Το δικαίωμα και η στήριξη της κατοικίας αποτελεί τον πέμπτο πυλώνα του κοινωνικού κράτους, τόνισε χθες ο σοσιαλιστής Ισπανός πρωθυπουργός Πέδρο Σάντσεθ στο υπουργικό συμβούλιο, που, με τις συνεχείς πιέσεις του Unidas Podemos, ενέκρινε τρία σημαντικά μέτρα-διατάγματα για να εξασφαλιστεί μια αξιοπρεπής κατοικία στους νέους δίνοντας το πράσινο φως για την επιδότηση των ενοικίων για τους νέους, και να διασφαλιστούν οι οικογένειες που κινδυνεύουν από έξωση, ενώ παράλληλα ενέκρινε και το φιλόδοξο Κρατικό Σχέδιο Πρόσβασης στην Κατοικία 2022-2025, που προβλέπει δημόσια στήριξη με περισσότερα από 1,7 δισ. ευρώ και την πρόταση νόμου για την αρχιτεκτονική ποιότητα των νέων κατασκευών, που θα πρέπει να στηρίζεται στις αρχές της οικολογικής μετάβασης.
Οι τρεις αυτές νομοθετικές πράξεις είναι η απάντηση της κυβέρνησης των Σοσιαλιστών και της Αριστεράς στον Νόμο για την Κατοικία που έχει μπλοκάρει το αντίστοιχο Δικαστικό Συμβούλιο (CGPJ), με αποτέλεσμα να καθυστερεί σχεδόν έναν χρόνο η προώθηση του συγκεκριμένου νόμου, που αποτελεί την προμετωπίδα της κοινωνικής πολιτικής της κυβέρνησης. Ένας νόμος που αποτέλεσε τον καρπό σκληρών πιέσεων από την πλευρά του Unidas Podemos και ήταν μόνιμο θέμα τριβής με τους Σοσιαλιστές, αφού είχε συμφωνηθεί από τον Πάμπλο Ιγκλέσιας και τον Πέδρο Σάντσεθ όταν δημιουργήθηκε η κυβέρνηση συνασπισμού το 2020.
Βασικός στόχος της κυβέρνησης είναι η ενίσχυση της κοινωνικής και λαϊκής κατοικίας, γιατί, για τους Σοσιαλιστές, και ιδίως για την Αριστερά, «έχει έναν κατεξοχήν κοινωνικό χαρακτήρα, με ιδιαίτερη προσοχή σε άτομα που βρίσκονται σε κατάσταση έξωσης ή σε κατάσταση ευπάθειας», όπως σημειώνεται στην εισαγωγή του σχεδίου. Ο Σάντσεθ υπερασπίστηκε τον Νόμο για την Κατοικία υπογραμμίζοντας ότι δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε μία λέξη στον νόμο που συμφώνησε με την Αριστερά ακόμη και εάν η έκθεση του Δικαστικού Συμβουλίου είναι αρνητική, δεδομένου ότι δεν έχει δεσμευτικό χαρακτήρα για την κυβέρνηση.
Η εθνική εκπρόσωπος του Unidas Podemos Αλεχάντρα Χαθίντο προειδοποίησε από την πλευρά της ότι η Αριστερά δεν θα ανεχθεί καμία αλλαγή στον νόμο και κατήγγειλε ότι το Δικαστικό Συμβούλιο ελέγχεται από τις «ελίτ του τούβλου», τα «λόμπι του τσιμέντου» και τα «κοράκια της αγοράς ακινήτων», προσπαθώντας να αλλάξει τον νόμο υπέρ των μεγάλων κατασκευαστικών εταιρειών, των τραπεζών και των μεγάλων εταιρειών διαχείρισης ακινήτων.
Η Αριστερά πιέζει την κυβέρνηση να υιοθετήσει σκληρότερα μέτρα κατά των μεγάλων εταιρειών ακινήτων, που διαθέτουν εκατοντάδες χιλιάδες άδειες κατοικίες, να εντείνει τις πιέσεις στους δήμους και στις περιφέρειες για μείωση των ενοικίων με την ενίσχυση του αριθμού των λαϊκών κατοικιών και το μπλοκάρισμα των εξώσεων, εάν δεν υπάρχει εναλλακτική κατοικία γι' αυτούς που βρίσκονται υπό έξωση, όπως επίσης και την αλλαγή του Αστικού Κώδικα για τις εξώσεις.
Το αποκαλούμενο «Βοήθημα Ενοικίου για Νέους» αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη χειραφέτηση των νέων, τη στιγμή που το 29,2% πλήττεται από την ανεργία, το 54,7% απασχολείται με συμβάσεις περιορισμένου χρόνου ή επισφαλείς εργασίες και τους χαμηλούς μισθούς, που φθάνουν κατά μέσο όρο μόλις στα 1.207 ευρώ μεικτά για τους νέους μεταξύ 16 και 29 ευρώ, ενώ θα πρέπει να δαπανούν το 82% των εισοδημάτων τους για την πληρωμή του ενοικίου αν ζουν μόνοι τους.
Τόσο ο Σάντσεθ όσο και η Γιολάντα Ντίαθ του Unidas Podemos δεν κουράζονται να επαναλαμβάνουν ότι το ποσοστό χειραφέτησης των νέων στην Ισπανία υποχώρησε στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας εικοσαετίας με την οικονομική κρίση και την πανδημία, για να καταρρεύσει στο 14,9%, με αποτέλεσμα λιγότεροι από 3 στους 20 νέους να είναι ανεξάρτητοι στην Ισπανία.
Τα νέα μέτρα για την κατοικία προβλέπουν τη στήριξη για την αγορά κατοικίας σε πόλεις με λιγότερους από 10.000 κατοίκους, τη στήριξη για την αγορά κατοικίας από συνεταιρισμούς, τη στήριξη του ενοικίου έως και κατά 30% σε ορισμένες περιοχές.
Ευκαιρία στους νέους για φθηνό ενοίκιο
Οι νέοι από 18 έως 35 ετών και με εισοδήματα έως 24.318 ευρώ το έτος θα μπορούν να έχουν από 250 έως 450 ευρώ τον μήνα ως στήριξη για το ενοίκιό τους, περίπου 200 εκατ. ευρώ το έτος για την επόμενη διετία, που θα αφορά έως και 70.000 νέους και νέες, παρ' όλο που ορισμένοι στοιχηματίζουν ότι οι ιδιοκτήτες μπορεί να ανεβάσουν τα ενοίκια εκμεταλλευόμενοι τη στήριξη των ενοικίων από την κυβέρνηση. Οι νέοι θα έχουν επίσης πρόσβαση και σε άλλες ευκολίες που προβλέπει το Σχέδιο Πρόσβασης στην Κατοικία, το ύψος του οποίου θα ξεπεράσει τα 2,1 δισ. έως το 2025.
