Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
24 °C
22.0°C24.8°C
3 BF 39%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
22 °C
21.0°C24.2°C
2 BF 52%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C20.5°C
4 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
20 °C
19.3°C19.8°C
5 BF 60%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
23 °C
22.9°C24.0°C
3 BF 33%
Επαναφορά Ντράγκι στην Ιταλία
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επαναφορά Ντράγκι στην Ιταλία

ΜΑΡΙΟ ΝΤΡΑΓΚΙ

Η Ιταλία παραμένει μια ιδιαιτερότητα στον ευρωπαϊκό χώρο. Εδώ και δέκα χρόνια δεν έχει κανέναν εκλεγμένο πρωθυπουργό! Εκλεγμένο με την έννοια ότι αναδείχθηκε άμεσα με τη λαϊκή ψήφο. Εξηγήσεις για να μην δημιουργούνται παρεξηγήσεις: Αφότου τον Νοέμβριο του 2011, εν μέσω της δίνης της ευρω-κρίσης, το Βερολίνο έβγαλε απ’ την πρίζα τον Μπερλουσκόνι, ο οποίος είχε εκλεγεί με τον “Λαό της Ελευθερίας”, του οποίου ήταν αρχηγός, η Ιταλική Δημοκρατία εισήλθε και παραμένει έκτοτε στον αστερισμό των διορισμένων πρωθυπουργών.

Για την Ιστορία, σ’ ένα ωμό μήνυμά του ενόψει των εκλογών του 2013, υπό το έντονο άγχος ότι ο μεγιστάνας θα μπορούσε να πάρει τη ρεβάνς, ο Σόιμπλε είχε κουνήσει το δάχτυλο στη Ρώμη: “Ο Μπερλουσκόνι μπορεί να είναι ένας αποτελεσματικός πολιτικός στρατηγιστής, αλλά η συμβουλή μου προς τους Ιταλούς είναι να μην κάνουν το ίδιο λάθος και τον ξαναψηφίσουν” είχε πει ο αυστηρός επιθεωρητής της δημοσιονομικής πειθαρχίας με τη χαρακτηριστική γερμανική ευθύτητά του.

Με τη βεβαιότητα πως όλα αυτά τα λαμπρά παραδείγματα δέσμευσης στα δημοκρατικά ιδεώδη έχουν καταγραφεί στην Ιστορία, η Ιταλία πήρε κατόπιν τον δρόμο του “τεχνοκρατισμού” ή όπως αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί η “αποσύνδεση” της ανάδειξης κυβερνήσεων από τη λαϊκή ετυμηγορία.

Από το 2011 οι κυβερνήσεις εναλλάσσονται και οι πρωθυπουργοί διαδέχονται ο ένας τον άλλο με τον ίδιο περίπου τρόπο που οι υπεύθυνοι των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων “εκλέγονται” από τις κυβερνήσεις των ισχυρών ευρωπαϊκών χωρών. Με εσωκομματικές ζυμώσεις, διακομματικές διαβουλεύσεις, παρασκηνιακά παζάρια, τηλεφωνήματα και συσκέψεις και συζητήσεις πίσω από κλειστές πόρτες. Εν κατακλείδι δεν είναι η κάλπη αυτή που ορίζει τη μοίρα των ιταλικών κυβερνητικών σχημάτων.

Κυβερνήσεις του σωλήνα

Τραπεζίτες, μαθηματικοί, μαρκετίστες, δημοσιογράφοι, δικηγόροι... και πάλι τραπεζίτες. Μάριο Μόντι, Ενρίκο Λέτα, Ματέο Ρέντζι, Πάολο Τζεντιλόνι, Τζουζέπε Κόντε, Μάριο Ντράγκι. Επικεφαλής, κατά κανόνα, κυβερνήσεων “ειδικού σκοπού” που προέκυψαν μέσα από τον δοκιμαστικό σωλήνα του ιταλικού κοινοβουλευτισμού. Ο μέσος όρος της “πρωθυπουργικής ζωής” τους είναι δύο χρόνια.

Λογικό, θα σκεφτεί κάποιος, από τη στιγμή που στο επίκεντρο του ιταλικού πολιτικού συστήματος βρίσκεται το Κοινοβούλιο, όχι η κυβέρνηση.  Άλλωστε ο Ντράγκι δεν είναι ο πρώτος τραπεζίτης - πρωθυπουργός που έχει η Ιταλία. Πριν ακόμη από τον Μόντι, τον εκλεκτό του Βερολίνου, που πήρε τα ηνία από τον υπερφίαλο Μπερλουσκόνι το 2011, υπήρξε η περίπτωση του Κάρλο Ατζέλιο Τσιάμπι, του πρώην διοικητή της Τράπεζας της Ιταλίας, με μια βραχύβια κυβέρνηση ενός χρόνου και δώδεκα ημερών την περίοδο 1993-94. Ακολούθησε σχεδόν αμέσως ο Λαμπέρτο Ντίνι, επίσης μεγαλοστέλεχος της Banca d’ Italia, με μια το ίδιο βραχύβια κυβέρνηση από τον Ιανουάριο του 1995 έως τον Μάιο του 1996.

Ωστόσο σήμερα ένα εντελώς διαφορετικό κοινωνικοοικονομικό τοπίο υπάρχει στην Ιταλία, και κυρίως “έξω” απ’ αυτήν.

“Οι Ιταλοί θέλουν από τον Ντράγκι να επαναφέρει τη χώρα στην ‘κανονικότητα’, αλλά εκεί έγκειται ο κίνδυνος” σχολιάζει στον Guardian ο 37χρονος Λορένζο Μαρσίλι, φιλόσοφος, πολιτικός ακτιβιστής και επιχειρηματίας. Το πόσο μεγάλη είναι αυτή η επιθυμία αποτυπώνεται καθαρά στις δημοσκοπήσεις. Το 85% εγκρίνει την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον πρώην πρόεδρο της ΕΚΤ.

Πώς εξηγείται αυτό το υψηλό ποσοστό αποδοχής σε μια χώρα όπου μέχρι πρότινος δημοφιλέστερος πολιτικός ήταν ο ακροδεξιός Σαλβίνι; “Οτιδήποτε, αρκεί να είναι διαφορετικό”. “Αυτή είναι πλέον η προσδοκία μιας χώρας που έχει βυθιστεί εδώ και δεκαετίες σε οικονομική στασιμότητα και πολιτικό αδιέξοδο. Η εθνική απογοήτευση περιστρέφεται προς όλες τις κατευθύνσεις, τυχαία και απρόβλεπτα” εξηγεί ο Μαρσίλι.

“Η απόγνωση έχει πλέον στραφεί εναντίον της ίδιας της πολιτικής τάξης. Τα τελευταία τρία χρόνια οι Ιταλοί είδαν όλο το πολιτικό φάσμα να παρελαύνει από την κυβέρνηση. Από την ακροδεξιά Λέγκα του Σαλβίνι και το Κίνημα των Πέντε Αστέρων έως το Δημοκρατικό Κόμμα, όλοι πέρασαν από την εξουσία σ’ ένα περιστρεφόμενο καρουζέλ. Το αποτέλεσμα ήταν δύο πολιτικές κρίσεις και ατελείωτες συγκρούσεις, ενώ η πανδημία μαίνεται και η οικονομία βυθίζεται”.

Ο “παιδαγωγός”

“Αντίθετα η βασική αποστολή του μη εκλεγμένου Ντράγκι θα είναι να επαναφέρει σε τροχιά την πολιτική κι όχι μόνο την οικονομία. Δεν είναι μέλος κανενός κόμματος, αλλά το υπουργικό συμβούλιό του περιλαμβάνει έναν εντυπωσιακό αριθμό πολιτικών όλων των αποχρώσεων, από τη Λέγκα έως την Αριστερά, περνώντας από τον Μπερλουσκόνι, τα Πέντε Αστέρα και τους Δημοκράτες. Αυτό είναι ένα οικογενειακό άλμπουμ της ιταλικής πολιτικής σκηνής, όχι μια τεχνοκρατική διοίκηση. Ο Ντράγκι κλήθηκε να διδάξει τρόπους σε αυτό το ετερόκλητο σύνολο. Η πολιτική διαπαιδαγώγηση στα καλύτερά της”.

“Ο νέος πρωθυπουργός φαίνεται να ανταποκρίνεται σε μια διαχρονική εθνική επιθυμία να γίνει η Ιταλία μια ‘φυσιολογική’ χώρα. Γιατί δηλαδή εμείς δεν μπορούμε να έχουμε ικανούς πολιτικούς αντί ενός ατέλειωτου τσίρκου; Κι όμως, εδώ βρίσκεται ο κίνδυνος. Στην αρχή της πανδημίας μας έλεγαν ότι θα ήταν ανόητο να επιστρέψουμε στην κανονικότητα μετά την Covid, η κανονικότητα είναι το πρόβλημα. Επομένως σε ποια κανονικότητα προσβλέπει σήμερα η Ιταλία; Το θέαμα στο μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης εκτυλίσσεται σε αργή κίνηση με το μοντέλο business as usual να κυριαρχεί μπροστά στην αυξανόμενη ανισότητα, τη δημοκρατική και περιβαλλοντική υποβάθμιση, τη δραματική απώλεια οποιασδήποτε πρόσφυσης στις προκλήσεις του 21ου αιώνα”.

“Κανένα από τα συρρικνούμενα εθνικά κράτη της Ευρώπης δεν έχει τη δυνατότητα να εφαρμόσει μετασχηματιστικές πολιτικές: να συγκρατήσει τις πολυεθνικές, να αποδεσμεύσει την οικονομία, να αξιοποιήσει τον υπερβολικό πλούτο των λίγων, που έγινε ακόμη πιο σκανδαλώδης με την εκρηκτική αύξηση των δισεκατομμυριούχων στη διάρκεια της πανδημίας. Η πολιτική αφορά τον μετασχηματισμό του κόσμου. Κι αυτή η πολιτική δεν έχει πλέον δικαίωμα διαμονής στην ήπειρό μας”.

“Η ιταλικός στροβιλισμός έχει το πλεονέκτημα να καταδείξει αυτό που σιωπηλά έχει επικρατήσει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες: Την απουσία εναλλακτικής, η οποία στοιχειώνει τη σύγχρονη πολιτική σαν μια τραγική επιθυμία θανάτου. Αυτή η υποβάθμιση της πολιτικής φιλοδοξίας είναι σαφής στην Ιταλία, αλλά εμμέσως σε ολόκληρη την ήπειρο”.

“Μια εξαιρετική στιγμή, όπως η σημερινή, απαιτεί κυβερνήσεις που φιλοδοξούν να μην δραπετεύσουν από την πραγματικότητα όπως η βασανισμένη ψυχή του Μπωντλαίρ ή απλά να διαχειριστούν αποτελεσματικά τη σχετική παρακμή, αλλά να ανατρέψουν ένα χρεοκοπημένο σύστημα. Ο Ντράγκι δεν θα το κάνει αυτό. Και ο κίνδυνος μιας ανανεωμένης εθνικιστικής αντίδρασης είναι πραγματικός. Αλλά εξακολουθεί να έχει την ευκαιρία να μετατρέψει αυτήν την επιχείρηση επανόδου στην κανονικότητα σε κάτι που ανοίγει τον δρόμο στη φιλοδοξία και το όραμα τα οποία η Ευρώπη μας χρειάζεται τόσο”.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL