Απότομα και επικίνδυνα ανεβαίνει το θερμόμετρο της έντασης στα στενά της Ταϊβάν μετά τη χθεσινή αιφνιδιαστική απόφαση της Κίνας να «εξαπολύσει» στρατιωτικά γυμνάσια μεγάλης κλίμακας γύρω από τη νησί με οπλισμένα πολεμικά αεροσκάφη που επιδίδονται σε εικονικές επιθετικές ενέργειες. Σύμφωνα με τη σχετική επίσημη ανακοίνωση, είναι η «αυστηρή τιμωρία» σε αυτό που η Κίνα θεωρεί «αποσχιστικές ενέργειες» στην Ταϊβάν, στον απόηχο της ορκωμοσίας του νέου Προέδρου της, Λάι Τσινγκ-τε.
Οι ασκήσεις στα στενά και γύρω από ομάδες νησιών που ελέγχονται από την Ταϊβάν δίπλα στις κινεζικές ακτές πραγματοποιούνται μόλις τρεις ημέρες μετά την ανάληψη των καθηκόντων τού Λάι. Η Κίνα τον απεχθάνεται ως «αποσχιστικό» παράγοντα και η νίκη του στις εκλογές του Ιανουαρίου ήταν μια δυσάρεστη, αν και αναμενόμενη, «έκπληξη» για το Πεκίνο. Η κινεζική κυβέρνηση εξέλαβε την ομιλία ορκωμοσίας του Λάι ως αναγγελία «της ανεξαρτησίας της Ταϊβάν» κι απείλησε πως θα υπάρξουν «αντίποινα».
Ο νέος Πρόεδρος δεσμεύτηκε να υπερασπιστεί τη δημοκρατία στο νησί και κάλεσε την Κίνα να «σταματήσει τους πολιτικούς και στρατιωτικούς εκφοβισμούς» της. Αναφέρθηκε επίσης ευθέως σε «κίνδυνο πολέμου» έπειτα από χρόνια διπλωματικής αντιπαράθεσης.
Προδοσία βλέπει το Πεκίνο
Αντιδρώντας στις αναφορές του, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Ουάνγκ Γι έκανε λόγο για «προδοσία» και είπε χαρακτηριστικά πως «οι αυτονομιστές της Ταϊβάν θα μείνουν στην Ιστορία ως μνημείο ντροπής». «Η προδοσία του Λάι Τσινγκ-τε έναντι του έθνους του και των προγόνων του είναι επονείδιστη», τόνισε ο αρχηγός της κινεζικής διπλωματίας.
Ο νέος Ταϊβανέζος Πρόεδρος δεν έχει αποκλείσει τον διάλογο με την ηπειρωτική Κίνα αλλά έχει χαρακτηρίσει την κυριαρχία της Ταϊβάν ως «γεγονός» που καθιστά περιττή οποιαδήποτε κήρυξη ανεξαρτησίας. Η δήλωση αυτή θεωρήθηκε «διευκρινιστική» των προηγούμενων αναφορών του στη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας, ότι παραμένει «εργάτης στον σκοπό της ανεξαρτησίας». Κατά τον ίδιο, η Ταϊβάν είναι ντε φάκτο κυρίαρχο έθνος με την επίσημη επωνυμία «Δημοκρατία της Κίνας».
Ως εκ τούτου, η αντίδραση της Ταϊπέι στα κινεζικά γυμνάσια ήταν άμεση και έντονη καταγγέλλοντας σε αυστηρό τόνο τις «παράλογες προκλήσεις και ενέργειες» του Πεκίνου. «Αναπτύξαμε ναυτικές, αεροπορικές και χερσαίες δυνάμεις (...) για να υπερασπιστούμε την ελευθερία, τη δημοκρατία και την εθνική κυριαρχία μας» αναφέρεται στην επίσημη ανακοίνωση της Ταϊπέι.
Απ’ την άλλη πλευρά, αναγγέλλοντας την έναρξη των γυμνασίων, ο εκπρόσωπος της διοίκησης του ανατολικού θεάτρου επιχειρήσεων των κινεζικών ενόπλων δυνάμεων Λι Σι είπε χαρακτηριστικά πως πρόκειται για «αυστηρή τιμωρία των αυτονομιστικών ενεργειών» της Ταϊβάν και «αυστηρή προειδοποίηση εναντίον κάθε ανάμιξης και πρόκλησης από εξωτερικές δυνάμεις».
Κατά τον ίδιο, οι ασκήσεις διεξάγονται στο στενό της Ταϊβάν, βόρεια, νότια και ανατολικά της νήσου, καθώς και σε ζώνες γύρω από τις νήσους Κινμέν, Ματσού, Γουτσιού και Ντονγκγίν. Τα κινεζικά γυμνάσια υπό την ονομασία «Κοινό Ξίφος - 2024A» θα διαρκέσουν έως σήμερα, Παρασκευή. Συμμετέχουν σ’ αυτά δυνάμεις του στρατού ξηράς, του πολεμικού ναυτικού, της πολεμικής αεροπορίας καθώς και μονάδες πυραυλικών συστημάτων.
Σκοπός των γυμνασίων, σύμφωνα με τον Κινέζο εκπρόσωπο, είναι να «δοκιμαστεί το πραγματικό αξιόμαχο των μεικτών δυνάμεων μέσω περιπολιών προετοιμασίας μάχης στη θάλασσα και στον αέρα, κατάληψης του συνόλου του πεδίου μάχης και πληγμάτων σε στόχους-κλειδιά».
Το υπουργείο Άμυνας της Ταϊβάν ανέφερε ότι εντόπισε 15 πολεμικά πλοία του κινεζικού ναυτικού στην περίμετρο της επικράτειας, 16 πλοία της ακτοφυλακής και 49 πολεμικά αεροσκάφη, εκ των οποίων τα 35 διέσχισαν τη «μέση γραμμή», τα de facto σύνορα μεταξύ Κίνας και Ταϊβάν.
«Έχω εμπιστοσύνη στον στρατό μας», είπε ο Λάι σχολιάζοντας τις εξελίξεις, επισκεπτόμενος στρατιωτική βάση. Κάλεσε επίσης τους συμπατριώτες του να παραμείνουν ψύχραιμοι και να μην φοβούνται.
Αν ξεσπούσε πόλεμος στα στενά της Ταϊβάν -μολονότι οι περισσότεροι ειδικοί αποκλείουν το ενδεχόμενο, τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα-, οι συνέπειες για την παγκόσμια οικονομία θα ήταν από πολύ σοβαρές έως καταστροφικές. Πάνω από το 50% των εμπορευματοκιβωτίων που μεταφέρονται σε διεθνές επίπεδο περνούν από εκεί, ενώ το νησί παράγει το 70% των ημιαγωγών του πλανήτη.