Το βράδυ του πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών στο Περού, στις 11 Απριλίου, τα διεθνή τηλεοπτικά δίκτυα, όπως το CNN, δεν είχαν ούτε φωτογραφία του να δείξουν. Για τον έξω κόσμο ο Πέδρο Καστίγιο ήρθε από το πουθενά και τερμάτισε πρώτος, μπροστά από την κόρη του Αλμπέρτο Φουτζιμόρι, του διεφθαρμένου, αυταρχικού Προέδρου του Περού την τελευταία δεκαετία του 20ού αιώνα. Κι αν επιβεβαιωθούν οι δημοσκοπήσεις, ο 51χρονος δάσκαλος από την περουβιανή επαρχία θα αναδειχθεί αύριο νικητής των εκλογών απέναντι στην εκλεκτή της Δεξιάς και του περουβιανού ΣΕΒ Κέικο Φουτζιμόρι.
Για τους Περουβιανούς η επέλαση του Καστίγιο στον πρώτο γύρο δεν αποτέλεσε έκπληξη. Η κατάσταση στο Περού της πολιτικής των Φουτζιμόρι είναι δραματική. Η ύφεση ξεπερνάει το 13%, το ποσοστό των ανθρώπων που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας εκτινάχθηκε από το 20% στο 30% τους τελευταίους 12 μήνες, οι ανισότητες ανάμεσα στη λευκή ελίτ και στον ιθαγενή πληθυσμό έχουν διευρυνθεί ακόμη περισσότερο, ενώ η διαχείριση της πανδημίας ήταν μάλλον η χειρότερη στον πλανήτη: η χώρα θρηνεί έναν νεκρό από Covid-19 ανά πέντε λεπτά. Οι κυβερνήσεις του Περού επιμένουν εδώ και δεκαετίες νεοφιλελεύθερα, ενώ η διαφθορά τού πολιτικού συστήματος παραμένει αμείωτη από τα χρόνια του -καταδικασμένου- Φουτζιμόρι. Γι’ αυτό και έκπληξη θα έπρεπε να αποτελεί το πλασάρισμα της κόρης του στον δεύτερο γύρο και όχι του δασκάλου των αγροτών.
Ο Πέδρο Καστίγιο γεννήθηκε ως τρίτο από τα εννέα παιδιά μιας οικογένειας γεωργών στην ορεινή Καγιαμάρτσα, μία από τις πιο φτωχές επαρχίες του Περού, αν και σε μικρή απόσταση υπάρχουν τα μεγαλύτερα χρυσωρυχεία της Νότιας Αμερικής. Ως έφηβος εντάχθηκε στους Rondas Campesinas, τις ένοπλες ομάδες των χωρικών που πολεμούσαν τους αντάρτες του «Φωτεινού Μονοπατιού» και στη συνέχεια σπούδασε στην παιδαγωγική ακαδημία. Στα 26 του γύρισε στο χωριό του, όπου δουλεύει μέχρι σήμερα ως δάσκαλος, διευθυντής του σχολείου και συνδικαλιστής. Γνωστός έγινε το 2017, όταν κατάφερε να συντονίσει τους εκπαιδευτικούς από όλη τη χώρα και να διοργανώσει μια απεργία για την αύξηση των μισθών τους. Δύο μήνες κράτησαν οι κινητοποιήσεις και τελικά τα αιτήματα των εκπαιδευτικών έγιναν δεκτά.
Λίγους μήνες πριν από τις προεδρικές εκλογές το αριστερό κόμμα Perú Libre ζήτησε από τον Καστίγιο να κατέβει ως υποψήφιός του και ο δάσκαλος δέχθηκε. Ηγέτης του κόμματος είναι ο Βλαντίμιρ Σερόν, ένας νευροχειρουργός σπουδαγμένος στην Κούβα, τον οποίο όμως είχαν εμπλέξει σε μια υπόθεση διαφθοράς, οπότε δεν είχε ελπίδες να κερδίσει τους επαγγελματίες του είδους. Γι’ αυτό και απευθύνθηκε στον αδιάφθορο Καστίγιο, ένα πραγματικό παιδί του λαού, που συμφωνεί με το πρόγραμμα του κόμματος και έχει περισσότερες πιθανότητες να κερδίσει. Εκτιμάται πως την υλοποίηση του προγράμματος σε περίπτωση νίκης θα την αναλάβει επί της ουσίας ο Σερόν.
Πρόκειται για ένα πρόγραμμα -κλασικό για τη λατινοαμερικάνικη Αριστερά- που προβλέπει την επαναδιαπραγμάτευση των συμβολαίων για τα ορυχεία και το φυσικό αέριο προς όφελος του Δημοσίου, υποχρεώνοντας τις μεταλλευτικές εταιρείες να καταβάλλουν το 80%, αντί το 30%, των εσόδων τους στο κράτος. Με τα χρήματα αυτά το Perú Libre δεσμεύεται να διπλασιάσει τα κονδύλια για τη δημόσια Υγεία και να κάνει επενδύσεις στις παρατημένες επαρχίες της χώρας.
Σε κάποιους τομείς, πάντως, ο Καστίγιο είναι βαθιά συντηρητικός. Αρνείται την αποποινικοποίηση των αμβλώσεων και δεν θέλει να ακούσει για γάμους ομοφυλοφίλων.
