Τον περαιτέρω ευτελισμό της περιβαλλοντικής αξιολόγησης έργων και δραστηριοτήτων ως προς τις επιπτώσεις τους αλλά και του σχεδιασμού προωθούν νέες διατάξεις άσχετες μεταξύ τους, που προστέθηκαν εκ των υστέρων, αφού δεν υπήρχαν στο αρχικό σχέδιο νόμου του ΥΠΕΝ για την αδειοδότηση των ΑΠΕ, το οποίο είχε δοθεί για ολιγοήμερη διαβούλευση, από τις 26 Απριλίου έως στις 10 Μαΐου. Στο μέρος ΣΤ του σχεδίου νόμου, του οποίου η συζήτηση ξεκίνησε χθες στην αρμόδια επιτροπή της Βουλής, κεφάλαιο Β, υπό τον τίτλο «Διατάξεις χωρικών και πολεοδομικών θεμάτων και ζητημάτων αδειοδότησης», προβλέπεται η... νεκρανάσταση ληγμένων περιβαλλοντικών όρων έργων και δραστηριοτήτων έως 15 χρόνια.
Κατά το άρθρο 157, αυτό μπορεί να γίνει εφόσον δεν έχει περάσει δεκαπενταετία από την έκδοσή τους και ο ίδιος ενδιαφερόμενος να βεβαιώσει με υπεύθυνη δήλωση ότι δεν έχουν επέλθει ουσιώδεις μεταβολές στις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από αλλαγές στον σχεδιασμό ή στη λειτουργία του έργου ή της δραστηριότητας, χωρίς να έχει προηγηθεί ουδεμία αξιολόγηση από την αρμόδια αδειοδοτούσα αρχή!
Άλλο νέο άρθρο (155) φορτώνει με εμπορικές χρήσεις κυρίως την εντός σχεδίου περιοχή του Ελαιώνα σε τμήματα των Δήμων Νίκαιας - Αγίου Ιωάννη Ρέντη, Αιγάλεω, Περιστερίου, Μοσχάτου - Ταύρου και Αθηναίων, ανατρέποντας τις προβλέψεις του Προεδρικού Διατάγματος του 1995. Έτσι, προστίθενται εκεί όπου επιτρέπεται βιομηχανία και βιοτεχνία χαμηλής και μέσης όχλησης πλήθος χρήσεων, όπως: εμπορικά καταστήματα, τράπεζες, ασφάλειες, κοινωφελείς οργανισμοί, διοίκηση, εστιατόρια, αναψυκτήρια, χώροι συνάθροισης κοινού, κέντρα διασκέδασης αναψυχής, εγκαταστάσεις χονδρεμπορίου, εγκαταστάσεις εμπορικών εκθέσεων. Τα υφιστάμενα κτήρια μπορούν, συμπεριλαμβανομένων και των αυθαιρέτων που έχουν τακτοποιηθεί, να μεταβάλουν τη χρήση τους και να «πάρουν» τις νέες.
Εξαφάνιση του δημόσιου ελέγχου
Παρά τις αντιδράσεις από φορείς και οργανώσεις κατά τη διαβούλευση που ζητούσαν την απόσυρση της διάταξης, η οποία συρρικνώνει στη διαδικασία έκδοσης οικοδομικών αδειών τον δημόσιο έλεγχο με την κατάργηση της υποχρεωτικής προέγκρισης, αυτή παραμένει. Καταργείται, λοιπόν, η υποχρεωτική προέγκριση για την έκδοση οικοδομικής άδειας σε εκτός σχεδίου ευαίσθητες περιοχές, περιβαλλοντικά, πολεοδομικά και πολιτιστικά, για τις σημερινές κατηγορίες (1) και (2) του άρθ. 36 Ν. 4495/2017. Ουσιαστικά, εξομοιώνονται με την κατηγορία 3 που αφορά την έκδοση αδειών σε περιοχές με εγκεκριμένο σχέδιο πόλης και κτηματογράφηση, που εκδίδονται αυτόματα μετά την υποβολή των απαιτούμενων μελετών και στοιχείων ηλεκτρονικά. Και αυτό χωρίς να προηγηθεί οποιοσδήποτε απολογισμός, αξιολόγηση και δειγματοληπτικός έλεγχος για το τι ακριβώς έγινε τα τελευταία πέντε χρόνια στις εκδοθείσες άδειες της κατηγορίας 3, καθώς η δικλείδα του ελέγχου του 30% αυτών των αδειών από τις τραγικά υποστελεχωμένες υπηρεσίες Υπηρεσίες Δόμησης δεν υλοποιήθηκε ποτέ.
Με άλλες διατάξεις «επισημοποιείται» η είσοδος των ιδιωτών αξιολογητών στο ΥΠΕΝ, όπως είχε οριστεί σε προγενέστερο νόμο. Το Μητρώο Πιστοποιημένων Αξιολογητών Χωρικών Μελετών (ΜΑΧΜ) τηρείται στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων και θα καταχωρούνται σε αυτό όλα τα φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν άδεια πιστοποιημένου αξιολογητή, καθώς και τα νομικά πρόσωπα, που μπορούν να παρέχουν τις υπηρεσίες τους. Επιπλέον, προσδιορίζονται οι κυρώσεις (διοικητικές και πρόστιμα) που επιβάλλονται στους αξιολογητές σε περίπτωση παραβίασης των υποχρεώσεών τους. Το παράδοξο και αντιφατικό είναι ότι οι προϋποθέσεις, τα κριτήρια και οι κανόνες για την άσκηση της παραπάνω δραστηριότητας παραπέμπεται να καθοριστούν εκ των υστέρων με Υπουργική Απόφαση όταν ο Νόμος 4759/2020 προέβλεπε έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, το οποίο υφίσταται έλεγχο νομιμότητας από το ΣτΕ.
