Live τώρα    
22°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
22 °C
20.2°C23.5°C
2 BF 43%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
20 °C
16.6°C22.9°C
2 BF 45%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.1°C21.5°C
2 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.2°C21.1°C
1 BF 62%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
18 °C
17.9°C17.9°C
0 BF 59%
Αναδυόμενες τεχνολογίες και πολιτισμική κληρονομιά
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Αναδυόμενες τεχνολογίες και πολιτισμική κληρονομιά

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια σταθερή παραγωγή εργασιών, η οποία αντιμετωπίζει μέσα από ανανεωμένο πρίσμα την αρχαιολογία και τη διαχείριση της πολιτισμικής κληρονομιάς και διατυπώνεται κυρίως σε άρθρα, καθώς και σε συλλογικούς τόμους. Στην παρούσα έκδοση, που έχει ως κεντρικό άξονα τις αναδυόμενες τεχνολογίες, μας δίνεται η ευκαιρία να διαβάσουμε τις προσεγγίσεις δεκατριών πανεπιστημιακών και ερευνητών, τις οποίες οι επιμελήτριες ομαδοποιούν σε τρεις θεματικές ενότητες: την εμπλουτισμένη εννοιολόγηση της πολιτισμικής κληρονομιάς, τη διαχείρισή της, το νέο πλαίσιο των τεχνολογιών που την διαπερνούν.

Είναι ενδιαφέρον ότι το βιβλίο ξεκίνησε και ολοκληρώθηκε μέσα στην περίοδο της πανδημίας, στο κλίμα της οποίας διαπιστώσαμε όλοι πιο καθαρά τον οικείο χρηστικό ρόλο των τεχνολογιών στην καθημερινή μας ζωή, αντιληφθήκαμε καλύτερα τα επίπεδα και τις εσωτερικές διαδρομές μέσα από τις οποίες λειτουργούν αλλά και τον ευρύτερο ορίζοντά τους, που αποτελεί πια παρόν. Τα ερωτήματα που συσσωρεύθηκαν τα τελευταία χρόνια όσον αφορά την ψηφιακότητα, τον ρόλο των μουσείων, τους άξονες γύρω από τους οποίους δομούνται οι αλλαγές της αρχαιολογικής προσέγγισης και την ανασυγκρότηση των πολιτιστικών οργανισμών βρίσκουν στον τόμο αυτό ένα νέο θεωρητικό πλαίσιο.

Η πραγματικότητα της εικονικότητας, των δικτύων, της συνδημιουργίας αλλάζει τις ίδιες τις συστατικές έννοιες της εδαφικότητας, της αυθεντικότητας, του κοινού, ενώ εμφανίζονται νέοι δρώντες, όπως οι κοινότητες, που διεκδικούν ριζοσπαστικούς ρόλους συμμετοχής και διαχείρισης. Παράλληλα, διαπιστώνουμε ότι αλλάζουν οι εμπειρίες, οι τρόποι αναπαράστασης και αναπαραγωγής του παρελθόντος, ενώ βλέπουν το φως νέες πρακτικές που αφορούν τα μουσεία, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα αρχεία, τα μνημεία, όσον αφορά τόσο τους επαγγελματίες όσο και το κοινό.

Το σίγουρο είναι ότι το πώς και σε ποιο βαθμό αντιλαμβανόμαστε τις τεχνολογικές αλλαγές καθορίζει και τις κατευθύνσεις, το πλαίσιο, τις με την ευρύτερη έννοια πολιτικές προτεραιότητες, καθώς και τη διαχείριση των χρηματικών πόρων και του ανθρώπινου δυναμικού. Η μέτρηση και η επαύξηση της εμπειρίας του χρήστη, οι αλγόριθμοι, η τεχνητή νοημοσύνη, μπορούν να συντείνουν τόσο σε νέες εκπαιδευτικές πρακτικές, σε τόνωση του ουσιαστικού ενδιαφέροντος, σε διεύρυνση του κοινού όσο, όμως, και σε χειραγώγηση με βάση το κέρδος και τις εφήμερες καταναλωτικές πρακτικές.

Ο ανερχόμενος τα τελευταία χρόνια κλάδος των ψηφιακών παιχνιδιών και, πιο ειδικά, εκείνων που σχετίζονται με την Ιστορία είναι ένα καλό παράδειγμα που εξετάζεται από ορισμένους συγγραφείς του τόμου. Το ερώτημα στο οποίο απαντούν είναι, ουσιαστικά, πώς βιώνουν εκατομμύρια άνθρωποι και κάτω από ποιους όρους την Ιστορία, παίζοντας ψηφιακά παιχνίδια. Πριν μερικά χρόνια κάτι τέτοιο θα ήταν αδιανόητο, καθώς παραδοσιακά η Ιστορία διδάσκεται αποκλειστικά στο σχολείο. Εδώ ανοίγει μια μεγάλη συζήτηση, βέβαια, που αφορά την εκπαιδευτική διαδικασία και όλα τα γνωστικά πεδία, μέσα από τις νέες συναρμογές γνώσης που δημιουργούνται, τις νέες δυναμικές και άτυπες μορφές, την οικονομία του συναισθήματος αλλά και την προσβασιμότητα, την πλεονασματική παραγωγή πληροφορίας, την απόσπαση προσοχής, τα προσωπικά δεδομένα.

Το βιβλίο θέτει πολλά ερωτήματα και δίνει ικανοποιητικές απαντήσεις, χωρίς πρωτόκολλα προκαταλήψεων και αγκυλώσεων, αντίθετα, με φρέσκια ματιά και παρατηρητικό και άγρυπνο νου. Ο αναγνώστης εισάγεται με εξαιρετικό τρόπο, από τη γνωστή πραγματικότητα των πολιτιστικών αντιλήψεων, οργανισμών και θεσμών, όπως όλοι τη βιώνουμε, στον σύγχρονο απαιτητικό κόσμο, στον οποίο οι αναδυόμενες τεχνολογίες μάς υποδέχονται και μαζί με τις τεράστιες δυνατότητες ανάδειξης της πολιτισμικής κληρονομιάς μάς ζητούν να κάνουμε την προσπάθεια που είναι απαραίτητη να μαθητεύσουμε στον θαυμαστό καινούργιο κόσμο. Είναι φανερό ότι βρισκόμαστε μπροστά στη μεγάλη αλλαγή του τρόπου που ο πολιτισμός παράγεται, διανέμεται, βιώνεται και καταναλώνεται.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL