Ανοιχτή επιστολή προς την υπουργό Παιδείας Νίκη Κεραμέως απέστειλε ο Συλλόγις Διδασκόντων Γυμνασίου και Λυκείου της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής Ευγένιος Ντελακρουά, με αφορμή τις εγκυκλίους του Υπουργείου για την βαθμολόγηση των μαθητών Γυμνασίου και Λυκείου.
«Αισθανόμενοι ότι ακροβατούμε μεταξύ νόμιμου, ηθικού και εφικτού» σημειώνουν χαρακτηριστικά οι καθηγητές εκφράζοντας την έντονη ανησυχία που έχει η πλειονότητα των εκπαιδευτικών της χώρας που καλούνται να βαθμολογήσουν τους μαθητές τους με τα μαθήματα να έχουν πραγματοποιηθεί κυρίως εξ αποστάσεως, με όλα τα προβλήματα που έχει τέτοιου είδους εκπαίδευση.
Όπως τονίζουν η βαθμολόγηση σε συνθήκες μη ενσώματης διδασκαλίας το μεγαλύτερο μέρος της αξιολόγησης συρρικνώνεται και ενδεχομένως απαξιώνεται καθώς μετατρέπεται σε μια απλή αριθμητική πράξη χωρίς ουσιαστική σχέση με την παιδαγωγική διαδικασία.
«Όλοι οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβανόμαστε την αξιολόγηση ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε κάθε τάξη» αναφέρουν οι εκπαιδευτικοί «συμπλήρωση της μετάδοσης και πρόσληψης γνώσεων και δεξιοτήτων, επιβεβαίωση και επιβράβευση, επισήμανση αδυναμιών ή κενών στην πρόσληψη και παρότρυνση».
Αξιολογώντας, αναφέρουν, ως οφείλουμε, τη μαθησιακή πορεία των μαθητών μας, εκφράζουμε βαθύτατο προβληματισμό για τη δυνατότητα μιας αποτελεσματικής και κυρίως, αντικειμενικής βαθμολόγησης των μαθητικών επιδόσεων τη φετινή χρονιά κατά το Α ́τετράμηνο. Και αυτό γιατί κάτι τέτοιο αντιβαίνει σε βασικούς κανόνες παιδαγωγικής και παραβιάζει την ενδεδειγμένη εκπαιδευτική πρακτική.
Επισημαίνουν ότι για αντικειμενικούς λόγους είναι περιορισμένη η δυνατότητα, με αξιοπιστία και σεβασμό στο έργο των εκπαιδευτικών αλλά και το αίσθημα δικαίου προς τους μαθητές τους, να αποτιμήσουν βαθμολογικά την επίδοση των παιδιών. «Μοιάζει κατά συνέπεια υποτιμητικό για το σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την ίδια την ύπαρξή μας ως εκπαιδευτικών να λειτουργούμε φέτος στη βαθμολόγηση ,σαν να μην υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες»
Αναλυτικά η επιστολή του Συλλόγου Διδασκόντων:
Αξιότιμη κα Υπουργέ,
Αισθανόμενοι ότι ακροβατούμε μεταξύ νόμιμου, ηθικού και εφικτού, απευθύνουμε σε εσάς την παρούσα επιστολή προκειμένου να λάβετε γνώση των πολλαπλών και έντονων προβληματισμών που από καιρό απασχολούν το σύνολο των διδασκόντων του σχολείου μας, της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής, Ευγένιος Ντελακρουά. Προβληματισμοί και σκέψεις ,που πιθανώς και εσείς η ίδια γνωρίζετε και σας απασχολούν, που πιστεύουμε ακράδαντα πως εκφράζουν και αντανακλούν την έντονη ανησυχία της πλειονότητας των εκπαιδευτικών της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της χώρας μας.
Εν όψει του τέλους του Α ́τετραμήνου και της επικείμενης αξιολόγησης των μαθητών νιώθουμε την υποχρέωση να προτάξουμε την παιδαγωγική μας ευαισθησία στο ουσιώδες ζήτημα της αξιολόγησης και κρίνουμε επιτακτική την ανάγκη να μοιραστούμε με την κοινότητα εκπαιδευτικών, μαθητών και γονιών τις ανησυχίες μας, τις σκέψεις μας και τους προβληματισμούς μας.
Έχοντας εργαστεί εμείς –όπως εξάλλου και η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων μας-από τον Σεπτέμβριο πολύ συστηματικά και εντατικά τόσο στη δια ζώσης όσο και στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση, εκφράζουμε τη βεβαιότητα πως το σχολείο μας σε αυτές τις δύσκολες και πρωτόγνωρες συνθήκες αντεπεξέρχεται με τρόπο υποδειγματικό.
Παράλληλα, από την πρώτη στιγμή συναισθανθήκαμε την ουσιαστική παιδαγωγική μας επίδραση στη θωράκιση της ψυχικής υγείας των μαθητών μας που τελούν για δεύτερη φορά υπό εγκλεισμό σε διάστημα δέκα μηνών. Θα θέλαμε να τονίσουμε ευθύς εξαρχής ότι αναγνωρίζουμε πλήρως τον βαρύνοντα ρόλο της αξιολόγησης στην εκπαιδευτική διαδικασία θεωρώντας την αναπόσπαστο μέρος της.
Ωστόσο, αξιολογώντας, ως οφείλουμε, τη μαθησιακή πορεία των μαθητών μας, εκφράζουμε βαθύτατο προβληματισμό για τη δυνατότητα μιας αποτελεσματικής και κυρίως, αντικειμενικής βαθμολόγησης των μαθητικών επιδόσεων τη φετινή χρονιά κατά το Α ́τετράμηνο. Και αυτό γιατί κάτι τέτοιο αντιβαίνει σε βασικούς κανόνες παιδαγωγικής και παραβιάζει την ενδεδειγμένη εκπαιδευτική πρακτική.
Όλοι οι εκπαιδευτικοί αντιλαμβανόμαστε την αξιολόγηση ως μέρος της εκπαιδευτικής διαδικασίας σε κάθε τάξη, συμπλήρωση της μετάδοσης και πρόσληψης γνώσεων και δεξιοτήτων, επιβεβαίωση και επιβράβευση, επισήμανση αδυναμιών ή κενών στην πρόσληψη και παρότρυνση.
Όμως, σε συνθήκες μη ενσώματης διδασκαλίας το μεγαλύτερο μέρος της αξιολόγησης συρρικνώνεται και ενδεχομένως απαξιώνεται καθώς μετατρέπεται σε μια απλή αριθμητική πράξη χωρίς ουσιαστική σχέση με την παιδαγωγική διαδικασία.
Επίσης, παραβιάζεται η προβλεπόμενη εκπαιδευτική αρχή αξιολόγησης, γιατί είναι προφανές ότι μεγάλο μέρος της βαθμολογίας θα βασίζεται σε πιθανολόγηση, όχι σε πραγματικά δεδομένα.
Πιο συγκεκριμένα:
Γραπτές δοκιμασίες, οι οποίες αποτελούν έναν βασικό παράγοντα στην διαμόρφωση του βαθμού, πιστεύουμε ότι την περίοδο αυτή δεν είχαν πάντα όλα τα αδιάβλητα και αντικειμενικά χαρακτηριστικά τους. Η αξιοπιστία δηλαδή, των τεστ με όποια μορφή κι αν έχουν δοθεί (quiz, ανάθεση εργασιών μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, πολλαπλές ομάδες τεστ κλπ.)ελέγχεται, διότι έχουν παρατηρηθεί μεγάλες βαθμολογικές αποκλίσεις από τα τεστ που έγραψαν οι μαθητές με φυσική παρουσία στην τάξη. Έτσι, μια γραπτή εξέταση με αυτό τον τρόπο δεν μας δίνει την πραγματική εικόνα του μαθητή.
Επιπρόσθετα, η συμμετοχή και η συνέπεια με όρους τηλεκπαίδευσης, κριτήρια που κανονικά καθορίζουν την προφορική αξιολόγηση του μαθητή, δεν μπορούν παρά να δώσουν μία προσεγγιστική αλλά όχι ολοκληρωμένη εικόνα για την επίδοση του μαθητή. Αρκετοί μαθητές που είναι εσωστρεφείς και σημειώνουν μικρή συμμετοχή στη δια ζώσης τάξη δυσκολεύονται ακόμα περισσότερο να αποδώσουν στα διαδικτυακά μαθήματα. Αναπόφευκτα επίσης, σε κάθε βαθμίδα και σχολική μονάδα ένας εκπαιδευτικός συναντά τηλε-μαθητές “συνδεδεμένους” στο μάθημα αλλά παράλληλα “ανενεργούς”!
Είναι λοιπόν, για αντικειμενικούς λόγους περιορισμένη η δυνατότητα, με αξιοπιστία και σεβασμό στο έργο μας και αίσθημα δικαίου προς τους μαθητές μας, να αποτιμήσουμε βαθμολογικά την επίδοση των παιδιών. Μοιάζει κατά συνέπεια υποτιμητικό για το σύνολο της εκπαιδευτικής διαδικασίας και την ίδια την ύπαρξή μας ως εκπαιδευτικών να λειτουργούμε φέτος στη βαθμολόγηση, σαν να μην υπάρχουν ιδιαίτερες συνθήκες. Φυσικά είναι δύσκολο να υπάρχει διδακτική λειτουργία χωρίς αξιολόγηση.
Είναι όμως αδύνατο να υπάρχει αξιολόγηση χωρίς κανονική διδακτική λειτουργία! Και μπορεί η εξ αποστάσεως διδασκαλία να είναι ένα αναγκαίο μέτρο αλλά πράγματι πώς να συγκριθεί με τη διά ζώσης εκπαιδευτική διαδικασία;
Και το τονίζουμε αυτό ιδίως εμείς, που δεν αφήσαμε ούτε μια διδακτική ώρα να πέσει στο κενό αλλά τις καλύψαμε όλες με εξ αποστάσεως διδασκαλία, αξιοποιώντας στο μέγιστο κάθε τεχνολογική δυνατότητα, όλες τις μεθόδους τηλεκπαίδευσης και διάδρασης και διευρύνοντας τις γνώσεις μας και τις παιδαγωγικές πρακτικές μας, για να σταθούμε από την πρώτη στιγμή με διδακτική επάρκεια και παιδαγωγική αξιοπιστία δίπλα στους μαθητές μας. Ακόμα περισσότερο θα θέλαμε να επισημάνουμε την αίσθηση πως υπονομεύεται η λειτουργία μας ως εκπαιδευτικών όταν, ειδικά φέτος, σε τέτοιες συνθήκες
- οι ασαφείς προθέσεις του Υπουργείου αναφορικά με την βαρύτητα που θα έχει ο βαθμός στην πρόσβαση των μαθητών της Α ́Λυκείου στην τριτοβάθμια εκπαίδευση γνωστοποιούνται καθυστερημένα, κάτω από πίεση των Μέσων
- η εξεταστέα ύλη των μαθημάτων για την Γ ́ Λυκείου μειώνεται επίσης με καθυστέρηση και εκτιμούμε άνισα για κάποια μαθήματα, όπως τα Μαθηματικά ή η Ιστορία
- καμία συζήτηση δε γίνεται για εξορθολογισμό της διδακτέας ύλης στις άλλες τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου
- πιθανώς θα αποτελούσε μία κάποια λύση η θεσμοθέτηση για το σχολικό έτος 2020-2021ενός και μόνο προφορικού ετήσιου βαθμού, που θα αντιπροσωπεύει την ετήσια συνολική επίδοση του μαθητή στη δια ζώσης και εξ αποστάσεως εκπαίδευση συνολικά.
- καμία σκέψη δεν εκφράζεται για επιμήκυνση του τετραμήνου ή έστω για προσμέτρηση του βαθμού του Α’ τετραμήνου στον τελικό Μέσο Όρο με μειωμένο συντελεστή
Αντίθετα
- παρουσιάζονται αλλεπάλληλες αλλαγές αναφορικά με την υποχρεωτικότητα της ωριαίας γραπτής αξιολόγησης στο Α ́ τετράμηνο τόσο στο Γυμνάσιο όσο και στο Λύκειο
- και διαρκώς και σε κάθε ευκαιρία επαναλαμβάνεται δια στόματος υπευθύνων πως οι τελικές εξετάσεις της Α ́ Λυκείου θα διενεργηθούν με Τράπεζα Θεμάτων!
Καλούμαστε λοιπόν, να λειτουργούμε, μαθητές και διδάσκοντες, σε καθεστώς αβεβαιότητας που υπονομεύει το κύρος μας και προσθέτει περιττή ανασφάλεια και πρόσθετο άγχος.
Κατόπιν όλων αυτών, επιθυμούμε να μοιραστούμε τις ανησυχίες μας με το σύνολο της εκπαιδευτικής κοινότητας και να συμβάλουμε, στον βαθμό που μας αναλογεί, στον γενικότερο προβληματισμό γύρω από το θέμα, προσδοκώντας να πολλαπλασιαστούν έγκαιρα ανάλογες φωνές, ώστε να έχουμε από τις εκπαιδευτικές αρχές άμεσα μια αξιόπιστη απάντηση στα βαρύνοντα ζητήματα του τρόπου και του χρόνου αξιολόγησης των μαθητών όχι μόνο για το Α’ τετράμηνο αλλά για ολόκληρη την πολύπαθη σχολική χρονιά 2020-2021.
Οι Σύλλογοι Διδασκόντων Γυμνασίου και Λυκείου της Ελληνογαλλικής Σχολής Αγίας Παρασκευής Ευγένιος Ντελακρουά
