Το ανθρωποκεντρικό «Τέρας» του Ιάπωνα Χιροκάζου Κόρε-Έντα και το διασκεδαστικό ψυχόδραμα «May December» του Τοντ Χέινς ξεχωρίζουν σε μια εβδομάδα με ξαναζεσταμένους «Αγώνες πείνας», δύο ζωηρά ντοκιμαντέρ και μια παραλίγο υπέροχη ελληνική ταινία
Σοφό και διακριτικό δράμα που εστιάζει στο παιδικό bullying
Το τέρας (Monster) ****
Σκηνοθεσία: Χιροκάζου Κόρε-Έντα
Πρωταγωνιστούν: Σακούρα Άντο, Σόγια Κουροκάουα, Σίντο Νακαμούρα
Ο Χιροκάζου Κορε-Έντα κατάφερε να συγκινήσει τον κινηματογραφικό πλανήτη και να αποσπάσει τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών με την ταινία «Κλέφτες καταστημάτων». Ύστερα από το σαφώς υποδεέστερο «Broker», ξαναβρίσκει τον καλό του εαυτό με ένα εξαιρετικό έργο που εστιάζει στο παιδικό bullying, έχοντας ως αφηγηματικό άξονα τη διαφορετική οπτική στο ίδιο γεγονός. Μια μητέρα αρχίζει και ανησυχεί για την παράξενη συμπεριφορά του γιου της και ζητά εξηγήσεις από τον δάσκαλό του, που φημολογείται πως τον έχει χτυπήσει. Η αμήχανη απολογία του δασκάλου και η απρόσωπη προσέγγιση της διευθύντριας του σχολείου, που αντιμετωπίζει τις δικές της τραγωδίες, δεν καθησυχάζουν τη μητέρα, ενώ το φέρσιμο του παιδιού, που έχει χάσει τον πατέρα του, γίνεται περισσότερο ακατανόητο. Η φιλία με ένα αγόρι που έχει δεχθεί επιθέσεις από τα άλλα παιδιά της τάξης θα μας ανοίξει μια πολλαπλή ανάγνωση των γεγονότων, όπου οι διαφορετικές οπτικές θα αποσυνθέσουν ένα συναισθηματικό παζλ αδικιών, αθέατης βίας και κακότροπων συμπεριφορών. Οι θύτες δεν έχουν τόσο ξεκάθαρες ευθύνες, οι εσφαλμένες εντυπώσεις που προκύπτουν από κακόβουλες φήμες θολώνουν την κρίση των ανθρώπων και οι εκατέρωθεν προκαταλήψεις αποπροσανατολίζουν την ηθική στάση ενηλίκων και ανηλίκων. Τα παιδιά θέλουν να ακουστούν σε έναν κόσμο που δεν επιτρέπεται η συμπερίληψη και οι μεγάλοι θέλουν να δείξουν το καλό παράδειγμα, αλλά ο Κόρε-Έντα αφήνει τον βουβαμό από την υπαρξιακή αγωνία των μύχιων επιθυμιών να κυριαρχήσει στη δράση και με την ευαίσθητη διαχείριση του υλικού του, μαζί με τη βαθιά αγάπη και κατανόηση που τρέφει για τους ανθρώπους της ιστορίας του, μας παραδίδει ένα μικρό κινηματογραφικό θαύμα, το οποίο πρέπει να ξεφλουδίσουμε για να έρθουμε σε επαφή με τα κρυμμένα του νοηματικά περάσματα, ώστε στο τέλος να τα κρατήσουμε κοντά στην καρδιά μας.
Οι μέρες ενός παράνομου ειδυλλίου αναβιώνουν στη μνήμη
May December ***
Σκηνοθεσία: Τοντ Χέινς
Πρωταγωνιστούν: Τζούλιαν Μουρ, Νάταλι Πόρτμαν, Τσαρλς Μέλτον
Εχουν περάσει δύο δεκαετίες από την εποχή που το σκάνδαλο ενός ζευγαριού απασχόλησε τα σκανδαλοθηρικά έντυπα. Σήμερα, το ζευγάρι εκείνο, η Γκρέισι και ο κατά πολύ νεότερός της Τζος, ζουν μια φαινομενικά ειδυλλιακή ζωή στα προάστια του αμερικανικού Νότου. Η οικογενειακή τους γαλήνη θα διαταραχθεί από την έλευση μιας διάσημης ηθοποιού της τηλεόρασης, της Ελίζαμπεθ, που θα φτάσει εκεί για να τους γνωρίσει. Η Ελίζαμπεθ κάνει έρευνα, καθώς ετοιμάζεται να υποδυθεί την Γκρέισι σε μια ταινία που ετοιμάζεται για το σκάνδαλο εκείνων των ημερών και οι ερωτήσεις της θα δημιουργήσουν τριγμούς.
Προσωπικά μου λείπει ο Τοντ Χέινς της απαράμιλλης αισθητικής του «Carol» ή του μελοδραματισμού του «Far from heaven» - για να μην πάω πιο πίσω στον χρόνο. Η νέα του ταινία στέκεται δίπλα στα μεταγενέστερα και παντελώς απρόσωπα «Wonderstruck» και «Dark waters». Ο Τ. Χέινς μοιάζει μάλλον παροπλισμένος και ελαφρά συμβιβασμένος σε σχέση με τις μέρες της δόξας του και εδώ χρησιμοποιεί τους λαοφιλείς μηχανισμούς μιας σαπουνόπερας (που ίσως να έχει πολλά κοινά μ’ αυτή στην οποία ετοιμάζεται να πρωταγωνιστήσει η εκκολαπτόμενη σταρ) για να σκιαγραφήσει τη σύγκρουση της Γκρέισι (Τζούλιαν Μουρ), που αντιμετώπισε την οργή της κοινωνίας όταν ερωτεύθηκε ένα 13χρονο αγόρι, με την Ελίζαμπεθ (Νάταλι Πόρτμαν), που αναζητά έναν δυναμικό ρόλο για να δώσει ώθηση στην τελματωμένη καριέρα της. Κάπως έτσι θα έμοιαζε ο Μπέργκμαν αν αγκάλιαζε με χαλαρότητα το camp και αποφάσιζε να μιλήσει για τους μώλωπες και τις ενοχές που άφησε ένα παλιό, παράνομο πάθος. Οι δύο γυναίκες βρίσκονται σε μια διαρκή μονομαχία επιβολής και επιρροής με στόχο το σκάλισμα ή την αναθεώρηση της ιστορίας, με πολλά αμοιβαία οφέλη και αντίστοιχα με πολλά να διακυβεύονται, σε μια σύγκρουση που εντείνεται όσο πέφτουν τα συναισθηματικά οχυρά.
Νέα ζωή για τις πετυχημένες περιπέτειες που έκαναν σταρ την Τζένιφερ Λόρενς
The hunger games: Η μπαλάντα των αηδονιών και των φιδιών (The hunger games: The ballad of songbirds and snakes) **
Σκηνοθεσία: Φράνσις Λόρενς
Πρωταγωνιστούν: Ρέιτσελ Ζέγκλερ, Τομ Μπλάιθ, Χάντερ Σάφερ, Βαϊόλα Ντέιβις
Τα νέα «Hunger games» διαδραματίζονται πολλά χρόνια μετά τις θρυλικές περιπέτειες της ατρόμητης Κάτνις, που είχαν μετατρέψει σε διεθνές αστέρι την Τζένιφερ Λόρενς. Στη φετινή αναβίωση, ο τελευταίος γόνος των Σνόου μαθαίνει ότι ο γενναίος πατέρας του έχει πεθάνει. Αν θέλει να έχει μέλλον στην Κάπιτολ, τότε πρέπει να συμμετάσχει σε αγώνες πείνας, που τώρα πια είναι πιο σκληροί και αδυσώπητοι. Γίνεται λοιπόν ο μέντορας της φτωχής Λούσι Γκρε και μαζί εμπλέκονται σε ένα ανθρωποκυνηγητό που αναμεταδίδεται ζωντανά. Οι ταινίες φαντασίας των περασμένων δεκαετιών που συγγενεύουν με τα «Hunger games», όπως το «The running man» (1987) ή το «Logan’s run» (1967), δεν έπαιρναν τον εαυτό τους στα σοβαρά και είχαν μια b-movie γοητεία. Εδώ η επανάσταση απέναντι στο θέαμα επιβίωσης προς τέρψιν διψασμένων για βία ανθρώπων από το γκέτο της Περιοχής 13 απευθύνονται σε ένα κοινό που έχει γαλουχηθεί στην αφήγηση από σοβαροφανείς sci-fi σειρές της σύγχρονης τηλεόρασης. Η επιβεβλημένα πειθαρχημένη παραγωγή καταφέρνει και αποφεύγει πολλές κακοτοπιές και δεν ξοδεύει χρόνο σε εντυπωσιασμούς ως προς τη μεταλλαγμένη pop art του μέλλοντος, όπως συνέβη με το «Πέμπτο στοιχείο», και αυτό το young adult παραμύθι μιλιταριστικής επιβίωσης με μοναδικό στόχο την τηλεθέαση αντλεί εύκολα συναισθήματα από το αφήγημα της επανάστασης απέναντι σε απολυταρχικά καθεστώτα. Η σκηνοθετική διεκπεραίωση του Φράνσις Λόρενς είναι αρκετή για να στήσει επαναστατικές ενέδρες και αναμετρήσεις μεταξύ ανθρώπινων θηραμάτων και εξουσιαστών στην αρένα. Ο Βρετανός Τομ Μπλάιδ και η Ρέιτσελ Ζέγκλερ από το «West side story» είναι φωτογενείς, αλλά δεν έχουν το άστρο της Τζένιφερ Λόρενς και επιπλέον μοιάζουν εγκλωβισμένοι στην προβλέψιμη δράση και στους ξύλινους διαλόγους.
Ντοκιμαντέρ που μπλέκει τη μυθοπλασία με τη μαρτυρία
Τέσσερις κόρες (Four daughters) **
Σκηνοθεσία: Καουτέρ Μπεν Ανιά
Η σπαρακτική ιστορία της Όλφα, μητέρας τεσσάρων κοριτσιών από την Τυνησία, που μια μέρα είδε τις δύο μεγαλύτερες κόρες της να εξαφανίζονται για να ενταχθούν στον ISIS. Το ντοκιμαντέρ της Καουτέρ Μπεν Ανιά συνδυάζει την τεκμηρίωση με την αναπαράσταση μαρτυριών και τη μυθοπλασία σε βαθμό που είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς πού αρχίζουν και πού τελειώνουν τα όρια της φαντασίας, της μνήμης και του ντοκουμέντου σ’ αυτή την ιστορία, η οποία ερευνά τις συνθήκες και τις συνέπειες της επιλογής δύο νεαρών κοριτσιών να ενταχθούν στους κόλπους του ISIS. Η μάνα με τις δύο κόρες που έμειναν πίσω εξομολογούνται την ιστορία τους και αναλύουν τις συνθήκες που είχαν ως αποτέλεσμα την αποξένωση και τη διάσπαση της οικογένειας για έναν υποτιθέμενο απώτερο σκοπό. Τα πράγματα αρχίζουν και προκαλούν την υπομονή του θεατή όταν τις εξαφανισμένες κόρες υποκαθιστούν δύο ηθοποιοί και όταν η Όλφα παραμερίζεται για να δώσει σκηνοθετικές οδηγίες. Ο Μαΐντ Μαστούρα αναλαμβάνει όλους τους ανδρικούς χαρακτήρες μέχρι που καταρρέει από συγκίνηση και ζητάει να διακόψουν το γύρισμα. Η Καουτέρ Μπεν Ανιά προφανώς θεωρεί πως μέσω της αναπαράστασης και της ρεαλιστικής παρέμβασης στη μυθοπλαστική προσέγγιση της αλήθειας καταρρίπτει τα όρια, όμως αυτό τελικά υπονομεύει την ανάγκη για ευθύβολη ειλικρίνεια του εγχειρήματος.
Εξέλιξη **1/2
Σκηνοθεσία: Περικλής Χούρσογλου
Πρωταγωνιστούν: Αλέξανδρος Λογοθέτης, Βασίλης Κολοβός, Ελένη Γερασιμίδου
Στη νέα ταινία του Περικλή Χούρσογλου ένας σκηνοθέτης που διδάσκει σινεμά στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης ζητά από τον ηλικιωμένο πατέρα του να τον συνοδεύσει στην τελετή ορκωμοσίας για την προαγωγή του σε αναπληρωτή καθηγητή. Το πρώτο μέρος της «Εξέλιξης» είναι ένα λαμπρό δείγμα ανθρωποκεντρικού σινεμά. Ο Αλέξανδρος Λογοθέτης και ο Βασίλης Κολοβός σε πείθουν με το κάθε τους βλέμμα καθώς ανταλλάσσουν ανεπιτήδευτα λόγια, χωρίς να αισθάνεσαι ούτε στιγμή ότι αυτά έχουν γραφτεί σε σενάριο. Κάθε σύσπαση του προσώπου τους είναι ταγμένη στην ιστορία και στην ιδιαίτερη σχέση τους. Ευγενικό σινεμά, αρχοντικό μέσα στην απλότητά του και βιωματικό στη σύλληψή του, μαζί με μια ευπρόσδεκτη σινεφίλ νοσταλγία που φέρνει μακρινές αναθυμιάσεις από «Άγριες φράουλες». Όμως το φιλμ προδίδεται από μια άβολη σεναριακή ανατροπή στο τέλος, που όχι μόνο είναι ανεπαρκής σε επίπεδο εκτέλεσης, αλλά δεν υποστηρίζεται από το στήσιμο και την ανάπτυξη της ιστορίας όπως την απολαμβάναμε μέχρι εκείνη τη στιγμή. Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή του Περικλή Χούρσογλου στο σινεμά είναι κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτη.
Όλη η ομορφιά και η αιματοχυσία (All the beauty and the bloodshed) ***
Σκηνοθεσία: Λόρα Πόιτρας
H ζωή και το έργο μιας πρωτοποριακής φωτογράφου και ο αγώνας που έδωσε για να αποκαλύψει τους φαρμακοβιομήχανους που κρυβόταν πίσω από τη θανατηφόρα επιδημία οπιοειδών OxyContin. Η Ναν Γκόλντιν κατέγραψε τον νυχτερινό κόσμο των drag queens και συγκλόνισε τον κόσμο της Τέχνης όταν επιμελήθηκε μια έκθεση για το AIDS. Με άλλα λόγια, αποτελούσε ένα συναρπαστικό θέμα για ένα ντοκιμαντέρ προτού ακόμη κηρύξει τον πόλεμο σε μία από τις πιο ισχυρές οικογένειες των ΗΠΑ, που στοίχισε τη ζωή σε μισό εκατομμύριο ανθρώπους. Η ίδια η Ναν Γκόλντιν, που εθίστηκε στο φάρμακο OxyContin, ξεκίνησε μια σταυροφορία απέναντι στους δήθεν φιλάνθρωπους του κόσμου της Τέχνης που ξέπλεναν χρήματα μέσω παχυλών δωρεών σε μουσεία και γκαλερί και στους δισεκατομμυριούχους που κρύβονταν πίσω από την κρίση των οπιοειδών. Η Λόρα Πόιτρας σκηνοθετεί ένα συνεκτικό πορτρέτο της καλλιτέχνιδας με μια ένταση που θα ταίριαζε σε ένα πολιτικό θρίλερ του Σίντνεϊ Πόλακ ή του Σίντνεϊ Λιούμετ.
