Δεν είναι σώφρον να βάζει κανείς στοιχήματα για θέματα διπλωματίας. Έτσι κι αλλιώς, οι κοινοί θνητοί μαθαίνουν το τι έχει διαμειφθεί σε σημαντικές συναντήσεις μεταξύ υπουργών Εξωτερικών έπειτα από χρόνια πολλά - κι αν το μάθουν. Ωστόσο, ένα είναι βέβαιο ενόψει της έλευσης του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν αύριο το βράδυ στην Ελλάδα: η επίσκεψη αυτή δεν θα είναι κοσμοϊστορική. Δεν θα έχει καν τη βαρύτητα στην οποία υπολόγιζαν όλοι οι αναλυτές έναν μήνα νωρίτερα, πριν ο Εγκέλαδος ισοπεδώσει δέκα επαρχίες στη γειτονική μας Τουρκία. Τότε η κυρίαρχη πεποίθηση ήταν ότι ο Μπλίνκεν, που πριν από την Αθήνα θα περνούσε από την Άγκυρα, θα φρόντιζε να μην τεθεί εκτός ελέγχου η ελεγχόμενη ένταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις σε όλη τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα στις δύο χώρες. Και η ελληνική κυβέρνηση θα την εκμεταλλευόταν στο έπακρο για να δείξει στο πανελλήνιο ότι οι ΗΠΑ δίνουν ψήφο εμπιστοσύνης στην Ελλάδα, που είναι πιστή και δεδομένη σύμμαχος ελέω Μητσοτάκη.
Νέα δεδομένα
Τώρα τα δεδομένα έχουν αλλάξει. Τα άλλαξε ο σεισμός στην Τουρκία -και τη Βόρεια Συρία- και οι τεράστιες καταστροφές που προκάλεσε, καταστροφές που καμία χώρα δεν είναι σε θέση να αντιμετωπίσει μόνη της άμεσα και αποτελεσματικά. Τώρα ο Μπλίνκεν δεν χρειάζεται να κάνει τον παιδονόμο, καθώς ο Ερντογάν όχι μόνο δεν θα αποπειραθεί να κάνει πράξη τις απειλές του, αλλά ούτε καν θα διατηρήσει την επιθετική ρητορική του απέναντι στην Ελλάδα. Ακόμη και οι πλέον εθνικιστικές φυλλάδες της Τουρκίας βρήκαν αίφνης καλά λόγια να γράψουν για τους Έλληνες γείτονες, που έσπευσαν να βοηθήσουν στα συντρίμμια. Σ’ αυτές τις τουρκικές εκλογές το ανθελληνικό χαρτί δεν θα φέρει ψήφους.
Επαινοι για την αγκαλιά
Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη καλή είδηση που επέλεξε να προβάλει ο υπόλοιπος κόσμος ήταν η ταχύτατη αντίδραση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στο δράμα του γείτονα. Εκατοντάδες άρθρα γράφτηκαν για να επαινέσουν την αλληλεγγύη της ελληνικής κοινωνίας και να θυμίσουν την περιβόητη «διπλωματία των σεισμών» από το 1999. Μέχρι και ο φειδωλός στις δηλώσεις του Γερμανός καγκελάριος έσπευσε να πει ότι «το τηλεφώνημα του Έλληνα πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο καταδεικνύει ξεκάθαρα ότι μπροστά σε καταστροφές σαν κι αυτή πρέπει να συμπαραστεκόμαστε και να στηρίζουμε ο ένας τον άλλον». Αλλά και η υφυπουργός του Μπλίνκεν, αρμόδια για θέματα Ευρώπης Κάρεν Ντόνφριντ, αναφερόμενη στο ταξίδι του προϊσταμένου της στην Τουρκία και την Ελλάδα χαρακτήρισε συγκινητική την εικόνα του Μεβλούτ Τσαβούσογλου στην αγκαλιά του Νίκου Δένδια να βλέπουν μαζί την απίστευτη καταστροφή που προκάλεσε ο σεισμός στην Τουρκία.
Η άγνωστη επόμενη μέρα
Τώρα ο Μπλίνκεν ενδέχεται να παρουσιάσει στους συνομιλητές του στην Αθήνα -τον Κυριάκο Μητσοτάκη, τον ομόλογό του Νίκο Δένδια, αλλά και τον Αλέξη Τσίπρα- τις ιδέες των ΗΠΑ για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις την επόμενη μέρα. Κάτι που λίγο νόημα θα έχει, αφού κανείς δεν ξέρει πώς θα είναι η επόμενη μέρα στην Τουρκία ούτε αν θα παραμείνει ο Ερντογάν στην εξουσία μετά τις εκλογές - όποτε γίνουν αυτές. Το μόνο βέβαιο είναι ότι η καθημαγμένη χώρα θα χρειαστεί βοήθεια για πολύ καιρό τόσο για τη στήριξη των εκατομμυρίων σεισμόπληκτων όσο και για την ανοικοδόμηση των ισοπεδωμένων πόλεων και χωριών.
Στην Άγκυρα ο Μπλίνκεν θα συζητήσει με τον Τσαβούσογλου «τη συνεχιζόμενη υποστήριξη των ΗΠΑ στην Τουρκία και στον τουρκικό λαό μετά τους καταστροφικούς σεισμούς, καθώς και τρόπους περαιτέρω ενίσχυσης της συνεργασίας μας με την Τουρκία, που είναι πολύτιμος σύμμαχος του ΝΑΤΟ», όπως ανακοίνωσε ο εκπρόσωπός του. Και στην Αθήνα θα συζητήσει με τους συνομιλητές του «την αμυντική συνεργασία, την ενεργειακή ασφάλεια και την κοινή μας δέσμευση για υπεράσπιση της Δημοκρατίας». Το πρώτο σημαίνει διευκολύνσεις και ενδεχομένως νέα εξοπλιστικά - από αυτά που αρέσουν στον Μητσοτάκη. Το δεύτερο θα μπορούσε να ερμηνευθεί ως μια πρόταση για πολυμερή συνεννόηση στην Ανατολική Μεσόγειο και με την Τουρκία. Και το τρίτο ως αίτημα για την αποστολή επιπλέον στρατιωτικής βοήθειας από την Ελλάδα στην Ουκρανία.
Συνάντηση με Τσίπρα
Ολα αυτά θα τα συζητήσει ο Μπλίνκεν με τον ομόλογό του, με τον Μητσοτάκη αλλά και με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Είναι σαφές ότι ο Μπλίνκεν επιδιώκει να έχει ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον Αλ. Τσίπρα - εκλογές έρχονται. Ο Τσίπρας, από την πλευρά του, αναμένεται να του θυμίσει ότι το «ναι σε όλα» δεν είναι θέσφατο της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, αλλά προσωπική επιλογή του νυν πρωθυπουργού. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. είχε πρωταγωνιστήσει στον στρατηγικό διάλογο με τις ΗΠΑ, αλλά δεν είναι διατεθειμένος να κόβει λευκές επιταγές - ούτε στο θέμα των διευκολύνσεων ούτε στα εξοπλιστικά.
Αλληλεγγύη και στο HDP
Τα ανακλαστικά της ελληνικής Αριστεράς ήταν ταχύτατα και σ’ αυτή την καταστροφή. Σε χρόνο ρεκόρ οργάνωσε αποστολές βοήθειας στην Τουρκία και διατύπωσε προτάσεις για το πώς μπορεί να φτάσει βοήθεια και στη Βόρεια Συρία, εκεί που οι συνθήκες είναι χειρότερες, και κυρίως περίπλοκες. Ο ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. από την πρώτη μέρα εξέφρασε την αλληλεγγύη του στον τουρκικό, τον κουρδικό και τον συριακό λαό και έβαλε πλάτη σε όλες τις δράσεις της Αλληλεγγύης για Όλους.
Καθώς, όμως, ο σεισμός δεν άλλαξε τα πάντα στην Τουρκία, η ελληνική Αριστερά δεν επιτρέπεται ούτε στιγμή να ξεχάσει ότι το HDP, το Δημοκρατικό Κόμμα των Λαών, παραμένει ένα βήμα πριν από την απαγόρευση και ο συμπρόεδρός του Σελαχατίν Ντεμιρτάς ακόμη στη φυλακή. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ζητάει από καιρό την απελευθέρωσή του - και ίσως η δραματική συγκυρία στην Τουρκία να είναι ευνοϊκή για την υπόθεση του HDP. «Δεν πρόκειται να τα παρατήσουμε. Θα συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε» είναι το μήνυμα που στέλνει η Μπασάκ Ντεμιρτάς, η σύζυγος του φυλακισμένου ηγέτη του HDP. Στον αγώνα αυτό οι άνθρωποι του HDP θα χρειαστούν στήριξη.
