Live τώρα    
24°C Αθήνα
ΑΘΗΝΑ
Αίθριος καιρός
24 °C
21.7°C26.3°C
2 BF 38%
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
Αίθριος καιρός
23 °C
20.6°C24.9°C
3 BF 38%
ΠΑΤΡΑ
Αίθριος καιρός
19 °C
19.4°C24.3°C
2 BF 55%
ΗΡΑΚΛΕΙΟ
Ελαφρές νεφώσεις
21 °C
20.4°C21.6°C
2 BF 64%
ΛΑΡΙΣΑ
Ελαφρές νεφώσεις
22 °C
21.9°C23.5°C
0 BF 37%
Δημόσιες αστικές συγκοινωνίες / Δημόσιες αστικές συγκοινωνίες: Το "στοίχημα" για την ασφαλή έξοδο από την κρίση στη μετά την πανδημία εποχή
  • Μείωση μεγέθους γραμματοσειράς
  • Αύξηση μεγέθους γραμματοσειράς
Εκτύπωση

Δημόσιες αστικές συγκοινωνίες / Δημόσιες αστικές συγκοινωνίες: Το "στοίχημα" για την ασφαλή έξοδο από την κρίση στη μετά την πανδημία εποχή

Του Τάσος Ταστάνη*

Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι η πανδημία του κορωνοϊού SARS - Covid 2, με τα σκληρά μέτρα που τη συνόδευσαν, έφερε στο προσκήνιο, με δραματικό τρόπο, κάποιες αξίες εξαιρετικά παραμελημένες κατά τη διάρκεια των προηγούμενων δεκαετιών της παγκοσμιοποίησης, του άκρατου νεοφιλευθερισμού, της ασύδοτης δράσης των «αγορών» και του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου.

Τώρα πλέον ακόμη και ακραιφνείς οπαδοί του νεοφιλελεύθερου μοντέλου διακυβέρνησης -με ελάχιστες εξαιρέσεις, όπως αυτή του ανεκδιήγητου Β. Σόιμπλε- έφτασαν στο σημείο όχι μόνο να αξιολογούν και να υπολογίζουν, αλλά και να εκθειάζουν πολύτιμα δημόσια αγαθά, όπως αυτό του δημόσιου συστήματος Υγείας, που η πολιτική τους τα είχε εξοβελίσει στο πυρ το εξώτερο.

Τώρα πλέον η ανθρώπινη ζωή πήρε άλλη αξία και η ανάγκη για δημόσιες δομές σε Υγεία, Παιδεία και μεταφορές είναι πιο επίκαιρη από ποτέ και πιο αναγκαία στη μετακορωνοϊκή εποχή, δηλαδή της κανονικότητας που επανέρχεται σταδιακά.

Δημόσιο αγαθό

Και είναι δεδομένο πλέον ότι οι αστικές συγκοινωνίες, όπως αυτές της Αθήνας, αποτελούν κοινωνικό δημόσιο αγαθό και καθολικό δικαίωμα για τα τέσσερα και πλέον εκατομμύρια των πολιτών της, όπως άλλωστε η Υγεία και η Παιδεία. Για τον λόγο αυτό βλέπουμε με ιδιαίτερη ανησυχία τις δραματικές συνέπειες που έχουν οι επιπτώσεις της πανδημίας στο σύστημα των δημόσιων συγκοινωνιών στην πρωτεύουσα και τη Θεσσαλονίκη, όπως, βέβαια, συμβαίνει και σε πολλές άλλες μεγάλες πόλεις διεθνώς. Κατακόρυφη μείωση των δρομολογίων και της επιβατικής κίνησης και ταυτόχρονη αύξηση των ελλειμμάτων και των χρεών είναι μόνο μερικές από αυτές που κινδυνεύουν να οδηγήσουν τις δημόσιες συγκοινωνίες στην προοδευτική απαξίωσή τους.

Πρόκειται για μια κατάσταση στην οποία πρέπει να αντισταθούμε. Να δώσουμε όλες μας τις δυνάμεις ώστε το «άρρωστο» αυτό κλίμα να αντιστραφεί. Όχι μόνο να στηρίξουμε στην «επόμενη μέρα» τις δημόσιες αστικές συγκοινωνίες, αλλά να τις αναδείξουμε σε προνομιακό χώρο για την εφαρμογή μιας πολιτικής με κοινωνική ευαισθησία και θετικό κοινωνικό πρόσημο.

Προτροπές στην Ε.Ε.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η Διεθνής Ένωση Δημόσιων Μεταφορών (UITP) απηύθυνε ανοιχτή επιστολή στους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της Ε.Ε. στις 28 Απριλίου, επαναλαμβάνοντας τις ανησυχίες της σχετικά με τον «άνευ προηγουμένου αντίκτυπο» της πανδημίας στον τομέα. Επίσης, επισημαίνει ότι «τα δημόσια μέσα μεταφοράς είναι ζωτικής σημασίας για την οικονομική ανάκαμψη και για τη διατήρηση της Πράσινης Συμφωνίας και της ατζέντας για την κλιματική αλλαγή».

Επιπλέον, επισημαίνει πως πρέπει να εξεταστεί η χρηματοδότηση για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων των μειωμένων εσόδων και του πρόσθετου κόστους, ενώ προτρέπει την Ε.Ε. να συζητήσει πιθανές φορολογικές απαλλαγές και επιστροφές χρεών. Ζητάει επίσης «ευελιξία» στην εφαρμογή της Κοινοτικής νομοθεσίας.

Παράλληλα, το UITP προτείνει οι συνεισφορές ύψους 12 δισεκατομμυρίων ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και 40 δισεκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Συνοχής της Ε.Ε. να «χρησιμεύσουν ως ονομαστικοί εγγυημένοι φάκελοι για συνολικές επενδύσεις στον τομέα των μεταφορών» στον προϋπολογισμό του Πολυετούς Χρηματοδοτικού Πλαισίου 2021-27.

Πρόγραμμα ανόρθωσης

Είναι αυτονόητο ότι, ως πρώτη προτεραιότητα στη μεταβατική περίοδο της μετακορωνοϊκής εποχής, θα πρέπει να τεθούν τα ενδεικνυόμενα μέτρα της διασφάλισης της υγείας των εργαζομένων σε αυτά αλλά και των επιβατών. Στη συνέχεια, ωστόσο, πιστεύω ότι πρέπει να διεκδικήσουμε την ουσιαστική ανόρθωση των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας με ένα πρόγραμμα που θα περιλαμβάνει:

* Την επιβεβαίωση του δημόσιου χαρακτήρα τους. Ότι δεν θα οδηγηθούν λόγω πανδημίας στην ιδιωτικοποίηση, με δυσμενέστατες ασφαλώς επιπτώσεις και για την εύρυθμη λειτουργία τους και για τους χιλιάδες εργαζομένους τους και, φυσικά, για το επιβατικό κοινό.

* Την κάλυψη από το Δημόσιο των ζημιών που καταγράφονται από την πανδημία με γενναίες επιδοτήσεις.

* Την κάλυψη όλων των οργανικών θέσεων για την εύρυθμη λειτουργία των ΟΣΥ και ΣΤΑΣΥ, αφού είναι γεγονός ότι οι ελλείψεις σε προσωπικό -κυρίως σε οδηγούς, μηχανοδηγούς και τεχνικούς- ανέρχονται σε πάνω από 1.500 άτομα την τελευταία δεκαετία.

* Την άμεση επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού που ακυρώθηκε για την ανανέωση του γηρασμένου στόλου λεωφορείων, δεδομένου ότι ήταν εξασφαλισμένη η χρηματοδότηση στο 100%. Υπενθυμίζουμε ότι είχαν εξασφαλιστεί 30 εκατ. ευρώ μέσα από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «ΑΤΤΙΚΗ», της Περιφέρειας Αττικής, για την προμήθεια 92 οχημάτων προωθημένης αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, από τα οποία τα 12 θα ήταν ηλεκτρικά. Επίσης είχε δρομολογηθεί νέα χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ 2014 - 2020 για την προμήθεια 40 αρθρωτών τρόλεϊ και 360 λεωφορείων νέας αντιρρυπαντικής τεχνολογίας, με διαγωνισμό που είχε προκηρύξει τον Μάιο του 2019 το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών, που περιελάμβανε επίσης την προμήθεια 350 λεωφορείων για τον ΟΑΣΘ.

* Την άμεση ενεργοποίηση του προγράμματος Ομιλοποίησης του ΟΑΣΑ, έτσι ώστε ΟΑΣΑ, ΣΤΑΣΥ και ΟΣΥ να γίνουν ένας Όμιλος, να έχουν κοινή έδρα, κοινές υπηρεσίες, κοινό λογιστήριο, κοινές προμήθειες, για να επιτύχουν οικονομίες κλίμακας που θα βοηθήσουν στη βιωσιμότητα και ανάπτυξή τους.

* Τη συνέχιση των δράσεων για τη βιώσιμη κινητικότητα στην Αθήνα, που θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων: Τον επανασχεδιασμό του συγκοινωνιακού δικτύου της Αθήνας, ώστε να ανταποκρίνεται περισσότερο στις ανάγκες των πολιτών και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Την αναβάθμιση του συστήματος εποπτείας των λεωφορειολωρίδων. Τη συμπλήρωση των «έξυπνων» στάσεων τηλεματικής. Την εγκατάσταση wifi στα οχήματα του ομίλου. Τη λειτουργία ενός Ολοκληρωμένου Συστήματος Προληπτικής Διάγνωσης, Τεχνικής Ικανότητας και Διαχειριστικής Επάρκειας των Οχημάτων Στόλου ΟΑΣΑ κ.ά.

Μόνο με αυτόν τρόπο οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας θα μπορέσουν να αποτελέσουν το μεγάλο αναπτυξιακό εργαλείο για την επόμενη μέρα και δεν θα καταγραφούν ως ένα ακόμη θύμα της πανδημίας του κορωνοϊού.

Και ασφαλώς με την καθημερινή προσπάθεια, έτσι ώστε να μπορέσουμε ως κοινωνία να ξεφύγουμε από τον εφιάλτη της καραντίνας (τον οποίο κάποια συμφέροντα, με αφορμή την πανδημία, πολύ θα ήθελαν να παγιωθεί), αφού, όπως είναι γνωστό, οι δημόσιες αστικές συγκοινωνίες αποτελούν ένα ισχυρό «όχημα» κοινωνικοποίησης και συναναστροφής μεταξύ των πολιτών.

* Ο Τάσος Ταστάνης είναι αρχιτέκτονας, πρώην πρόεδρος του Δ.Σ. του ΟΑΣΑ

Στηρίξτε την έγκυρη και μαχητική ενημέρωση. Στηρίξτε την Αυγή. Μπείτε στο syndromes.avgi.gr και αποκτήστε ηλεκτρονική συνδρομή στο 50% της τιμής.

ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ

ΓΝΩΜΕΣ

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ

EDITORIAL

ΑΝΑΛΥΣΗ

SOCIAL