Μεγαλώνοντας είδε τη μουσική περισσότερο σαν επιστήμη και λιγότερο σαν τέχνη. Μια επιστήμη η οποία μελετά την τάση, τη σύσταση και τον συνδυασμό των νοτών. O Αλέξανδρος Δανδουλάκης ασχολήθηκε περισσότερο με το ηχόχρωμα, πέρα από τα όποια στιλ μουσικής. «Η μουσική είναι μια σκανδάλη η οποία πυροδοτεί στον καθένα μας πολλά διαφορετικά συναισθήματα, γι’ αυτό είναι γοητευτική!» μας λέει.
Αποφάσισε να ασχοληθεί με κάποια έργα που απουσίαζαν από το ρεπερτόριο της ηλεκτρικής κιθάρας. Στην αρχή το έκανε για τη δική του και μόνο μελέτη πάνω στο όργανο παίζοντας τα “Nocturnes” («Νυχτερινά») του Φρεντερίκ Σοπέν. Σύντομα ο -για τους φίλους- Alex Dante γοητεύτηκε από τον μεγάλο αριθμό των επιλογών που έβρισκε για εναρμόνιση στα έργα του Σεργκέι Ραχμάνινοφ με την προσθήκη των τυμπάνων και του αυτοσχεδιασμού.
Ο Αλέξανδρος γεννήθηκε και μεγάλωσε στο Ηράκλειο της Κρήτης. Ξεκίνησε, όπως όλοι οι έφηβοι, ακούγοντας ροκ μουσική. Τα κατάφερνε καλά με την κιθάρα και έτσι σχημάτισε ένα συγκρότημα με 15χρονους φίλους. Έπαιζαν ροκ, ελληνικό και ξένο. Τα πρώτα μαθήματα κιθάρας τα πήρε αφού πλέον έφτασε στην Αθήνα για σπουδές στο Τμήμα Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών του ΕΜΠ ενώ σπούδαζε στο Ωδείο «Μουσική Πράξη», όπου σήμερα διδάσκει. Λίγα χρόνια μετά αποφοίτησε από το London College of Music με το Licentiate of Teacher’s Diploma.
Για τον Αλέξανδρο Δανδουλάκη η μουσική έχει ουσιώδη χαρακτηριστικά πέραν του «μελωδία-ρυθμός-αρμονία»: το τονικό ύψος, την επαναληπτικότητα, τα μοτίβα της. «Ο μουσικός πρέπει να ρισκάρει, γιατί το κοινό μας είναι έτοιμο. Μπορεί να είναι μικρότερο, αλλά είναι έτοιμο να δεχτεί τη νέα μουσική». Από μικρό παιδί, στόχος του ήταν η σύνθεση δικής του μουσικής. Η διαδρομή του με τα συγκροτήματα και οι δύο προσωπικοί του δίσκοι τον κάνουν να αισθάνεται απόλυτα έτοιμος να κάνει αυτό το «επόμενο βήμα», έχοντας πλέον γνωρίσει τους καλύτερους συνεργάτες και φίλους του κόσμου! «Τώρα πια μπορώ να απαντώ στο δύσκολο μουσικό ερώτημα τι μου αρέσει και τι όχι» λέει και συνεχίζει: «Δεν βλέπω όρια στη μείξη των στιλ. Αν δεν υπήρχε το ηχόχρωμα, ο ηλεκτρισμός και η τεχνολογία που ηχογράφησε τη μουσική, ίσως σήμερα να μιλούσαμε για μόνο μία και μοναδική μουσική! Η δημιουργία της οδηγεί τους σύγχρονους μουσικούς να συμφιλιωθούν με τους παλιότερους, τους παραδοσιακούς, αλλά και τα σύγχρονα ποπ ροκ ‘σουξεδάκια’ να γίνουν τα νέα jazz standards»- χαμογελάει.
Συνεργασίες και συναυλίες
Ο Αλέξανδρος Δανδουλάκης έχει συνεργαστεί με πολλούς, Έλληνες και ξένους: την Ανδριάνα Μπάμπαλη, τον Διονύση Σαββόπουλο, τη Σωτηρία Λεονάρδου, την Πέννυ Μπαλτατζή και καλλιτέχνες όπως ο Alan Zavod (πιανίστας του Frank Zappa), o τζαζ κιθαρίστας Bill Frisell, οι Monophonics, η Soul Jazz Orchestra, οι Thievery Corporation κ.ά. Απόλαυσε όλες τις συνεργασίες, αλλά σε κάποιες ήταν τυχερός, όπως στην περίπτωση του σπουδαίου Αμερικανού τζαζ -και όχι μόνο- κιθαρίστα Bill Frisell. Του έστειλε το βίντεο με τα «Νυχτερινά» του Σοπέν προτείνοντάς του να ανοίξει το πρόγραμμα σε μια εμφάνισή του. “Yes, I think that’s a good idea!” ήταν η απρόσμενη απάντηση του Frisell.
Το 2018 ο Αλέξανδρος συμμετείχε στο 18ο Athens Jazz Festival της Τεχνόπολης και στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος», στην ενότητα “Music escapades”. Συμμετείχε ακόμα στο φεστιβάλ «Καζαντζάκεια», στη θεματική μουσική ενότητα «Ταξιδεύοντας στη Ρωσία», όπου και διασκεύασε έργα του Σεργκέι Ραχμάνινοφ. Επίσης, παρουσίασε το solo project του στο πλαίσιο του TEDx στα Χανιά.
Τα «Νυχτερινά»
Ο Σοπέν ήταν λάτρης της κιθάρας, την οποία θεωρούσε -μαζί με το πιάνο- το πιο ολοκληρωμένο όργανο. Η κιθάρα εξελίχθηκε ανά τους αιώνες, ο ήχος της άλλαξε και με εκλεκτούς δεξιοτέχνες χειριστές ταξίδεψε σε όλον τον κόσμο. Μετά ήρθε ο ηλεκτρισμός και οι δυνατότητες της κιθάρας πολλαπλασιάστηκαν.
Το 2019 ήρθε ο πρώτος προσωπικός -αμιγώς κιθαριστικός- δίσκος του Αλέξανδρου Δανδουλάκη, το “Alex Dante plays F.Chopin’s Nocturnes” από τη Liberta Music, σε βινύλιο και CD. Πρόκληση για τον Alex ήταν η σόλο κιθάρα και η απόπειρά του να αποδώσει τους κλασικούς συνθέτες με τον ηλεκτρικό ήχο. Η ιδέα αυτή προέκυψε από τους δίσκους τζαζ κιθαριστών, όπως ο Joe Pass ή ο Wes Montgomery. H χρήση των κιθαριστικών εφέ και, παράλληλα, των δύο ενισχυτών που χρησιμοποιεί στις λάιβ εμφανίσεις του δημιουργεί ένα ογκώδες ηχητικό πεδίο, δίνοντας έτσι νέες δυνατότητες στη σόλο κιθάρα.
«Πρόκειται για μια ενότητα με σόλο κιθάρα, εμπνευσμένη από παλιές εποχές. Η ιδέα αυτή ξεκίνησε τυχαία, καθώς διάβαζα ένα άγνωστο κείμενο για τα ‘Νυχτερινά’ του Σοπέν και ήμουν απογοητευμένος, γιατί δεν μπορούσα να παίξω καμία νότα. Ήταν τεράστια η πρόκληση για μένα. Με γοήτευσε και πέρασα έξι μήνες προβάροντας» μας λέει ο Αλέξανδρος.
Το στοίχημά του ήταν η ανάγκη του να δοκιμάσει τον εαυτό του σε αυτό το σπάνιο πεδίο. Τις πρώτες φορές έτρεμε το χέρι του. Με την πάροδο του χρόνου κατάφερε να το κατακτήσει: να στέκεται επί σκηνής και να νιώθει χαλαρός. Με τις σολιστικές εμφανίσεις του ένιωσε πως απολαμβάνει τα λάιβ του ακόμα περισσότερο. Μοναδικό συναίσθημα!
«Το πιο δύσκολο ήταν πως έπρεπε να παίξω από μνήμης ένα τόσο μεγάλο έργο και για 55 λεπτά να είμαι απόλυτα συγκεντρωμένος. Ήταν η πρώτη φορά που έπρεπε να εκτεθώ μόνος. Ήταν σαν να παίζω για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό, ενώ με τα συγκροτήματα στα οποία συμμετέχω έχω πραγματοποιήσει έναν τετραψήφιο αριθμό εμφανίσεων. Από το άγχος και την αγωνία μου όμως κατέληξα στη λύτρωση, την ευχαρίστηση και την απόλυτη συγκίνηση».
«Θα ήθελα να ασχολούμαι με τη μουσική για χάρη της μουσικής, αλλά αυτό δεν γίνεται. Πρέπει να δουλεύω πάνω σε πράγματα τα οποία δεν με εκφράζουν για να επιβιώσω. Δεν μ’ αρέσει, αλλά γίνεται. Ήρθε στιγμή στη ζωή μου που συντηρούσα μια τετραμελή οικογένεια από τον μισθό μου. Χωρίς κόπο τίποτα δεν κατακτιέται. Η ικανοποίηση που παίρνει κάποιος όταν κατακτά ένα δύσκολο στόχο, με κόπο, είναι διπλή» δηλώνει σκεπτικός για την πορεία του ως επαγγελματίας μουσικός.
«Προσωπικά ένιωσα πως θέλω να γίνω μουσικός από τη στιγμή που μπήκα στο Πολυτεχνείο. Όταν είδα τη μη προοπτική, τις φοιτητικές παρατάξεις και τη διαφθορά στην κορυφή του οικοδομήματος που ονομάζεται ‘Παιδεία’, έφυγα χωρίς δισταγμό. Στην αρχή με έλεγαν αφελή, τώρα με βλέπουν μάλλον σαν οξυδερκή» έλεγε ο Αλέξανδρος τα πρώτα χρόνια της οικονομικής κρίσης.
Δάσκαλος της μουσικής
Ο Αλέξανδρος Δανδουλάκης διδάσκει στα παιδιά ηλεκτρική κιθάρα και πιστεύει ότι η ελληνική εκπαίδευση δεν εστιάζει στις τέχνες και στη γυμναστική όσο θα έπρεπε. «Αυτό που κάνει αυτή τη στιγμή το εκπαιδευτικό σύστημα είναι αν δεν είσαι καλός μαθητής, να σε πετάει έξω εφ’ όρου ζωής. Έχω πολλά παραδείγματα δικών μου συμμαθητών που ήταν κακοί μαθητές. Κανείς δεν τους ρώτησε ποτέ αν είναι καλοί αγγειοπλάστες, αν είναι καλοί στην ποίηση ή αν ζωγραφίζουν» λέει σκεπτικός.
Ο Αλέξανδρος πιστεύει ότι η μουσική εκπαίδευση οφείλει να προσαρμοστεί στην πραγματικότητα. Ότι η μουσική πρέπει να μπει στα σχολεία με πρωταγωνιστή τον πρακτικό της ρόλο και όχι μόνο το θεωρητικό της κομμάτι και να ενσωματωθεί στη γενικότερη Παιδεία της χώρας. Το κλασικό τμήμα να αγκαλιάσει το μοντέρνο και να συνεργαστούν. Το μοντέρνο τμήμα να δημιουργήσει διαβάθμιση σπουδών και να υπάρξει μια, όσο το δυνατόν, κοινή γραμμή από τα ωδεία σε όλα τα επίπεδα. «Όλα αυτά απαιτούν από το ‘κράτος’ και αυτή τη στιγμή τα υπουργεία Πολιτισμού και Παιδείας είναι εντελώς εκτός πραγματικότητας».
Μια γέφυρα ανάμεσα στο κλασικό και το μοντέρνο
Ο,τι κι αν κάνει ο Αλέξανδρος το κάνει με όρεξη. Μελετάει μουσική, παίζει μουσική, δημιουργεί μουσική, διδάσκει μουσική κι αυτό τον γεμίζει. Μαζί με τον Μανώλη Γιαννίκιο και τα τύμπανά του συναντιούνται μουσικά πάνω στις γραμμένες για πιάνο συνθέσεις ενός μεγάλου Ρώσου ρομαντικού, του συνθέτη Σεργκέι Ραχμάνινοφ. Συνθέσεις που μεταμορφώνονται και επαναπροσδιορίζονται για ηλεκτρική κιθάρα και τύμπανα. Η μείξη του φυσικού και του ηλεκτρονικού drumming με τα κιθαριστικά εφέ λειτουργεί σαν μια γέφυρα ανάμεσα στο κλασικό και το μοντέρνο, το σημερινό.
«Το ντουέτο με τον Μανώλη Γιαννίκιο προέκυψε σαν μια ανάγκη μας να παίξουμε χωρίς πλάνο και με μηδενική προσδοκία. Χωρίς το βάρος ενός καινούργιου project. Εγώ είχα ήδη δουλέψει για σόλο κιθάρα πάνω στα έργα του Ραχμάνινοφ, οπότε μας φάνηκε ενδιαφέρον να τα επανενορχηστρώσουμε ως ντουέτο. Αποφασίσαμε να μην πάμε σε κάποιο αθηναϊκό στούντιο, αλλά ένα τριήμερο στο White Pebbles Studio στη Νάουσα της Πάρου».
Το καθαρό μυαλό και η αλλαγή τοπίου έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην ηχογράφηση. Ο δίσκος -που είναι κατά ένα μεγάλο ποσοστό αυτοσχεδιαστικός και ηχογραφήθηκε λάιβ, χωρίς editing- μας προτρέπει να ακουστεί ολόκληρος, ακολουθώντας τη ροή της μουσικής έτσι όπως σχεδιάστηκε και γράφτηκε. «Μια εμπειρία ζωής!» έλεγε ο Αλέξανδρος πανευτυχής την άνοιξη του 2020, όταν μετέτρεψε το σκληρό πρώτο lockdown σε ένα επιτυχημένο δημιουργικό “lockout”.
Η ηχογράφηση και η μείξη του δίσκου έγιναν από τον Φώτη Παπαθεοδώρου και το mastering από τον Alex Ketenjian. To εξώφυλλο είναι έργο της Μαρίας Δημάκη, ενώ τα γραφιστικά του άλμπουμ επιμελήθηκε η Βασιλική Γκέτη.
