Live τώρα    
18°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.5°C19.6°C
3 BF 59%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Σποραδικές νεφώσεις
16 °C
13.5°C17.7°C
1 BF 73%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
14.3°C16.6°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
16 °C
14.8°C18.0°C
1 BF 58%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
16 °C
16.3°C16.3°C
1 BF 65%
Esbjörn Svensson / Το υστερόγραφο ήταν με ελληνικό αλφάβητο…
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Esbjörn Svensson / Το υστερόγραφο ήταν με ελληνικό αλφάβητο…

Esbjörn Svensson 2008 © ACT_Katarina Grip Höök

Ακόμα και για τα δεδομένα της τόσο γόνιμης σκανδιναβικής jazz σκηνής, η περίπτωση του Esbjörn Svensson ήταν φαινόμενο. Ο Bror Fredrik Svensson, που έγινε γνωστός ως Esbjörn Svensson, γεννήθηκε στις 16 Απριλίου 1964 από μητέρα που ήταν κλασική πιανίστρια και πατέρα ο οποίος ήταν φανατικός της jazz. Όπως φαίνεται, «κληρονόμησε» τόσο το ταλέντο της πρώτης όσο και την αγάπη του δεύτερου για το ιδίωμα, καθώς, αν και για ένα μικρό διάστημα στην εφηβεία του έπαιξε σε μαθητικά rock συγκροτήματα, όταν στα 16 του πήγε σε μουσικό κολέγιο, σπούδασε κλασικό πιάνο και στις ανώτερες σπουδές του στο Βασιλικό Κολέγιο Μουσικής της Στοκχόλμης στράφηκε και ειδικεύθηκε στην jazz.

Παίζοντας jazz σαν rocker

O Esbjörn Svensson σχημάτισε αρχικά το συγκρότημά του με τον παιδικό φίλο του ντράμερ Magnus Öström και με την προσθήκη του κοντραμπασίστα Dan Berglund τρία χρόνια αργότερα ολοκληρώθηκε η σύνθεση των Esbjörn Svensson Trio ή e.s.t., όπως ήταν γνωστοί. Κυκλοφόρησαν τον πρώτο δίσκο τους το 1993 και πολύ σύντομα έγινε φανερό ότι αυτό το jazz πιανιστικό τρίο ήταν διαφορετικό από όλα τα υπόλοιπα. Εκτός από την jazz, στη μουσική τους έβγαιναν αβίαστα και τα άλλα ιδιώματα με τα οποία είχε ασχοληθεί και αγαπούσε ο Svensson -και όπως φαίνεται και οι άλλοι δύο μουσικοί-, δηλαδή πριν απ’ όλα η κλασική μουσική, το rock, η pop, αλλά ακόμα και η electronica, που άκμαζε τότε σε όλη την Ευρώπη. Δεν είναι καθόλου συμπτωματικό ότι ανάμεσα στις επιρροές του ανέφερε τον μεγάλο Ούγγρο συνθέτη Μπέλα Μπάρτοκ αλλά και τους... Radiohead!

Ολα αυτά φαίνονταν τόσο στους δίσκους όσο και στις ζωντανές εμφανίσεις τους, οι οποίες χαρακτηρίζονταν από τον δυναμισμό τους και τη χρήση πολλών ηλεκτρονικών εφέ. Οι e.s.t. κυριολεκτικά έπαιζαν jazz σαν να ήταν rockers και σε χώρους που ήταν τέτοιοι, όπως για παράδειγμα σε κάποια ροκ φεστιβάλ. Χωρίς να σνομπάρουν καθόλου ή να αδιαφορούν για το παραδοσιακό κοινό της jazz, απευθύνθηκαν και σε ένα άλλο, νεότερης ηλικίας και άλλων ακουσμάτων και προτιμήσεων. Το κοινό αυτό τους αγάπησε και τους αγκάλιασε, με αποτέλεσμα να γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς και επιτυχημένοι στη Σουηδία και στις άλλες σκανδιναβικές χώρες.

Μουσική της Γης, αλλά με ματιά στο Σύμπαν

Πέρασαν όμως πραγματικά σε φάση απογείωσης όταν υπέγραψαν συμβόλαιο με τη γερμανική δισκογραφική εταιρεία ACT. Ο δίσκος τους του 1999 με τον συμβολικό ίσως τίτλο «Gagarin’s point of view» (Με την οπτική γωνία του Γκαγκάριν) ήταν ο πρώτος που κυκλοφόρησε σε ολόκληρη σχεδόν την Ευρώπη και μέσα στα επόμενα δύο χρόνια είχαν καταξιωθεί και γνώριζαν επιτυχία σε αρκετές χώρες ακόμα.

Μία από αυτές ήταν και η Ελλάδα, όπου οι e.s.t. ήταν εξαιρετικά δημοφιλείς και πραγματοποίησαν δύο sold out συναυλίες, στο Παλλάς στην Αθήνα και στο Sani Festival στη Χαλκιδική. Ο ιδρυτής της θεσσαλονικιώτικης εταιρείας AN Records, που εκπροσωπούσε και συνεχίζει να το κάνει την ACT, ο Νίκος Βοζίκης, ο οποίος είχε αναπτύξει στενή φιλική σχέση με τον Esbjörn Svensson, θυμάται πόσο πολύ αγαπούσε και εκείνος τη χώρα μας και το κοινό του εδώ, αλλά και το πόσο ενδιαφερόταν να μαθαίνει γι’ αυτή, όχι μόνο για την Ιστορία της αλλά και το παρόν της.

HOME.S

Αξίζει να πούμε ότι ο Esbjörn Svensson ήταν απόλυτα επικεντρωμένος στους e.s.t. και εκφραζόταν αποκλειστικά μέσα από αυτούς. Αντίθετα με άλλους jazz μουσικούς, έκανε ελάχιστες δισκογραφικές συνεργασίες, μόνο με τον ομοεθνή του τρομπονίστα και τραγουδιστή Nils Landgren και δύο jazz ερμηνεύτριες.

Δυστυχώς όμως, αυτή η τόσο λαμπρή διαδρομή έμελλε να διακοπεί με τον πιο ξαφνικό και σκληρό τρόπο. Μία από τις αγαπημένες ασχολίες του Esbjörn Svensson ήταν οι καταδύσεις με φιάλες οξυγόνου, το scuba diving. Στις 14 Ιουνίου 2008 είχε καταδυθεί στη θάλασσα έξω από τη Στοκχόλμη μαζί με τον εκπαιδευτή του και τον έναν από τους δύο γιους του όταν εκείνοι τον έχασαν από τα μάτια τους. Τον ανακάλυψαν έπειτα από λίγο αναίσθητο στον βυθό και, μολονότι μεταφέρθηκε με ελικόπτερο στο νοσοκομείο, ήταν ήδη πολύ αργά. Ήταν μόλις 44 ετών και για τον θάνατό του γράφτηκε ότι ήταν «μία από τις μεγαλύτερες απώλειες της jazz και συνολικά της μουσικής τού σήμερα».

Δεν θα φτάσει ποτέ στο ω…

Οι δύο «μεταθανάτιοι» δίσκοι των e.s.t. που κυκλοφόρησαν από την ACT, το 2008 και το 2012, ήταν προϊόντα ενός μεγάλου σε διάρκεια ηχογραφικού session στην Αυστραλία κατά τη διάρκεια μιας περιοδείας τους εκεί. Πριν από όχι πολύ καιρό όμως, η σύζυγος του Esbjörn Svensson Εύα ανακάλυψε ανάμεσα στο ογκώδες αρχείο του μια ηχογράφηση της οποίας την ύπαρξη δεν γνώριζε. Την άκουσε και διαπίστωσε με έκπληξη ότι ήταν μια ηχογράφηση με σόλο πιάνο, η πρώτη και μοναδική τέτοια που είχε κάνει, στο σπίτι τους και όχι σε στούντιο. Η ίδια εικάζει πως πρέπει να έγινε μόλις λίγες εβδομάδες πριν από τον θάνατό του.

Ετσι, τώρα αυτή η ηχογράφηση κυκλοφόρησε από την ACT με τίτλο «Home. S.». Εννέα σόλο πιάνο κομμάτια για τα οποία ο Esbjörn Svensson, δείχνοντας έμπρακτα την αγάπη του για τη χώρα μας, είχε σημειώσει ως τίτλους τα γράμματα του ελληνικού αλφαβήτου από το α μέχρι και το ι. Ο σπουδαίος μουσικός είναι εδώ πιο ώριμος από ποτέ, με την επίδραση που είχε δεχθεί από την κλασική μουσική να αναδεικνύεται πιο έντονα από κάθε άλλη φορά σε συνθέσεις με βάθος και εσωτερικότητα με τις οποίες ήρθε σε ουσιαστική επαφή με τον εαυτό του, το είναι και τη φιλοσοφία του. Ίσως και χωρίς να το γνωρίζει, ένας απολογισμός μια διαδρομής δυστυχώς σύντομης αλλά και τόσο γεμάτης, το ιδανικό κύκνειο άσμα για κάποιον που η μουσική ήταν η ζωή του ακριβώς γιατί η ζωή του ήταν η μουσική…

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL