Η αναπαράσταση της κατάκτησης της Κωνσταντινούπολης, που έστησε πριν από λίγα χρόνια ο Ρ. Τ. Ερντογάν, ήταν ένα θέαμα κακής αισθητικής και ποιότητας. Αυτή τη φορά ο Τούρκος Πρόεδρος οργάνωσε την αναπαράσταση της τουρκικής εισβολής στην Κύπρο το 1974 με κάπως πιο ρεαλιστικό τρόπο. Η πολυπληθής ομάδα των Τούρκων αξιωματούχων που ακολούθησαν τον Ερντογάν στην κατεχόμενη Κύπρο την ημέρα της επετείου της εισβολής (20 Ιουλίου του 1974) συνοδεύτηκε από μια κανονική στρατιά. Σχεδόν όλος ο τουρκικός στόλος, 50 πλοία διαφόρων χαρακτηριστικών, ταξίδεψε από τα τουρκικά παράλια στην Κύπρο, ενώ μερικές χιλιάδες στρατιώτες ήταν ήδη στα Κατεχόμενα για να πάρουν μέρος σε μια μεγάλη παρέλαση. Με αυτόν τον τρόπο ο Ρ. Τ. Ερντογάν και σύσσωμη η τουρκική πολιτική και στρατιωτική ηγεσία πανηγύρισαν την εισβολή, αλλά και την 50χρονη κατοχή.
Ο Ρ. Τ. Ερντογάν, χαρακτηρίζοντας την εισβολή του ’74 «ειρηνευτική επιχείρηση» για τη σωτηρία των Τουρκοκυπρίων, υποστηρίζει: «Παρ’ όλες τις πιέσεις που δεχτήκαμε, αν δεν υπήρχε η επέμβαση της Τουρκίας, δεν θα υπήρχε σήμερα ούτε η “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου” ούτε οι Τουρκοκύπριοι. Ίσως, μάλιστα, αν είχαμε πιέσει προς τον Νότο, το λέω αυτό με τα σημερινά δεδομένα, δεν θα υπήρχε πλέον Νότος-Βορράς, η Κύπρος θα ήταν εντελώς δική μας». Λίγες μέρες πριν πάει στην Κύπρο δήλωσε και πάλι: «Η Τουρκία δεν είναι μια χώρα που περιορίζεται μόνο στα δικά της σύνορα. Η Τουρκία είναι η καρδιά μιας πολύ ευρύτερης γεωγραφίας, από τα Βαλκάνια μέχρι την Κεντρική Ασία, από τη Μαύρη Θάλασσα μέχρι τη Βόρεια Αφρική, από το Αιγαίο μέχρι τη Νότια Ασία».
Η θεωρία των δύο κρατών, η εδραίωση της κατοχής
Είμαστε συνηθισμένοι από τις φιέστες κάθε Ιούλιο στα Κατεχόμενα, όπως και από την επανάληψη της ιδέας του Ερντογάν για τη «Μεγάλη Τουρκία». Το καινούργιο, όμως, στοιχείο που επιδιώκει να εδραιώσει η Άγκυρα είναι η «πραγματικότητα» των δύο κρατών. Μετά από 50 χρόνια, λέει η τουρκική ηγεσία, δεν έχει νόημα να συζητάμε για λύση. Η λύση υπάρχει και είναι η πραγματικότητα «των δύο ξεχωριστών κρατών». Ο ισχυρισμός επαναλαμβάνεται εδώ και περίπου δύο χρόνια. Όμως τώρα με ψήφισμα που υιοθέτησε ειδικά για την 50ή επέτειο από την εισβολή στην Κύπρο η τουρκική Εθνοσυνέλευση ζητά τη διεθνή αναγνώριση του ψευδοκράτους. Στο ψήφισμα της Ολομέλειας της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης αναφέρεται ότι «η θέση που δικαιούται το τουρκοκυπριακό κράτος ως ανεξάρτητο και ισότιμο κυρίαρχο μέλος της διεθνούς κοινότητας δεν μπορεί να αναβληθεί άλλο» και προστίθεται: «Καλούμε τη διεθνή κοινότητα να βάλει τέλος στην απάνθρωπη απομόνωση του τουρκοκυπριακού λαού και να αναγνωρίσει την ΤΔΒΚ όπως της αξίζει».
Η Κυπριακή Δημοκρατία ελπίζει σε έναν νέο διάλογο
Ωρες μετά την τουρκική φιέστα στα Κατεχόμενα, στο Προεδρικό Μέγαρο στη Λευκωσία, ο Προέδρος της Κύπρου Ν. Χριστοδουλίδης, παρουσία του Κ. Μητσοτάκη, του Στ. Κασσελάκη και του Ν. Ανδρουλάκη, τόνιζε τις προσπάθειες που καταβάλλονται ώστε μέσω του ΟΗΕ να επαναληφθεί ο διάλογος των δύο κοινοτήτων.
Το κλίμα δεν είναι αισιόδοξο λόγω της στάσης της Τουρκίας, αλλά και των συμμάχων μας. Κανείς δεν μιλάει για εισβολή και κατοχή, αλλά για τη διχασμένη-διαιρεμένη Κύπρο που πρέπει να ενωθεί. Σ’ αυτό το πνεύμα και με αυτές τις διατυπώσεις αναφέρθηκε στα 50 χρόνια της εισβολής η Ρομπέρτα Μέτσολα μετά την επανεκλογή της στη θέση της προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου. Και αυτή η στάση της διεθνούς κοινότητας, της Ευρώπης και των ΗΠΑ δημιουργεί αρκετά ερωτήματα. Διότι είναι πολλοί αυτοί που θεωρούν πως μετά από 50 χρόνια τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η συζήτηση κινδυνεύει να διολισθήσει σε διάλογο για τη χαλαρή συνομοσπονδία δύο κρατών, που το κοινό τους στοιχείο θα είναι η συμμετοχή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Να θυμίσουμε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία (συνολικά) είναι μέλος της Ε.Ε. Μόνη εκκρεμότητα, η συμμετοχή και των Κατεχομένων όταν προκύψει η λύση.
Η Τουρκία, όμως, σπρώχνει τα πράγματα ώστε να υπάρξει πλέον μια άλλη διαδικασία: αναγνώριση της κατοχής, αναγνώριση τουρκοκυπριακού κρατιδίου και εκ νέου διαδικασία για τη συμμετοχή στην Ε.Ε. Για να γίνει ακόμα πιο κατανοητό, η Άγκυρα οργάνωσε τη φιέστα του Σαββάτου για να δείξει, εκτός όλων των άλλων, πως είναι ισχυρή, άρα δεν φοβάται πιθανή ανατροπή του σημερινού status quo. Πενήντα χρόνια μετά την εισβολή είμαστε πράγματι σε μια κρίσιμη καμπή για το Κυπριακό.
Η Δέσποινα δεν τραγούδησε υπό τον… Κεμάλ
Οσα συνέβησαν και κυρίως όσα ειπώθηκαν στη Σμύρνη και στο Τσεσμέ με αφορμή τη συναυλία της Δέσποινας Βανδή, που τελικώς δεν έγινε, αναδεικνύουν και πάλι την πραγματική κατάσταση μεταξύ Τουρκίας και Ελλάδας. Η δημοφιλής (και στην Τουρκία) Δ. Βανδή επρόκειτο να τραγουδήσει την Τετάρτη στη Σμύρνη, σε μια συναυλία υπό την αιγίδα ενός εκπαιδευτικού οργανισμού και με τα έσοδα να πηγαίνουν σε εκπαιδευτικούς σκοπούς. Λίγη ώρα πριν ανέβει στη σκηνή η κυρία Βανδή διαπίστωσε ότι το σκηνικό αποτελούνταν από μια τεράστια φωτογραφία του Κεμάλ Ατατούρκ και μια τεράστια τουρκική σημαία. Τόνισε στους διοργανωτές ότι δεν περιλαμβανόταν στη συμφωνία η ύπαρξη πολιτικών συμβόλων και πως εν πάση περιπτώσει ας τοποθετούνταν και μια ελληνική σημαία. Οι διοργανωτές όχι μόνο αρνήθηκαν, αλλά της είπαν πως πρέπει να φύγει αμέσως. Στην κυριολεξία τη φυγάδεψαν. Την ίδια ώρα που, με αστυνομική συνοδεία, η Ελληνίδα καλλιτέχνιδα μετέβαινε με την ομάδα της από το Τσεσμέ στη Σμύρνη και από εκεί στην Κωνσταντινούπολη για να επιστρέψει στην Αθήνα, η δήμαρχος του Τσεσμέ την κατηγορούσε από σκηνής για τη στάση της και τις απαιτήσεις της, συνεχίζοντας με έναν λόγο μίσους κατά των Ελλήνων. Η Δέσποινα Βανδή καλώς δεν δέχθηκε να τραγουδήσει, αντιλαμβανόμενη ότι βρίσκεται ουσιαστικά σε εκδήλωση κεμαλιστών (αντιπάλων του Ερντογάν) που θέλησαν να κρύψουν τον αληθινό τους σκοπό σε μια συναυλία με Ελληνίδα τραγουδίστρια.
