Σήμερα διεξάγονται ίσως οι πιο κρίσιμες βουλευτικές εκλογές στη χώρα μας. Σε ένα δίπολο, ηθελημένα ή αθέλητα, μεταξύ της νεοφιλελεύθερης alt-right ιδεολογίας, από τη μία πλευρά, και του προοδευτικού λόγου προς όφελος της κοινωνίας, από την άλλη, οι πολίτες καλούνται να αποφασίσουν και να διαμορφώσουν την πορεία της χώρας για τα επόμενα χρόνια. Η στήλη δεν ασχολείται, όμως, με το γενικότερο πολιτικό διακύβευμα, αλλά περιορίζεται στον ρόλο και στη λειτουργία των βιβλιοθηκών.
Με αυτό στον νου, αναζητήσαμε στα προεκλογικά προγράμματα των κομμάτων τις θέσεις τους σε αυτό το ζήτημα. Δυστυχώς για την ελληνική πραγματικότητα, μόνο στο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. βρήκαμε θέση για τις βιβλιοθήκες, την οποία αντιγράφουμε: «Συγκρότηση εθνικής πολιτικής για το βιβλίο, τις βιβλιοθήκες και τις εκδόσεις. Νέος φορέας για το βιβλίο. Ενιαία πολιτική για τις βιβλιοθήκες, με συγκέντρωση της ρυθμιστικής και εποπτικής αρμοδιότητας στο υπουργείο Πολιτισμού. Πανελλαδικό δίκτυο βιβλιοθηκών, εμπλουτισμός τους, αναβάθμιση των ψηφιακών υπηρεσιών τους και ενίσχυση του πολιτισμικού ρόλου τους. Πρόγραμμα φιλαναγνωσίας στο σχολείο. Στήριξη της εκδοτικής παραγωγής».
Εχουμε τονίσει επανειλημμένα μέσα από αυτήν εδώ τη γωνιά της εφημερίδας (η ΑΥΓΗ, άλλωστε, είναι η μοναδική εφημερίδα στη χώρα με εβδομαδιαία στήλη για τις βιβλιοθήκες) ότι η ύπαρξη και η λειτουργία βιβλιοθηκών -κυρίως λαϊκών- είναι δείκτης και εγγυητής της Δημοκρατίας σε ένα κράτος. Δεν είναι οι βιβλιοθήκες ένας επιπλέον θεσμός που καλό είναι να υπάρχει, οφείλουν να είναι μια βασική δομή στη διαμόρφωση των πολιτικών πρόσβασης, πολιτισμού, διά βίου μάθησης, γνώσης, ψυχαγωγίας. Ο ρόλος τους επεκτείνεται πέρα από τις βιβλιακές συλλογές τους και μέσω αυτών εγγυώνται την προσφορά γνώσης και πολιτισμού από το κράτος προς τους πολίτες. Εγγυάται το κράτος ότι κανείς δεν θα μείνει εκτός της δυνατότητας να έχει πρόσβαση σε αυτά που χρειάζεται, όταν τα χρειάζεται, ανεξάρτητα από την οικονομική του κατάσταση και την κοινωνική του θέση. Και με βιβλιοθήκες σε πλήρη λειτουργία, βιβλιοθήκες που λειτουργούν ως κέντρα Πολιτισμού και μάθησης μπορούμε να κουβεντιάζουμε για συμμετοχή, για ανάπτυξη (οικονομική και κοινωνική), για Πολιτισμό τόσο στο κέντρο όσο και στην περιφέρεια.
Οι πολίτες, λοιπόν, που αποφασίζουν σήμερα καλό θα ήταν να λάβουν και αυτή την παράμετρο υπόψη τους. Στο δίπολο που αναφερθήκαμε στην αρχή το ερώτημα είναι: γνώση, Παιδεία και Πολιτισμός για λίγους, για αυτούς που αντέχουν να πληρώσουν, ή για όλους; Η απάντηση κάθε προοδευτικού πολίτη είναι μονόδρομος. Η απάντηση της κοινωνίας θα έπρεπε να είναι απαίτηση. Μια πιο συμμετοχική κοινωνία θα έπρεπε να είναι το ζητούμενο.
Καλλίμαχος
