Live τώρα    
15°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
10.6°C16.5°C
1 BF 70%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
13 °C
11.1°C14.9°C
2 BF 67%
ΠΑΤΡΑ
Αραιές νεφώσεις
14 °C
8.0°C14.4°C
2 BF 65%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
13 °C
12.8°C14.1°C
2 BF 82%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
5 °C
4.9°C11.8°C
0 BF 100%
Η αφήγηση μιας ανατροπής
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Η αφήγηση μιας ανατροπής

Κορίτσι - γυναίκα
pixabay.com

Βλέποντας μια φωτογραφία της μητέρας του, τραβηγμένη από την ίδια όταν ήταν είκοσι χρονών, με όλα τα χαρακτηριστικά της ανέμελης ηλικίας αποτυπωμένα πάνω της -«τα πάντα σ’ αυτή τη φωτογραφία, η πόζα, το βλέμμα, η κίνηση των μαλλιών, φέρνουν στο νου την ελευθερία, τις άπειρες δυνατότητες που ανοίγονται μπροστά μας και, ίσως, ακόμη και την ευτυχία»- ο Εντουάρ Λουί παίρνει το έναυσμα για να γράψει το «Αγώνες και μεταμορφώσεις μιας γυναίκας», την ολιγοσέλιδη αφήγηση μιας μεταμόρφωσης. Ο Λουί, από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε, σε πολύ νεαρή ηλικία, στα γαλλικά γράμματα, με την απρόβλεπτη αιχμηρή αφτιασίδωτη γλώσσα του, η οποία λέει τα πράγματα με το όνομά τους και δεν αρέσκεται στις υπεκφυγές, τράβηξε την προσοχή πάνω του, ξαναθυμίζοντας την έννοια του διανοούμενου της Αριστεράς, μιας κι ο ίδιος δεν κοιτάζει τα πράγματα από απόσταση, αντιθέτως παίρνει θέση, παρεμβαίνει και μάχεται. Η γραφή του ανήκει στον χώρο της «αυτο-μυθοπλασίας» (autofiction), ενός κράματος δηλαδή μυθοπλασίας και αυτοβιογραφίας που, στην περίπτωση του Λουί, είναι εμπλουτισμένη και με την κοινωνική ανάλυση που του υποδεικνύει η πολιτικοποίησή του.

Από το ντεμπούτο του ακόμη, αυτό που εντυπωσιάζει στον Εντουάρ Λουί -γεννημένος ως Εντύ Μπελγκέλ, ένα ονοματεπώνυμο, κι όλα όσα συμβόλιζε, που αποτίναξε από πάνω του-, είναι το πόσο ανυποχώρητα βουτηγμένη στον θυμό και την ορμή ήταν η πένα του, καθώς έγραφε προσπαθώντας να ξεφύγει από έναν φαύλο κύκλο βίας και εκφοβισμού στο μικρό χωριό της Βόρειας Γαλλίας των αρχών του ’90 όπου μεγάλωνε, όντας ομοφυλόφιλος σε έναν κόσμο όπου περίσσευε η «αρρενωπότητα», όπου δεν συγχωρούνταν η όποια αδυναμία και όπου η φτώχεια και ο κοινωνικός αποκλεισμός οδηγούσαν στην εξαθλίωση. Το ίδιο συνέχισε και στα επόμενα έργα του, για να έρθει η ώρα, μοιραία, να μιλήσει και για τη μητέρα του - δίχως να μπορεί να συγκριθεί όμως σε αρτιότητα με ομόθεμα έργα, όπως π.χ. με την «Ανέμελη δυστυχία» του Πέτερ Χάντκε ή το «Μια γυναίκα» της Annie Ernaux. Ο Λουί μιλάει για την παράδοξη κατάσταση όπου η απόλυτη καταπίεση -«αυτά τα είκοσι χρόνια κατεστραμμένης ζωής δεν ήταν κάτι φυσικό, αλλά οφείλονταν στην επίδραση εξωτερικών δυνάμεων, της κοινωνίας, της αρρενωπότητας, του πατέρα μου»- δεν οδηγεί στον ηθικό και πνευματικό αφανισμό αλλά, με όλες τις δυσκολίες και τα πισωγυρίσματα, στην αναγέννηση.

Η πορεία της Μονίκ Μπελγκέλ είναι αυτό ακριβώς. Μια γυναίκα αμόρφωτη, φτωχή, δίχως να έχει να κρατηθεί από πουθενά, δίχως εφόδια και διεξόδους, καταδικασμένη να ζήσει όλη της τη ζωή υπηρετώντας τους άλλους, ξαφνικά -αλλά όχι και τόσο ξαφνικά εντέλει-, στα σαράντα τέσσερα χρόνια της, εξεγείρεται, αποτινάζει από πάνω της τον ζυγό και προσπαθεί να χαράξει μια δική της πορεία, μακριά από τα μέρη και τους ανθρώπους που την παραγκώνισαν, διεκδικώντας την ορατότητα. Είναι χαρακτηριστικό πως αλλάζει ακόμη και ο τρόπος που μιλάει. «Δεν ξέρω αν η ίδια αντιλαμβανόταν τι επανάσταση συνιστούσε απλώς και μόνο η δυνατότητά της να προφέρει αυτές τις φράσεις», λέει ο Λουί, ο οποίος στρέφει την ματιά του πάνω της και την παρατηρεί με τρυφερότητα. Ο τόνος του, δίχως να χάνει την αιχμηρότητά του, αλλά και δίχως την απολυτότητα των συμπερασμάτων προηγούμενου έργου του, είναι τόνος αποδοχής. Είναι η ματιά ενός ανθρώπου, ο οποίος υπήρξε κι ο ίδιος θύμα αμείλικτης καταπίεσης, πάνω σε κάποιον άλλον που διεκδικεί τη ζωή που του αναλογεί. Γιατί σε κάθε ανθρώπινο πλάσμα αναλογεί μια αξιοπρεπής ζωή.

Δεν ξέρω αν ο Λουί έχει εγκλωβιστεί μέσα σε μια εικόνα κι έναν τρόπο αντιμετώπισης της γραφής που μοιάζει να έχει δώσει ό,τι καρπούς είχε να δώσει, ακόμη όμως μπορεί και συγκινεί. Γιατί η ευθύτητα έχει και αυτή τη δική της δύναμη.

Info

Εντουάρ Λουί

«Αγώνες και μεταμορφώσεις μιας γυναίκας»

Εκδ. Αντίποδες

Μετάφραση: Στέλα Ζουμπουλάκη

112 σελ.

Τιμή: 10 ευρώ

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL