Ενα ενδιαφέρον ερώτημα είναι γιατί η τραγωδία των Τεμπών μεταφράζεται τώρα πολιτικά και προκαλεί απώλειες στο κυβερνητικό κόμμα και αυτό δεν άρχισε να εκφράζεται από τον Φεβρουάριο του 2023, όταν το γεγονός συνέβη. Και μάλιστα όχι μόνο δεν είχε εκλογικές επιπτώσεις αλλά μεγάλο μέρος της τοπικής κοινωνίας επιβεβαίωσε και επανεξέλεξε τον υπόλογο τέως υπουργό. Γιατί η κοινωνία εσωτερίκευσε τώρα το έγκλημα, το μεταβόλισε πολιτικά με τις συνακόλουθες σοβαρές επιπτώσεις για το κυβερνητικό κόμμα; Τι μεσολάβησε και σήμερα εκφράζονται τα σημάδια φθοράς; Υπάρχει βέβαια ένα γενικό φαινόμενο όπου η επανεκλογή ενός κόμματος ή προσώπου σημαίνει έναρξη μιας περιόδου ανεπιείκειας. Ο ψηφοφόρος δίνει την ψήφο «δαγκωμένος» για δεύτερη φορά και αμέσως αρχίζει μια δυσανάλογα αυξανόμενη διαμαρτυρία που συχνά εξελίσσεται σε πολιτική άρνηση. Σαν να νιώθει ότι του οφείλεις όχι την ψήφο αλλά τη μεγαλοψυχία του.
Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015, μετά τον μνημονιακό συμβιβασμό του ΣΥΡΙΖΑ, ναι μεν δόθηκε δεύτερη φορά η ψήφος, αλλά άρχισε και η περίοδος φθοράς, σκληρής κριτικής, συχνά για τα πάντα. Κι αν δεν είχαν οι πολιτικοί εκπρόσωποι του τότε κόμματος, της τότε Κοινοβουλευτικής Ομάδας, της τότε κυβέρνησης τόσο χαμηλό προφίλ λόγω της ποιότητάς τους και της άμεμπτης κοινωνικής εγγραφής (των περισσοτέρων, όχι όλων), εάν δεν διέθεταν (και έκαιγαν) τέτοιου είδους πόρους, η δεύτερη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ δεν θα στεκόταν. Οι διάφοροι «παραιτηθείτε» θα την σάρωναν. Εντούτοις η φθορά διευρυνόταν και ήρθε το 23,75% των ευρωεκλογών του 2019 για να χαθεί η μπάλα (και η ψυχραιμία). Όμως σήμερα τα πράγματα είναι διαφορετικά. Η Ν.Δ. ως κόμμα είναι πολύ πιο εύρωστο, πολύ πιο συμπαγές από τις χαλαρές (και συχνά ψιθυριστές) συνάξεις των (τότε) συριζαίων. Τα μέλη και στελέχη του ισχυρού κόμματος μπορούν να αμύνονται καλύτερα, έχουν πραγματιστική και όχι ιδεολογικά υπερκαθοριζόμενη λογική, επομένως προσανατολίζονται χωρίς περισπασμούς ή χαώδεις αναρωτήσεις σε αυτό που ιεραρχούν ως μείζον: την εξουσία. Κι όμως έχουν αλλάξει τα πράγματα. Βγάζουν μια ευθραυστότητα, μια ανασφάλεια, κάνουν λάθη.
Η κοινωνική ανελαστικότητα, κατά τη γνώμη μου, σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο τραύμα της μικρής καθημερινής οικονομίας. Στη διάβρωση της καθημερινότητας από την ακρίβεια. Σήμερα, ακόμα μια φορά στην πρόσφατη Ιστορία, συμβαίνει μια βίαιη αναδιανομή εισοδήματος. Εκτός από τις πολλές νομισματικές υποτιμήσεις μέχρι το 2000 (που άλλαζαν σε μια νύχτα όλο το λαϊκό κομπόδεμα), είχαμε, στη συνέχεια, την ώθηση των πολιτών στο Χρηματιστήριο, που με την κατάρρευσή του παρέσυρε οικονομίες χρόνων στο ναδίρ, είχαμε τη συνακόλουθη φούσκα των ακινήτων, που ο συνδυασμός τους (Χρηματιστηρίου και μαζικής δανειοληψίας για εξοργιστικά υπερτιμημένο ακίνητο) μετέβαλε τους χθεσινούς αποταμιευτές σε οφειλέτες και αργότερα σε κατεστραμμένους. Φυσικά, η χρεοκοπία του 2010 δημιούργησε μια ακόμα τεράστια στρατιά άφραγκων. Πόσες κρίσεις αναδιανομής μετράμε; Σήμερα έχουμε μια πιο σιωπηλή, αλλά εξίσου δραματική αφαίμαξη. Έχουμε μειώσεις εισοδήματος, που μάλιστα, αφού σχετίζονται με την εθελοντική κατανάλωση, δεν έχουν και εύκολα προσδιοριζόμενο ένοχο. «Συμβαίνει» η ακρίβεια. Βάζει τα νέα, ανεβασμένα ταμπελάκια ο υπάλληλος του σούπερ μάρκετ μεν, αλλά εσύ, με δική σου βούληση, αγοράζεις. Ανεβάζει ο βενζινάς την τιμή της αμόλυβδης, αλλά εσύ, με δική σου βούληση, κινείς το αυτοκίνητο. Άσε τη νέα φούσκα των ακινήτων. Δεν φταίει ο κύριος τάδε υπουργός, η κυβέρνηση. Μέχρι τώρα λοιπόν, με αυτή την «αποπροσωποποίηση» του ενόχου, ο λαός δεν μετέφραζε την πρόδηλη επιβάρυνση σε πολιτικό συμπέρασμα. Βοηθούσαν και τα επιδόματα στον εξωραϊσμό. Γιατί, όπως έχουμε ξαναγράψει, το επίδομα δεν εκμαυλίζει με την ποσότητα χρήματος που εγκλείει, αλλά με την ψευδαίσθηση κοινωνικής μέριμνας και συμπεριληπτικότητας που σκορπάει. Σε αυτό το πολιτιστικό, εντέλει, υπόστρωμα συντελούνται σοβαρές πολιτικές μετακινήσεις. Δεν είναι όμως αυτόματα θετικές ή αυτόχρημα ευνοϊκές.
