Live τώρα    
19°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
19 °C
18.2°C20.4°C
4 BF 71%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
16 °C
13.6°C17.8°C
1 BF 82%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
17.0°C19.4°C
3 BF 69%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Αραιές νεφώσεις
25 °C
22.2°C24.8°C
6 BF 38%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.9°C17.4°C
2 BF 100%
Ο τόπος μέσα στον χρόνο
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Ο τόπος μέσα στον χρόνο

Μιχάλης Φακίνος

Με μια εικόνα ξεκινά «Το Πέτρινο 8», το καινούργιο μυθιστόρημα του ξεχωριστού -και ως προς τη σπουδαιότητα και ως προς την ιδιοπροσωπία- πεζογράφου Μιχάλη Φακίνου, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Καστανιώτη. Ο λαϊκός ζωγράφος Θεόφιλος, ανεβασμένος πάνω σε μια ξεχαρβαλωμένη ξύλινη σκάλα, κι ενώ πασχίζει με τα χρώματά του, δέχεται τη χλεύη μιας παρέας αντρών, η οποία, για να διασκεδάσει, τον σωριάζει κάτω.

«Ο Θεόφιλος ένιωσε τη σκάλα να φεύγει κάτω απ’ τα τσαρούχια του, μετεωρίστηκε για λίγο κοιτάζοντας τον ουρανό, πετάω, σκέφτηκε, τα σύνεργα του ξέφυγαν από τα χέρια, χρώμα ελληνικό, γαλάζιο, χύθηκε από το ιπτάμενο τενεκεδάκι στη φουστανέλα του...». Σηκώνεται κι έτσι χτυπημένος και σαλεμένος όπως είναι, παίρνει τον δρόμο για το βουνό. Βαδίζει ώρες πολλές μέσα στην ομίχλη και, στο τέλος, φτάνει στα ερείπια, στο Πέτρινο 8, κι εκεί αρχίζουν να ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια του οι φιγούρες που έχει μέσα στο κεφάλι του, είτε όσες έχει ζωγραφίσει, είτε όσες δεν έχει ζωγραφίσει ακόμη. Έτσι ακριβώς και ο Φακίνος, έχοντας ως βασικό του ήρωα τον τόπο -έναν τόπο ποτισμένο από την Ιστορία, έναν τόπο που είναι η ίδια η Ιστορία, η οποία γράφεται και ξαναγράφεται εσαεί, όχι γιατί επαναλαμβάνεται, αλλά γιατί το ίδιο το ιστορικό γεγονός είναι «διαρκές» και ρευστό-, πατώντας πάνω σε έναν ρεαλισμό ονειρώδη, εύθραυστο, ανοιχτό σε πολλαπλές ερμηνείες, έχοντας για συμμάχους το διφορούμενο και το συμβολικό, φέρνει στο προσκήνιο την ανθρώπινη κατάσταση μέσα στον ατέρμονο χρόνο, καθώς αλλάζουν μεν οι συνθήκες, αλλά μένουν αμετάβλητοι οι ανυπεράσπιστοι, εκτεθειμένοι στο σκοτάδι -το έσω και το έξω- άνθρωποι. Οι άνθρωποι που αναζητούν ταυτότητα, που αναζητούν ένα κάποιο νόημα. Για να ζήσουν, για να πορευτούν, για να αντέξουν. Αυτοί είναι οι ήρωες του Φακίνου: οι άνθρωποι μέσα στον χρόνο και μέσα στον τόπο.

Εκτός από τον Θεόφιλο περνάνε από το Πέτρινο 8 -παρελαύνει, με άλλα λόγια, όλη η Ιστορία του πολύπαθου 20ού αιώνα, αλλά και των αρχών του 21ου- Μικρασιάτες πρόσφυγες, ένας αντάρτης του Εμφυλίου που προσπαθεί πεισματικά να ολοκληρώσει την αποστολή του -αριστουργηματικό κεφάλαιο, εμπνευσμένο από το θρυλικό πλέον «Κιβώτιο» του Άρη Αλεξάνδρου-, φασίστες του Μεταξά, υποχείρια της Χούντας των συνταγματαρχών, μέχρι κι ένας αινιγματικός ποδηλάτης, ο μοναδικός ο οποίος περνάει στην απέναντι όχθη αναζητώντας κάτι που δεν διευκρινίζεται και που ίσως να μην έχει και τόση σημασία, σ’ αυτό το σπονδυλωτό μυθιστόρημα, του οποίου τα κεφάλαια στέκονται, το καθένα από μόνο του, και ως αυτόνομη αφήγηση. Και με τα βασικά μοτίβα να επαναλαμβάνονται διαρκώς, να δημιουργούν την υποβλητική ατμόσφαιρά του και να καλούν τον αναγνώστη να δώσει τη μία, μοναδική, δική του ερμηνεία: τα ερείπια, το πούσι, το γκρεμισμένο γεφύρι, οι τρεις μόνιμοι κάτοικοι, δηλαδή ο αετός, που, ως επόπτης, διαγράφει κύκλους πάνω από τα ανθρώπινα, η χελώνα, που κοιτάζει συνεχώς απέναντι και κρύβεται από διαρκή φόβο μέσα στο καβούκι της, και το φίδι, ο φύλακας των οστών, ο φύλακας της μνήμης και της συνέχειας, με άλλα λόγια.

Κάθε φράση του Μιχάλη Φακίνου, αυτού του μάστορα της γραφής, είναι τοποθετημένη με τέτοιο τρόπο και τέτοια ποιότητα μέσα στην αφήγηση που η αφαίρεση ή η μετατόπισή της θα στοίχιζε σε πληρότητα και ρυθμό. Καμία φράση δεν λείπει, καμία δεν είναι αυθαίρετη, καμία δεν περισσεύει. Η αφήγηση είναι άρτια, συμπαγής, αριστοτεχνικά δουλεμένη σε κάθε της λεπτομέρεια, σε κάθε σημείο στίξης, σε κάθε ανάσα, σε κάθε σιωπή και, συγχρόνως -κι αυτό είναι το θαύμα-, παραμένει ανοιχτή, ρευστή, πολυσήμαντη. Πυκνότητα και αρτιότητα τέτοιου μεγέθους δεν απαντώνται συχνά.

Info

Μιχάλης Φακίνος

«Το Πέτρινο 8»

Εκδ. Καστανιώτη

208 σελ.

Τιμή: 15 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL