Η Ευρωπαϊκή Ένωση, καταστρατηγώντας κάθε υπόσχεση αλληλεγγύης, δεν έχει προσφέρει ούτε μια δόση εμβολίων στις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, εξαναγκάζοντας αυτόματα τις χώρες αυτές να ανατρέξουν στη Ρωσία και την Κίνα για να αντιμετωπίσουν την πανδημία. Παρά την αδιαφορία της Κομισιόν, η Σερβία έχει εμβολιάσει 600.000 άτομα, πάνω από το 10% του πληθυσμού της, εκ των οποίων 50.000 και με τη δεύτερη δόση.
Η αλήθεια είναι ότι 50.000 με 100.000 δόσεις δόσεις εμβολίων θα έφταναν για να εμβολιαστούν οι υγειονομικοί του Μαυροβουνίου, του Κοσσόβου, της Βόρειας Μακεδονίας και της Βοσνίας - Ερζεγοβίνης, όσες χορηγούνται δηλαδή σε μια ημέρα στη Γερμανία, αλλά η Ευρώπη δεν ακολούθησε τις προτροπές του υπεύθυνου του ΠΟΥ για τη Γηραιά Ήπειρο Χανς Κλούγκε προς τις πλούσιες να μοιράσουν αμέσως τα εμβόλια με τις πιο φτωχές χώρες της Ευρώπης.
Η θλιβερή πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν σε σχέση με τα εμβόλια δεν αφορά μόνο τα 27 κράτη - μέλη της Ε.Ε., αλλά και τις φτωχότερες χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, που βασίστηκαν στις υποσχέσεις της Κομισιόν, για να βρεθούν χωρίς εμβόλια και μάλιστα τη στιγμή που ορισμένες από αυτές καταγράφουν από τα υψηλότερα ποσοστά σε κρούσματα και θύματα παγκοσμίως αναλογικά με τον πληθυσμό τους.
Η έλλειψη αλληλεγγύης από την Κομισιόν οδήγησε τέσσερις από τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων να μην έχουν καν αρχίσει τον εμβολιασμό, τη Βοσνία - Ερζεγοβίνη, τη Βόρεια Μακεδονία, το Μαυροβούνιο και το ανεξαρτητοποιημένο Κόσσοβο, ενώ οι υπόλοιπες δύο, η Σερβία και η Αλβανία, ξεκίνησαν καθυστερημένα και με αργούς ρυθμούς τον εμβολιασμό, χάρη στα εμβόλια της Ρωσίας και της Κίνας.
Η πολιτική αδιαφορίας της Κομισιόν έχει επίσης αρνητικές συνέπειες για την περαιτέρω διασπορά του κορωνοϊού και στις χώρες των 27, που έχουν υποδεχθεί εκατομμύρια μετανάστες από τις χώρες των Δυτικών Βαλκανίων δεδομένου ότι όλους αυτούς τους μήνες συνεχίζονται με τον έναν ή τον άλλο τρόπο οι μετακινήσεις προς και από αυτές της χώρες.
Φρούδες ελπίδες
Οι υποσχέσεις της Ε.Ε. τον Ιανουάριο για στήριξη των «συμμαχικών χωρών» με ένα τμήμα των δόσεων μέσα στο πλαίσιο της «στρατηγικής των εμβολιασμών» αποδείχθηκαν φρούδες ελπίδες για τα Δυτικά Βαλκάνια, αφού η Κομισιόν έβαλε στο χρονοντούλαπο της λήθης τα Δυτικά Βαλκάνια μετά την καταβολή 853 εκατ. ευρώ στον COVAX, τον μηχανισμό του ΠΟΥ και διαφόρων ιδρυμάτων για την ισότιμη διανομή των εμβολίων, εξανεμίζοντας τις ελπίδες των χωρών αυτών να λάβουν από την Κομισιόν τα εμβόλια των Pfizer/BioNTech, Moderna και AstraZeneca, έστω και για τις πλέον εκτεθειμένες και ευάλωτες ομάδες.
Την ίδια στιγμή, η Ε.Ε., οι ΗΠΑ, η Βρετανία και ο Καναδάς έχουν υπογράψει συμφωνίες για την εννιαπλάσια αγορά εμβολίων από αυτήν που έχουν ανάγκη.
Ο πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσις διαμαρτυρήθηκε από το Instagram ότι οι πλούσιες χώρες αγοράζουν παραπάνω εμβόλια από αυτά που έχουν ανάγκη, παρομοιάζοντας τον αγώνα δρόμου για την εξασφάλιση των εμβολίων με τον "Τιτανικό". «Οι πλούσιοι προσπαθούν να εξασφαλίσουν τις βάρκες διάσωσης μόνο για αυτούς» έγραψε ο Βούτσις, σχολιάζοντας την πολιτική της πλούσιας Ευρώπης απέναντι στη χώρα του και τα Δυτικά Βαλκάνια και όχι μόνη.
Η πρωθυπουργός της χώρας Άνα Μπρνάμπιτς, αναγνωρίζοντας ότι η προσφυγή στα ρωσικά και τα κινεζικά εμβόλια θα μπορούσε να εκτιμηθεί αρνητικά στις Βρυξέλλες, υπογράμμισε την άμεση ανάγκη αναζήτησης των εμβολίων, διευκρινίζοντας ότι «δεν θα κάνω καμία κριτική στην Ε.Ε., γιατί μας βοήθησε τρομερά κατά τη διάρκεια της πανδημίας».
Έτσι, η Σερβία των 7 εκατομμυρίων κατοίκων, παρ' όλο που είχε συνεισφέρει 5 εκατ. ευρώ στον COVAX, ξεκίνησε να διαπραγματεύεται με τη Ρωσία και την Κίνα, λαμβάνοντας ήδη 1,1 εκατ. δόσεις από την κινεζική Sinopharm, ενώ θα λάβει άλλο 1 εκατ. δόσεων τον Μάρτιο. Παράλληλα, η Σερβία διαπραγματεύεται την παραγωγή του ρωσικού Sputnik V έως το τέλος του έτους, παρ' όλο που οι αρχές ελέγχου των φαρμάκων της Ε.Ε. και των ΗΠΑ δεν έχουν αδειοδοτήσει ακόμη τα εμβόλια της Ρωσίας και της Κίνας.
Η πρωτοβουλία της Σερβίας
Η πρωτοβουλία της Σερβίας αποτέλεσε το παράδειγμα και των άλλων χωρών των Δυτικών Βαλκανίων για να διασφαλίσουν πρόσβαση στα εμβόλια, αφού έγινε σαφές ότι οι υποσχέσεις της Κομισιόν θα παραμείνουν στα χαρτιά για μεγάλο διάστημα.
Η Βόρεια Μακεδονία ξεκίνησε διαπραγματεύσεις με την Κίνα και προσπαθεί να διασφαλίσει για λογαριασμό της 800.000 δόσεις από την Pfizer/BioNtech μέσα στον Φεβρουάριο. Ο υπουργός Υγείας της Β. Μακεδονίας Βένκο Φιλίπτσε προσπάθησε να μειώσει τους τόνους της απογοήτευσης από την έλλειψη αλληλεγγύης από την Ευρώπη, υποστηρίζοντας ότι η αλληλεγγύη από την Ευρώπη «δεν απέτυχε, αλλά μόνο καθυστέρησε» και διευκρινίζοντας ότι η επιλογή της Β. Μακεδονίας να απευθυνθεί στην Κίνα δεν έχει «πολιτικούς στόχους», αλλά «αποτελεί θέμα δημόσιας υγείας». Πιο απλά, ο υπουργός Υγείας της Βόρειας Μακεδονίας είπε στην Ευρώπη ότι δεν μπορούν να συνεχίζουν να πεθαίνουν περιμένοντας εμβόλια που δεν θα έρθουν, φροντίζοντας επίσης να περιορίσει τους φόβους ότι η προσφυγή στα κινέζικα και πιθανώς στα ρωσικά εμβόλια σημαίνει και την αλλαγή του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της χώρας.
Στην Αλβανία ο εμβολιασμός ξεκίνησε με τις 950 δόσεις που δώρισε συμβολικά μια χώρα της Ε.Ε., αλλά ο πρόεδρος της χώρας Έντι Ράμα διευκρίνισε ότι δεν είχε την άδεια να την κατονομάσει. Η Αλβανία εξασφάλισε 500.000 δόσεις της Pfizer/BioNTech, εκ των οποίων έλαβε μόλις 1.170 και περιμένει άλλες 40.000 μέχρι το τέλος του μήνα.
Το Μαυροβούνιο, το Κόσσοβο και η Βοσνία Ερζεγοβίνη έχουν ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για την αγορά εμβολίων από την Ρωσία και την Κίνα, αφού οι πρώτες δόσεις από τον COVAX θα φτάσουν την άνοιξη, ενώ ξεκίνησαν και διαπραγματεύσεις με την Pfizer, χωρίς την ευρωπαϊκή διαμεσολάβηση. Το Μαυροβούνιο μάλιστα έχει υπογράψει συμβόλαιο με τη Sinopharm για 150.000 δόσεις και ετοιμάζεται να υπογράψει και ένα άλλο με τη Ρωσία για άλλες 50.000 δόσεις.
Η πανδημία σε αριθμούς
H Σερβία, που έχει πληθυσμό 7 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει πάνω από 410.000 κρούσματα και πάνω από 4.200 νεκρούς, τα διπλάσια κρούσματα από τη γειτονική της Βουλγαρία, που έχει τον ίδιο περίπου πληθυσμό. H Σερβία έλαβε την Πέμπτη άλλες 500.000 δόσεις του εμβολίου της Sinopharm, έχοντας παραλάβει συνολικά 1,5 εκατ. δόσεις, ενώ μέσα στον Φεβρουάριο θα παραλάβει 50.000 δόσεις του Sputnik V, 80.000 δόσεις της Pfizer/BioNTech και έως 150.000 δόσεις της Astra Zeneza.
Η Βοσνία Ερζεγοβίνη, που έχει πληθυσμό 3,3 εκατομμυρίων κατοίκων, περίπου το εν τρίτον της Ελλάδας, έχει πάνω από 125.000 κρούσματα και σχεδόν 5.000 θύματα.
Η Αλβανία, που έχει 2,86 εκατομμύρια πληθυσμό, έχει σχεδόν 90.000 κρούσματα και πάνω από 1.500 θύματα.
Η Βόρεια Μακεδονία, που έχει πληθυσμό 2,1 εκατομμυρίων κατοίκων, σχεδόν το εν έκτον της Ελλάδας, έχει σχεδόν 100.000 κρούσματα και πάνω από 3.000 θύματα.
Το Κόσσοβο, που έχει πληθυσμό 1,8 εκατομμυρίων κατοίκων, έχει περισσότερα από 63.000 κρούσματα και πάνω από 1.500 θύματα, όσα δηλαδή η κατά πολύ μεγαλύτερή του Αλβανία.
