Στην καταγγελία ότι χιλιάδες άνθρωποι που ζουν σε εγκαταστάσεις για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο μένουν χωρίς φαγητό προχώρησαν είκοσι οκτώ μη κυβερνητικές οργανώσεις. Σε αυτό το πλαίσιο καλούν την ελληνική Πολιτεία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να διασφαλίσουν άμεσα την πρόσβαση σε φαγητό των ανθρώπων που διαμένουν σε δομές του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς, και να αποκαταστήσουν την παροχή του οικονομικού βοηθήματος σε αιτούντες άσυλο και αναγνωρισμένους πρόσφυγες.
Στην ανακοίνωσή τους οι 28 ΜΚΟ υπενθυμίζουν ότι από την παροχή τροφίμων εξαιρούνται όσοι έχουν λάβει καθεστώς πρόσφυγα, όσοι δεν έχουν εγγραφεί ακόμα στο σύστημα υποδοχής και όσοι έχει λάβει απορριπτική απάντηση στο αίτημα ασύλου τους, οι οποίοι ωστόσο συχνά παραμένουν σε καταυλισμούς γιατί δεν ξέρουν πού αλλού να πάνε.
Υπενθυμίζεται ότι ανάμεσα τους βρίσκονται έγκυες, μονογονεϊκές οικογένειες, παιδιά και χρόνια ασθενείς.Παράλληλα σε ορισμένες περιοχές αναφέρουν ότι δεν παρέχεται φαγητό σε όσους τέθηκαν σε καραντίνα λόγω του κορωνοϊού. Οι ΜΚΟ εκτιμούν ότι συνολικά το 60% των ανθρώπων που ζουν σε καταυλισμούς δεν λαμβάνουν φαγητό στην ηπειρωτική χώρα.
Σε πρόσφατη ανάρτησή του στα κοινωνικά δίκτυα, ωστόσο, το υπουργείο Μετανάστευσης διαβεβαίωνε ότι «όλοι οι δικαιούχοι αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες λαμβάνουν τρία γεύματα την ημέρα και όλοι θα λάβουν τα χρήματα του Οκτωβρίου στο τέλος του μήνα. Δεν υπάρχουν προβλήματα με τη μετάβαση».
Την ανακοίνωση των 28 ΜΚΟ, συνυπογράφουν μεταξύ άλλων οι οργανώσεις Άρσις, Κέντρο Ημέρας Βαβέλ, Διοτίμα, Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών, HumanRights360, Intersos, International Rescue Committee, Legal Centre Lesvos, Δίκτυο Για τα Δικαιώματα του Παιδιού και Συμβίωσις- Σχολή Πολιτικών Σπουδών, Δίκτυο του Συμβουλίου της Ευρώπης.
Από την πλευρά του το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου αναφέρει μεταξύ άλλων ότι από την 1η Οκτωβρίου παρέχονται σε όλους τους αιτούντες άσυλο στις δομές φιλοξενίας στα νησιά και την ενδοχώρα, «τρία γεύματα και πόσιμο νερό, ενώ υπάρχει ειδική πρόβλεψη για ειδικές ομάδες (διαβητικούς, βρέφη ανάλογα με την ηλικία τους κλπ)».
Σημειώνει επίσης ότι οι αιτούντες άσυλο στις δομές θα λάβουν «κανονικά το προβλεπόμενο χρηματικό βοήθημα τέλος Οκτωβρίου, το οποίο εφεξής θα καταβάλλεται απολογιστικά».
Η ανακοίνωση των 28 ΜΚΟ
Εσύ δικαιούσα να φας;
Η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει να εκταμιεύσει αμέσως τις καθυστερημένες πληρωμές του οικονομικού βοηθήματος και να εξασφαλίσει σίτιση σε άτομα που ζουν σε εγκαταστάσεις για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο (π.χ. καταυλισμούς και διαμερίσματα ESTIA), ανεξάρτητα από το νομικό τους καθεστώς. Η στέρηση της τροφής είναι ένα επαίσχυντο γεγονός και συνιστά παραβίαση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Αθήνα, 18 Οκτωβρίου 2021 - Σε μια νέα ζοφερή εξέλιξη, οι άνθρωποι που αναζητούν ή έχουν λάβει διεθνή προστασία στην Ελλάδα, στερούνται πλέον τροφής ή χρηματικού επιδόματος, λόγω των πολιτικών που ακολουθεί η ελληνική κυβέρνηση και της συνολικής έλλειψης προετοιμασίας να αναλάβει τις υποχρεώσεις της.
Σε όσους εξαιρούνται από την παροχή σίτισης στα καμπ συμπεριλαμβάνονται άτομα με αναγνωρισμένο καθεστώς πρόσφυγα, άτομα που δεν έχουν εγγραφεί ακόμη στο σύστημα υποδοχής και εκείνα των οποίων το αίτημα ασύλου έχει απορριφθεί. Μεταξύ εκείνων που έχουν μείνει χωρίς τροφή, το 25% είναι γυναίκες (συμπεριλαμβανομένων εγκύων) και μονογονεϊκές οικογένειες, το 40% παιδιά, ενώ επίσης συμπεριλαμβάνονται χρόνιοι ασθενείς και ασθενείς με ειδικότερες ιατρικές και διατροφικές ανάγκες. Σε ορισμένες περιοχές, δεν παρέχεται φαγητό καν σε όσους τέθηκαν σε καραντίνα λόγω του COVID 19.
Παρόλο που οι αναγνωρισμένοι πρόσφυγες και τα άτομα των οποίων το αίτημα για άσυλο απορρίφθηκε δεν πρέπει να ζουν σε καταυλισμούς, πολλοί αναγκάζονται να παραμείνουν ή να επιστρέψουν εκεί, λόγω έλλειψης εναλλακτικών λύσεων, γεγονός που αντικατοπτρίζει τη συνεχιζόμενη έλλειψη στρατηγικής ένταξης στην Ελλάδα. Η κατάσταση είναι παρόμοια για πολλούς ανθρώπους που δεν έχουν καταφέρει ακόμη να καταχωρίσουν τις αιτήσεις ασύλου τους, λόγω των συνεχιζόμενων καθυστερήσεων που παρατηρούνται στα Γραφεία Ασύλου στην ηπειρωτική Ελλάδα.
Επιπλέον, χιλιάδες αιτούντες άσυλο που είναι δικαιούχοι σίτισης σε κρατικά καταλύματα της Ελλάδας, λαμβάνουν γεύματα λόγω της προσωρινής διακοπής στο επίδομα που δικαιούνταν. Η χρηματοδότηση από την ΕΕ για στήριξη με επίδομα, ήταν προγραμματισμένη να περάσει από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες στην ελληνική κυβέρνηση την 1η Ιουλίου 2021. Ωστόσο, μεταξύ των δύο μερών συμφωνήθηκε παράταση 3 μηνών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ομαλή μετάβαση. Την 1η Οκτωβρίου 2021, η ελληνική κυβέρνηση ανέλαβε πλήρως αυτήν την ευθύνη, σύμφωνα με τη νομική υποχρέωση του ελληνικού κράτους να διασφαλίζει ελάχιστες υλικές συνθήκες υποδοχής για τους αιτούντες άσυλο. Έκτοτε, ωστόσο, περίπου 36.000 άνθρωποι δεν έχουν λάβει το επίδομά τους παρά το γεγονός ότι η διαδικασία αυτής της μετάβασης είχε σχεδιαστεί πριν ένα χρόνο. Σε μια προσπάθεια να καλυφθεί αυτό το κενό, προσφέρεται τροφή στους αιτούντες άσυλο ωστόσο σύμφωνα με πληροφορίες πρόκειται για πολύ κακής ποιότητας τροφή και συχνά όχι πλήρως μαγειρεμένη.
Της εξέλιξης αυτής προηγήθηκε, στα τέλη Ιουνίου 2021, η απόφαση του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου να τερματίσει την παροχή οικονομικού βοηθήματος σε όσους αιτούντες άσυλο δεν διαμένουν σε κρατικές εγκαταστάσεις. Έκτοτε, όσοι είχαν βρει άτυπες λύσεις στέγασης, με ίδια μέσα, συμπεριλαμβανομένων εκείνων σε αναμονή της απάντησης από το Υπουργείο στην αίτησή τους για στέγαση, μένουν χωρίς το οικονομικό βοήθημα που δικαιούνταν, αδυνατώντας να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες.
Το Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου δεν δημοσιεύει σχετικά δεδομένα, παρόλο που έχει ζητηθεί σε πολλές περιπτώσεις, σύμφωνα με τις αρχές της διαφάνειας και της χρηστής διακυβέρνησης. Παρόλα αυτά, και παρά το γεγονός ότι οι πρακτικές διαφέρουν από περιοχή σε περιοχή, εκτιμάται κατά προσέγγιση ότι το 60% των ανθρώπων που ζουν σε καταυλισμούς της ηπειρωτικής χώρας δεν λαμβάνουν φαγητό.
Η πρόσβαση σε βιοτικούς πόρους είναι θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Η επισιτιστική ανασφάλεια, πόσο μάλλον η πλήρης στέρηση τροφής, δεν πρέπει να βιώνεται από κανέναν, και μάλιστα με κρατική υπαιτιότητα. Η ελληνική κυβέρνηση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να δράσουν επειγόντως για να εκπληρώσουν αυτό το δικαίωμα και να καλύψουν τις ανάγκες όσων αναζητούν προστασία.
ΟΙ ΥΠΟΓΡΑΦΟΥΣΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΕΙΣ ΣΕ ΑΛΦΑΒΗΤΙΚΗ ΣΕΙΡΑ:
Action for Education
Αλληλεγγύη Λέσβου
AΡΣΙΣ - Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων
Better Days
Changemakers Lab
Choose Love
Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού
ECHO100PLUS
Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες
Ελληνικό Φόρουμ Μεταναστών
Europe Must Act
HumanRights360
Jesuit Refugee Service Greece (JRS Greece)
INTERSOS
INTERSOS Hellas
Ιnternational Rescue Committee (IRC)
Κέντρο Γυναικών Ίριδα
Κέντρο Διοτίμα
Κέντρο Ημέρας ΒΑΒΕΛ
Legal Centre Lesvos
Lighthouse Relief (LHR)
Mobile Info Team
Refugee Legal Support (RLS)
Safe Passage International
Still I Rise
Symbiosis-School of Political Studies, Council of Europe network
Terre des hommes Hellas (Tdh)
Fenix - Humanitarian Legal Aid
Η ανακοίνωση του υπουργείου
«Σχετικά με την ανακοίνωση ΜΚΟ για την σίτιση των αιτούντων άσυλο, διευκρινίζονται τα εξής:
Δικαίωμα σίτισης έχουν όλοι οι αιτούντες άσυλο, που διαμένουν στις Δομές Φιλοξενίας στα νησιά και την ενδοχώρα. Ήδη, από 1/10 παρέχονται σε όλους τρία γεύματα και πόσιμο νερό ημερησίως, ενώ υπάρχει ειδική πρόβλεψη για ειδικές ομάδες (διαβητικούς, βρέφη ανάλογα την ηλικία τους κλπ.). Παράλληλα, η ίδια κατηγορία θα λάβει κανονικά το προβλεπόμενο χρηματικό βοήθημα τέλος Οκτωβρίου, το οποίο εφεξής θα καταβάλλεται απολογιστικά. Συνεπώς, καμία καθυστέρηση / πρόβλημα δεν υπάρχει σε αυτό.
Όσοι μετανάστες έχουν λάβει τελεσίδικες αρνητικές αποφάσεις, έχουν υποχρέωση αποχώρησης από τη χώρα. Εναλλακτικά δύνανται με απόφαση της Ελληνικής Αστυνομίας να οδηγούνται σε προαναχωρησιακά κέντρα κράτησης. Για τη διευκόλυνση της αποχώρησής τους από τη χώρα, υπάρχουν ειδικά επιδοτούμενα προγράμματα σε συνεργασία με τον ΔΟΜ και την FRONTEX, για τα οποία λαμβάνουν συνεχή ενημέρωση.
Όσοι πρόσφυγες έχουν αναγνωρισθεί ως δικαιούχοι διεθνούς προστασίας, δεν έχουν δικαίωμα διαμονής στις δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο και πρέπει να αποχωρήσουν από αυτές. Παράλληλα, έχουν δικαίωμα εργασίας και μπορούν να αιτηθούν επιδόματα που δίδονται για τη στήριξή τους. Παράλληλα, έχουν δικαίωμα πρόσβασης στο πρόγραμμα HELIOS, που υλοποιεί το Υπουργείο μας σε συνεργασία με τον ΔΟΜ, με τη χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ το προσεχές χρονικό διάστημα θα ενεργοποιηθούν επιπλέον προγράμματα ένταξης με χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.»
