Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
15 °C
12.0°C16.5°C
1 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
14 °C
11.5°C16.0°C
0 BF 65%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
7.0°C15.5°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
14 °C
12.8°C15.8°C
2 BF 80%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
5 °C
4.9°C12.9°C
0 BF 100%
Εκπαιδευτικοί / Με μια βαλίτσα στο χέρι
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Εκπαιδευτικοί / Με μια βαλίτσα στο χέρι

Μαρία Τσιαλέρα
Η κυρία Μαρία Τσιαλέρα, με το μοναδικό μαθητή της, Χρήστο. Πηγή: HellasJournal

Για χρόνια με μια βαλίτσα στο χέρι, από τόπο σε τόπο, κυνηγώντας μερικά μόρια. Μια ολόκληρη ζωή σαν νομάδες, περιπλανώμενοι από νησιά, σε δυσπρόσιτες περιοχές, σε κάθε γωνιά της χώρας. Η ζωή των αναπληρωτών εκπαιδευτικών θα μπορούσε να παραλληλιστεί με έναν Γολγοθά χωρίς τέλος. Και δεν είναι μόνο αυτό. Αναγκάζονται να επιβιώνουν σε ένα καθεστώς εργασιακής επισφάλειας και με έναν μισθό πενιχρό παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με τα υψηλά ενοίκια. Τα προβλήματα ατελείωτα. Η στήριξη από το κράτος μηδενική.

Μια ζωή σαν νομάδες

Ο 36χρονος Πλάτων Ζάχαρης είναι φυσικός. Τα τελευταία πέντε χρόνια εργάζεται με διαφορετικές μορφές απασχόλησης. Στην αρχή ως ωρομίσθιος και έπειτα ως αναπληρωτής μειωμένου και πλήρους ωραρίου. Όπως περιγράφει στην ΑΥΓΗ, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζει εκείνος και χιλιάδες άλλοι συνάδελφοί του είναι αμέτρητες.

«Το καθεστώς της εργασιακής ανασφάλειας μας αναγκάζει να δηλώνουμε πολλές περιοχές προτίμησης και αυτό μοιάζει σαν παιχνίδι ρουλέτας, αφού δεν ξέρουμε σε ποια περιοχή θα βρεθούμε. Εγώ που είμαι από νησί έχω δουλέψει στην ηπειρωτική Ελλάδα και συνάδελφοι από την ηπειρωτική Ελλάδα δουλεύουν στη Σάμο, που είναι ο τόπος κατοικίας μου», λέει ο Πλάτων.

Σε όλα αυτά έρχεται να προστεθεί και η αβεβαιότητα. Και αυτό γιατί, ως γνωστόν, οι διορισμοί των αναπληρωτών γίνονται σε πολλές φάσεις. Οπότε για εκείνους είναι άγνωστο εάν και πότε θα βρεθούν σε κάποια σχολική μονάδα. Μέσα σε μερικές ημέρες, καλούνται να φτιάξουν βαλίτσες και να κινήσουν για τόπους χιλιόμετρα μακριά από το σπίτι τους. «Όταν καλούμαστε να αναλάβουμε υπηρεσία, πρέπει σαν νομάδες μέσα σε 2-3 ημέρες να πακετάρουμε τα πράγματά μας και να τρέξουμε σε διαφορετικό σχολείο κάθε φορά, με διαφορετικούς συναδέλφους και διαφορετικούς μαθητές».

Από τις χαμηλότερες αμοιβές στην Ευρώπη

Η αδιαφορία του κράτους για τους αναπληρωτές αποτυπώνεται και στους ιδιαίτερα χαμηλούς μισθούς, οι οποίοι δεν τους φτάνουν ούτε για τα βασικά, ιδιαίτερα στα τουριστικά νησιά. «Η αμοιβή των αναπληρωτών -όπως άλλωστε και των μόνιμων εκπαιδευτικών- είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη. Έτσι, στο ακριβό κόστος διαβίωσης έρχεται να προστεθεί και το κόστος του ενοικίου, που είναι αρκετά υψηλό στις τουριστικές και νησιωτικές περιοχές. Και όχι μόνον εκεί», τονίζει ο Πλάτων. «Επιπρόσθετα, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα έχει να κάνει με την αναζήτηση στέγης η οποία να καλύπτει επαρκώς στοιχειώδεις ανάγκες, ειδικά αν υπάρχουν και μικρά παιδιά».

Τις περισσότερες φορές, οι αναπληρωτές μειωμένου ωραρίου των 600 ευρώ αναγκάζονται να πληρώνουν από την τσέπη τους ακόμα και την προϋπηρεσία που αποκτούν σαν εκπαιδευτικοί (!). Τι κάνει η Πολιτεία γι' αυτή την κατάσταση; Τίποτα απολύτως. «Κατά τη γνώμη μου, είναι αδήριτη ανάγκη η Πολιτεία να επιδοτήσει τη στέγαση των αναπληρωτών με εισοδηματικά και κοινωνικά κριτήρια, αφού σε πολύ μεγάλο ποσοστό εργαζόμαστε μακριά από τον τόπο μόνιμης κατοικίας μας», τονίζει ο Πλάτων.

Αναφορικά με τη σίτιση, «μπορούμε να τρώμε στις Λέσχες αξιωματικών -όπου αυτές υπάρχουν- με ένα σχετικά μικρό αντίτιμο, κάτι που είναι αρκετά θετικό. Σε μικρές όμως περιοχές αυτό δεν είναι πάντα εφικτό».

Ένα άλλο κομμάτι που έρχεται να φορτωθεί στον ήδη βεβαρημένο... προϋπολογισμό είναι το ζήτημα των μετακινήσεων. «Το κόστος των αεροπορικών μετακινήσεων από και προς τις νησιωτικές περιοχές είναι απαγορευτικό, ενώ τα δρομολόγια των πλοίων στα μικρότερα νησιά -ειδικά τον χειμώνα- είναι αραιά και αρκετοί συνάδελφοι κάνουν πολύωρα ταξίδια για να δουν τις οικογένειές τους», λέει ο Πλάτων.

ΔΑΣΚΑΛΟΙ

Αναπληρωτές ένα βήμα πριν τη σύνταξη

Από την άλλη, υπάρχουν πολλοί αναπληρωτές κοντά ή και πάνω από τα πενήντα, που δεν είχαν την τύχη να μονιμοποιηθούν. Όλη τους τη ζωή, με μια βαλίτσα στο χέρι. Γι’ αυτό, «είναι απαραίτητο να γίνουν διορισμοί μόνιμων εκπαιδευτικών που να καλύπτουν το μεγαλύτερο ποσοστό των κενών που αποτελούν πάγιες και διαρκείς ανάγκες και να περιοριστεί αρκετά -αφού δεν μπορεί να εκλείψει εντελώς- η εργασιακή μας ομηρεία, που έχει σοβαρό αντίκτυπο τόσο στην ποιότητα της εκπαίδευσης όσο και στην προσωπική και οικογενειακή μας καθημερινότητα», υπογραμμίζει ο ίδιος.

Σε κάθε γωνιά της χώρας

Από την πλευρά της, η εκπαιδευτικός Χρυσάνθη Αυλωνίτου έχει υπηρετήσει στη δημόσια Εκπαίδευση πάνω από μία δεκαετία. Και έχει διδάξει σε σχολεία που βρίσκονται σε κάθε γωνιά της χώρας. Ξεκίνησε να υπηρετεί στα μουσικά σχολεία Σπάρτης, Κορίνθου, Αλίμου και Παλλήνης ως ωρομίσθια. Στη συνέχεια, την προσέλαβαν ως αναπληρώτρια με πλήρες ωράριο για πέντε χρόνια συνολικά στην Κω και δύο χρόνια στην Κάρπαθο. Τα υπόλοιπα χρόνια στον νομό Αττικής εργάστηκε σε δημοτικά στο Καπανδρίτι, στη Φυλή, στο σχολείο εντός του καταυλισμού στο Ζεφύρι, στο Μενίδι, στο Γαλάτσι, στο Ίλιον και στην Αίγινα.

«Κάθε χρόνο μοιραζόμουν σε δύο έως τέσσερα σχολεία και αναπλήρωνα τον εαυτό μου. Το ίδιο και μερικές χιλιάδες ακόμη συνάδελφοι από διάφορες ειδικότητες. Υπηρέτησα και σε διθέσιο και σε τριθέσιο σχολείο στα νησιά της παραμεθορίου. Το άγχος απερίγραπτο για την τοποθέτηση πριν από κάθε σχολική χρονιά», λέει η Χρυσάνθη, μιλώντας στην ΑΥΓΗ.

«Μια βαλίτσα στο χέρι είναι η ζωή του αναπληρωτή. Και τη στιγμή που πρέπει να παρουσιαστείς, έχεις ελάχιστο χρόνο να εγκατασταθείς σ’ ένα ξένο τόπο, όπου τα σχολεία απέχουν μεταξύ τους αρκετά χιλιόμετρα, άρα πρέπει να διαθέτεις και όχημα για να μετακινείσαι στις σχολικές μονάδες».

Αγκάθι τα υψηλά ενοίκια

Το μεγάλο αγκάθι στη ζωή των αναπληρωτών είναι τα ενοίκια. Σύμφωνα με τη Χρυσάνθη, τα ενοίκια στα νησιά είναι ακριβά και τις περισσότερες φορές δύσκολα βρίσκει κάποιος σπίτι. Το καλοκαίρι, ταμείο ανεργίας δίδεται μόνο στους εκπαιδευτικούς που δούλεψαν με πλήρες ωράριο. Τον Σεπτέμβριο, κάθε αναπληρωτής πρέπει να έχει μαζέψει χρήματα για να προπληρώσει δύο ενοίκια στο σπίτι που θα μείνει τη νέα σχολική χρονιά και τα εισιτήρια μετακίνησής του. Ο πρώτος μισθός έρχεται αρχές Οκτωβρίου.

«Κάθε χρόνο, οικογένειες αναγκάζονται να μένουν χωριστά και το χειρότερο είναι όταν υπάρχουν μικρά παιδιά που μοιράζονται πίσω στον τόπο κατοικίας του εκπαιδευτικού όταν εργάζεται εκεί ο σύζυγος ή πηγαίνουν μαζί με τον εκπαιδευτικό, όπου πρέπει να βρεθεί και άτομο για τη φύλαξή τους αν δεν πηγαίνουν σχολείο. Τις περισσότερες φορές τους εκπαιδευτικούς τους στηρίζουν οικονομικά οι γονείς τους, καθώς τα χρήματα δεν φτάνουν», εξηγεί.

«Τα τρόφιμα έρχονταν στα νησιά με το πλοίο. Δεν θα ξεχάσω στην Κάρπαθο, όταν για ημέρες είχε απαγορευτικό και στα τοπικά σούπερ μάρκετ τελείωνε ακόμη και το γάλα ή δεν έρχονταν φρούτα και λαχανικά από την Κρήτη. Στα μεγαλύτερα νησιά, υπάρχει δυνατότητα σίτισης των αναπληρωτών στις λέσχες του στρατού, όπου αυτές υπάρχουν. Ευτυχώς, το μεταφορικό ισοδύναμο που καθιερώθηκε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ έδωσε ένα ποσό επιστροφής στην τιμή των εισιτηρίων».

Επίδομα ενοικίου στους αναπληρωτές

Για να επιλυθούν αυτά τα κρίσιμα ζητήματα, πρέπει οι εκπρόσωποι των εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών να απαιτήσουν από την κυβέρνηση μια λύση που θα υπηρετεί τις ανάγκες μαθητών και εκπαιδευτικών, σύμφωνα με τη Χρυσάνθη. «Και στη συνέχεια, η λύση αυτή να κατοχυρωθεί με νόμο, όπου το Δημόσιο θα αναλαμβάνει την παραχώρηση ενός επιπλέον εισοδήματος σε κάθε εκπαιδευτικό που μετακινείται προκειμένου να αντεπεξέλθει αξιοπρεπώς ως άνθρωπος και ως εκπαιδευτικός στα στοιχειώδη έξοδά του».

Επιπλέον, «θα πρέπει να ορίζεται και επίδομα ενοικίου για κάθε εκπαιδευτικό», επισημαίνει. «Καιρός να περάσουν και οι εκπαιδευτικοί από την επιβίωση στην αξιοπρεπή διαβίωση».

Και η ζωή για τους αναπληρωτές που δεν μονιμοποιήθηκαν ποτέ είναι ένας διαρκής αγώνας δρόμου. «Γνώρισα συνάδελφο σε ΕΠΑΛ στην Κω, ετών 60 από την Αθήνα, ο οποίος λογικά θα συνταξιοδοτήθηκε! Μου έκανε μεγάλη εντύπωση που είχε τρία παιδιά που ήταν φοιτητές και πάλευε να συγκεντρώσει ένα μικρό ποσό για να τους στείλει ως βοήθημα», λέει η Χρυσάνθη. «Πρέπει να υπάρξει ρύθμιση της αναπλήρωσης και αναγνώριση πλήρους συνταξιοδοτικού δικαιώματος στους πολυετείς περιπλανώμενους εκπαιδευτικούς, καθώς οι κυβερνήσεις τούς οδηγούν σε περιορισμούς δικαιωμάτων και σε κοινωνική απαξίωση. Η κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει τις ευθύνες, καθότι κωφεύει στις πολλαπλές διαμαρτυρίες μας».

Σοβαρά κενά, παρά τους διορισμούς

«Η ανακοίνωση των 11.700 διορισμών είναι ένα σημαντικό γεγονός, μετά από χρόνια αδιοριστίας. Ωστόσο, δεν μπορούν να καλύψουν τις πολύ σοβαρές ανάγκες στην εκπαίδευση», λέει στην ΑΥΓΗ ο τ. αιρετός του κεντρικού υπηρεσιακού συμβουλίου του υπουργείου Παιδείας Νεκτάριος Κορδής. Σημειώνεται ότι τη χρονιά που πέρασε εργάστηκαν 45.000 αναπληρωτές. Άρα η νέα σχολική χρονιά θα βρει τα σχολεία με πλήθος κενά, ενώ θα χρειαστούν τουλάχιστον 30.000 προσλήψεις αναπληρωτών μέσα στον Σεπτέμβριο για να είναι λειτουργικά.

Σύμφωνα με τον Ν. Κορδή, υπάρχει ζήτημα κατανομής των διορισμών, διότι οι προσλήψεις σε κλάδους φυσικών, χημικών, βιολόγων και γεωλόγων είναι ελάχιστες, ενώ υπάρχουν ενστάσεις για το πώς αποτυπώθηκαν τα κενά, δεδομένου ότι τα υπηρεσιακά συμβούλια -με τον τρόπο που είναι διαμορφωμένα σήμερα- είναι δοτά.

«Οι διορισμοί για μια κυβέρνηση που είναι ιδεοληπτικά ενάντια στις προσλήψεις στο Δημόσιο δείχνουν ότι πρόκειται για αναγκαιότητα για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων», λέει ο ίδιος. Άλλωστε πρόκειται για διορισμούς που είχαν ήδη δρομολογηθεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Ωστόσο τα κενά παραμένουν σοβαρά. Και αυτό θα έχει αλυσιδωτές συνέπειες. Γιατί οι αναπληρωτές θα πάρουν τη βαλίτσα για να καλύψουν τις τρύπες.

«Υπάρχουν αναπληρωτές που είναι άνω των 60 και μετακινούνται από τόπο σε τόπο για 20 χρόνια. Ακόμα και η πλειοψηφία όσων διορίστηκαν θα εργαστούν σε μέρη που δούλευαν ως αναπληρωτές», προσθέτει. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι δεν είναι ακόμη μόνιμοι αυτοί που διορίστηκαν, αλλά δόκιμοι που θα μονιμοποιηθούν μετά από δύο χρόνια. Και αν οι νεοδιόριστοι δεν συμμετέχουν στην τιμωρητική διαδικασία της αξιολόγησης, δεν θα μονιμοποιηθούν. Οπότε είναι ένας φαύλος κύκλος.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL