H καρδιά του βιβλίου χτυπάει και φέτος στα Χανιά από τις 20 έως τις 24 Ιουνίου. Το 2ο Φεστιβάλ Βιβλίου είναι έτοιμο να υποδεχθεί χιλιάδες φίλους του βιβλίου από όλη την Ελλάδα -αναγνώστες, Έλληνες και ξένους συγγραφείς, εκδότες, βιβλιοπώλες, μεταφραστές- στην πόλη όπου αναπτύσσεται και εξαπλώνεται το «πολιτιστικό οικοσύστημα» με συνέργειες και με τα άλλα φεστιβάλ των Χανίων (κινηματογράφου, κόμικς «Ανοιχτά πανιά»). Το κάλεσμα απηύθυναν χθες από την Αθήνα, όπου βρέθηκαν, ο Μανώλης Πιμπλής, διευθυντής του φεστιβάλ, ο δήμαρχος Χανίων Παναγιώτης Σημανδηράκης, ο Γιάννης Γιαννακάκης, αντιδήμαρχος Πολιτισμού, και ο Δημήτρης Μιχελογιάννης, ειδικός σύμβουλος Πολιτισμού στην Περιφέρεια Κρήτης, εκπροσωπώντας τους φορείς που στηρίζουν τον θεσμό.
Η περσινή ανέλπιστη επιτυχία του Φεστιβάλ Βιβλίου στα Χανιά εδραιώνει την ορθότητα της απόφασης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης να επενδύσει στον Πολιτισμό και όχι μόνο στις υποδομές, γιατί αποδείχθηκε ότι είναι ανταποδοτική, καθώς χιλιάδες επισκέπτες έτρεχαν να παρακολουθήσουν συζητήσεις, παρουσιάσεις βιβλίων, συναυλίες, θεατρικά αναλόγια και με την αγωνία αν θα προλάβουν τις παράλληλες εκδηλώσεις, όπως είπε ο δήμαρχος, καταθέτοντας και τη δική του μαρτυρία ως πολίτης από το περσινό τρέξιμο και τις πέντε ημέρες. Δημιουργήθηκε στα Χανιά «συνεργατικό βιβλιοπωλείο», στο οποίο θα διευρυνθεί η παρουσία των συμμετεχόντων βιβλιοπωλών, αυξήθηκαν οι λέσχες ανάγνωσης στην πόλη, προσέλκυσε πολιτιστικό τουρισμό από ολόκληρη τη χώρα, σύστησε τα Χανιά ως «πόλη-πολιτιστικό πρότυπο» εντός και εκτός Ελλάδας.
«Το Φεστιβάλ Βιβλίου ήρθε για να μείνει στα Χανιά, εκπέμποντας την αναγκαία θετική ενέργεια, μεταδίδοντας το μικρόβιο της ανάγνωσης, έχοντας διεθνή χαρακτηριστικά όχι μόνο επειδή προσελκύει ξένους βιβλιόφιλους και συγγραφείς, αλλά και με συνέργειες φεστιβάλ εκτός Ελλάδας» επισήμανε ο Μανώλης Πιμπλής, ο οποίος κουβαλά ακόμη μέσα του την αγωνία και τη συγκίνηση μιας γυναίκας που την τελευταία βραδιά της περσινής διοργάνωσης τον ρώτησε: «Και τώρα τι θα κάνουμε τα βράδια μας;».
Πάντως και στη φετινή διοργάνωση όλες οι δράσεις γύρω από το βιβλίο θα φιλοξενηθούν στα «κελύφη» κτηρίων που είναι πολιτιστικά, ιστορικά και αρχιτεκτονικά μνημεία: στο Μεγάλο Αρσενάλι- ανακαινισμένα ενετικά νεώρια-, στο Παλιό Τελωνείο, στο Θέατρο «Μίκης Θεοδωράκης», στο Γιαλί Τζαμί, στην Πύλη Sabbionara, στον Φιλολογικό Σύλλογο «Χρυσόστομος» και, βέβαια, στην πλατεία Κατεχάκη, μπροστά στο ενετικό λιμάνι, όπου θα λειτουργήσει και φέτος ως αρχαία αγορά για συζητήσεις των επισκεπτών, με τους προβολείς να πέφτουν πάνω στα πρόσωπα των συγγραφέων που θα προβάλλονται μέσα στη νύχτα πάνω στους πέτρινους τοίχους του Κέντρου Αρχιτεκτονικής της Μεσογείου.
«Πέρα από τα σύνορα» ήταν η περσινή θεματική του φεστιβάλ στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, «Ατομικές και συλλογικές ταυτότητες: Αυτοπροσδιορισμός στον σύγχρονο κόσμο» η φετινή, στον παλμό των κοινωνιών που αποζητούν ταυτότητα στον σύγχρονο κόσμο. Πολλοί οι επιμέρους άξονες που απασχολούν το σύγχρονο συγγραφικό ενδιαφέρον:
- Ταυτότητα φύλου, ισότητα των φύλων, ανισότητες με βάση το φύλο, την καταγωγή, τη θρησκεία.
- Τεχνητή Νοημοσύνη και ανθρώπινη ταυτότητα.
- Το τραύμα της ανταλλαγής, 100 χρόνια από τη Συνθήκη της Λωζάννης και ο επανακαθορισμός των εθνικών και ατομικών ταυτοτήτων.
- Η αναζήτηση της σημερινής ταυτότητας των Ελλήνων μέσα από τη λογοτεχνική ανάγνωση του παρελθόντος.
- Τα ιδιαίτερα πολιτισμικά χαρακτηριστικά των Κρητών.
- Η καβαφική ποίηση σήμερα με τις πολλαπλές αναγνώσεις και ταυτότητές της και ο Νίκος Καζαντζάκης: το έργο του και η κρητική ταυτότητα στο εξωτερικό.
Περισσότεροι από 50 Έλληνες πεζογράφοι, ποιητές, ιστορικοί, ακαδημαϊκοί και διανούμενοι θα συμμετάσχουν στο φεστιβάλ. Αξίζει, όμως, να σταθούμε στις συναντήσεις με διακεκριμένους ξένους δημιουργούς που έρχονται στα Χανιά. Και είναι: η Λάνα Μπάστασιτς, η Κροάτισσα, σερβικής καταγωγής, μυθιστοριογράφος, βραβευμένη με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Λογοτεχνίας 2020. Ο διακεκριμένος Σκωτσέζος ελληνιστής Ρόντρικ Μπίτον, κάτοχος της ιστορικής έδρας Κοραή στο King’s College του Λονδίνου (1988-2018) και διευθυντής του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών (2012-2018) στο ίδιο πανεπιστήμιο, που τιμήθηκε το 2019 με το παράσημο του Ταξιάρχη του Τάγματος της Τιμής για την εμβληματική συμβολή του στην έρευνα της νεοελληνικής και βυζαντινής Ιστορίας, γλώσσας και λογοτεχνίας. Η ελληνικής καταγωγής συγγραφέας Ρούμενα Μπουζάροφσκα, που γεννήθηκε στη Βόρεια Μακεδονία, καθηγήτρια Λογοτεχνίας και μεταφράστρια έργων των Τρούμαν Καπότε, Φλάνερι Ο’Κόνορ, Λιούις Κάρολ, η οποία ανήκει και στην ομάδα των εφτά γυναικών που το 2018 πρωτοστάτησαν στο κίνημα MeToo της γειτονικής χώρας. Η Μόνα Σολέ, Γαλλοελβετή φεμινίστρια και δημοσιογράφος της Monde diplomatique, ο βραβευμένος Κολομβιανός συγγραφέας και δημοσιογράφος Σαντιάγο Γκαμπόα, που έχει γράψει περισσότερα από 10 μυθιστορήματα, συλλογές διηγημάτων και δοκίμια. Ο Αργεντινός Ντανιέλ Μορντζίνκσκι, συγγραφέας πολλών βιβλίων και γνωστός ως «φωτογράφος των συγγραφέων», που ζει ανάμεσα στο Παρίσι και στη Λισσαβώνα. Ο Κουβανός πεζογράφος και δοκιμιογράφος Λεονάρδο Παδούρα, που θεωρείται ο σημαντικότερος συγγραφέας της Κούβας και εκ των κορυφαίων στη Λατινική Αμερική. Ο Σέρχιο Ραμίρες από τη Νικαράγουα, που μετά από μακρά περίοδο εθελοντικής εξορίας στην Κόστα Ρίκα εγκατέλειψε προσωρινά τη λογοτεχνική του καριέρα για να ενταχθεί στον επαναστατικό αγώνα των Σαντινίστας. Η Βρετανή συγγραφέας Μπέθαν Ρόμπερτς και ο Βρετανός ιστορικός και διπλωμάτης Μάικλ Λιουέλιν Σμιθ, που υπηρέτησε ως πρέσβης στην Αθήνα (1996-1999), και τέλος η Άννα Μαρία Σούα από την Αργεντινή, συγγραφέας μυθιστορημάτων και διηγημάτων.
Ξεχωριστή στιγμή, η συναυλία της Λένας Πλάτωνος, όπου θα παρουσιάσει ολόκληρο το έργο της «Καβάφης, 13 τραγούδια» με ερμηνευτή τον Γιάννη Παλαμίδα. Ο διεθνούς φήμης θεατρικός σκηνοθέτης Θεόδωρος Τερζόπουλος κάνει μια στάση στα Χανιά για την παρουσίαση του νέου του βιβλίου «Στον λαβύρινθο: Ο Θεόδωρος Τερζόπουλος συναντά τον Χένρυ Μίλερ», ενώ ο εικαστικός ζωγράφος Δημήτρης Αστερίου παρουσιάζει την έκθεση «Την εμορφιά έτσι πολύ ατένισα».
