Ενας επιχειρηματίας έλεγε κάποτε ότι για να κερδίσεις χρήμα, πρέπει να δώσεις χρήμα. Ανέκαθεν μου φαινόταν πως για τον χρόνο ίσχυε κάτι ανάλογο. Κατά πώς έλεγε ο Έλιοτ, «μόνο με τον χρόνο κατακτιέται ο χρόνος»…
Τώρα που αλλάζει ο χρόνος, δεν σκοπεύω να πω σε ελαφρώς καλύτερη έκδοση κάτι που έλεγε ο Ζαμπέτας: «Ο πενηντάρης / είναι ένας νέος της εποχής / κυκλοφοράει σαν εικοσάρης / κι είναι ωραίος / σαν εραστής»... Δηλαδή δεν σκοπεύω να αντικαταστήσω στο ζαμπετικόν στιχούργημα, το πενηντάρης, με το εβδομηντάρης ή το ογδοντάρης - λαμβάνοντας μάλιστα υπ’ όψιν ότι ριμάρουν. Ούτε σκοπεύω να υπογραμμίσω τη χορεία των υπερ-υπερηλίκων της τρέχουσας εποχής, με τον Ζολώτα και τον Λεβί Στρος των 100 και κάτι, ή τον επίσης κατοστάρη Κριαρά ή τον Ζακ Ντελόρ. Ούτε να υπογραμμίσω τη δημιουργία της νέας, τέταρτης ηλικίας που αναδύεται, δεδομένου ότι η προκάτοχός της τρίτη ηλικία γίνεται με τον α ή β τρόπο παραγωγική. Ακόμη, δεν θέλω να πω κάτι απευκταίο για πολλούς εργαζόμενους. Ότι δηλαδή αυξάνονται οι άνθρωποι που δεν θέλουν απόσυρση από την παραγωγή αλλά απασχόληση εφ’ όρου ζωής…
Τι θέλω να πω λοιπόν; Ότι, σε αντίθεση με την ποσοτική και καταναλωτική αντίληψη περί χρόνου, με την ιδέα της παθητικής προσαρμογής σ’ αυτόν, σε αντίθεση με τη ρηχή, αν και οικολογίζουσα φιλοσοφία της «ζωής κατά φύσιν» -που σημαίνει παράδοση στο γήρας, στην παρακμή και στον θάνατο-, υπάρχει μια φιλοσοφία ενεργητικής και μάχιμης προσαρμογής στον χρόνο, ανατροπής των οριζόντων που εγκαθιστά στον περίγυρο της ύπαρξής μας. Μια φιλοσοφία όχι «στημένη» από τους «ειδικούς» αλλά αυτοφυής ως βιοσοφία - κατά πώς θα ’λεγε ο Χένρι Σκολιμόφσκι. Που σημαίνει αντεπίθεση στην εντροπία, αντίσταση στην παρακμή και στον θάνατο, νομιμοφροσύνη στον εαυτό μας. Που σημαίνει αποδοχή του εγγενούς προγράμματός μας ως όντων βαυκαλιζομένων με την αιωνιότητα, που αδυνατούν να αποδεχθούν μέσα στο «είναι» το «μη είναι» της ύπαρξής τους.
Η βιοσοφία αυτή αναδύεται από μια ποιότητα ζωής που έχει κατακτηθεί ύστερα από ωκεάνιες διαδρομές. Αυτή την ποιότητα απειλούν τα νεοφιλελεύθερα ζόμπι και οι ασημαντολόγοι εραστές του ανόθευτου καπιταλισμού. Να δούμε τα επόμενα χρόνια αν θα τους περάσει. Αν θα ζήσουμε τον νεομεσαίωνα που υπογείως απεργάζονται.
