Με υψηλή κερδοφορία και βελτίωση όλων των μεγεθών τους έκλεισαν το εννεάμηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2023 οι τέσσερις συστημικές τράπεζες. Μόνο μέσα στο τρίτο τρίμηνο του έτους (Ιούλιος-Αύγουστος-Σεπτέμβριος) άθροισαν καθαρά κέρδη προ προβλέψεων (πριν, δηλαδή, την αφαίρεση των ποσών που καλύπτουν ανοίγματα από κόκκινα δάνεια και άλλες ζημιογόνες δραστηριότητες) περίπου 1,8 δισ. ευρώ. Στο σύνολο του εννεαμήνου οι τέσσερις συστημικές τράπεζες αθροίζουν καθαρά κέρδη περίπου 3 δισ. ευρώ (855 εκατ. η Εθνική, 577 εκατ. η Πειραιώς, 565 εκατ. η Alpha και 980 εκατ. ευρώ η Eurobank), εξέλιξη που δικαιώνει εκτιμήσεις ότι θα επιτύχουν για το σύνολο του 2023 ρεκόρ κερδών άνω των 3 δισ. ευρώ.
Βασικός μοχλός τής για δεύτερη χρονιά υπερκερδοφορίας των τραπεζών το μεγάλο spread (διαφορά) μεταξύ επιτοκίων καταθέσεων και επιτοκίων δανεισμού, που για μεγάλο διάστημα του 2023 άγγιζε ή και υπερέβαινε τις 4 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ και τώρα η διαφορά μεταξύ του Euribor, που θεωρείται η βάση υπολογισμού του κόστους απόκτησης ρευστότητας από τις τράπεζες, και του μέσου επιτοκίου δανεισμού κυμαίνεται μεταξύ 2 και 3 μονάδων.
Σύμφωνα με τις δημοσιευθείσες λογιστικές καταστάσεις εννεαμήνου, μόνο τα έσοδα από τόκους για το σύνολο των τεσσάρων τραπεζών ανήλθαν σε 6 δισ. ευρώ και πλέον (1,64 δισ. για την Εθνική, 1,46 δισ. για την Πειραιώς, 1,34 δισ. για την Alpha και 1,50 δισ. ευρώ για τη Eurobank). Και επειδή το μεγαλύτερο μέρος των περσινών εσόδων των ελληνικών τραπεζών προήλθαν από το διακοπέν ήδη πρόγραμμα TLTRO της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) για την πανδημία, γίνεται εμφανές ότι η συνεχής άνοδος των επιτοκίων από την ΕΚΤ και η διατήρηση χαμηλά των επιτοκίων καταθέσεων δημιούργησαν υπερέσοδα από τόκους. Υπήρξαν, επίσης, αθροιστικά έσοδα από προμήθειες και για τις τέσσερις τράπεζες, ύψους 1,4 δισ. περίπου.
Η μεταβίβαση των κόκκινων δανείων σε funds και servicers έχει μειώσει σημαντικά το ύψος τους στα τραπεζικά χαρτοφυλάκια σε απόλυτα διαχειρίσιμα επίπεδα (1,1 δισ. για την Εθνική, 2 δισ. για την Πειραιώς, 2,7 δισ. για την Alpha και 2,1 δισ. ευρώ για τη Eurobank). Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι υπάρχει σημαντικό ύψος από λιμνάζουσες καταθέσεις (περί τα 65 δισ. ευρώ). Οι καταθέσεις ανέρχονται αθροιστικά σε 223,5 δισ. ευρώ, ενώ οι συνολικές χορηγήσεις 30/9/2023 έφθαναν:
- Στη Eurobank 35,3 δισ.,
- στην Πειραιώς 35,8 δισ.,
- στην Alpha 38,8 δισ. και
- στη Eurobank 40,7 δισ. ευρώ.
Αθροιστικά, δηλαδή, τα 150,6 δισ. ευρώ, ενώ θα πρέπει να προστεθούν σε αυτά και άλλα 7,9 δισ. ευρώ κόκκινων δανείων.
Οι συντελεστές φερεγγυότητας επίσης έχουν βελτιωθεί λόγω της πώλησης των κόκκινων δανείων και ο συντελεστής κεφαλαιακής επάρκειας ανέρχεται ανά τράπεζα:
- Εθνική 17,9%
- Πειραιώς 12,9%
- Alpha 13,9%
- Eurobank 16,8%
Σύμφωνα με τις αναλύσεις εγχώριων και ξένων επενδυτικών οίκων, οι ελληνικές τράπεζες συλλογικά παρουσίασαν ένα ισχυρό τρίτο τρίμηνο, με βελτιωμένες τάσεις στον πυρήνα της κερδοφορίας πριν τις προβλέψεις. Γεγονός που οφείλεται:
- Στην αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ, τα οποία αντιστάθμισαν τη μείωση του καθαρού εισοδήματος από τα τραπεζικά δάνεια λόγω της λήξης του προνομιακού προγράμματος TLTRO.
- Στη διεύρυνση των δανειακών χαρτοφυλακίων με νέες χορηγήσεις 5,8 δισ. ευρώ συνολικά.
- Στα σταθερά λειτουργικά έξοδα σε τριμηνιαία βάση, παρά τον πληθωρισμό.
