Με περισσό ζήλο οι κυβερνώντες έχουν επιπέσει στους πόρους του ταμείου ανάκαμψης, εντάσσοντας σε αυτό την εκπόνηση αμέτρητου αριθμού πολεοδομικών μελετών και χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής τους τα επόμενα 4,5 χρόνια, όταν μόνο η διαγωνιστική διαδικασία για την ανάδειξη αναδόχου απαιτεί κατά μέσο όρο ενάμιση χρόνο. Πόσο μάλλον όταν στις 17 Ιουνίου πέρυσι η τότε πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ με... άδηλη χρηματοδότηση είχε εξαγγείλει δεκαετές πρόγραμμα (2020-2030) εκπόνησης και θεσμοθέτησης Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων για να αποκτήσει σταδιακά το 80% των Δημοτικών Ενοτήτων της χώρας σχέδιο και να αναθεωρηθεί το θεσμοθετημένο για το 10%. Τότε ανακοινώθηκε ότι τον Σεπτέμβριο του 2020 θα προκηρυσσόταν προς ανάθεση το πρώτο πακέτο μελετών για 200 Δημοτικές Ενότητες.
Ήδη το ΥΠΕΝ, με τον κατ' ευφημισμόν αναπτυξιακό νόμο, από τον Οκτώβριο του 2019 κατεδάφισε την πρόβλεψη προγενέστερου νόμο του 2016 για την κατάρτιση Τοπικών Πολεοδομικών Σχεδίων στη γεωγραφική έκταση ενός Καλλικρατικού δήμου και την περιόρισε στις δημοτικές ενότητες (έκταση καποδιστριακού δήμου), ενισχύοντας την αποσπασματικότητα και τον κατακερματισμό του χωρικού σχεδιασμού. Τώρα προστίθενται και μελέτες 10 Ειδικών Πολεοδομικών Σχεδίων, Ζωνών Υποδοχής Συντελεστή Δόμησης για 600 Δημοτικές Ενότητες, οριοθέτησης οικισμών για 170 Δ.Ε. και μελέτες χαρακτηρισμού δημοτικού οδικού δικτύου για 130 Δ.Ε., είτε ως αυτοτελείς είτε ενσωματωμένες στα Τοπικά η Ειδικά Σχέδια. Αυτά έγιναν γνωστά σε εκδήλωση του ΤΕΕ με θέμα «Νέα εποχή για τον τοπικό χωρικό σχεδιασμό - Συζήτηση με αφορμή το επικείμενο πρόγραμμα εκπόνησης τοπικών πολεοδομικών σχεδίων» το βράδυ της Τετάρτης.
Με κόστος 300 εκατ.
Ο υφυπουργός ΠΕΝ Ν. Ταγαράς μεταξύ άλλων ανέφερε ότι οι μελέτες θα χρηματοδοτηθούν με 245 εκατ. ευρώ από το ταμείο ανάκαμψης και ο συνολικός προϋπολογισμός ανέρχεται σε 300 εκατ. ευρώ, με στόχο να επικυρωθούν το 2025. Με το πλαίσιο διαχείρισης των μελετών να μοιάζει με κινούμενη άμμο, ο γενικός γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος Θ. Μπακογιάννης μίλησε για τις «πέντε δράσεις» του ταμείου ανάκαμψης και έσπευσε να ανακοινώσει ότι σε ενάμιση μήνα, τον Ιούνιο, θα προκηρυχθεί το πρώτο από τα τέσσερα πακέτα μελετών Τοπικών Πολεοδομικών.
Ως γνωστόν, τα Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια διαδέχονται τα προγενέστερα Γενικά Πολεοδομικά Σχέδια, καθορίζουν το πρότυπο χωρικής οργάνωσης και ανάπτυξης, τις χρήσεις γης, τους όρους και περιορισμούς δόμησης τις οικιστικές περιοχές, τις περιοχές παραγωγικών και επιχειρηματικών δραστηριοτήτων, τις περιοχές προστασίας φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος και τις περιοχές ελέγχου χρήσεων γης (εκτός σχεδίου και εκτός ορίων οικισμών).
Εν τω μεταξύ εκκρεμεί η έκδοση των αποφάσεων για τις προδιαγραφές των μελετών, τις αμοιβές, τα πολεοδομικά σταθερότυπα, η ενεργοποίηση του μητρώου των ιδιωτών αξιολογητών κ.λπ. Παράλληλα, οι υποστελεχωμένες υπηρεσίες σχεδιασμού του ΥΠΕΝ βρίσκονται στο περιθώριο, ενώ με διάφορα νομοθετήματα εκχωρείται συστηματικά ύλη του υπουργείου σε τρίτους. Έτσι το ΤΕΕ με τον πρόσφατο νόμο για το Ελληνικό μπορεί να οριστεί αναθέτουσα Αρχή, ενώ πρόβλεψη του χωροταξικού νόμου 4759/2020 για εμπλοκή στη διαδικασία του δημόσιου φορέα Ελληνικό Κτηματολόγιο που μετακόμισε σε άσχετο υπουργείο, Ψηφιακής Διακυβέρνησης, φαίνεται να έχει εγκαταλειφθεί.
Μπήκαν ιδιώτες
Στον ίδιο νόμο δημιουργήθηκε θέση συντονιστή εκτός της δομής του υπουργείου, υπεύθυνου για τις μελέτες, ο οποίος διορίζεται από τον υπουργό και αναφέρεται σε αυτόν και εισήλθαν ιδιώτες που θα αξιολογούν, θα επιβλέπουν τις χωρικές μελέτες. Όσο για το ποιοι δήμοι θα επιλεγούν, ο κ. Μπακογιάννης ισχυρίστηκε ότι αυτό κάνει η αρμόδια Επιτροπή Αξιολόγησης που έχει συγκροτηθεί μετά την πρόσκληση ενδιαφέροντος που είχε απευθύνει το υπουργείο στις 16.7.2020. Όμως οι συνεχείς αναφορές του για την ανάγκη καθορισμού χρήσεων γης ώστε να μπορούν να εκσυγχρονιστούν τουριστικά συγκροτήματα, βιομηχανίες, επιχειρήσεις, να χωροθετηθούν υποδομές, πιστοποιεί τις προτεραιότητες.
Σημειώνεται ότι το «Ειδικό Πρόγραμμα Χορήγησης Επενδυτικών Δανείων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) Α' βαθμού για εκπόνηση Τοπικών Χωρικών Σχεδίων», που η τότε ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (Γ. Σταθάκης) παρουσίασε τον Μάιο του 2019, μετά τη διασφάλιση δανείου 200 εκατ. ευρώ από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων ώστε να καλυφθεί το χρόνιο έλλειμμα σχεδιασμού για τους 332 Καλλικρατικούς δήμους της επικράτειας, μετά από προεργασία δύο ετών και πλέον με τη συνεργασία του Πράσινου Ταμείου, πετάχτηκε στα σκουπίδια από το αντι-ΣΥΡΙΖΑ μένος...
