Η νέα εργασιακή πραγματικότητα, ο εργασιακός οδοστρωτήρας του Κ. Χατζηδάκη (Ν.4808/2021), που ψηφίστηκε στις 16 Ιουνίου, εξειδικεύεται με τη νέα εφαρμοστική εγκύκλιο που εκδόθηκε πρίν τρεις ημέρες και αλλάζει άρδην τις ζωές εκατομμυρίων εργαζομένων. Οι αλλαγές στο ωράριο, η διευθέτηση του χρόνου εργασίας, η απελευθέρωση των απολύσεων, αποτυπώνονται στην εφαρμοστική εγκύκλιο.
Βέβαια, στην εγκύκλιο κυριαρχούν οι βασικές διατάξεις του νόμου, ωστόσο, όπως διευκρινίζει στην ΑΥΓΗ ο δικηγόρος - εργατολόγος Διονύσης Τεμπονέρας, "είναι βέβαιο ότι αρκετά θέματα, όπως, για παράδειγμα, ζητήματα που αφορούν τις αποζημιώσεις απόλυσης και την ακυρότητα των απολύσεων, θα επιλυθούν στα αρμόδια πολιτικά δικαστήρια".
Εργασία σε αναστολή
1. Με την εγκύκλιο θεσμοθετείται για πρώτη φορά η χορήγηση ετήσιας άδειας άνευ αποδοχών στον ιδιωτικό τομέα. Όπως αναφέρεται, αφού υποβληθεί σχετική αίτηση του εργαζόμενου προς τον εργοδότη, μπορεί να χορηγείται και να έχει χρονική διάρκεια ενός έτους. Επίσης ξεκαθαρίζεται ότι το μέτρο αυτό αφορά εργαζόμενους όχι μόνο με πλήρη αλλά και με μερική απασχόληση, ενώ προβλέπεται ότι εάν υπάρξει νεότερη συμφωνία των δύο μερών, η συγκεκριμένη άδεια μπορεί να παραταθεί και πέραν του έτους.
2. Κατά τη διάρκεια της άδειας, η σύμβαση εργασίας του εργαζόμενου τίθεται σε αναστολή. Ο εργαζόμενος δεν πληρώνεται, ενώ δεν καταβάλλονται και οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές. Μετά τη λήξη της άδειας, συνεχίζουν να υφίστανται όλα τα δικαιώματα αλλά και οι υποχρεώσεις των δύο μερών, όπως αυτά έχουν καταγραφεί στη σύμβαση εργασίας, η οποία ενεργοποιείται εκ νέου.
Όμως, για να λάβει ο εργαζόμενος κανονική άδεια, θα ληφθεί υπόψη το χρονικό διάστημα κατά το οποίο ο αιτών τελούσε υπό αυτή την ειδική συνθήκη, δηλαδή είχε ανασταλεί η σύμβασή του.
Απλήρωτη εργασία (ρεπό)
Στην ίδια εγκύκλιο αναφέρεται ότι «στο πλαίσιο διευθέτησης του χρόνου εργασίας παρέχεται η δυνατότητα τετραήμερης πλήρους απασχόλησης διάρκειας 40 ωρών εβδομαδιαίως και 10 ωρών ημερησίως, ύστερα από αίτηση του εργαζόμενου», ουσιαστικά δηλαδή θεσπίζεται η απλήρωτη υπερωρία. Το υπουργείο Εργασίας ισχυρίζεται ότι... «εγκαινιάζεται» η τετραήμερη εργασία ορίζοντας ότι: «Δεν είναι επιτρεπτή η απασχόληση πέραν των 10 ωρών ημερησίως και των 40 ωρών εβδομαδιαίως, που κατανέμεται σε τετραήμερη βάση». Βεβαίως ο εργαζόμενος θα έχει τη δυνατότητα να εργαστεί λιγότερες ώρες σε άλλη περίοδο αναφοράς (εβδομάδα ή μήνα).
"Το πρόβλημα όμως, έγκειται στον έλεγχο και στις καταστρατηγήσεις της νομοθεσίας που θα προκύψουν από την εφαρμογή της διάταξης. Αν πράγματι δηλαδή θα δουλεύει ο εργαζόμενος λιγότερες ώρες", σημειώνει ο Δ. Τεμπονέρας.
Διακεκομμένο ωράριο, μείωση κόστους υπερωριών
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, επιβάλλεται ουσιαστικά το "σπαστό" ωράριο, καθώς, όπως προβλέπεται, "οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης μπορούν να παρέχουν (εφόσον συμφωνούν) εργασία πέρα από τη συμφωνημένη και σε ώρες που δεν είναι συνεχόμενες με το ωράριό τους".
Τέλος, οι υπερωρίες αυξάνονται σε 150 ώρες τον χρόνο και έως 3 ώρες ημερησίως πέρα από το οκτάωρο και αμείβονται με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 40%.
Ωστόσο "σε περιπτώσεις επείγουσας φύσης εργασίας μπορεί να χορηγείται, όπως προβλέπεται από τον νόμο, άδεια από τον γενικό διευθυντή Εργασιακών Σχέσεων (αντί για τον υπουργό Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων που ίσχυε ώς τώρα) για υπέρβαση του ορίου των 150 ωρών ετησίως. Οι υπερωρίες αυτές αμείβονται με το ωρομίσθιο προσαυξημένο κατά 60%». Με τον τρόπο αυτό παρακάμπτεται το Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ) και ένας κρατικός υπάλληλος μπορεί να αποφασίσει την αύξηση του πλαφόν των υπερωριών, χωρίς μάλιστα να υπάρχει "ταβάνι" σε αυτή την αύξηση!
