Την πρότασή της για τα άμεσα μέτρα που είναι αναγκαία ώστε να αντιμετωπιστεί η ενεργειακή ακρίβεια δημοσιοποιεί σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που όμως απαιτεί πολιτική απόφαση από τους 27 ώστε να προχωρήσει η εφαρμογή τους, ενώ μεγάλο ερωτηματικό παραμένει για το πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, καθώς δεν έχει υπάρξει συμφωνία μεταξύ των κρατών-μελών.
Πάντως, σύμφωνα με το Bloomberg, η πρόταση της Κομισιόν θα περιλαμβάνει και την υιοθέτηση ενός δυναμικού ανώτατου ορίου για τις συναλλαγές φυσικού αερίου στο ολλανδικό χρηματιστήριο ΤΤF. Εάν ισχύει κάτι τέτοιο, μένει να απαντηθεί σε ποιο ύψος θα οριστεί αυτό το όριο, στο πλαίσιο της λειτουργίας των διεθνών αγορών αερίου. Άλλες πληροφορίες φέρουν την πρόταση αυτή να ενεργοποιείται μόνο σε ειδικές συνθήκες ως έσχατη λύση και με εφαρμογή πολύ λίγων μηνών.
Με δεδομένη και τη σχετική δέσμευση της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, εκτιμάται ότι θα προωθηθεί έως το τέλος της εβδομάδας μία, έστω πιο... ήπια, λύση για άμεσες παρεμβάσεις.
Εξελίξεις αναμένονται κατά τη σύνοδο κορυφής των ηγετών της Ε.Ε. που θα διεξαχθεί Πέμπτη και Παρασκευή, με τα μέτρα για την αποκλιμάκωση των τιμών να βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα, ενώ δημιουργούνται προσδοκίες για πολιτική συμφωνία.
Τα τέσσερα στοιχεία
Όπως έχει ήδη προαναγγείλει η επίτροπος Ενέργειας Κ. Σίμσον, η δέσμη των προτάσεων της Κομισιόν θα έχει τέσσερα στοιχεία:
- Τιμές φυσικού αερίου. Πρέπει να αναπτυχθεί εναλλακτικό σημείο αναφοράς τιμών αντί του TTF, που όμως θα ισχύσει την επόμενη σεζόν, άρα χρειάζεται άμεση λύση, ένας προσωρινός μηχανισμός για τον περιορισμό των τιμών. Η Επιτροπή θα ορίσει πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει αυτός ο μηχανισμός και πώς θα μετριαστούν οι κίνδυνοι που αναπόφευκτα συνεπάγεται.
- Οποιαδήποτε παρέμβαση στην αγορά φυσικού αερίου απαιτεί περαιτέρω μείωση της ζήτησης. Πέρα από τη μείωση 15% στο αέριο, ενδέχεται να χρειαστούν διαφορετική προσέγγιση ή περαιτέρω μέτρα για να διασφαλιστεί ότι το επίπεδο εξοικονόμησης είναι επαρκές.
- Κοινή προσέγγιση για τον περιορισμό των τιμών απαιτεί αλληλεγγύη, κυρίως για τις πιο ευάλωτες στον κίνδυνο ελλείψεων χώρες.
- Διευκόλυνση κοινών αγορών φυσικού αερίου σε επίπεδο Ε.Ε., μέσω σχετικής πλατφόρμας και διαπραγματεύσεων με αξιόπιστους εταίρους (Νορβηγία, ΗΠΑ κ.λπ.).
Συμφωνίες και διαφωνίες
Στα ανωτέρω υπήρξαν συναινέσεις στο τελευταίο άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της περασμένης εβδομάδας, όμως οι 27 δεν κατάφεραν να καταλήξουν σε συμφωνία για το πλαφόν, ενώ κοινή επιστολή-προτάσεις μέτρων Γερμανίας και Ολλανδίας, που διαφωνούν με την επιλογή γενικού πλαφόν, πυροδότησε νέες εντάσεις.
Ειδικότερα, το Συμβούλιο φαίνεται πως συμφώνησε στα εξής:
- Επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων με αξιόπιστους εταίρους για την αναζήτηση αμοιβαία επωφελών συνεργασιών που διασφαλίζουν την ασφάλεια εφοδιασμού και οδηγούν σε χαμηλότερες τιμές εισαγωγής για την Ε.Ε., κυρίως μέσω της Ενεργειακής Πλατφόρμας της Ε.Ε., αξιοποιώντας πλήρως το συλλογικό πολιτικό και «αγοραστικό» βάρος της Ε.Ε.
- Συντονισμός προσπαθειών για την προετοιμασία της επόμενης περιόδου πλήρωσης με αέριο.
- Ανάπτυξη ενός νέου δείκτη (benchmark) τιμών που αντανακλά με περισσότερη ακρίβεια τις συνθήκες στην αγορά αερίου (εισαγωγή πλέον περισσότερου LNG, έναντι αερίου αγωγών - κυρίως της Ρωσίας).
Εκκρεμεί συμφωνία για την αντιμετώπιση θεμάτων ρευστότητας και υπερβολικής αστάθειας στις ενεργειακές αγορές και την προσωρινή παρέμβαση στην αγορά (πλαφόν/δυναμικός «διάδρομος»).
