Το άγχος της ταυτότητας αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του ανθρώπινου ψυχισμού. Τον ακολουθεί από τα πρώτα του μέχρι τα τελευταία του βήματα. Έχει καταγραφεί από την αρχαιότητα μέχρι τη σύγχρονη εποχή στους μύθους και στα παραμύθια, σε κορυφαία έργα της λογοτεχνίας, του Οβιδίου, του Σαίξπηρ, του Κάφκα, της Γουλφ. Συμβαίνει στο θέατρο και στον κινηματογράφο αλλά και στα καρναβάλια, όπου οι κοινοί θνητοί μπορούν να μεταμορφωθούν τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο πίσω από προσωπίδες και μέσα σε κουστούμια στο ίνδαλμά τους ή στο ζώο που τους εκφράζει.
Η γάτα εξελίχτηκε στη διάρκεια των αιώνων από ιερό σύμβολο της Αιγύπτιας θεάς της γονιμότητας στο αγαπημένο ζώο ρηξικέλευθων ποιητών και ζωγράφων. Ίσως γιατί συνδυάζει την ελευθερία με την προσήλωση, την άγρια, ανυπότακτη φύση με την αφοσίωση στα οικεία της πρόσωπα. Ίσως κι αυτός ήταν ένας λόγος που την απεχθάνονταν ως μη εκπαιδεύσιμη οι ναζί, την παρομοίαζαν με τους Εβραίους και προσπάθησαν να την εξαλείψουν από τον δημόσιο χώρο. Ίσως γι΄αυτό στην μακραίωνη ανδρική κυριαρχία προσπάθησαν να προσδώσουν στη γυναίκα τα χαρακτηριστικά με την οποία την υποβαθμίζουν μέχρι τις μέρες μας: Πονηρή και ύπουλη μέσα στο χαριτωμένο, τρυφερό και νωχελικό περίβλημα που την έχουν εγκλωβίσει, ανεξέλεγκτη μέσα στις επιθυμίες της.
Η γάτα ως μαχητικό alter-ego
Η γάτα προβάλλεται ως alter-ego της εικαστικού καλλιτέχνιδος Σταυρούλας Παπαδάκη στην τελευταία της δουλειά, στην Estudio Gallery, στην Κηφισιά, με τον τίτλο «Στην ακμή του χαριτωμένου και του σπαρακτικού». Μια δουλειά που καταργεί με συνέπεια τα όρια μεταξύ της ζωγραφικής και των κόμικς, την εκπληκτική λεπτομέρεια του ασπρόμαυρου σχεδίου και τη δυναμική του χρώματος, κινείται ανάμεσα στην πιστή αποτύπωση του πραγματικού και στον σαρκασμό του.
Η γάτα αποτελεί το σχηματοποιημένο στοιχείο που δένει τη ρεαλιστική μορφή του προσώπου της και τις μεταμορφώσεις της σε ζωόμορφα προσωπεία, δείχνει τη δύναμη της κομψής, θλιμμένης γυναίκας με τη φιξαρισμένη κόμμωση που την αγκαλιάζει τρυφερά πάνω στο στήθος της. Μοιάζει με το μαχαίρι που κρατά απειλητικά ανάμεσα στις αποδοσμένες σαν φωτογραφίες, τη μια δίπλα στην άλλη, διαφορετικές όψεις της.
Μετασχηματίζεται στο γατίσιο δώρο με την ουδέτερη έκφραση και την αιχμηρή απόληξη που προσφέρει-σαν ανθοδέσμη- ένα ρομπότ με πλαστικό γάντι καθαρισμού στον ντροπαλό άνδρα με τη γραβάτα και το φραουλίσιο πρόσωπο.
Δηλώνει το παρόν ανάμεσα στα διαφορετικά, εφιαλτικά παραμορφωμένα πλασματάκια που ξεπηδούν από τα παχυλά φύλλα του κάκτου που φυτρώνει στο τριχωτό της κεφαλής της φιγούρας με το πρόσωπο της Παπαδάκη και το σώμα ενός μικροσκοπικού ζώου. Φανερώνει μέσα στον κυκεώνα των αλλεπάλληλων μεταμορφώσεων της δημιουργού όχι μόνο την κατάκτηση του ιδιώματός της αλλά και την αποδοχή της πολυσχιδούς σύνθεσης της ταυτότητάς μας ενάντια σε μια στερεοτυπική αντίληψη της τέχνης και της ζωής.
Info
Σταυρούλα Παπαδάκη, «Στην ακμή του χαριτωμένου και του σπαρακτικού», επιμ. Θανάσης Μουτσόπουλος
Estudio Gallery,Κυριαζή 9, Κηφισιά
Διάρκεια έκθεσης: 13 Μαΐου- 4 Ιουνίου 2022
Ώρες λειτουργίας: Δευτ.- Σαβ. 11.00-21.00
