Πριν λίγες ημέρες, εν όψει του συνεδρίου του, το Πολιτικό Συμβούλιο του ΣΥΡΙΖΑ - Π.Σ. ενέκρινε την πρόταση της Επιτροπής Καταστατικού για την καθιέρωση της ισότιμης συμμετοχής ανδρών και γυναικών σε όλα τα επίπεδα, σώματα και όργανα του κόμματος, αλλά και στη συγκρότηση ψηφοδελτίων για δημόσια αξιώματα. Το παραπάνω συνιστά μια πολύ σημαντική εξέλιξη και θετικό βήμα προς την ισότητα των φύλων και την ενίσχυση της πολιτικής συμμετοχής των γυναικών τόσο μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ όσο και γενικότερα στο πολιτικό σκηνικό και αποτελεί μια μικρή δικαίωση των αγώνων των γυναικών όλα αυτά τα χρόνια. Είναι η πρώτη φορά που πολιτικό κόμμα στην Ελλάδα λαμβάνει μια τέτοια απόφαση περί της ίσης συμμετοχής ανδρών και γυναικών ως προς τη συγκρότηση, τη ομή και κατ' επέκταση τη λειτουργία του.
Το 50/50 καθιερώνεται:
-σε όλα τα όργανα και επιτροπές του κόμματος, αποφασιστικού, γνωμοδοτικού και εκτελεστικού χαρακτήρα, αιρετά ή με άλλο τρόπο οριζόμενα, και υπολογίζεται επί των μελών κάθε σώματος.
-στην εκλογή γραμματέων, συντονιστών και συντονιστριών, με πρόβλεψη για αναπληρωτή / αναπληρώτρια διαφορετικού φύλου.
- στην εκλογή με λίστα (όπου το 50/50 εφαρμόζεται με την εναλλαγή των υποψηφίων βάσει φύλου σε κάθε θέση της λίστας και μάλιστα το φύλο το οποίο θα προηγείται στην εκάστοτε λίστα θα προκύπτει κατόπιν κλήρωσης).
Ωστόσο, κάτι τέτοιο για εμάς δεν αποτελεί έκπληξη. Πρόκειται για ένα αίτημα διατυπωμένο εδώ και καιρό, ενταγμένο στις προγραμματικές θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ, το οποίο αποτυπώνει την ανάγκη για την άρση του πολιτικού αποκλεισμού των γυναικών από τη δημόσια σφαίρα μέσω της ενδυνάμωσής τους και της ενίσχυσης της πολιτικής συμμετοχής τους σε αυτήν. Δεν μπορεί να νοηθεί, τον 21ο αιώνα, ένας πολιτικός σχηματισμός δημοκρατικός, συμμετοχικός, ανοιχτός, συμπεριληπτικός, ως οφείλει ένα κόμμα της Αριστεράς να είναι, με τις γυναίκες να υπολείπονται σε παρουσία και δράση. Δεν μπορεί να νοηθεί ένα κόμμα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ, ως κόμμα αριστερό, αν δεν συνδέεται στον βαθύ ιδεολογικό του πυρήνα με το αίτημα για ουσιαστική ισότητα, τον χώρο των κινημάτων και του φεμινισμού.
Συμμετοχή
Ο δημοκρατικός μετασχηματισμός των κοινωνιών προϋποθέτει και πρέπει να στοχεύει στο βάθεμα της ουσιαστικής ισότητας, στην ισότιμη παρουσία των γυναικών στην πολιτική ζωή, στην άρση των αποκλεισμών και της ανισότητας. Η υπολείπουσα, περιορισμένη συμμετοχή των γυναικών στις συλλογικές πολιτικές διαδικασίες συνιστά στοιχείο επίτασης της έμφυλης ανισότητας, δημιουργώντας έναν αυτοτρεφόμενο κύκλο που έχει σαν αποτέλεσμα την ανακύκλωση και διαιώνιση της απουσίας των γυναικών από το πολιτικό και συλλογικό γίγνεσθαι.
Η ποσόστωση σαφώς και δεν είναι η πανάκεια σε μια δημοκρατική κοινωνία που, αν και έχει θεσμοθετήσει την ισότητα, εντούτοις αυτή δεν μετουσιώθηκε, σε πολιτικό επίπεδο, σε ισοκατανομή της πολιτικής εξουσίας. Αποτελεί ωστόσο ένα τεράστιο και αναγκαίο βήμα, μια θετική δράση υπέρ των γυναικών, δημιουργώντας προϋποθέσεις να μεταστοιχειωθεί και σε πραγματική ισότητα. Κι εδώ η ευθύνη μας είναι τεράστια. Η ισότιμη συμμετοχή μπορεί και πρέπει να λειτουργήσει ως επιταχυντής ζύμωσης, πολιτικής κοινωνικοποίησης όλων μας, με στόχο την κατάκτηση της πραγματικής και ουσιαστικής ισότητας στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, με ανακλάσεις αντίστοιχες και έξω από αυτόν, στην ελληνική κοινωνία. Που και τη δυναμική πλέον έχει και την ανάγκη και είναι έτοιμη να δεχτεί ως στοιχείο δημοκρατικότητας την ορατότητα και τη δυναμική συμμετοχή των γυναικών, την εμπειρία των γυναικών στη διαμόρφωση και άσκηση της πολιτικής, από αυτές γι' αυτές και για όλους/ες.
Ισοτιμία
Η ίση συμμετοχή πλέον ανδρών και γυναικών, έστω και μέσω της ποσόστωσης αρχικά, είναι αναγκαία και επιβεβλημένη από τις συνθήκες. Το κίνημα χειραφέτησης των γυναικών, το ξέσπασμα της ελληνικής κοινωνίας ενάντια στην έμφυλη βία, η πατριαρχική, νεοφιλελεύθερη συνθήκη που εφαρμόζει η κυβέρνηση της Ν.Δ., ο συντηρητισμός και η υπονόμευση κατακτήσεων των αγώνων του φεμινιστικού κινήματος και των οργανώσεων των γυναικών αλλά και η ανάγκη για περισσότερη ισότητα και δημοκρατία δεν μπορεί παρά να επιτάσσουν την εφαρμογή της ισότιμης συμμετοχής των γυναικών στα κέντρα λήψης αποφάσεων, εκκινώντας από τα του «οίκου» μας. Άλλος τρόπος δεν υπάρχει.
Ως εκ τούτου, πρέπει να στηρίξουμε την απόφαση του Π.Σ. για την καθιέρωση του 50/50 στο συνέδριό μας, ως το πρώτο βήμα για τη διαμόρφωση των συνθηκών προς την κατεύθυνση μιας ουσιαστικής δημοκρατίας που θα αφορά όλες και όλους, ως το πρώτο βήμα για την κατάκτηση της ισότητας μέσα από την ισότιμη ενεργό εμπλοκή των γυναικών στην πολιτική διαδικασία. Το πρώτο βήμα έγινε. Ήρθε η ώρα να ακουστούν πιο δυνατά οι φωνές και οι εμπειρίες των γυναικών, ήρθε η ώρα για περισσότερη δημοκρατία, περισσότερη δικαιοσύνη και ισότητα στην πράξη, στον ΣΥΡΙΖΑ και στην κοινωνία ολόκληρη.
* Η Ειρήνη Ελένη Αγαθοπούλου είναι βουλεύτρια ΣΥΡΙΖΑ ν. Κιλκίς και αναπλ. τομεάρχισσα Δικαιοσύνης, για θέματα Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ισότητας & Καταπολέμησης των Διακρίσεων
*Όλα τα κείμενα του προσυνεδριακού διαλόγου αναρτώνται στην ιστοσελίδα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και το left.gr
