Κράτος Eldorado Gold εγκαθιδρύεται στα Μεταλλεία Κασσάνδρας Χαλκιδικής, με το ελληνικό κράτος σε ρόλο θεραπαινίδας κατά τη νέα συμφωνία και τον κυρωτικό της νόμο που κατέθεσε στη Βουλή το βράδυ της Παρασκευής η κυβέρνηση διά του ΥΠΕΝ.
Αυτό συμβαίνει ενόσω η θυγατρική της καναδικής εταιρείας, η Ελληνικός Χρυσός, καταπατά τη θεμελιώδη υποχρέωση της ισχύουσας σύμβασης για την κατασκευή και λειτουργία εργοστασίου μεταλλουργίας που θα παράγει καθαρά μέταλλα, ενώ ουδέποτε απέδειξε την εφαρμοσιμότητα της μεθόδου πυρομεταλλουργίας, αυτήν της ακαριαίας τήξης, για την οποία αδειοδοτήθηκε περιβαλλοντικά το 2011.
Η κυβέρνηση λοιπόν, αντί να καταγγείλει, ως όφειλε ένα κυρίαρχο κράτος, τη σύμβαση εις βάρος της εταιρείας, υπακούει πιστά στις υποδείξεις της απεμπολώντας το δημόσιο συμφέρον και η μεταλλουργία με τη νέα σύμβαση (διάρκειας 50 ετών) μετατίθεται για το απώτερο μέλλον ή για... ποτέ, με τον ορυκτό πλούτο της Χαλκιδικής να εξάγεται αφήνοντας πίσω βαρύ περιβαλλοντικό αποτύπωμα.
Τώρα προβλέπεται ότι, μετά την παρέλευση 12 μηνών και πριν περάσουν 24 μήνες, η εταιρεία υποβάλλει πρόταση για την ανάπτυξη, τη χρηματοδότηση την κατασκευή και τη λειτουργία εργοστασίου Μεταλλουργίας «που θα επεξεργάζεται μετάλλευμα χρυσού χρησιμοποιώντας την καλύτερη διαθέσιμη τεχνολογία».
Προς τούτο συγκροτείται μεικτή Επιτροπή Μεταλλουργίας εμπειρογνωμόνων με τρεις εκπροσώπους του Δημοσίου και τρεις της εταιρείας, που θα αξιολογήσει τη μέθοδο μεταλλουργίας σε διάστημα 6 μηνών -η μεγαλύτερη περίοδος που τα μέρη τυχόν συμφωνήσουν εγγράφως- από την ημερομηνία υποβολής της πρότασης, «προκειμένου να εξετάσει κατά πόσον πρέπει να υλοποιηθεί η πρόταση.
Αν η επιτροπή εγκρίνει ομόφωνα την πρόταση, ο ΥΠΕΝ και μόνο εντός τριμήνου εκδίδει θετική απόφαση και η εταιρεία εντός εξαμήνου επικαιροποιεί το επενδυτικό σχέδιο βάσει της εγκεκριμένης πρότασης μεταλλουργίας. Αν την απορρίψει με «ειδική αιτιολογία», ξεκινάει το παιχνίδι της κολοκυθιάς και η εταιρεία δικαιούται να επανεκκινήσει τη διαδικασία επαναξιολόγησης... χωρίς τέλος και χωρίς καμία δέσμευση για το αποτέλεσμα.
Μάλιστα στο επενδυτικό σχέδιο που προσαρτάται στη σύμβαση αλλού αναφέρεται ότι η κατασκευή της μεταλλουργικής μονάδας θα επανεξεταστεί τα επόμενα δυο χρόνια, μαζί και η μέθοδος μεταλλουργικής επεξεργασίας (σελίδα 635), και αλλού ότι καταργείται η μονάδα μεταλλουργίας στο Μαντέμ Λάκκου (σελίδα 630)!
Το Δημόσιο θα πληρώνει την εταιρεία!
Τίθενται ασφυκτικές προθεσμίες για την έκδοση, ανανέωση, τροποποίηση πάσης φύσεως αδειών, με τις σχετικές διαδικασίες να περιγράφονται εκτενώς σε 4 σελίδες, π.χ. 60 ημέρες από την υποβολή της αίτησης, ενώ θεσπίζεται ρήτρα αποζημίωσης εις βάρος του Δημοσίου (γεγονός ευθύνης του Δημοσίου) για παράλειψη έκδοσης αδειών.
Η εισηγητική έκθεση, προκλητικά, ταυτίζεται απολύτως με τους ισχυρισμούς που κατά καιρούς έχει διατυπώσει η Ελληνικός Χρυσός και βάλει κατά της τραγικά υποστελεχωμένης δημόσιας διοίκησης, κάνοντας λόγο για καθυστερήσεις «οι οποίες προκλήθηκαν από τη διοίκηση και είχαν οδηγήσει επανειλημμένως στη δικαίωση της Ελληνικός Χρυσός από το Συμβούλιο της Επικρατείας”.
Γιάννης κερνάει, Γιάννης πίνει
Οι επιθεωρητές περιβάλλοντος, που από το 2015 και εντεύθεν εντόπισαν πλήθος παραβάσεων από την Ελληνικός Χρυσός και έχουν εισηγηθεί πρόστιμα άνω των 700.000 ευρώ, με τις πράξεις βεβαίωσης παράβασης να διαβιβάζονται στον εισαγγελέαγια περαιτέρω διερεύνηση, πετιούνται απ’ έξω.
Εφεξής, χάρη και σε διάταξη του πρόσφατου χωροταξικού νόμου που ενεργοποιεί ρύθμιση προγενέστερου μνημονιακού νόμου του 2011 για ιδιώτες ελεγκτές οι οποίοι θα αμείβονται από την εταιρεία και θα είναι υπεύθυνοι για την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων και τον εντοπισμό παραβάσεων, η εταιρεία θα υπογράψει Σύμβαση Ανεξάρτητου Ελεγκτή Περιβάλλοντος «με την επιφύλαξη της έγκρισης του Δημοσίου».
Ο ιδιώτης θα είναι γενικός δερβέναγας, αφού οι έλεγχοι και οι αποφάσεις από οποιαδήποτε κρατική η τοπική αρχή προϋποθέτουν τη γνώμη του, διαφορετικά «είναι αυτοδικαίως άκυρες».
Για την ισχύουσα Απόφαση Έγκρισης Περιβαλλοντικών Όρων που εκδόθηκε τον Ιούλιο του 2011, που έληγε φέτος τον Ιούλιο αλλά με τον αντιπεριβαλλοντικό νόμο πήρε παράταση άλλα πέντε χρόνια (η διάρκεια ισχύος των όρων γενικά από 10 έγινε 15 έτη), αναφέρεται ότι θα αντικατασταθεί ή ανανεωθεί παρότι το νέο επενδυτικό σχέδιο ουσιαστικά αποτελεί νέο έργο και άρα απαιτείται νέα περιβαλλοντική μελέτη.
Και εδώ οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές και συνοδεύονται από τη ρήτρα αποζημίωσης του Δημοσίου. Οι διαφορές μεταξύ των μερών θα επιλύονται από το Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο, το οποίο ευνοεί εταιρείες και όχι κράτη.
ΣΥΡΙΖΑ: Να αποσυρθεί!
Να αποσύρουν και να καταγγείλουν, ως οφείλουν, την Ελληνικός Χρυσός για παραβίαση της αρχικής σύμβασης του 2003 και των αποφάσεων της Διαιτησίας, που η εταιρία έχει αποδεχτεί από το 2018, ζητούν από τους αρμοδίους με δήλωσή τους ο τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ Σ. Φάμελλος και η αναπληρώτρια τομεάρχης Π. Πέρκα.
Καθιστούν δε σαφές ότι η χαριστική και προκλητική παραχώρηση δικαιωμάτων της Ελληνικής Πολιτείας και οι παραβάσεις της εταιρείας αποτελούν μείζονα θεσμικά ζητήματα και, ως τέτοια, εγείρουν ξεκάθαρα και ζήτημα παράβασης ευθύνης των πολιτικών προσώπων που διαχειρίστηκαν και θα υπογράψουν αυτήν τη σύμβαση.
