Live τώρα    
20°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Ελαφρές νεφώσεις
20 °C
19.4°C21.6°C
2 BF 69%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Ασθενής ομίχλη
19 °C
15.6°C20.8°C
2 BF 70%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
18 °C
17.7°C19.8°C
4 BF 68%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Σποραδικές νεφώσεις
25 °C
22.5°C24.8°C
2 BF 34%
ΛΑΡΙΣΑ
Αίθριος καιρός
21 °C
20.9°C22.3°C
3 BF 46%
Gala Kabbaj στην «Α» / Σήμερα κυριαρχεί η Αριστερά της ρήξης
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Gala Kabbaj στην «Α» / Σήμερα κυριαρχεί η Αριστερά της ρήξης

Gala Kabbaj

Λίγες μέρες πριν ο Εμανουέλ Μακρόν ανακοινώσει τη νέα κυβέρνησή του, η ερευνήτρια, κοινωνιολόγος Γκαλά Καμπάζ (Gala Kabbaj), μέλος του Ινστιτούτου Espaces Marx και της συλλογικότητας Quantité Critique, ανέλυσε, μιλώντας στην ΑΥΓΗ της Κυριακής, τα διακυβεύματα της Νέας Λαϊκής Οικολογικής και Κοινωνικής Ένωσης ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Ιουνίου σε σχέση με τους δύο άλλους του πολιτικού σκηνικού, όπως αναδείχθηκαν από τις προεδρικές εκλογές: τον προεδρικό πόλο και τον πόλο της Ακροδεξιάς. «Συμμαχίες των δυνάμεων της Αριστεράς υπήρξαν και στο παρελθόν, αλλά η βασική διαφορά σήμερα είναι ότι κυριαρχεί η Αριστερά της ρήξης», παρατήρησε, εξηγώντας τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της σημερινής συμμαχίας της Αριστεράς. Υπογράμμισε ότι είναι μεν σημαντικό να μην υποτιμάται η θέση της Εθνικής Συσπείρωσης στη γαλλική πολιτική σκηνή, αλλά να μην παραβλέπουμε ότι «τα προάστια, οι υπερπόντιες επαρχίες ή οι πολυπολιτισμικές γειτονιές των μεγάλων πόλεων ψήφισαν μαζικά Μελανσόν στον πρώτο γύρο».

Κηρύσσοντας την έναρξη της προεκλογικής εκστρατείας της συμμαχίας της Αριστεράς, ο Ζ.Λ. Μελανσόν αναφέρθηκε στο «ιστορικό βάθος» που υλοποιεί η Νέα Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση. Σε τι συνίσταται αυτό το ιστορικό βάθος;

Με εντυπωσιάζει καταρχάς το πόσο γρήγορα δημιουργήθηκε αυτή η συμμαχία, ενώ ο στόχος έμοιαζε απραγματοποίητος τα τελευταία χρόνια, κυρίως πριν από κάθε εκλογική αναμέτρηση. Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου δημιούργησαν το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, με τον συσχετισμό δυνάμεων να λειτουργεί υπέρ της Λαϊκής Ένωσης. Το ιστορικό βάθος αυτής της ένωσης, κατά τη γνώμη μου, βρίσκεται στην επανοικοδόμηση αυτής της ενότητας της Αριστεράς σε συγκεκριμένες βάσεις και προς την πλευρά της ριζοσπαστικής Αριστεράς, κάτι που μπορεί να φανεί παράδοξο.

Συχνά θεωρούμε ότι η ενότητα υπερισχύει του προγράμματος και του ριζοσπαστισμού, αλλά σε αυτή τη συγκεκριμένη περίπτωση φαίνεται ότι, επειδή οι προγραμματικές βάσεις είναι ισχυρές και ανταποκρίνονται σε μεγάλα θέματα, όπως την Ευρώπη, τη σχέση με τον φιλελευθερισμό, το σχέδιο ρήξης δεν εγκαταλείπεται. Παρατηρούμε ότι η ένωση οδήγησε στη μετατόπιση μετριοπαθών δυνάμεων, όπως το Σοσιαλιστικό Κόμμα και οι Πράσινοι. Αναφέρομαι στην απείθεια στις συνθήκες που εμποδίζουν μια σχεδιασμένη οικολογική πολιτική ή την κατάργηση του νόμου που απορρυθμίζει τον Κώδικα Εργασίας, που ψηφίστηκε επί Ολάντ. Συμμαχίες των δυνάμεων της Αριστεράς υπήρξαν και στο παρελθόν αλλά η βασική διαφορά σήμερα είναι ότι κυριαρχεί η Αριστερά της ρήξης.

Ποια είναι τα διακυβεύματα για τη Νέα Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση; Με δεδομένο το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, πόσες πιθανότητες έχει ο Μελανσόν να δημιουργήσει πλειοψηφικό πόλο στη νέα Βουλή;

Δύο στοιχεία οδηγούν συνήθως τα μη κυβερνητικά κόμματα σε χαμηλές επιδόσεις στις βουλευτικές εκλογές. Καταρχάς το πλειοψηφικό σύστημα με δύο γύρους και, δεύτερον, η μεγάλη αποχή. Καθώς και το γεγονός ότι οι βουλευτικές κινητοποιούν περισσότερο τους ψηφοφόρους του υποψήφιου που κέρδισε τις προεδρικές εκλογές. Η στρατηγική της Ένωσης συμβάλλει στην αντιμετώπιση των δύο αυτών εμποδίων. Η περιγραφή των εκλογών ως «τρίτου γύρου» των προεδρικών και το στοίχημα του ορισμού του πρωθυπουργού βοηθούν σε μεγαλύτερη κινητοποίηση και προκαλούν μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τις εκλογές.

Κατόπιν, χάρη στην ένωση των αριστερών δυνάμεων, κάθε περιοχή θα έχει ενιαία αριστερή υποψηφιότητα, αποφεύγοντας έτσι τον κατακερματισμό των ψήφων της Αριστεράς. Είναι άραγε ο στόχος της πλειοψηφίας ρεαλιστικός; Δεν παύει να είναι ένα πολύ υψηλό σκαλοπάτι και ας μην ξεχνάμε ότι ο φιλελεύθερος πόλος του Μακρόν και ο ταυτοτικός πόλος της Λεπέν παραμένουν πολύ ισχυροί. Ωστόσο είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι αριστεροί βουλευτές θα είναι περισσότεροι από ό,τι το 2017. Το διακύβευμα μετά θα είναι να συνεχίσουν να ακολουθούν όλες αυτές οι δυνάμεις της Αριστεράς τους άξονες του προγράμματος που συμφώνησαν, για να έχουν πραγματικό ειδικό βάρος στη Βουλή.

ΜΕΛΑΝΣΟΝ
Ας μην μεγιστοποιούμε την κυριαρχία της Λεπέν στις λαϊκές κατηγορίες γιατί υπάρχουν στο εσωτερικό τους μεγάλα κομμάτια που αντιστέκονται, που στρέφονται προς τον Μελανσόν. Ο Μελανσόν πήρε 40% στο 1% των πιο φτωχών κοινοτήτων, ενώ η Λεπέν πήρε 23%, δηλαδή το αποτέλεσμά της σε εθνικό επίπεδο. Είναι σημαντικό να μην υποτιμάμε τη θέση της Εθνικής Συσπείρωσης στη γαλλική πολιτική σκηνή, αλλά θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι όλες οι λαϊκές ομάδες δεν στρέφονται με ομοιογενή τρόπο προς την ψήφο αυτή. Τα προάστια, οι υπερπόντιες επαρχίες ή οι πολυπολιτισμικές γειτονιές των μεγάλων πόλεων ψήφισαν μαζικά Μελανσόν στον πρώτο γύρο

Απέναντι στη συμμαχία της Αριστεράς, δημιουργήθηκε αμέσως μια αντι-αριστερή συμμαχία με διάφορα αντιδραστικά επιχειρήματα από τους μακρονιστές, την Ακροδεξιά, ακόμη και διαφωνούντες του Σ.Κ.: τι σημαίνουν αυτές οι επιθέσεις; Επιβεβαιώνουν τη δυναμική της ενότητας της Αριστεράς;

Οι κυρίαρχες δυνάμεις έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζουν διασπασμένες και ανοργάνωτες τις δυνάμεις της Αριστεράς. Αυτή η ένωση, που δημιουργήθηκε από και γύρω από τον Μελανσόν, τις εξέπληξε και το μαρτυρά αυτό η βιαιότητα των επιθέσεων. Το γεγονός ότι το κέντρο βάρους αυτής της ένωσης βρίσκεται σε μια δύναμη που υποστηρίζει ένα πρόγραμμα ρήξης και παρ'όλα αυτά συσπειρώνει μέχρι και το Σ.Κ. προκαλεί τη δυσφορία πολλών σχολιαστών.

Ορισμένοι μιλούν έτσι για προδοσία της σοσιαλιστικής ή οικολογικής κληρονομιάς. Τα πιο δεξιά μέλη του Σοσιαλιστικού Κόμματος και των Πρασίνων αποσύρθηκαν ή επικρίνουν έντονα την ένωση των αριστερών δυνάμεων. Πρόκειται ωστόσο για ένα επίπεδο βιαιότητας ανάλογο του εξαιρετικού χαρακτήρα αυτής της ένωσης. Και μπορούμε να προβλέψουμε ότι οι φιλελεύθερες και εθνικιστικές δυνάμεις θα κλιμακώσουν τις επιθέσεις τους τις επόμενες εβδομάδες.

Ποιο το μέλλον του ισχυροποιημένου, όπως έδειξαν οι προεδρικές εκλογές, ακροδεξιού πόλου, που πλέον μοιάζει καλά ριζωμένος στις λαϊκές τάξεις, τους εργάτες, τους αγρότες, όσους δεν έχουν πανεπιστημιακή εκπαίδευση;

Αυτές οι προεδρικές εκλογές σημαδεύτηκαν από αποτέλεσμα - ρεκόρ για την Ακροδεξιά. Όταν αθροίσουμε τις ψήφους των τριών υποψηφίων της Ακροδεξιάς, Λεπέν, Ζεμούρ και Ντιπόν-Ενιάν, φτάνουμε στο 32%. Σε αυτές τις εκλογές, ξανά, η Μαρίν Λεπέν πέρασε στον δεύτερο γύρο, ενώ η υποψηφιότητα του Ερίκ Ζεμούρ δίχασε το εθνικιστικό στρατόπεδο. Η Εθνική Συσπείρωση παρουσιάζεται συχνά ως κόμμα στα πρόθυρα της έκρηξης, σε καταστροφική οικονομική κατάσταση, που δεν καταφέρνει να προσελκύει και να κινητοποιεί ικανούς και παρουσιάσιμους υποψηφίους. Ωστόσο οι εκλογικές της επιτυχίες πολλαπλασιάζονται και η ψήφος Λεπέν λαμβάνει όλο και περισσότερο εθνικά χαρακτηριστικά σε κάθε εκλογική αναμέτρηση. Φέτος η ψήφος αυτή εντάθηκε σε περιοχές όπου το κόμμα έχει ισχυρή παρουσία, στα ανατολικά και τα βόρεια, ενώ επεκτάθηκε σε νέες περιοχές, κυρίως στα δυτικά. Αυτή η επέκταση ωστόσο δεν διαφοροποιεί τη κοινωνιολογία της ψήφου της.

Η Λεπέν παραμένει πολύ ισχυρή στους εργάτες και τους υπαλλήλους (36%), σε όσους δεν έχουν πανεπιστημιακό πτυχίο, ενώ δεν καταφέρνει να πείσει τα στελέχη, όπου καταγράφει 12%. Ας μην μεγιστοποιούμε την κυριαρχία της Λεπέν στις λαϊκές κατηγορίες, γιατί υπάρχουν στο εσωτερικό τους μεγάλα κομμάτια που αντιστέκονται, που στρέφονται προς τον Μελανσόν. Το ίδιο γίνεται και στην ύπαιθρο. Από γεωγραφικής πλευράς, ο Μελανσόν πήρε 40% στο 1% των πιο φτωχών κοινοτήτων, ενώ η Λεπέν πήρε 23%, δηλαδή το αποτέλεσμά της σε εθνικό επίπεδο.

Η πόλωση της ψήφου των λαϊκών τάξεων γίνεται συχνά ανάλογα με «μικρές» κοινωνικές ιδιότητες, ένα δίπλωμα, μια πολιτική οικογενειακή ιστορία με έντονο αριστερό ή συνδικαλιστικό πρόσημο ή μια μεταναστευτική πορεία εκτός Ευρώπης. Είναι σημαντικό να μην υποτιμάμε τη θέση της Εθνικής Συσπείρωσης στη γαλλική πολιτική σκηνή, αλλά θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι όλες οι λαϊκές ομάδες δεν στρέφονται με ομοιογενή τρόπο προς την ψήφο αυτή. Τα προάστια, οι υπερπόντιες επαρχίες ή οι πολυπολιτισμικές γειτονιές των μεγάλων πόλεων ψήφισαν μαζικά Μελανσόν στον πρώτο γύρο.

Ποιο θα είναι το μήνυμα μιας νίκης του στρατοπέδου του Μακρόν στο πολιτικό σύστημα, στη γαλλική κοινωνία;

Το 2017, εκλέχθηκε ένα κύμα βουλευτών του Μακρόν. Για τους περισσότερους ήταν η πρώτη τους εμπλοκή στην πολιτική και η απειρία τους οδήγησε τους πρώτους μήνες της προεδρικής θητείας σε προβλήματα και μερικές παραιτήσεις. Φέτος ο Μακρόν δεν έχει το πλεονέκτημα της εικόνας του νέου ή της «μη συνέχειας». Αντιθέτως, τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου δείχνουν ότι εκλέχθηκε κυρίως από τη Δεξιά. Το κοινωνικό προφίλ των ψηφοφόρων του χαρακτηρίζεται από μεγάλες ηλικίες, παίρνει 39% στους άνω των 65 ετών, προερχόμενο από εύπορες τάξεις. Το διακύβευμα είναι να καταφέρει να κινητοποιήσει ξανά αυτό το εκλογικό σώμα στις βουλευτικές εκλογές, όπου οι Ρεπουμπλικανοί διατηρούν καλά ριζωμένες πλειοψηφίες και ισχυρά τοπικά δίκτυα. Μια νίκη θα επιτρέψει στον Μακρόν να διεκδικήσει περισσότερη νομιμότητα, κυρίως μετά από την επικράτησή του στον δεύτερο γύρο χάρη στο «δημοκρατικό μέτωπο» και περισσότερη αξιοπιστία στο νεοφιλελεύθερο πρόγραμμά του.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL