Τους τελευταίους μήνες βλέπουμε στις ΗΠΑ τη δημιουργία μιας απολυταρχίας σε εξέλιξη. Από εβδομάδα σε εβδομάδα σοβαρά ζητήματα που άπτονται της ίδιας της Δημοκρατίας λαμβάνουν χώρα.
Στα τελευταία νέα λοιπόν, ο Πρόεδρος Τραμπ απέλυσε τη βιβλιοθηκονόμο της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου Κάρλα Χέιντεν με ένα μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Στην προπαγάνδα στα κοινωνικά δίκτυα γράφτηκε ότι η βιβλιοθηκονόμος προωθεί ακατάλληλα βιβλία στην παιδική συλλογή της Βιβλιοθήκης του Κογκρέσου. Φευ, οι αγράμματοι βασιλεύουν! Η Βιβλιοθήκη του Κογκρέσου είναι μια ειδική βιβλιοθήκη που συγκεντρώνει το σύνολο της εκδοτικής παραγωγής στις ΗΠΑ, δεν λειτουργεί ως λαϊκή βιβλιοθήκη, δεν έχει παιδικό τμήμα. Αλλά στο μυαλό των υποστηρικτών του Τραμπ αυτά είναι άγνωστα. Μάλλον ενοχλούσε η συγκεκριμένη βιβλιοθηκονόμος καθώς συγκέντρωνε πολλές «πρωτιές»: πρώτη γυναίκα σ’ αυτή τη θέση, πρώτη Αφροαμερικανίδα. Μια γυναίκα που χαρακτήριζε τη βιβλιοθήκη «εθνικό θησαυρό» κι έτσι εργάστηκε από το 2016 που ανέλαβε.
Ομως δεν τελειώσαμε με τις απολύσεις. Σε μια αιφνιδιαστική εξέλιξη, ο Πρόεδρος Τραμπ απέλυσε την επικεφαλής του Γραφείου Πνευματικών Δικαιωμάτων των ΗΠΑ. Η απόλυση της Σίρα Περλμάτερ, της εφόρου Πνευματικών Δικαιωμάτων, μόλις λίγες ημέρες μετά τη δημοσίευση μιας σημαντικής έκθεσης για την παραγόμενη από Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) δημιουργία περιεχομένου, έχει προκαλέσει αναταραχή στην Ουάσιγκτον. Η απόφαση, που ελήφθη φαινομενικά χωρίς δημόσια εξήγηση, έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή όσον αφορά τη σύγκρουση μεταξύ πνευματικών δικαιωμάτων, Τεχνητής Νοημοσύνης και εθνικών στρατηγικών συμφερόντων.
Στις 9 Μαΐου το γραφείο της Περλμάτερ δημοσίευσε το τρίτο μέρος της σειράς «Πνευματικά Δικαιώματα και Τεχνητή Νοημοσύνη», το οποίο αναλύει διεξοδικά τον τρόπο με τον οποίο εφαρμόζεται η νομοθεσία περί πνευματικών δικαιωμάτων στην εκπαίδευση των συστημάτων AI. Η έκθεση προειδοποίησε για τους οικονομικούς κινδύνους από την εκπαίδευση AI χωρίς άδεια και τόνισε ότι η επιτάχυνση της τεχνολογικής ανάπτυξης εις βάρος των δημιουργών μπορεί να είναι νομικά επικίνδυνη. Το αντεπιχείρημα της προπαγάνδας είναι ότι η προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων αποτελεί εμπόδιο για την εθνική ασφάλεια.
Προστασία των παιδιών και των νέων, εθνική ασφάλεια… Όλα αυτά ίσως ακούγονται οικεία σε όσους έζησαν μαύρες μέρες πίσω στη δεκαετία του ’70 στη χώρα μας. Θα χρησιμοποιήσουμε ξανά τον στίχο της Κατερίνας Γώγου:
Ξέρω πως ποτέ δε σημαδεύουνε στα πόδια.
Στο μυαλό είναι ο στόχος,
το νου σου, ε;
Γιατί τελικά το μυαλό είναι ο στόχος. Η ανεξάρτητη πνευματική δημιουργία, η αναζήτηση, ο διάλογος είναι εμπόδια στα σχέδια όλων των απολυταρχικών κυβερνήσεων - για να αποφύγουμε προς το παρόν βαρύτερες εκφράσεις. Με μεθοδικό τρόπο η συγκεκριμένη διακυβέρνηση αποδομεί έναν-έναν τους θεσμούς που προστατεύουν την κριτική σκέψη, την πρόσβαση στις πληροφορίες, την ελεύθερη επιλογή.
