Live τώρα    
23°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
23 °C
21.1°C25.3°C
3 BF 46%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.2°C24.2°C
2 BF 48%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
18.8°C21.0°C
3 BF 64%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
22 °C
19.3°C21.8°C
2 BF 68%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
25 °C
24.5°C24.5°C
3 BF 40%
Προσφυγικό / Πρότυπο δομής φιλοξενίας Ουκρανών στην Ελευσίνα
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Προσφυγικό / Πρότυπο δομής φιλοξενίας Ουκρανών στην Ελευσίνα

132828624a.jpg

Η ταμπέλα γράφει «Ναυπηγεία Ελευσίνας» όταν από τον παράδρομο της Εθνικής Οδού Αθηνών-Κορίνθου πριν τα διόδια αντικρίζεις στην κορφή ενός λόφου ένα λευκό κτίριο. Ο ανυποψίαστος διερχόμενος ταξιδιώτης νομίζει ότι είναι η αρχική χρήση του κτηρίου: Η σχολή μαθητείας των Ναυπηγείων Σκαραμαγκά (από το 1972), οι γερανοί του οποίου είναι ακριβώς απέναντι, επιτρέποντας να βλέπεις τη Σαλαμίνα. Μόνο αν πλησιάσεις την είσοδο η μπλε ταμπέλα «Hellenic Republic Ministry of Migration & Asylum» σε προϊδεάζει ότι είναι ανοιχτή δομή φιλοξενίας προσφύγων.

Αναρωτιέσαι ποιοι πρόσφυγες φιλοξενούνται εδώ, όταν πλέον στην Ελλάδα οι δομές είναι όλες κλειστές. Εδώ δεν υπάρχουν συρματοφόρα καλώδια και οι φιλοξενούμενοι Ουκρανοί πολίτες μπορούν να μπαινοβγαίνουν ελεύθερα, να πηγαινοέρχονται στις δουλειές τους (άγνωστη λέξη για τους μελαμψούς πρόσφυγες), να κατεβαίνουν στο κέντρο της Αθήνας ή της Ελευσίνας. Δομή Ελεγχόμενης Προσωρινής Φιλοξενίας Αιτούντων Ασύλου είναι η ακριβής ονομασία και σήμερα φιλοξενούνται 123 Ουκρανοί (32 ανήλικοι, 61 γυναίκες και 30 άνδρες), ενώ από τον Μάρτιο του 2022 έχουν περάσει 356 άτομα.

Στις εγκαταστάσεις αυτές φιλοξενήθηκαν από το 2016 Σύροι και Αφγανοί πρόσφυγες, αργότερα 96 ασυνόδευτα προσφυγόπουλα για επαναπατρισμό υπό την αιγίδα του ΔΟΜ, ακολούθως 281 άστεγα ασυνόδευτα προσφυγόπουλα και μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία Ουκρανοί πολίτες που έφυγαν λόγω της «κατοχής», όπως δήλωσαν στην ΑΥΓΗ της Κυριακής.

Δέκα μαθητές, καθημερινά μεταφέρονται με λεωφορείο -εξόδοις της δομής- στο 8ο Δημοτικό Σχολείο της Ελευσίνας, άλλοι 10 έφηβοι στο Εσπερινό Γυμνάσιο και Λύκειο της Ελευσίνας, γιατί τις πρωινές ώρες παρακολουθούν διαδικτυακά μαθήματα με τα ουκρανικά σχολεία των περιοχών που προέρχονται, ενώ εντός της δομής λειτουργεί Νηπιαγωγείο, όπου 32 μικρά παιδιά έχουν τη φροντίδα της οργάνωσης ΕΛΙΞ υπό την ομπρέλα της UNICEF.

Διαμονή προσφύγων

Ο χώρος πεντακάθαρος, ανακαινισμένος, βαμμένος, δωμάτια ψηλοτάβανα, ευρύχωρα, με ψυγεία εντός, κουκέτες κρεβάτια, καθαρά σεντόνια, παπλώματα, κουβέρτες, τραπεζάκια και καρέκλες φροντισμένες, έτσι όπως αρμόζει σε κάποιον που θέλει να λέγεται άνθρωπος. Μύριζε παντού καθαριότητα και όχι τη «μυρωδιά των φτωχών και της προσφυγιάς», με την οποία έρχεται συνήθως αντιμέτωπος ο επισκέπτης στα ΚΥΤ των νησιών ή στις δομές φιλοξενίας των ασυνόδευτων προσφύγων στην Αττική. Υπάρχουν πολλές ηλεκτρικές κουζίνες που αστράφτουν από καθαριότητα, όπου εκτός από το καθημερινό προσφερόμενο catering, μπορούν οι φιλοξενούμενοι να μαγειρεύουν το φαγητό που επιθυμούν. Μια υπερήλικη έκανε το τσάι της, που μας το πρόσφερε, άλλη έκανε γλυκό πορτοκάλι, ενώ μια 50χρονη Ουκρανή καθάριζε «προσφυγάκια» ψάρια για τηγάνισμα. Στα ΚΥΤ παντού λύματα και δυσωδία.

Στους διαδρόμους της Ελευσίνας -στα καλογυαλισμένα μωσαϊκά- ανεβοκατέβαιναν τρέχοντας οι πιτσιρικάδες που μόλις είχαν επιστρέψει από το Δημόσιο Σχολείο της Ελευσίνας. Σε έναν ευήλιο και τεράστιο χώρο που λειτουργεί ως βιβλιοθήκη και χώρο αναψυχής, δύο έφηβοι σε διαφορετικές γωνιές ήταν καθισμένοι πάνω από τους υπολογιστές τους, ενώ οι τεράστιες τζαμαρίες τούς επιτρέπουν να έχουν θέα τη θάλασσα της Ελευσίνας. Κλιμάκιο του ΕΟΔΥ εξέταζε Ουκρανούς πρόσφυγες.

Το 90% των φιλοξενούμενων σε αυτή τη δομή εργάζονται. Οι περισσότεροι στο εργοστάσιο της Ανακύκλωσης στην περιοχή ή σε άλλες δουλειές στην Ελευσίνα ή την Αθήνα. Όλοι λένε ότι βρήκαν εύκολα δουλειά μέσα από το δίκτυο των Ουκρανών που ζούσαν ήδη στην Ελλάδα. Πολλοί έχουν υποβάλει τη φόρμα για να ενταχθούν στο πρόγραμμα στέγασης Ήλιος, που επιδοτεί το ενοίκιο κατοικίας και 150 ευρώ μηνιαίως κατ’ άτομο για ένα χρόνο, όταν μετά τον Μάιο του 2024 φύγουν από τη δομή της Ελευσίνας.

Στοχοποιημένος στην Κριμαία

Ολοι θέλουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους, υπό την προϋπόθεση ότι θα έχει τερματιστεί η «ρωσική κατοχή». Ο 59χρονος Γιούρι, εργάτης στην Κριμαία, ήρθε μόνος του στην Ελλάδα. Στόχος του ήταν να πάει στο Κίεβο, όπου ζει ο γιος του που είναι αστυνομικός. Με αυτοκίνητο διασχίζει τη Γεωργία, την Τουρκία, αλλά του απαγορεύουν να μπει στη Βουλγαρία επειδή δεν είχε βιομετρικό διαβατήριο και βίζα. Με τη βοήθεια μιας γυναίκας βρίσκεται στο ελληνικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης, όπου τον ενημερώνουν για την παραμονή του στην Ελλάδα. Βρίσκεται στη δομή της Ελευσίνας από τα τέλη Μαΐου του 2022, κάνει μεροκάματα στο εργοστάσιο της Ανακύκλωσης. «Έφυγα από την Κριμαία γιατί εκεί αν δεν υποστηρίξεις τον Ρώσο εισβολέα, σε θεωρούν “λευκό γεράκι” (σ.σ.: στοχοποιημένος). Δεν αισθανόμουν άνετα. Δεν κάνω σχέδια για την επόμενη μέρα γιατί ο Θεός συνήθως γελάει με αυτά» λέει ο Γιούρι, ο οποίος στη λέξη Ελλάδα απαντά «τα έχει όλα», στη λέξη Πούτιν σιωπά και δεν απαντά, ενώ στη λέξη Ζελένσκι λέει «ανικανοποίητες ελπίδες».

Αντίθεση Προσφύγων
Αντίθεση Προσφύγων

Ελεύθερη να κατεβαίνει στην Αθήνα

Η 22χρονη Ελισαβέτα μόλις έχει επιστρέψει έπειτα από 15ήμερη παραμονή στη γενέτειρά της τη Νικολάγεβα, όπου η μισή πόλη έχει καταστραφεί και οι φίλοι της έχουν σκορπίσει στην Ευρώπη. Εκεί παραμένει μόνο ο πατέρας της, ενώ η μάνα της με τα δύο της αδέλφια έφυγαν και ζουν στην Αυστρία. «Εγώ δεν τους ακολούθησα -αν και εκεί είναι καλύτερα- γιατί εδώ έχει θάλασσα και ήλιο. Είναι η πρώτη φορά που έρχομαι στη χώρα σας. Εργάζομαι free lancer, ως web designer και στο εργοστάσιο Ανακύκλωσης. Στην Ουκρανία ήμουν σε μεσιτικό γραφείο. Εδώ είμαι ελεύθερη να κατεβαίνω στην Αθήνα, να πηγαίνω σε κλαμπ. Θέλω να επιστρέψω κάποτε στο σπίτι μου, αλλά τώρα αν με ρωτήσεις, δεν ξέρω τι θέλω. Η παραμονή μου στη δομή εξαρτάται από τις σχέσεις μου με τα κορίτσια που συγκατοικώ». Ακούω την Ελισαβέτα με έκπληξη και στο μυαλό έρχονται ιστορίες γυναικών από την Αφρική που δεν έχουν ως προσφύγισσες αυτήν την ανεμελιά.

«Θα μείνω μέχρι να ελευθερωθεί η Ουκρανία»

Η 38χρονη Βαλεντίνα ζει με τον 12χρονο και τον 4χρονο γιο της στη δομή, ενώ ο άνδρας της ταξιδεύει ως ναυτικός. Έφυγε από τη Μαριούπολη, αν και το σπίτι της δεν καταστράφηκε. Ήρθε στην Ελλάδα γιατί είχε γνωστούς Έλληνες. Ελπίζει μετά το καλοκαίρι να επιστρέψει πίσω, να τελειώσει ο πόλεμος και να νικήσει η Ουκρανία. Ο γιος της παρακολουθεί διαδικτυακά μαθήματα σε ουκρανικό σχολείο και δεν πηγαίνει στο Δημόσιο της Ελευσίνας. Πιστεύει ότι όλα θα είναι προσωρινά.

Η 60χρονη Βέρα ήρθε από τη Μαριούπολη στη δομή της Ελευσίνας τον Ιούλιο του 2022 μαζί με τον γιο της που είναι δικηγόρος, τη νύφη της και τον 7χρονο εγγονό της. Ο γιος της μαθαίνει ελληνικά στο κέντρο της Αθήνας, με τη συνδρομή του Ερυθρού Σταυρού, ενώ η ίδια επέλεξε την Αθήνα, γιατί εργάστηκε επί 7 χρόνια ως οικιακή βοηθός στην Ελλάδα τη δεκαετία του 2000. Ο εγγονός της φοιτά στο Δημόσιο Σχολείο της Ελευσίνας. Μιλά ελληνικά, δακρύζει και χαρακτηρίζει φασίστα τον Πούτιν και τη Ρωσία. Δηλώνει κατηγορηματικά πως «θα παραμείνω εδώ μέχρις ότου ελευθερωθεί η Ουκρανία και φύγουν οι Ρώσοι φασίστες». Για να φύγει, είπε ψέματα ότι πάει στη Ρωσία και υποστηρίζει πως τη βοήθησαν για να φτάσει στην Πολωνία Ρώσοι εθελοντές που μισούν τον Πούτιν. Ο γιος της ενημερώνεται από ιστοσελίδες που λένε πως ακόμη ξεθάβουν νεκρούς από το θέατρο της Μαριούπολης.

Ολοι όσοι μιλήσαμε ευγνωμονούν την κυβέρνηση Μητσοτάκη, χαρακτηρίζουν φασίστα τον Πούτιν και αρνούνται να σχολιάσουν τη σχέση του Ζελένσκι με τα τάγματα του Αζόφ. Οι ιστορίες τους -ευτυχώς- δεν έχουν την θηριωδία, τον ζόφο και την αγωνία του θανάτου, όπως οι ιστορίες των προσφύγων από τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ, τη Σομαλία, τη Λιβύη.

Δυο κόσμοι χωριστά

Ολοι είναι πρόσφυγες στην Ελλάδα, αλλά δεν αντιμετωπίζονται με ισότιμο τρόπο. Ο ξανθοί, γαλανομάτες Ουκρανοί, θύματα της ρωσικής εισβολής, είναι η «κανονικότητα» και απολαμβάνουν από τις χώρες-μέλη της Ε.Ε. αυτά που οφείλουν να απολαμβάνουν και οι «μελαμψοί», όλοι όσοι, όχι από επιλογή, αλλά από ανάγκη, εγκαταλείπουν τη Μαύρη Ήπειρο ή την Ασία αναζητώντας ασφάλεια στην Ευρώπη.

Για άλλους φράχτες και κλειστά σύνορα, και για άλλους ανοιχτοί διάδρομοι απόλυτα ελεγχόμενοι. Η δομή της Ελευσίνας είναι πρότυπο φιλοξενίας, κι έτσι θα έπρεπε να υποδέχεται η Ελλάδα και τους «αποσυνάγωγους» του Τρίτου Κόσμου. Για τους πολίτες της Ουκρανίας ανοιχτές δομές, για τους «μελαμψούς» κλειστά κέντρα, ΚΥΤ, συρματοπλέγματα, αστυνομικές δυνάμεις φύλαξης, απαγόρευση εξόδου τη νύχτα, αστυνομοκρατία. Για τους ξανθούς Ουκρανούς ένταξη στο πρόγραμμα ενοικίασης στέγης «Ήλιος», για τους μελαμψούς εξώσεις από τα διαμερίσματα -πρόγραμμα «Εστία»-, απομάκρυνση από τις δομές του Ελαιώνα και των Οινοφύτων, πλατείες και παγκάκια. Ένταξη στις σχολικές μονάδες για τους μαθητές που ήρθαν από την Ουκρανία, αδιαφορία και άγνοια για το μέλλον των μαθητών προσφύγων που, κλείνοντας ή μετακομίζοντας οι δομές, χάθηκαν από τις σχολικές αίθουσες. Εργασία στους πρόσφυγες Ουκρανούς, εγκλεισμός ή εκμετάλλευση για τους «μελαμψούς». Δίκτυα εθελοντών για βοήθεια στους Ουκρανούς, δικαστήρια με την κατηγορία «της κατασκοπείας και της σύστασης εγκληματικής οργάνωσης» για τους αλληλέγγυους -Έλληνες και ξένους- στα νησιά. Απωθήσεις, φυλακίσεις και κυνηγητό για τους «μελαμψούς», διευκολύνσεις για τους Ουκρανούς.

Η αλληλεγγύη στον πρόσφυγα δεν είναι α λα καρτ. Ό,τι κάνει η ελληνική Πολιτεία για τον Ουκρανό οφείλει να το κάνει για κάθε πρόσφυγα πολέμου. Οι εικόνες είναι αποκαλυπτικές των δύο κόσμων.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL