Με φόντο τη σύγχυση που προκαλούν τα κυβερνητικά μηνύματα -από τη μία «ανοίξαμε και σας περιμένουμε» (ελέω τουρισμού), από την άλλη προειδοποιήσεις (Μητσοτάκη - Τσιόδρα) ότι η πανδημία δεν τελείωσε- η χώρα εισέρχεται στην πιο κρίσιμη καμπή για την έξοδο από τον εφιάλτη που ζούμε εδώ και 15 περίπου μήνες.
Το μαζικό «άνοιγμα» δραστηριοτήτων έχει θορυβήσει τους επιστήμονες, οι οποίοι προειδοποιούν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος ενός «τέταρτου κύματος» -κάτι που ξόρκισε ο Άκης Σκέρτσος την περασμένη Τρίτη συστήνοντας άκομψα στους επιδημιολόγους «να κάνουν λίγο κράτει με τις προβλέψεις τους».
Ο κίνδυνος επαναφέρει στη μνήμη την έξαρση της Covid-19 μετά το περσινό καλοκαίρι, με τη διαφορά ότι φέτος ένα μέρος του πληθυσμού είναι εμβολιασμένο (παρά τους χαμηλούς ρυθμούς), ενώ στη φαρέτρα της επιδημιολογικής επιτήρησης υπάρχουν και τα self tests, χωρίς ωστόσο να έχουν πείσει για την αξιοπιστία τους (ΑΥΓΗ, 15.5.21).
Παρότι πρόκειται για συμπληρωματικό εργαλείο, η κυβέρνηση τα έχει (κακώς) αναγάγει σε «κλειδί» για την ανάσχεση της πανδημίας μεταθέτοντας την ευθύνη της διεξαγωγής τους από το σύστημα Υγείας στους πολίτες και αποδίδοντας στα self tests περίπου την ίδια βαρύτητα με τους εμβολιασμούς.
Το ΕΣΥ σε οριακό σημείο
Άμεση σχέση με την «επιστροφή στην κανονικότητα» έχουν η κατάσταση στα νοσοκομεία και η δυνατότητα των τελευταίων να επιστρέψουν στην προ Covid λειτουργία τους, ώστε το ΕΣΥ να πάψει να είναι σχεδόν μονοθεματικό.
Αν και ο αριθμός των νέων κρουσμάτων εξακολουθεί να ξεπερνά τα 2.200 ημερησίως, το γεγονός ότι αυτά εντοπίζονται σε πιο μικρές ηλικίες έχει θετικό αντίκτυπο στην ανάγκη για νοσηλεία. Σήμερα νοσηλεύονται λόγω κορωνοϊού 3.700 άτομα στα νοσοκομεία, εκ των οποίων πάνω από 600 σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.
Την περασμένη εβδομάδα (10 Μαΐου 2021 - 16 Μαΐου 2021) οι εισαγωγές νέων ασθενών με Covid ήταν 2.193, ενώ το σύνολο των εξιτηρίων λόγω ίασης ήταν 2.624. Ο λόγος εισαγωγών νέων ασθενών προς εξιτήρια λόγω ίασης ήταν 0,84.
Αυτό μεταφράζεται σε αποσυμπίεση, αν σκεφτεί κάποιος ότι την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα (3 Μαΐου - 9 Μαΐου) οι εισαγωγές νέων ασθενών ήταν πολύ περισσότερες, 2.642, ενώ το σύνολο των εξιτηρίων λόγω ίασης ήταν 2.474 (και ο λόγος εισαγωγών νέων ασθενών προς εξιτήρια λόγω ίασης ήταν 1,07).
«Υπάρχει πράγματι μία αποκλιμάκωση στις εισαγωγές, το βλέπουμε σε κάθε εφημερία, γι’ αυτό ένα κομμάτι της κλινικής Covid θα αποδοθεί στην παθολογική κλινική και από το τέλος Ιουνίου ελπίζουμε ότι θα καταργηθεί η μία κλινική Covid από τις δύο» είναι η εικόνα που μεταφέρει στην ΑΥΓΗ από το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας ο Γιώργος Μπουλμπασάκος, διευθυντής πνευμονολογικής κλινικής στον «Ευαγγελισμό».
Η αποσυμφόρηση του ΕΣΥ «ίσως να ήταν ταχύτερη», εκτιμά ο Γ. Μπουλμπασάκος, «αν δεν είχαν υπάρξει οι συνωστισμοί του Πάσχα, που επιβράδυναν την αποκλιμάκωση των δεικτών».
Έρχεται μεγάλο κύμα μη Covid περιστατικών
Ελπίδα του είναι να μπορέσουν σύντομα «να μπουν σε μια σειρά τα τακτικά χειρουργεία που είχαν πάει πίσω λόγω της πανδημίας». Ήδη, τονίζει, «υπάρχει μία πίεση στα μη Covid περιστατικά στον ‘Ευαγγελισμό’ (αφού το ‘Σισμανόγλειο’ αναμένεται να επιστρέψει σε κανονική λειτουργία στις 23.5), οπότε δεν μπορούμε να μιλάμε για ‘κανονικότητα’».
Εκτιμά ότι θα «σκάσουν» τα παραμελημένα μη Covid περιστατικά που δεν ήρθαν στα νοσοκομεία λόγω (και) του φόβου μην κολλήσουν κορωνοϊό: «Βλέπουμε καρκίνους οι οποίοι έχουν παραμεληθεί, αναπνευστικές ανεπάρκειες, φαινόμενα που είχαμε ζήσει δυστυχώς και μετά το πρώτο κύμα».
Το υπουργείο Υγείας προανήγγειλε τις μετατροπές ΜΕΘ Covid σε non Covid και «σιγά - σιγά» την επιστροφή στην κανονική τους μορφή των μονάδων Υγείας που αξιοποιήθηκαν αποκλειστικά για κορωνοϊό.
Εκτός αυτού του πλάνου μένει για την ώρα ο «Ερυθρός Σταυρός», του οποίου οι εργαζόμενοι διοργάνωσαν την Παρασκευή (ακόμα μία) διαμαρτυρία.
«Κάθε μήνα που το νοσοκομείο μένει κλειστό (σ.σ.: αποκλειστικά Covid) χάνονται 700 χειρουργεία, χάνονται από ασθενείς που τα έχουν ανάγκη, 5.000 ραντεβού σε τακτικά ιατρεία και πάμπολλες διαγνωστικές εξετάσεις και μικροεπεμβάσεις. Ένα νοσοκομείο πυλώνας στην αντιμετώπιση των επειγόντων λείπει από τη γενική εφημερία, με τους εξειδικευμένους ιατρούς σε παθολογικά περιστατικά, τραύμα, αγγειακά συμβάντα, καρδιολογικά, επείγοντα κ.λπ.» τονίζουν οι εργαζόμενοι.
Καμπανάκι κινδύνου η τραγωδία στην Κάλυμνο
Πέρα από τα κρούσματα, ούτε οι «σκληροί» δείκτες επιτρέπουν εφησυχασμό: πάνω από 50 είναι οι θάνατοι καθημερινά και περισσότερες από 600 οι διασωληνώσεις, κάτι που ανάγκασε τον ίδιο τον υπουργό Υγείας να αναγνωρίσει (19.5) ότι «η πανδημία δεν έχει τελειώσει και θα τελειώσει μόνο όταν μηδενιστούν τα κρούσματα, καθώς ακόμα ξεφεύγει και δημιουργεί συρροές» σε συγκεκριμένες περιοχές.
Τραγικό παράδειγμα η Κάλυμνος (η κυβέρνηση βιάζεται να άρει αύριο, Δευτέρα, το καθολικό lockdown), όπου γιατροί και νοσηλευτές δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση της έκτακτης κατάστασης (ΑΥΓΗ, 20.5, 21.5).
Το νοσοκομείο του νησιού ξέμεινε από φιάλες οξυγόνου (πρόσφεραν μερικές ακόμα και ιδιώτες!), ενώ δεν υπάρχει ένα οργανωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση των σοβαρών περιστατικών, με αποτέλεσμα οι ίδιοι οι γιατροί να προσπαθούν να βρουν λύση για τους ασθενείς που χρήζουν μεταφοράς σε ΜΕΘ.
Περισσότερα κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους έχουν οι Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδας, Αττικής, Θεσσαλίας και Νοτίου Αιγαίου. Την εβδομάδα που μας πέρασε, αύξηση στα επιβεβαιωμένα κρούσματα παρουσίασαν οι Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Ιονίων Νήσων, Κρήτης και Ηπείρου.
Κάτω από το 4% η θετικότητα, επικίνδυνη κερκόπορτα τα σχολεία
Η πορεία του τουρισμού εξαρτάται (και) από το πότε η χώρα μας θα βαφτεί (επιδημιολογικά) πράσινη στον χάρτη του ECDC, δηλαδή θα καταγράφει κάτω από 150 κρούσματα ανά 100.000 πληθυσμού (επί 14 ημέρες). «Γύρω στις 10 Ιουνίου, όταν η Ελλάδα θα έχει κατά μέσον όρο περίπου 1.000 με 1.100 κρούσματα την ημέρα» εκτίμησε πρόσφατα ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης Νίκος Τζανάκης (ΣΚΑΪ, 17.5).
Για τις 26 Ιουνίου «μεταθέτει» αυτήν την επιδημιολογική εικόνα ο καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής του ΑΠΘ Δημοσθένης Σαρηγιάννης (ΕΡΤ, 18.5) καλώντας τους πολίτες να τηρούν τα μέτρα προστασίας, εφόσον μάλιστα «ο ρυθμός μετάδοσης της ‘αθηναϊκής μετάλλαξης’ (σ.σ.: νιγηριανής) φαίνεται να είναι ακόμη πιο γρήγορος από αυτόν της βρετανικής» (ΑΥΓΗ, 19.5).
Στις 19.5 η Ελλάδα ήταν 7η στην κατάταξη των χωρών της Ε.Ε. ως προς τον κυλιόμενο μέσο όρο επτά ημερών σε ημερήσια επιβεβαιωμένα κρούσματα ανά εκατομμύριο πληθυσμού, σε πολύ δυσχερέστερη θέση από άλλες τουριστικές χώρες όπως η Ισπανία και η Πορτογαλία (βλέπε πίνακα).
Το καλό νέο είναι ότι το ποσοστό θετικότητας έπεσε (κάτω από το όριο του 4%), στο 3,80% (10 - 16 Μαΐου), από το 4,80% όπου βρισκόταν στις αρχές του μήνα.
Ανησυχία προκαλούν ωστόσο τα κλειστά σχολεία (ή τμήματα σχολείων) λόγω κρουσμάτων, την ώρα που το υπουργείο Παιδείας αφαιρεί ένα self test την εβδομάδα από τον υποχρεωτικό αυτοδιαγνωστικό έλεγχο στην εκπαιδευτική κοινότητα.
Τα σχολεία με κλειστά τμήματα έφτασαν τα 854 το μεσημέρι της Πέμπτης 20.5, αύξηση της τάξης του 3,200% σε μόλις 6 ημέρες λειτουργίας (στις 12.5 κλειστά ήταν μόλις 27).
«Κανείς εμβολιασμένος δεν νοσεί σοβαρά»
Μέχρι σήμερα περίπου 3 εκατομμύρια άνθρωποι στη χώρα μας έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου, κάτι που κρατάει την Ελλάδα χαμηλά (21η) μεταξύ των 27 χωρών της Ε.Ε. Παρ’ όλα αυτά, ο υπουργός Υγείας συνεχίζει να τα βλέπει όλα καλώς καμωμένα, επικαλούμενος το σχετικά υψηλό ποσοστό του πληθυσμού (16,1%) που έχει ολοκληρώσει τον εμβολιασμό, το οποίο φέρνει τη χώρα μας στην 5η θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. (βλέπε αναλυτικά: «Τα κορωνο-statistics του Κικίλια», ΑΥΓΗ, 16.5.21).
«Δεδομένου ότι ακόμα και με μία δόση οι άνθρωποι που κολλάνε δεν νοσούν βαριά, άλλες χώρες επέλεξαν να κάνουν την πρώτη δόση γρήγορα σε περισσότερους ανθρώπους ίσως έπρεπε και εδώ να γίνει το ίδιο» σχολιάζει ο Γ. Μπουλμπασάκος.
Τον ανησυχούν τα χαμηλά ποσοστά εμβολιασμού στους υπερηλίκουυς, για τους οποίους κρίνει ότι χρειάζεται πιο αποτελεσματική εκστρατεία ενημέρωσης ή / και να πάει η ίδια η Πολιτεία να τους βρει. Τουλάχιστον μία δόση έχει κάνει το 64,1% των ανθρώπων από 80 ετών και πάνω, το 66,2% των ανθρώπων ηλικίας 70-79 και μόλις το 50,4% των ανθρώπων στην ηλικιακή κατηγορία 60-69.
Έστω και με καθυστέρηση, το πρόγραμμα εμβολιασμού εξελίσσεται με ταχείς ρυθμούς -πάνω από 100.000 εμβολιασμοί την ημέρα τις τελευταίες δύο εβδομάδες- αν και η κυβέρνηση ολιγώρησε στον εμβολιασμό των κατοίκων των νησιών και των εποχικών εργαζομένων στον τουρισμό, που θα κρίνει εν πολλοίς και την εξέλιξη της φετινής σεζόν. Έτσι προέκυψε το «μπάλωμα» με το μονοδοσικό εμβόλιο της Johnson & Johnson («Γαλάζια Ελευθερία»).
Ο Γ. Μπουλμπασάκος προειδοποιεί ότι με το συγκεκριμένο εμβόλιο χρειάζεται περισσότερος χρόνος, σε σχέση με τα υπόλοιπα, για να φτάσει ο εμβολιασμένος σε ικανοποιητικό επίπεδο προστασίας (περίπου 28 μέρες), άρα οι κάτοικοι των τουριστικών περιοχών δεν πρέπει να δείξουν εφησυχασμό.
Δηλώνει ότι δεν ανησυχεί για τις μεταλλάξεις, καθώς τα εμβόλια δείχνουν να «συμπεριφέρονται καλά» και καλεί τους πολίτες να σπεύσουν να εμβολιαστούν.
«Από τους πολίτες που έχω δει να νοσηλεύονται, μόνο ένας άνθρωπος που είχε εμβολιαστεί και με τις δύο δόσεις νόησε σοβαρά, επειδή ήταν ανοσοκατεσταλμένος» τονίζει χαρακτηριστικά, ενώ «κανείς απ’ όσους είχαν κάνει έστω μία δόση δεν πέρασε βαριά τη νόσο».
