Η κοινωνία συνειδητοποιεί ότι στον πυρήνα της οικονομικής πολιτικής της Ν.Δ. βρίσκονται η «φθηνή εργασία», οι ασύδοτες αγορές και ένα συρρικνωμένο και περιθωριακό κοινωνικό κράτος, υποστηρίζει ο Ηλίας Κικίλιας (υποψήφιος ευρωβουλευτής ΠΑΣΟΚ - Κίνημα Αλλαγής, διευθυντής Ερευνών στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, γενικός διευθυντής στο Ινστιτούτο του ΣΕΤΕ), σημειώνοντας ότι ζητούμενο των ευρωεκλογών είναι η πολιτική καταδίκη της ευρωπαϊκής και ελληνικής Δεξιάς. Σχολιάζει ότι οι επιστολές και οι επισκέψεις σε σούπερ μάρκετ απλά επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να σπάσει τις πρακτικές καρτέλ. Αναφέρει ότι «η δεύτερη θέση θα κρίνει αν οι ευρωεκλογές θα γίνουν αφετηρία για τη συσπείρωση της δημοκρατικής παράταξης ή αν ο προοδευτικός χώρος θα συνεχίσει να ταλανίζεται από τα αδιέξοδά του».
Ποιο είναι το βασικό ερώτημα που καλούνται να απαντήσουν οι πολίτες με την ψήφο τους στις ευρωεκλογές; Τελικά το ΠΑΣΟΚ προσδίδει χαρακτήρα εθνικής κάλπης στην αναμέτρηση της 9ης Ιουνίου;
Το κεντρικό ζητούμενο των επικείμενων ευρωεκλογών είναι η πολιτική καταδίκη της ευρωπαϊκής και της ελληνικής Δεξιάς, η απόρριψη των πολιτικών τους, που έχουν οδηγήσει στην άνοδο των εθνικιστικών και ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη, αλλά και η σαφής αποδοκιμασία της αλαζονείας και της ανεπάρκειάς τους να παρουσιάσουν αξιόπιστες λύσεις και προοπτικές στα πολλαπλά αδιέξοδα, τις διευρυνόμενες ανισότητες, την οικονομική αδυναμία, τη γενικευμένη ανασφάλεια και επισφάλεια και τις επιδεινούμενες συνθήκες ζωής της μεγάλης πλειονότητας των Ευρωπαίων και των Ελλήνων πολιτών. Η ελληνική κοινωνία βλέπει τις μεγάλες αλλαγές που έρχονται με ανασφάλεια, φόβο και θυμό, γιατί την βρίσκουν άοπλη. Συνειδητοποιεί ότι στον πυρήνα της οικονομικής πολιτικής της Ν.Δ. βρίσκονται η «φθηνή εργασία», οι ασύδοτες αγορές και ένα συρρικνωμένο και περιθωριακό κοινωνικό κράτος. Το ΠΑΣΟΚ έρχεται να εκφράσει μια εναλλακτική πρόταση εξουσίας, ένα τεκμηριωμένο πρόγραμμα με σαφείς προτεραιότητες για μια νέα τροχιά πραγματικής ανάπτυξης, αξιοπρεπούς εργασίας και κοινωνικής συνοχής. Να καταστεί κομβικό σημείο αναφοράς για την πολιτική έκφραση της κοινωνικής αντιπολίτευσης και της ανασύνταξης μιας νέας δημοκρατικής παράταξης.
Εχετε μιλήσει για την αναγκαιότητα μιας νέας ευρωπαϊκής κοινωνικής συμφωνίας. Σε ποια κατεύθυνση; Γιατί αυτό δεν μπορεί να το διασφαλίσει η ευρωπαϊκή Δεξιά;
Η μακρόχρονη πολιτική κυριαρχία της ευρωπαϊκής Δεξιάς κατάφερε να αναιρέσει τους κεντρικούς στόχους για οικονομική σύγκλιση και κοινωνική συνοχή που είχαν επιβάλει το ΠΑΣΟΚ και οι σοσιαλιστικές δυνάμεις τη δεκαετία του 1980 στις ευρωπαϊκές πολιτικές. Οι τεράστιες προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη απαιτούν νέες, ριζοσπαστικές πολιτικές και κυρίως τεράστιους χρηματοδοτικούς πόρους. Για την οικονομική σύγκλιση και την κοινωνική συνοχή, την ανασύνταξη της ευρωπαϊκής βιομηχανίας, τη συγκράτηση της φυγής των επενδύσεων στις ΗΠΑ, την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, την ενεργειακή αυτονομία, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ψηφιακή μετάβαση. Η μοναδική πηγή εξεύρεσης των πόρων αυτών είναι ο κοινός δανεισμός. Η ευρωπαϊκή Δεξιά είναι ο σφοδρότερος αντίπαλος του ευρωομολόγου, καταδικάζοντας τους ευρωπαϊκούς λαούς σε μια συνεχή υστέρηση και εγκατάλειψη των απαραίτητων δημοσίων και κοινωνικών υποδομών για την ανασυγκρότηση της οικονομίας και της κοινωνίας και την ενίσχυση της ανθεκτικότητάς της. Το μεγάλο δίδαγμα για τις προοδευτικές δυνάμεις είναι ότι η ευρωπαϊκή ενοποίηση για να είναι κοινωνικά επωφελής πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια διαδικασία με βαθιά πολιτικό περιεχόμενο. Το μεγάλο ζητούμενο είναι ότι για να επικρατήσουμε στο πεδίο της πολιτικής και της διακυβέρνησης πρέπει να ανακτήσουμε την κυριαρχία μας στο επίπεδο των ιδεών. Πρωταρχικό μας καθήκον είναι μια νέα πολιτική σύνθεση που προσελκύει τους outsiders αλλά και τα δυναμικά μεσοστρώματα και τις νέες γενιές της υλικής και εργασιακής επισφάλειας που διατυπώνουν προωθημένα πολιτισμικά και αξιακά ζητήματα και αναζητούν πολιτική εκπροσώπηση. Το νέο κοινωνικό συμβόλαιο δεν μπορεί παρά να οργανωθεί με επίκεντρο έναν νέο συμβιβασμό κεφαλαίου - εργασίας, αλλά επ’ ωφελεία του ανίσχυρου μέρους, του κόσμου της εργασίας.
Μπορεί να αντιμετωπιστεί η ακρίβεια στη χώρα μας με επιστολές προς την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν;
Το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος της ακρίβειας στη χώρα μας οφείλεται στην αισχροκέρδεια. Τα επικοινωνιακά τεχνάσματα, όπως οι επιστολές και οι επισκέψεις σε σούπερ μάρκετ, απλά επιβεβαιώνουν ότι η κυβέρνηση δεν θέλει να σπάσει τις πρακτικές καρτέλ. Αν το ήθελε, θα είχε στελεχώσει επαρκώς τους ελεγκτικούς μηχανισμούς -προτίμησε το ανέκδοτο της πανεπιστημιακής αστυνομίας- και κυρίως θα είχε δημιουργήσει μια ισχυρή και πραγματικά ανεξάρτητη Επιτροπή Ανταγωνισμού, στελεχωμένη με όλες τις απαιτούμενες ειδικότητες, με επαρκείς προσλήψεις εξειδικευμένων στελεχών, εξοπλισμένη με τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία. Και θα την είχε αφήσει ελεύθερη να κάνει τη δουλειά της, αντί να βρίσκεται σε ανοιχκτό πόλεμο μαζί της. Με αυτές τις προϋποθέσεις, λογικές μειώσεις των έμμεσων φόρων σε βασικά είδη διατροφής, χρηματοδοτούμενες από τα φορολογικά «υπερέσοδα» που καταγράφονται συνεχώς, θα μπορούσαν να ελαφρύνουν την εξουθενωτική επιβάρυνση του ολοένα και ισχνότερου οικογενειακού εισοδήματος.
Εάν το ΠΑΣΟΚ δεν λάβει τη δεύτερη θέση στις ευρωεκλογές, αυτό θα συνιστά αποτυχία για εσάς;
Το ΠΑΣΟΚ δίνει μία ακόμα πολιτική και εκλογική μάχη στον δρόμο της ανάκαμψης και της επιστροφής του στη θέση του αξιόπιστου αντιπάλου της Νέας Δημοκρατίας. Ο άμεσος στόχος μας είναι να αυξήσουμε ακόμη περισσότερο τα ποσοστά μας των πρόσφατων εθνικών εκλογών. Η χώρα, ωστόσο, έχει ανάγκη μιας ισχυρής αντιπολίτευσης, που θα μπορέσει να προσφέρει μια αξιόπιστη εναλλακτική κυβερνητική πρόταση. Αυτό απαιτεί τη συσπείρωση ευρύτερων προοδευτικών δυνάμεων. Ο ευρύτερος στόχος μας, συνεπώς, είναι η ανασύνταξη της δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης που μπορεί να συνδυάσει τον ριζοσπαστισμό της επιτακτικής ανάγκης αλλαγών σε μια εποχή πολυκρίσεων με τον ρεαλισμό και την κυβερνητική αποτελεσματικότητα, έτσι ώστε να αποκτήσουν οι μεσαίες τάξεις, τα λαϊκά στρώματα και η νέα γενιά πολιτικό φορέα αναφοράς. Αυτό δεν μπορεί να γίνει μόνο με το ΠΑΣΟΚ, αλλά δεν μπορεί να γίνει χωρίς το ΠΑΣΟΚ να έχει τον κομβικό ρόλο. Η δεύτερη θέση θα κρίνει αν οι ευρωεκλογές θα γίνουν αφετηρία για τη συσπείρωση της δημοκρατικής παράταξης ή αν ο προοδευτικός χώρος θα συνεχίσει να ταλανίζεται από τα αδιέξοδά του.