Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
20 °C
18.2°C22.0°C
1 BF 47%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
18 °C
14.7°C21.2°C
2 BF 57%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
17 °C
16.0°C19.4°C
2 BF 63%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
18.8°C21.5°C
1 BF 61%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
15 °C
14.9°C18.4°C
2 BF 63%
Επιτέλους φιλειρηνικό κίνημα. Αρκεί;
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Επιτέλους φιλειρηνικό κίνημα. Αρκεί;

ΟΥΚΡΑΝΙΑ

Πέρασαν τόσοι πόλεμοι τα τελευταία χρόνια και δεν είδαμε μεγάλες και μαζικές κινητοποιήσεις. Μετά τις αντιδράσεις στον πόλεμο στο Βιετνάμ και τους αντιαποικιοκρατικούς πολέμους υπήρξε η αίσθηση ότι αποκαταστάθηκε η ισορροπία και ο κόσμος προχωράει με ήρεμο τρόπο στην ανάπτυξη, την παντοτινή ευφορία και το «τέλος της Ιστορίας». Αυτές ήταν οι προτροπές των σοφών της διανόησης και των ηγετών μετά την κατάρρευση του «υπαρκτού». «Η ελευθερία και η ανθρωπιά θα εδραιωθούν μεταξύ των λαών... Η αποστολή μας πρέπει να είναι η διαρκής ειρήνη» ανακοίνωνε πανηγυρικά ο Τζ. Μπους το 1991. Όποιος ανησυχούσε ήταν κινδυνολόγος, κατηγορείτο ότι δεν έβλεπε τον ρου της Ιστορίας. Κι ας ήταν γνωστό σε όλους ότι δεν υπάρχει γραμμική εξέλιξη ούτε νομοτέλειες στην πορεία των πραγμάτων.

Οι μάζες παραμένουν πεινασμένες

Έγιναν οι πόλεμοι στα Βαλκάνια, με χιλιάδες νεκρούς και τραυματίες. Προσωπικά, δεν θα ξεχάσω τους ματωμένους και κατατρυπημένους τοίχους στη Βοσνία. Όλοι εναντίον όλων και από πίσω οι ηθικοί αυτουργοί. Έγιναν οι πόλεμοι στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στη Λιβύη, στη Συρία. Οι πόλεμοι στην Αφρική. Τα αποτελέσματα μαρτυρούν οι κατατρεγμένοι πρόσφυγες που προσπαθούν να έρθουν στην Ευρώπη για να σωθούν από τους πολέμους ή την πείνα που προκλήθηκε από αυτούς. Και, βέβαια, για κάποιους ανήκει στο μακρινό παρελθόν η τουρκική εισβολή στην Κύπρο, άσχετα αν αυτοί ανήκουν στην υποτιθέμενη μορφωμένη ηγεσία του τόπου. Δεν έκλαψε κανείς για τους νεκρούς και τραυματίες σε αυτούς τους πολέμους ούτε για τους ξεσπιτωμένους.

Μάλιστα, πολλοί διανοούμενοι χάρηκαν γιατί επιβλήθηκε δήθεν η δημοκρατία. Λες κι αυτή είναι εξαγώγιμο προϊόν, χρήσιμο και αποδεκτό σε κάθε τόπο και για κάθε κουλτούρα. Τα αποτελέσματα φάνηκαν όμως σε λίγα χρόνια. Εύκολη «είσοδος», δύσκολη «έξοδος» για τους επιτιθέμενους και αποσταθεροποίηση στις χώρες που έγιναν επεμβάσεις. Οι πεινασμένες μάζες των «αραβικών ανοίξεων» έμειναν απογοητευμένες και συνεχίζουν να παραμένουν πεινασμένες και διχασμένες, περιμένοντας την εξ ουρανού βοήθεια από τα αυταρχικά καθεστώτα που τις διοικούν.

Στην Ευρώπη, οι μεγάλες διαδηλώσεις της δεκαετίας του ’80, με τη συμμετοχή εκατομμυρίων πολιτών, για την εγκατάσταση των πυραύλων Κρουζ και Πέρσινγκ από τη μια μεριά και SS-20 από την άλλη δεν επαναλήφθηκαν.

Τώρα, μετά από πολλά χρόνια εμφανίζονται φιλειρηνικά κινήματα. Ο κόμπος έφτασε στο χτένι. Ο πόλεμος, με τη ρωσική ιμπεριαλιστική επίθεση, κτύπησε την πόρτα της Ευρώπης. Της περιοχής με τη μεγαλύτερη σταθερότητα στον κόσμο. Οι επιπτώσεις, οικονομικές και ανθρωπιστικές, μπήκαν στην πόρτα κάθε Ευρωπαίου. Ακόμη και ο φόβος του πυρηνικού ολέθρου έγινε ορατός και δεν είναι αμελητέος.

Η κυβέρνηση προσπαθεί να διαστρεβλώσει και να δυσφημίσει τις συγκεντρώσεις. Δεν θέλει να υπάρχει ρόλος στις μάζες. Πού ξέρεις, σκέφτεται, αύριο οι μαζικές φιλειρηνικές συγκεντρώσεις μπορεί να συνδυαστούν με την ακρίβεια, τις ανισότητες, τα δικαιώματα, τις ελευθερίες. Τη βολεύει να κραδαίνει πολεμικά λάβαρα, εκ του ασφαλούς, για να συσπειρώνει συντηρητικά ακροατήρια που αρέσκονται στην υποταγή στους μεγάλους, αλλά και στους «κουτσαβακισμούς» από μακριά.

Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία σαφώς και πρέπει να καταδικαστεί από όλη την ανθρωπότητα και πολύ περισσότερο από εμάς στην Ελλάδα γιατί μια αποδοχή της αναθεώρησης των συνόρων θα επηρεάσει πρώτα και κύρια τα Βαλκάνια και θα ενδυναμώσει την τουρκική απειλή.

Ο ρόλος της Αριστεράς

Η Αριστερά δεν πρέπει να αρκεστεί στο αναμφισβήτητο πλήγμα του ανθρωπισμού, γιατί έτσι παίζει το παιγνίδι όσων χρησιμοποίησαν τον «ανθρωπισμό» για επεμβάσεις σε άλλες χώρες. Η Αριστερά καταδίκαζε πάντοτε τους πολέμους ανάμεσα στους λαούς σαν κάτι βάρβαρο και απάνθρωπο. Όμως στην Ιστορία υπήρξαν πόλεμοι που, παρά τις φρικαλεότητες και τα βάσανα που προκύπτουν από κάθε πόλεμο, συντέλεσαν στην απελευθέρωση λαών από κατακτητές και αποικιοκράτες, καθώς και στην αποτίναξη δικτατοριών. Και εκεί η Αριστερά πρωτοστάτησε. Η ελληνική Ιστορία αλλά και οι σημερινές απειλές έχουν να διδάξουν πολλά για τέτοιες καταστάσεις.

Επειδή όσο θα υπάρχουν κατακτητές για εδαφικά κέρδη και ιμπεριαλιστές για οικονομική επέκταση θα υπάρχουν πόλεμοι, ο πασιφισμός από μόνος του δεν είναι η λύση. Η πρακτική «σφάξε, αγά μου, ν’ αγιάσω» δεν είναι λύση. Αλλά και η απομόνωση του φιλειρηνικού κινήματος χωρίς διεύρυνση των διεκδικήσεων οδηγεί στη νάρκωση των λαϊκών αγώνων και στον περιορισμό τους σε μικρές διαμαρτυρίες, ελεγχόμενου εύρους.

Κάθε κίνημα πρέπει να διευρύνεται. Κάθε κίνημα είναι δεδομένο ότι θα διαβάλλεται από τη συντηρητική πλευρά. Το φιλειρηνικό κίνημα πρέπει να ενταθεί γιατί ο κίνδυνος για την ανθρωπότητα έγινε υπερβολικά μεγάλος. Αλλά θα πρέπει και να διευρυνθεί στην κατεύθυνση της κοινωνικής δικαιοσύνης, της αντιμετώπισης της ακρίβειας, της καλυτέρευσης της Υγείας, της Παιδείας, της ζωής. Και αυτό άμεσα.

* Ο Νίκος Τόσκας είναι πρώην υπουργός και υποστράτηγος ε.α.

 

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL