Πολύ υψηλά κινούνται τα φορολογικά έσοδα στον προϋπολογισμό, εξαιτίας των ανατιμήσεων σε μεγάλο βαθμό, την ώρα που οι πολίτες διαπιστώνουν ότι το πραγματικό τους εισόδημα συρρικνώνεται. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με τα τελικά στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για το πρώτο τετράμηνο του 2023, τα έσοδα της κατηγορίας «Φόροι» ανήλθαν σε 17,803 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 1.567 δισ. ευρώ ή 9,7% έναντι του στόχου που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2023, κάτι το οποίο οφείλεται και στις υψηλές τιμές των προϊόντων που πληρώνουν οι πολίτες.
Σύμφωνα με το ΥΠΟΙΚ, τμήμα της αύξησης αυτής, ποσού 470 εκατ. ευρώ περίπου, αφορά την παράταση της προθεσμίας πληρωμής των τελών κυκλοφορίας μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου 2023, ενώ είχε εκτιμηθεί πως το ποσό αυτό θα εισπραττόταν κατά τον μήνα Δεκέμβριο 2022. Το υπόλοιπο ποσό της υπερεκτέλεσης προέρχεται από την καλύτερη απόδοση των φόρων εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων του προηγούμενου έτους, που εισπράχθηκαν σε δόσεις μέχρι και το τέλος Φεβρουαρίου 2023, όσο και από την καλύτερη απόδοση του ΦΠΑ τρέχοντος έτους.
Πολύ αυξημένος ο ΦΠΑ
Μάλιστα, η υπέρβαση στον ΦΠΑ αγγίζει τα 481 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αρχική εκτίμηση του προϋπολογισμού. Παράλληλα, τα στοιχεία δείχνουν εμμέσως ότι υπάρχει πτώση της κατανάλωσης, κάτι το οποίο αποτυπώνεται στα λιγότερα κατά 112 εκατομμύρια ευρώ από τον ΕΦΚ στα ενεργειακά προϊόντα. Ακόμη, το πρωτογενές αποτέλεσμα διαμορφώθηκε σε ύψος 2,443 δισ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 869 εκατ. ευρώ και πρωτογενές έλλειμμα 799 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2022. Όλα τα παραπάνω δείχνουν ότι η κυβέρνηση της Ν.Δ. ήταν σε θέση να λάβει επιπλέον μέτρα στήριξης των πολιτών, κάτι το οποίο δεν έπραξε.
Μάλιστα, η Κομισιόν προβλέπει στις εαρινές προβλέψεις που δημοσιοποίησε πριν από λίγες ημέρες πως η ακρίβεια θα παραμείνει στην Ελλάδα και το 2024! Η Κομισιόν εκτιμά πως το πρωτογενές πλεόνασμα στην Ελλάδα θα φτάσει το 1,9%, όταν η εκτίμηση στην εισηγητική έκθεση του προϋπολογισμού του 2023 είναι για 1,1%, κάτι το οποίο καταδεικνύει ότι υπάρχουν περιθώρια στήριξης των πολιτών, αλλά η κυβέρνηση της Ν.Δ. έχει ως πολιτική επιλογή τη μη στήριξή τους.
Πτώση ανάπτυξης και ανεργία
Η ανάπτυξη, από το 2,4% φέτος, θα πέσει στο 1,9% του χρόνου σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η Κομισιόν εκτιμά πως η κατανάλωση των νοικοκυριών ίσως αρχίσει να αυξάνεται το 2024, όταν και μπορεί να υπάρξει θετική μεταβολή στους πραγματικούς μισθούς. Ακόμη και αυτή η πιθανή θετική μεταβολή του 2024, ωστόσο, θα έρθει χωρίς περαιτέρω ουσιαστική βελτίωση της αγοράς εργασίας. Η Κομισιόν προβλέπει ότι μετά το 12,5% της ανεργίας πέρυσι, φέτος και του χρόνου η βελτίωση θα είναι πολύ μικρή, στο 12,2% και το 11,8% αντίστοιχα. Σημειώνεται επίσης ότι η εκτίμηση του Προγράμματος Σταθερότητας αναμένει μείωση της ανεργίας σε 11,8% το 2023, 10,9% το 2024, 10% το 2025 και 9,8% το 2026. Αυτό σημαίνει ότι το «ξεπάγωμα» των τριετιών απομακρύνεται περαιτέρω για το 2027.
Ασφυκτικό πλαίσιο
Από κει και πέρα, σήμα για άρση της ρήτρας διαφυγής δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου παρέχει και πάλι ποσοτικοποιημένες και διαφοροποιημένες συστάσεις για τη δημοσιονομική πολιτική για κάθε κράτος-μέλος. Για την Ελλάδα ζητείται να μπει όριο στην αύξηση των καθαρών πρωτογενών δαπανών το 2024 στο 2,6%. Μεταξύ άλλων, η Κομισιόν θέτει επί τάπητος την παύση των μέτρων ενεργειακής στήριξης που ισχύουν έως το τέλος του 2023, χρησιμοποιώντας τις σχετικές εξοικονομήσεις για τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος. Για την περίοδο μετά το 2024 αναφέρει ότι θα πρέπει να υιοθετηθεί μια μεσοπρόθεσμη δημοσιονομική στρατηγική σταδιακής και βιώσιμης σύσφιξης (consolidation), σε συνδυασμό με επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις που συμβάλλουν σε υψηλότερη βιώσιμη ανάπτυξη, για την επίτευξη μιας συνετής μεσοπρόθεσμης δημοσιονομικής θέσης.
