Πενήντα ένα εκατομμύρια Ιταλοί πολίτες καλούνται να ψηφίσουν σήμερα σε πέντε δημοψηφίσματα για τη Δικαιοσύνη που προτάθηκαν με άξονα 9 τοπικές κεντροδεξιές τοπικές κυβερνήσεις, στις περισσότερες από τις οποίες η Λέγκα έχει την πρωτοκαθεδρία, ενώ ορισμένα από αυτά στήριξε και το λιλιπούτειο Ριζοσπαστικό Κόμμα. Ο ιταλικός προοδευτικός και αριστερός κόσμος, όπως το Κίνημα Πέντε Αστέρων και όλες σχεδόν οι οργανωμένες εκφράσεις της ριζοσπαστικής και κινηματικής Αριστεράς και των μεγάλων συλλογικοτήτων, κινητοποιήθηκαν εναντίον των πέντε δημοψηφισμάτων ζητώντας πολλές φορές από τους πολίτες να απέχουν για να μην νομιμοποιηθούν τα δημοψηφίσματα με τη συμμετοχή του 50% συν ένα.
Ο προοδευτικός κόσμος εναντιώνεται κυρίως στο αίτημα της Δεξιάς υπέρ της απαγόρευσης στους εισαγγελείς να περνούν στις θέσεις των δικαστικών και αντίστροφα, με στόχο τη δημιουργία των αποκαλούμενων εισαγγελέων - σούπερ αστυνομικών, που προωθούν εδώ και δεκαετίες ο Μπερλουσκόνι, η Δεξιά και η Ακροδεξιά, που δεν θέλουν εναλλαγές στις λειτουργίες του δικαστικού σώματος για να μην μολύνονται από κοινωνικές ευαισθησίες οι εισαγγελείς και οι δικαστικοί. «Η καλύτερη εγγύηση για τους πολίτες είναι οι εισαγγελείς να σκέφτονται όπως οι δικαστές. Εάν τους απομακρύνουμε από την κοινή κουλτούρα μας, μειώνεται και δεν αυξάνεται η προστασία των πολιτών», προειδοποίησε ο Ριερκαμίλο Νταβίγκο, πρώην μέλος του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου και του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου.
Με την προσπάθεια να καταργηθεί η απαγόρευση υποψηφιότητας και εκλογής σε αιρετές θέσεις ή η ανάληψη κυβερνητικών αξιωμάτων σε άτομα που έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα για μη υπαίτια εγκλήματα, η Δεξιά θέλει να δώσει την ευκαιρία στους καταδικασθέντες να απευθυνθούν στη Δικαιοσύνη για να κρίνει κάθε φορά εάν μπορούν να εκλεγούν, αφήνοντας στην πράξη περιθώρια για μαφιόζους, τρομοκράτες και διεφθαρμένους να αναλάβουν αιρετά αξιώματα.
Η Δεξιά επίσης προτείνει την κατάργηση πολλών προληπτικών μέτρων, όπως ο κατ’ οίκον περιορισμός και η προφυλάκιση, εναντίον πολιτών που δεν έχουν καταδικαστεί, ενώ όσοι ζητούν τη διατήρηση των σημερινών διατάξεων υποστηρίζουν ότι το μόνο που θα συμβεί θα είναι να κυκλοφορούν ελεύθεροι όσοι ερευνώνται για σοβαρά εγκλήματα, όπως stalking, εκβιασμό, ληστείες, κλοπές και άλλα. Η Δεξιά επίσης προτείνει οι δικηγόροι και οι καθηγητές Δικαίου των πανεπιστημίων να ψηφίζουν στις περιοδικές κρίσεις των δικαστικών, ενώ ο προοδευτικός κόσμος πιστεύει ότι ιδιαίτερα οι δικηγόροι δεν πρέπει να το κάνουν, αφού είναι οι αντίπαλοί τους στις δικαστικές αίθουσες. Τέλος, η Δεξιά ζητάει να καταργηθεί η συγκέντρωση 25 υπογραφών δικαστικών για όποιον διεκδικεί να εκλεγεί στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, οδηγώντας την Ιταλία στην πριν από το 1958 εποχή που η Χριστιανοδημοκρατία έλεγχε ασφυκτικά τη Δικαιοσύνη.
Το Δημοκρατικό Κόμμα τάχθηκε υπέρ της ελευθερίας της ψήφου των στελεχών και συνεπώς των ψηφοφόρων του, αποτελώντας τη μόνη ουσιαστική εξαίρεση ανάμεσα στις προοδευτικές δυνάμεις. «Το Δημοκρατικό Κόμμα δεν είναι στρατώνας και ακόμη λιγότερο σε αυτά τα θέματα. Υπάρχει η ελευθερία των ατόμων», τόνισε ο γραμματέας του Ενρίκο Λέτα, αναγνωρίζοντας πάντως ότι «μια νίκη τού ναι σε αυτά τα δημοψηφίσματα θα άνοιγε περισσότερα προβλήματα από όσα θα έλυνε».
Η Λέγκα του Σαλβίνι, η Φόρτσα Ιτάλια του Μπερλουσκόνι, η Δράση του Καλέντα και η Ζωντανή Ιταλία του Ρέντσι είναι υπέρ και των πέντε προτάσεων, ενώ οι φασιστοειδείς Αδελφοί της Ιταλίας τάχθηκαν υπέρ του διαχωρισμού της σταδιοδρομίας των δικαστών, της εξάλειψης των υπογραφών για τις υποψηφιότητες στο Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο και της δυνατότητας των δικηγόρων να αξιολογούν το έργο των δικαστών. Η διοργάνωση των δημοψηφισμάτων διεξάγεται ταυτόχρονα με τον πρώτο γύρο των δημοτικών εκλογών σε 978 δήμους, εκτιμώντας ότι με τον τρόπο αυτό σε πολλές περιοχές της χώρας θα προσέλθουν περισσότεροι ψηφοφόροι στις κάλπες.
