Η μεθόδευση της κυβέρνησης για την απαλλαγή της από την κρατική βιομηχανία σιδηρονικελίου, την ιστορική ΛΑΡΚΟ, ολοκληρώνεται διά χειρός Χατζηδάκη, γεγονός που συνεπάγεται και την απόλυση των 1.065 εργαζομένων.
Το σχέδιο για την κατάτμηση και εκποίηση της ΛΑΡΚΟ, που ξεκίνησε το 2020, ολοκληρώνεται, με την κυβέρνηση να χαρίζει κυριολεκτικά έναν βιομηχανικό κολοσσό σε συγκεκριμένα συμφέροντα, αφού πρώτα τον απαξίωσε λειτουργικά και οικονομικά.
Η μεθοδευμένη εγκατάλειψη και απαξίωση του εργοστασίου αποτελεί μνημείο κοινωνικής αναλγησίας και εξαπάτησης των εργαζόμενων, υπονομεύοντας παράλληλα τις αναπτυξιακές προοπτικές των Νομών Φθιώτιδας, Εύβοιας, Βοιωτίας, Κοζάνης και Καστοριάς, όπου δραστηριοποιείται η ΛΑΡΚΟ.
Η διαχείριση της κρατικής ΛΑΡΚΟ από τις κυβερνήσεις της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ αποτελεί ένα διαχρονικό σκάνδαλο, υπόδειγμα ληστρικής πρακτικής και πελατειακών σχέσεων που γονάτισαν μια επιχείρηση κολοσσό.
1. Ξεκινώντας από το κραυγαλέο θέμα της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος, η ΛΑΡΚΟ μέσω του εκκαθαριστή πληρώνει σήμερα στη ΔΕΗ έως και πέντε φορές ακριβότερο ρεύμα από τις αντίστοιχες τιμές του 2018-2019!
Αναλυτικά, η τιμή της ηλεκτρικής ενέργειας για τη ΛΑΡΚΟ τα τελευταία χρόνια ήταν: 2016: 60 ευρώ/ΜWH, 2018: 55,6 ευρώ, 2019: 65 ευρώ,2021: 75 ευρώ. Προς το τέλος του 2021 η ΔΕΗ έκανε άρση εκπροσώπησης στον ΑΔΜΗΕ, δηλαδή ζήτησε από τον ΑΔΜΗΕ να προχωρήσει σε διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος της ΛΑΡΚΟ επειδή η εταιρεία δεν πλήρωνε τους λογαριασμούς της. Σύμπτωση, πλην όμως κραυγαλέα, ότι ο σημερινός αρμόδιος υπουργός ΠΕΝ Κ. Σκρέκας ήταν πρόεδρος της ΛΑΡΚΟ από τις αρχές του 2008.
2. Στο διάστημα της ειδικής διαχείρισης (έχει ανατεθεί στην Delloite), δεν έχουν πληρωθεί λογαριασμοί ρεύματος αξίας περίπου 10.000.000 ευρώ. Υποτίθεται όμως ότι η ειδική διαχείριση αναλαμβάνει για να εκκαθαρίσει από χρέη την επιχείρηση και όχι να δημιουργήσει κι άλλα.
Αυτομάτως, το ερώτημα που προκύπτει είναι αν μετά την καταστροφική παρέμβαση της ΔΕΗ του Κ. Σκρέκα, ο ειδικός διαχειριστής Α. Μελέτης έκανε κάποια διαπραγμάτευση για να ρυθμίσει το πρόβλημα και να μην διακοπεί το ρεύμα στην επιχείρηση.
Σύμφωνα ωστόσο με πληροφορίες, ο διαχειριστής υπέγραψε ένα νέο συμβόλαιο με τη ΔΕΗ, με τιμή 248 ευρώ/MWh. Με άλλα λόγια, ο άνθρωπος που ανέλαβε να εκκαθαρίσει την επιχείρηση επέλεξε να κάνει ένα συμβόλαιο της ΛΑΡΚΟ με τη ΔΕΗ τέσσερις φορές μεγαλύτερης αξίας στην τιμή του ρεύματος από την τιμή του 2019 και πέντε φορές μεγαλύτερη από την τιμή του 2018!
3. Πρακτικά η νέα συμφωνία που υπέγραψε ο διαχειριστής σημαίνει ότι για μέση μηνιαία κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας περίπου 330.000 MWh οι μηνιαίες δαπάνες για ρεύμα ανέρχονται σε 7.500.000 ευρώ.
Για να γίνουν αντιληπτά τα μεγέθη, πρέπει να υπολογίσουμε ότι όταν η ΛΑΡΚΟ παράγει 330 τόνους νικελίου εισπράττει στην καλύτερη περίπτωση 5,5 με 6 εκατ. ευρώ/μήνα. Με λίγα λόγια, η συμφωνία αυτή και μόνο του διαχειριστή με τη ΔΕΗ καταδικάζει τη ΛΑΡΚΟ σε απόλυτο μαρασμό, αφού οι μηνιαίες εισπράξεις της δεν επαρκούν για να πληρωθεί η μηνιαία κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας. Δηλαδή, τόσο με την πολιτική διαχείρισης της ΛΑΡΚΟ από τη Νέα Δημοκρατία όσο και από τις επιλογές του εκκαθαριστή η ΛΑΡΚΟ έχει ανάγκη από μια χρηματοδότηση ύψους 8 εκατ. ευρώ για να λειτουργήσει.
"Αυτό δεν φωνάζει από μακριά ότι κάποιοι θέλουν να ρίξουν στα βράχια την εταιρεία για να πουληθεί μπιρ παρά; Δεν αποτελούν ατράνταχτα στοιχεία για να επιληφθεί του θέματος η Δικαιοσύνη; Δεν πρέπει να υπάρξει εισαγγελική παρέμβαση;" σημειώνουν οι εργαζόμενοι.
Η προπώληση του νικελίου στην Goldman Sachs
4. Όπως υποστηρίζουν, το σύνολο των προβλημάτων της ΛΑΡΚΟ οφείλεται στη ληστρική εκμετάλλευση των μετόχων της (τράπεζες, ΔΕΗ) και στη μικροκομματική αντίληψη του Δημοσίου στον ορισμό διοικήσεων. Οι αποτυχημένες διοικήσεις της τελευταίας δεκαπενταετίας (με εξαίρεση την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ) οδήγησαν την εταιρεία σε οικονομική ασφυξία, καταγράφοντας λειτουργικές ζημιές εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ. Αποκορύφωμα της λεηλασίας ήταν η περίοδος 2006-2009, οπότε η εταιρεία κατέγραψε περίπου μισό δισ. ευρώ διαφυγόντα κέρδη από τις αποτυχημένες και «στοχευμένες» προπωλήσεις νικελίου.
Όταν η οικογένεια Σκρέκα διοικούσε τη ΛΑΡΚΟ
Μερικά από τα στοιχεία που κατέθεσε ο πρώην υπουργός Γιώργος Σταθάκης στη Βουλή (Ιούλιος 2017) είναι αποκαλυπτικά για τη διαχρονική σκανδαλώδη διαχείριση της ΛΑΡΚΟ, αλλά και τις τεράστιες ευθύνες και των σημερινών στελεχών της Νέας Δημοκρατίας που κάποτε διοικούσαν την εταιρεία και σήμερα πρωταγωνιστούν στην εκποίησή της.
Η καταστροφική διαχείριση της εταιρείας ξεκινάει από τα στελέχη της Νέας Δημοκρατίας που διοικούσαν την εταιρεία στα μέσα της δεκαετίας του 2006. Ο τότε διευθύνων σύμβουλος Κ. Θανάσουλας προπώλησε τα δικαιώματα του νικελίου στην Goldman Sachs με τιμή 15.000-30.000 δολάρια, ενώ τότε η τιμή στην αγορά είχε πλησιάσει τα 50.000 δολάρια. Η μεγάλη αυτή ζημιά, που ποτέ δεν διερευνήθηκε από τη Δικαιοσύνη, οδήγησε στην απομάκρυνση της διοίκησης στις αρχές του 2008.
Οικογενειακοί διορισμοί
Στη συνέχεια νέος πρόεδρος αναλαμβάνει ο Θεόδωρος Σκρέκας, επί σειρά ετών στέλεχος της Ν.Δ., γενικός γραμματέας Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας το 1990-1993 και από το 1996 βουλευτής Τρικάλων μέχρι τις εκλογές του 2007, που δεν εξελέγη. Είναι ο πατέρας του σημερινού αρμόδιου υπουργού.
Ο Θ. Σκρέκας τοποθετείται πρόεδρος του Δ.Σ. της ΛΑΡΚΟ στις 22.2.2008 με αμοιβή 7.000 ευρώ μηνιαίως, η οποία αναπροσαρμόστηκε αμέσως μετά στα 9.000 ευρώ με αναδρομική ισχύ.
Στις 2.6.2008 προσλαμβάνει τη νύφη του, δηλαδή τη γυναίκα του Κ. Σκρέκα, Ειρήνη Kαραγκούνη-Σκρέκα, η οποία προσελήφθη αμέσως ως υποδιευθύντρια παρακάμπτοντας την ιεραρχία, με τακτικές αποδοχές ύψους 4.219,35 ευρώ, ξεπερνώντας τους παλαιότερους διπλωματούχους μηχανικούς.
Ο Θ. Σκρέκας στις 13.3.2008 προσλαμβάνει και τον συμπέθερό του, τον πατέρα της Ειρ. Καραγκούνη-Σκρέκα, ως διευθυντή Aσφαλείας στο εργοστάσιο της Λάρυμνας, με μισθό 2.700 ευρώ, ο οποίος ήταν απόστρατος ταξίαρχος της Χωροφυλακής.
Την ίδια περίοδο προσλαμβάνεται και η κόρη του υφυπουργού Τουρισμού Αν. Λιάσκου, βουλευτή Ευβοίας, με σκοπό τη συγγραφή της ιστορίας της ΛΑΡΚΟ, η οποία δεν γράφτηκε ποτέ.
Την περίοδο 2013-2014, όταν ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών ήταν ο βουλευτής Φθιώτιδας Χρήστος Σταϊκούρας, 132 εργαζόμενοι στη ΛΑΡΚΟ παίρνουν προαγωγή και γίνονται και 252 προσλήψεις.
Όπως γίνεται εύκολα αντιληπτό, οι συσσωρευμένες ζημιές που δημιουργήθηκαν δεν ήταν μόνο εξαιτίας των χαμηλών τιμών του νικελίου, αλλά, όπως φαίνεται από την παραπάνω αναφορά στη Βουλή του Γιώργου Σταθάκη, και λόγω της κακοδιαχείρισης, της αδυναμίας λειτουργικών παρεμβάσεων και της ληστρικής διαχείρισης από τις διοικήσεις.
Ειδική (καταστροφική) διαχείριση
Η ειδική διαχείριση που προέκυψε με τον Νόμο 4664/20 όρισε επικεφαλής τον κ. Μελέτη, που ως πρώτη κίνηση εξυγίανσης προχώρησε στην πρόσληψη δεκάδων υπαλλήλων, μερικοί εκ των οποίων είναι επίσης συγγενείς και φίλοι στελεχών της κυβέρνησης.
Η ειδική διαχείριση, εκτός από τα δυσχερέστατα οικονομικά αποτελέσματα που αποτυπώνονται σήμερα, δύο χρόνια μετά (10 εκατ. οφειλές στη ΔΕΗ, αρκετά εκατομμύρια στο ασφαλιστικό σύστημα κ.λπ.) κρίνεται επιπρόσθετα ως ανίκανη επειδή με την πολιτική της απαξίωσε πλήρως την εταιρεία με τα ακόλουθα αποτελέσματα:
* Απαξίωσε τα μεταλλεία της Εύβοιας (τα μεγαλύτερα μεταλλεία της ΛΑΡΚΟ), με αποτέλεσμα να παρατηρείται σημαντική έλλειψη ποσότητας μεταλλεύματος για την τροφοδοσία της παραγωγής του εργοστασίου για πρώτη φορά στην ιστορία της ΛΑΡΚΟ.
* Απαξιώνει τα μεταλλεία εν γένει, χωρίς συντηρήσεις των τριβείων, εγκαταλείποντας τον κινητό εξοπλισμό και χωρίς τη στοιχειώδη συντήρησή του και προμήθειες ανταλλακτικών.
* Αποδυναμώνονται συστηματικά η λειτουργία και οι εγκαταστάσεις του εργοστασίου επειδή δεν γίνονται συντηρήσεις, επειδή λείπουν ανταλλακτικά και κυρίως επειδή δεν υπάρχει η σχετική τεχνογνωσία.
* Καταγράφεται υπέρμετρη επιβάρυνση του λειτουργικού κόστους και των συνθηκών ασφάλειας και υγείας στην εργασία.
ΛΑΡΚΟ: Γιατί η διαδικασία εκποίησης είναι σκάνδαλο
Του Τάκη Καραμέρη*
Με βάση την έκθεση αποθεμάτων, οι μετρημένοι - ενδεικτικοί μεταλλευτικοί πόροι της εταιρείας εκτιμώνται σε 108 εκατ. τόνους με μέση περιεκτικότητα νικελίου 0,94%. Τα αποθέματα αυτά περιέχουν 1 εκατ. τόνους νικελίου, οι οποίοι στην τρέχουσα τιμή των 23.000 δολλαρίων / τόνο αντιστοιχούν σε αξία 23 δισ. δολλαρίων!
Επιπρόσθετα, τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα της εταιρείας ανέρχονται σε 54 εκατ. τόνους νικελίου, αξίας 13 δισ. δολλαρίων. Αυτά τα εκμεταλλεύσιμα αποθέματα επαρκούν για να διασφαλιστεί η λειτουργία της εταιρείας για τα επόμενα 20 χρόνια.
Τα βεβαιωμένα αποθέματα της χώρας σε νικέλιο, η τεχνογνωσία στην εξόρυξη, η εμπειρία του προσωπικού της, η ηγεμονική θέση της στην ευρωπαική και παγκόσμια αγορά, αποτελούν τα ισχυρά πλεονεκτήματα για τη βιώσιμη επαναλειτουργία της ΛΑΡΚΟ. Η εταιρεία σήμερα χρειάζεται κεφαλαιακή υποστήριξη για να πάρει και πάλι μπρός, καθώς οι αναπτυξιακές δυνατότητές της είναι τεράστιες. Επομένως αποτελεί σκάνδαλο μεγατόνων η διαδικασία εκποίησής της.
Η ΛΑΡΚΟ αποτελεί ένα στοιχείο εθνικού πλούτου και μιά εμβληματική, με τεράστιες δυνατότητες ανάπτυξης βαριά βιομηχανία. Η επιλογή λοιπόν της κυβέρνησης αποτελεί έγκλημα σε βάρος της χώρας μας, αποτελεί έγκλημα σε βάρος των παραγωγικών δυνατοτήτων της Ελλάδας και δεν πρέπει να επιτραπεί.
Αν όμως η κυβέρνηση προχωρήσει, πρέπει να εμποδιστεί. Με προσφυγές σε ευρωπαϊκά και διεθνή δικαστήρια, με κινητοποίησεις ανατροπής και δεσμεύσεις για την ανάκτησή της. Ο εθνικός πλούτος δεν μπορεί να γίνεται αντικείμενο τζόγου για τα συμφέροντα αυτών που μας κυβερνούν.
Επιπρόσθετα, η ΛΑΡΚΟ αποτελεί μοχλό ανάπτυξης για πέντε νομούς της χώρας (Εύβοια, Βοιωτία, Φθιώτιδα, Φλωρινα και Καστοριά). Για να επιβιώσει, πρέπει να καταρτίσει άμεσα ένα στρατηγικό σχέδιο που να περιλαμβάνει τις παρακάτω δράσεις: α) τον εκσυγχρονισμό του λιμανιού. β) τη χρήση του φυσικού αερίου, τη δημιουργία νέας εγκατάστασης για την αξιοποίηση των ιστορικών αποθέσεων σκόνης, γ) τη διερεύνηση για την παραγωγή νικελίου και με τη μέθοδο της υδρομεταλλουργίας, δ) την αποδοτικότερη λειτουργία των μεταλλείων και την ανάπτυξη υπόγειων εκμεταλλεύσεων και ε) επενδύσεις για τη διασφάλιση της υγείας και της ασφάλειας της εργασίας και των εργαζομένων.
*Ο Τάκης Καραμέρης είναι συνδικαλιστής, μέλος της Διοίκησης του σωματείου της ΛΑΡΚΟ
