Μετά τις μνημονιακές περικοπές των συντάξεων κατά 63 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της απελθούσας δεκαετίας, και σήμερα η επιτροπή Πισσαρίδη με το «Σχέδιο Ανάπτυξης» προτείνει κάτι ανάλογο, ως 4ο Μνημόνιο νεοφιλελεύθερης έμπνευσης.
Θεωρεί, απολύτως λανθασμένα, ότι η μείωση της εθνικής σύνταξης, η κατάργηση εξαγοράς πλασματικών ετών, η συρρίκνωση της αναδιανεμητικότητας με την ενίσχυση της ανταποδοτικότητας και η αύξηση των ανισοτήτων στο εσωτερικό του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, η μείωση των συντάξεων για όσους συνταξιοδοτούνται στα 62 ή 65 έτη σε σχέση με αυτούς που συνταξιοδοτούνται στο 67ο έτος της ηλικίας τους και η εισαγωγή της κεφαλαιοποίησης στην επικουρική κοινωνική ασφάλιση θα συμβάλουν, μεταξύ των άλλων, κατά την επόμενη δεκαετία στη σταδιακή σύγκλιση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής.
Με άλλα λόγια, όπως προκύπτει από το «Σχέδιο Ανάπτυξης», περισσότερο αποτελεί μια πρόταση ιδεολογικοπολιτικού προσανατολισμού της Σχολής του Σικάγου και των αντίστοιχων πολιτικών του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας στη Λατινική Αμερική (π.χ. Χιλή του Πινοσέτ), παρά μια πρόταση κοινωνικοασφαλιστικής πολιτικής θεωρητικά σαφούς, ευρωπαϊκά εμπνευσμένης και ποσοτικά τεκμηριωμένης, στην κατεύθυνση της οικονομικής βιωσιμότητας και της κοινωνικής αποτελεσματικότητας του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης.
Ως εκ τούτου, από μεθοδολογική άποψη, οι συγκεκριμένες προτάσεις δεν προκύπτουν από ανάλυση και ποσοτική επεξεργασία από τις οποίες θα αναδειχθούν, κατά αντικειμενικό και τεκμηριωμένο τρόπο, οι πραγματικές κοινωνικοασφαλιστικές ανάγκες της ελληνικής οικονομίας στο άμεσο και το απώτερο μέλλον.
Ακριβώς στο πλαίσιο αυτό της ελλιπούς μεθοδολογικής προσέγγισης, η κεφαλαιοποίηση (ιδιωτικοποίηση) της σημερινής επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης των ατομικών λογαριασμών νοητής κεφαλαιοποίησης, που ενσωματώνει αναδιανεμητικά και κεφαλαιοποιητικά στοιχεία, χωρίς να προκαλείται κόστος μετάβασης, αποτελεί για την ελληνική οικονομία και κοινωνία μέτρο υψηλού κοινωνικού, δημοσιονομικού και αναπτυξιακού κόστους.
Κι αυτό γιατί η κεφαλαιοποίηση της επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα προκαλεί ένα κόστος μετάβασης της τάξης από 57 δισ. ευρώ μέχρι 67 δισ. ευρώ (35 δισ. ευρώ μέχρι 55 δισ. ευρώ σύμφωνα με κυβερνητικούς παράγοντες), ανάλογα με το μέσο ύψος της επικουρικής σύνταξης που θα χορηγείται στους ασφαλισμένους και το επιτόκιο, προκειμένου να υπολογιστούν οι μελλοντικές παροχές σε παρούσες αξίες.
Από την άποψη αυτή είναι φανερό ότι οι προτάσεις για το ασφαλιστικό της επιτροπής Πισσαρίδη όχι μόνο δεν προωθούν την ανάπτυξη, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των συνταξιούχων και την κοινωνική συνοχή, αλλά αντίθετα συμβάλλουν, διαμέσου του κόστους μετάβασης, στη δυσμενή μεταβολή της πιστοληπτικής διαβάθμισης της χώρας μας, στην αύξηση του δημόσιου χρέους και στην απειλή της αύξησης των εισφορών των ασφαλισμένων και στη μείωση των συντάξεων προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το κόστος μετάβασης.
* Ο Σάββας Ρομπόλης είναι ομότιμος καθηγητής του Παντείου Πανεπιστημίου
