,2 εκατ. χαμηλοσυνταξιούχοι, στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι συνταξιούχοι πρώην αγρότες, ασφαλισμένοι στον ΟΓΑ, τους οποίους απέκλεισε η κυβέρνηση από τα αναδρομικά τον Οκτώβριο του 2020.
Δεύτερος εμπαιγμός της κυβέρνησης Μητσοτάκη, που καθησύχαζε τους συνταξιούχους, ότι θα βρεθεί λύση για τα αναδρομικά τους και τους απέτρεπε από τη δικαστική προσφυγή με δημόσιες δηλώσεις υπουργών. Το αποτέλεσμα είναι, μετά την απόφαση του ΣΤΕ, ότι μόλις 350.000 συνταξιούχοι που είχαν υποβάλει έγκαιρα σχετικές αγωγές στο χρονικό όριο της 31ης Ιουλίου 2020, ημερομηνία έναρξης ισχύος του νόμου, έχουν πλέον το δικαίωμα διεκδίκησης των αναδρομικών τους, τα οποία και θα λάβουν σε απροσδιόριστο χρόνο, επιβαρυνόμενοι με μεγάλα έξοδα. Οι συνταξιούχοι γνωρίζουν πολύ καλά την κυβερνητική κοροϊδία και θα δώσουν την δική τους απάντηση στις εκλογές!».
