Ανησυχία για τις αντοχές του συστήματος ηλεκτρισμού καθώς το χειμερινό ψύχος εντείνεται και συνακόλουθα αυξάνονται και οι καταναλώσεις, προκαλεί η αποσπασματική και άνευ σχεδιασμού ενεργειακή πολιτική της κυβέρνησης Ν.Δ. σε συνδυασμό με την κρίση τιμών και τις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις.
Με κορωνίδα δήθεν την “πράσινη” ανάπτυξη και την κυβερνητική απόφαση για βίαιη απολιγνιτοποίηση προς χάριν των συμφερόντων του φυσικού αερίου και των ιδεοληπτικών εκχωρήσεων δημοσίων ενεργειακών υποδομών και επιχειρήσεων σε ιδιώτες και funds, η χώρα βρίσκεται πλέον εξαρτημένη από εισαγωγές και εγκλωβισμένη σε τεράστιες ανατιμήσεις.
Από τον Οκτώβριο ο ΑΔΜΗΕ έχει απευθύνει ισχυρή σύσταση για πλήρη ετοιμότητα όλων των θερμικών μονάδων (λιγνιτικές - φυσικού αερίου), επισημαίνοντας ότι είναι απαραίτητο να εξασφαλιστεί εγκαίρως η επάρκεια καυσίμου για μεγάλο χρονικό διάστημα, ενόψει αιχμών ζήτησης χειμερινής περιόδου (εκτίμηση σε συνθήκες ισχυρού ψύχους Δεκέμβριος - Φεβρουάριος 2022: 8,8-9,5 GW μέγιστης ισχύος και 180-190 Gwh μέγιστη ημερήσια ενέργεια).
Σε δοκιμασία σύστημα και καταναλωτές
Ανησυχία εκφράζεται για τις επόμενες εβδομάδες στην, όχι και τόσο απίθανη, περίπτωση μιας σφοδρής κακοκαιρίας, ως προς τις αντοχές του συστήματος, με τη μισή σχεδόν ηλεκτροπαραγωγή να εξαρτάται από το ακριβό ορυκτό αέριο.
Την ημέρα της τιμής - ρεκόρ (21/12) των 415,94 ευρώ / μεγαβατώρα στη χονδρεμπορική, στο μείγμα ηλεκτροπαραγωγής το αέριο συμμετείχε με 52,68%, όταν η τιμή του στη χρηματιστηριακή αγορά (TTF) έχει φτάσει ακόμα και στα 180 ευρώ / μεγαβατώρα (από 18,263 ευρώ 04.01.2021).
Την ίδια ημέρα, αποφεύγοντας το πανάκριβο αέριο, ακόμα και το “πράσινο” πρότυπο της Ευρώπης, η Δανία, έκαιγε άνθρακα σε ποσοστό 31% (Γερμανία 42% - Πολωνία 80%)...
Όπως επισημαίνει στην ΑΥΓΗ ο Σ. Μποζίνης, μέλος της επιστημονικής επιτροπής μεταλλειολόγων - μηχανικών του ΤΕΕ, πρώην διευθυντής ανθρώπινου δυναμικού λιγνιτωρυχείων ΔΕΗ Δ. Μακεδονίας, το συνολικό κόστος των λιγνιτικών μονάδων σήμερα διαμορφώνεται κοντά στα 140-145 ευρώ / μεγαβατώρα, εκ των οποίων 120 ευρώ αφορούν κόστος CO2 -κατά βάση των μονάδων του Αγίου Δημητρίου (1-4)- και η σύγχρονη Πτολεμαΐδα 5 θα έριχνε το κόστος κάτω από 120 ευρώ / μεγαβατώρα, εκ των οποίων μόνο 20 ευρώ θα αποτελούσαν το μεταβλητό κόστος και τα υπόλοιπα την επιβάρυνση από CO2, ενώ τα αντίστοιχα κόστη των μονάδων φυσικού αερίου έχουν ξεπεράσει και τα 250 ευρώ / μεγαβατώρα.
Ωστόσο, σημειώνει, δεν παράγεται επαρκής λιγνιτική ενέργεια και ο λόγος είναι τεχνικός, καθώς η νέα διοίκηση της ΔΕΗ έχει αφήσει στην τύχη τους τα ορυχεία, έχει σταματήσει την ανάπτυξή τους, δεν φρόντισε να κάνει αποκαλύψεις κοιτασμάτων και κρατάει τις όποιες εφεδρείες για τις πιο δύσκολες μέρες, με πιθανή άπνοια, έλλειψη ηλιοφάνειας, ακραίες καιρικές συνθήκες.
Παράλληλα, αναφέρει, η πιο νέα και περιβαλλοντικά αναβαθμισμένη μονάδα Άγιος Δημήτριος 5 (350 MW) θα λειτουργήσει από 01.01.2022, μετά από τη μακρόχρονη επέμβαση - επένδυση της αποθείωσης ύψους 100 εκατ., ενώ ο σύγχρονος σταθμός ΑΗΣ Μελίτης (330 MW) δεν έχει ξυλίτη (είδος ανώτερης ποιότητας λιγνίτη), καθώς ο ιδιώτης του ορυχείου της Αχλάδας δεν προχώρησε στις αναγκαίες απαλλοτριώσεις και η ΔΕΗ γεμίζει την “αυλή” του σταθμού με ξυλίτη από Προσήλιο - Σέρβια σε ανάμιξη με λιγνίτη καλής ποιότητας από το Κύριο Πεδίο. Η δε Πτολεμαΐδα 5 αναμένεται να λειτουργήσει από τον Νοέμβριο του 2022.
Καμπανάκι κινδύνου
Σε αυτό το πλαίσιο, καμπανάκι κινδύνου για την ενεργειακή επάρκεια της Ελλάδας κρούουν 60 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. με ερώτηση - αίτηση κατάθεσης εγγράφων, επισημαίνοντας ότι η χωρίς σχέδιο και “ψεύτικη” απολιγνιτοποίηση που εξήγγειλε ο κ. Μητσοτάκης τον Σεπτέμβριο 2019, αφού δεν πρόκειται για αντικατάσταση των λιγνιτικών μονάδων με ΑΠΕ αλλά με ιδιωτικές μονάδες ορυκτού, εισαγόμενου φυσικού αερίου, εκτός από ανεργία για τις λιγνιτικές περιοχές και κρίση ακρίβειας, προκαλεί και ζήτημα ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας με ηλεκτρικό ρεύμα. Όπως τονίζουν, το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης των λιγνιτικών μονάδων αλλάζει διαρκώς, με την κυβέρνηση να παλινδρομεί ανάμεσα στα 2023, 2025 και 2028 και οι λιγνιτικές μονάδες φαίνεται ότι καλούνται τελικά να καλύψουν την αυξημένη ζήτηση, όπως στον καύσωνα του Αυγούστου, χωρίς μάλιστα να υπάρχει ανάλογος επαρκής σχεδιασμός και προετοιμασία.
Ζητούν να μάθουν εάν η κυβέρνηση έχει σχέδιο για τη διασφάλιση της επάρκειας του συστήματος για τον χειμώνα και όλο το 2022 και τι ακριβώς προβλέπει, αν επαρκούν τα αποθέματα και οι εγχώριες ποσότητες λιγνίτη, εάν έχουν εξασφαλιστεί οι απαραίτητες προμήθειες φυσικού αερίου κ.ά.
