Οι μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες τους τρεις μήνες του καλοκαιριού (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) ήταν οι υψηλότερες που έχουν μετρηθεί ποτέ, κατέρριψαν το ρεκόρ του 2023, ανακοίνωσε σήμερα το ευρωπαϊκό παρατηρητήριο Copernicus.
«Τους τελευταίους τρεις μήνες, η υφήλιος γνώρισε τον πιο θερμό Ιούνιο και τον πιο θερμό Αύγουστο που έχουν καταγραφεί ποτέ, την πιο θερμή ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ και το πιο θερμό καλοκαίρι που έχει καταγραφεί ποτέ», συνόψισε με ανησυχία η Σαμάνθα Μπέρτζες, η υποδιευθύντρια της υπηρεσίας για την κλιματική αλλαγή (C3S) στο παρατηρητήριο Κοπέρνικος, σε δελτίου Τύπου που δόθηκε στη δημοσιότητα.
«Αυτή η αλληλουχία ρεκόρ αυξάνει την πιθανότητα το 2024 να είναι η πιο ζεστή χρονιά που έχει καταγραφεί ποτέ», υπερβαίνοντας το προηγούμενο ρεκόρ, που καταγράφηκε πέρυσι, πρόσθεσε, εξαιτίας της αύξησης των συγκεντρώσεων αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου και εκλύονται εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας.
Χώρες όπως η Ισπανία, η Ιαπωνία, η Αυστραλία (εν μέσω χειμώνα του νότιου ημισφαιρίου), καθώς κι επαρχίες της Κίνας ανακοίνωσαν αυτή την εβδομάδα πως κατέγραψαν ρεκόρ υψηλών θερμοκρασιών τον Αύγουστο. Η Κίνα κατέγραψε φέτος τον πιο θερμό Αύγουστο από το 1961, σύμφωνα με την εθνική μετεωρολογική υπηρεσία της. Η μέση θερμοκρασία στο σύνολο της κινεζικής επικράτειας έφθασε τους 22,96 βαθμούς τον Αύγουστο, με άλλα λόγια ήταν κατά 1,5° Κελσίου υψηλότερο από ό,τι αυτή οποιασδήποτε φυσιολογικής χρονιάς.
Το πιο θερμό καλοκαίρι στα χρονικά για την Ελλάδα
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά μετεωρολογικά δεδομένα τα οποία ανέλυσε η επιστημονική ομάδα του meteo.gr / Ε.Α.Α, το καλοκαίρι του 2024 ήταν το θερμότερο στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα.
Το καλοκαίρι 2024 στην Ελλάδα, χαρακτηρίστηκε από μεγάλα διαστήματα με υψηλές τιμές θερμοκρασίας για πολλές ημέρες, ξεπερνώντας κατα πολύ τις κανονικές για την εποχή θερμοκρασίες σε όλη την χώρα. Ο Ιούνιος και ο Ιούλιος του 2024 καταγράφηκαν ως οι θερμότεροι στα χρονικά των καταγραφών για την Ελλάδα, ενώ ο Αύγουστος ως ο 2ος θερμότερος πίσω από τον Αύγουστο του 2021.
Στην Εικόνα 1 παρουσιάζεται η μέση θερμοκρασία για το διάστημα του καλοκαιριού (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) από το 1960 μέχρι το 2024, στο σύνολο της Ελλάδας. Το καλοκαίρι του 2024 καταγράφεται ως το θερμότερο στα χρονικά για την Ελλάδα, ξεπερνώντας κατά +2.9°C την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 (μαύρη διακεκομμένη γραμμή) και κατά +1°C το μέχρι πρότινος θερμότερο καλοκαίρι του 2012.
Όσον αφορά την τάση της μέσης θερμοκρασίας στην Ελλάδα από το 1960 μέχρι και το 2024 για την περίοδο του καλοκαιριού αυτή παρουσιάζει άνοδο κατά +2.3°C.
Στην Εικόνα 2 παρουσιάζεται η απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020 στην Ελλάδα για το καλοκαίρι του 2024. Σε περιοχές της Δυτικής και Βόρειας Ελλάδας η μέση θερμοκρασία για το καλοκαίρι του 2024 κυμάνθηκε κατά 2-3 °C (μέχρι και +4°C σε κάποιες περιοχές) πάνω από την μέση τιμή της περιόδου 1991-2020, στην υπόλοιπη χώρα κατά 1-2 °C, ενώ σε κανένα σημείο της Ελλάδας η απόκλιση της μέσης θερμοκρασίας δεν έπεσε κάτω από τους +1.4 °C. Οι χαμηλότερες θετικές αποκλίσεις σημειώθηκαν στην περιοχή του Αιγαίου λόγω της επίδρασης του μελτεμιού.
Σε παγκόσμια κλίμακα, ο Αύγουστος του 2024 ισοφάρισε το ρεκόρ θερμοκρασίας του αντίστοιχου μήνα οποιασδήποτε χρονιάς, που κατείχε αυτός του 2023, 1,51° Κελσίου πάνω από τον μέσο όρο της προβιομηχανικής περιόδου (1850-1900), με άλλα λόγια πάνω από το όριο του 1,5° Κελσίου, που ήταν ο πιο φιλόδοξος στόχος της συμφωνίας του Παρισιού του 2015.
Αυτό το όριο, εμβληματικό, ξεπεράστηκε τους 13 από τους 14 τελευταίους μήνες, σύμφωνα με τα δεδομένα του ινστιτούτου Κοπέρνικος (που διαφέρουν ελαφρά από τα στοιχεία αντίστοιχων φορέων των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και της Βρετανίας).
Τους τελευταίους δέκα μήνες, η μέση θερμοκρασία ήταν 1,64° Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή, σύμφωνα με την ίδια πηγή. Το 2023 ολοκληρώθηκε με μέση παγκόσμια θερμοκρασία 1,48° Κελσίου και το 2024, που σημαδεύτηκε με τη σειρά του από καύσωνες, ξηρασίες και ακραίες πλημμύρες, έχει μεγάλες πιθανότητες να γίνει η χρονιά που θα καταγραφτεί υπέρβαση του ορίου.
Ωστόσο, αυτή η ανωμαλία πρέπει να παρατηρείται για δεκαετίες ώστε να θεωρηθεί πως το κλίμα, που αυτό το διάστημα θεωρείται πως βρίσκεται περίπου 1,2° Κελσίου πάνω από την προβιομηχανική εποχή, πλέον σταθεροποιείται σε επίπεδο πάνω από τον 1,5° Κελσίου.
Τα χρονικά του ινστιτούτου Κοπέρνικος άρχισαν να τηρούνται το 1940, αλλά οι μέσες θερμοκρασίες δεν έχουν προηγούμενο εδώ και τουλάχιστον 120.000 χρόνια, σύμφωνα με δεδομένα της παλαιοκλιματολογίας, που αντλούνται κυρίως από στρώματα πάγου και ιζήματα.
Τα αλλεπάληλλα ρεκόρ ζέστης στην υφήλιο τροφοδοτούνται από την άνευ προηγουμένου υπερθέρμανση των ωκεανών —οι οποίοι καλύπτουν το 70% της επιφάνειας της Γης—, υδάτινων όγκων που απορροφούν το 90% της πλεονάζουσας θερμότητας εξαιτίας της ανθρώπινης δραστηριότητας: η μέση θερμοκρασία στην επιφάνεια των θαλασσών διατηρείται σε επίπεδα πολύ πάνω από τα φυσιολογικά από τον Μάιο του 2023, κάτι που κάνει πολύ πιο σφοδρά φαινόμενα όπως οι κυκλώνες.