Η πολιτική βούληση και η ανθρώπινη προθυμία για τη βοήθεια των σεισμοπλήκτων στην Τουρκία και τη Συρία είναι κάτι παραπάνω από δεδομένες στην Ελλάδα. Από την Αριστερά μέχρι και τη μετριοπαθή Δεξιά, από τις σχολικές κοινότητες μέχρι τα συνδικάτα, την Τοπική Αυτοδιοίκηση και την Εκκλησία, άπαντες και άπασες εκφράζουν την αλληλεγγύη τους στον τουρκικό, κουρδικό και συριακό λαό. Όσο πιο έμπρακτα μπορούν κι όσο πιο έμπρακτα τους επιτρέπεται.
Κι αν στη νότια Τουρκία τα μεγαλύτερα εμπόδια είναι οι καιρικές συνθήκες, οι κατεστραμμένοι δρόμοι και η τεράστια έκταση που έπληξε ο Εγκέλαδος -όλα τα σωστικά συνεργεία του πλανήτη να μπορούσαν να φτάσουν εκεί, πάλι δεν θα ήταν αρκετά για να ψάξουν εγκαίρως στα ερείπια των χιλιάδων κατοικιών που έχουν καταρρεύσει-, στη Συρία έρχονται να προστεθούν η εμπόλεμη κατάσταση εδώ και δέκα χρόνια, τα κλειστά σύνορα, αλλά και οι κυρώσεις της διεθνούς κοινότητας σε βάρος του καθεστώτος του Μπασάρ ελ ΄Ασαντ.
Κλειστά περάσματα από διαφορετικούς στρατούς
Επιπλέον, στις σεισμόπληκτες περιοχές στη Συρία, στο Ιντλίμπ, στο Χαλέπι, στο Αφρίν, κάνουν κουμάντο διαφορετικοί στρατοί. Αλλού οι δυνάμεις του Άσαντ, αλλού της συριακής αντιπολίτευσης, αλλού οι Κούρδοι. Αλλού ελέγχουν το παιχνίδι οι τουρκικές δυνάμεις, αλλού βάζουν πλάτη οι Ρώσοι, αλλού οι Αμερικανοί. Σ’ αυτή τη φάση υπάρχει μόνο ένα πέρασμα ανοιχτό στα σύνορα Τουρκίας- Συρίας, το Μπαμπ αλ-Χάουα, με εντολή του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Αλλά κι αυτή η διάβαση έχει υποστεί ζημιές κατά τη διάρκεια του σεισμού και είναι κλειστή.
Είναι προφανές ότι είναι πολύ δύσκολο να φτάσει γρήγορα διεθνής βοήθεια στη Συρία, είναι προφανές ότι κάθε εμπόλεμη πλευρά θα προσπαθήσει να πάρει τη μερίδα του λέοντος, ενώ και ο έξω κόσμος, όσο πρόθυμος κι αν είναι να βοηθήσει, δεν θέλει να χαθεί η βοήθεια -κυρίως η οικονομική- σε λάθος χέρια.
Δένδιας: «Ο ανθρώπινος πόνος δεν αντιμετωπίζει κυρώσεις»
Η Ελλάδα είπε από την πρώτη στιγμή ότι θέλει να βοηθήσει. Μάλιστα, ο υπουργός Εξωτερικών, από τη Λατινική Αμερική όπου περιοδεύει, είπε ότι η χώρα μας προσπαθεί να βοηθήσει τη Συρία ανεξάρτητα από την πολιτική των κυρώσεων κατά του συριακού καθεστώτος. «Ο ανθρώπινος πόνος δεν έχει σύνορα, δεν αντιμετωπίζει κυρώσεις», είχε πει ο Δένδιας, θυμίζοντας ότι έχει έρθει ήδη σε επαφή με το Πατριαρχείο Αντιοχείας και με τα Ηνωμένα Έθνη.
Ο Πατριάρχης Αντιοχείας, από την πλευρά του, μαζί με τον Καθολικό Πατριάρχη Μελχιτών, τον Πατριάρχη Συροϊακωβιτών -οι τρεις χριστιανοί θρησκευτικοί ηγέτες της Συρίας- ζητούν την άρση του εμπάργκο από τα Ηνωμένα Έθνη και τις χώρες που έχουν επιβάλει κυρώσεις στη Συρία, καθώς «και να λάβουν κατ’ εξαίρεση μέτρα και άμεσες πρωτοβουλίες για την ασφαλή μεταφορά ανθρωπιστικής βοήθειας», όπως αναφέρουν σε κοινή ανακοίνωσή τους.
Τσίπρας: «Δεν είναι ώρα να έχουμε στο μυαλό μας τις κυρώσεις»
Οι πολιτικοί, πάντως, είναι πιο προσεκτικοί με το θέμα των κυρώσεων: Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ-Π.Σ. χθες από τις Βρυξέλλες. Ο Αλέξης Τσίπρας υποστήριξε ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να πρωταγωνιστήσει στην αποστολή ανθρωπιστικής βοήθειας στη Συρία κι ότι «δεν είναι ώρα να έχουμε στο μυαλό μας τις κυρώσεις, που δεν επιτρέπουν να σταλεί η βοήθεια εκεί».
Ο πρωθυπουργός, από την πλευρά του, απέφυγε να βάλει τη λέξη «κυρώσεις» στο στόμα του. Δήλωσε, ωστόσο, ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να αποστείλει ανθρωπιστική ή άλλη βοήθεια στη Συρία μέσα από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Πολιτικής Προστασίας και σε συνεργασία και συντονισμό με τους Ευρωπαίους εταίρους.
Μια πρόταση διεξόδου από τον Ρούσσο
Πάντως, ο Σωτήρης Ρούσσος διατύπωσε ήδη μια πολύ ενδιαφέρουσα πρόταση για την πρωτοβουλία που θα έπρεπε να πάρει η Ελλάδα στην Ε.Ε. για την κατάσταση στη Συρία παίζοντας διαμεσολαβητικό ρόλο μεταξύ Ε.Ε. και συριακού καθεστώτος. Σύμφωνα με ανάρτηση του καθηγητή Διεθνών Σχέσεων, η πρωτοβουλία αυτή μπορεί να περιλαμβάνει τη σύγκληση του συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών για την κατάσταση στην Τουρκία και Συρία, την αναστολή των κυρώσεων που εμποδίζουν την παροχή βοήθειας στους πληγέντες στη Συρία, τη δημιουργία μηχανισμού ad hoc συνεργασίας Ε.Ε.-Συρίας και την αποστολή έκτακτης ανθρωπιστικής βοήθειας της Ε.Ε. στη Συρία υπό τον έλεγχο αυτού του μηχανισμού. Ο Ρούσσος προχωράει κι ένα βήμα παραπέρα, προτείνει την επεξεργασία ενός σχεδίου βοήθειας της Ε.Ε. για την επόμενη μέρα.
Ο υπεύθυνος του Κέντρου Μεσογειακών, Μεσανατολικών και Ισλαμικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου θεωρεί απαραίτητη μια τέτοια πρωτοβουλία, όχι μόνο για τους -αυτονόητους- ανθρωπιστικούς και ηθικούς λόγους, αλλά κι επειδή η κατάρρευση της βόρειας Συρίας λειτουργεί αποσταθεροποιητικά σε όλη την περιοχή και θα οδηγήσει σε περαιτέρω κοινωνικές πιέσεις στην ίδια την Ευρώπη.
