Συναντηθήκαμε με την Κόρα Καρβούνη έξω από το Αρχαιολογικό Μουσείο ένα πρωί που μύριζε άνοιξη με φωτογραφικό συνοδοιπόρο σταθερά τον Παύλο Παρασκευά. Αφορμή για αυτή μας τη συνάντηση «Οι Πανθέοι», αυτή η εμβληματική σειρά που επέστρεψε μέσα από τη συχνότητα του ΣΚΑΪ πολλά χρόνια μετά, και που ενώ έχουν ολοκληρωθεί τα γυρίσματα, θα συνεχιστεί μέχρι και τον Ιούνιο. Η Κόρα Καρβούνη μπορεί να πύκνωσε τις εμφανίσεις της στην τηλεόραση, αλλά είναι πολλά τα χρόνια που μετράει στο επάγγελμα, πολλές οι παραστάσεις και πολλές και οι κινηματογραφικές της συμμετοχές. Ηθοποιός που αγαπάει πολύ τόσο ο κινηματογραφικός όσο και ο τηλεοπτικός φακός, δασκάλα υποκριτικής και coach νέων και επαγγελματιών ηθοποιών, η συνάντηση με την Κόρα έχει αυτή τη δεξαμενή θεμάτων από την οποία θα μπορούσες να γεμίσεις σελίδες. Από το «Έτερος εγώ» έως το «Αυτή η νύχτα μένει», από το «September» έως τους «Πανθέους» και από το θέατρο έως στον κινηματογράφο, η Κόρα Καρβούνη είναι μια ηθοποιός που αγαπάει πολύ τη δουλειά της, με εμφανή συλλογική κουλτούρα και σεβασμό στη τέχνη της. Γι’ αυτό και η συνάντηση αυτή είχε μπόλικο φως. Αυτή είναι η Κόρα Καρβούνη.
Συνέντευξη στον Χρίστο Τζίφα
Φωτογραφίες για την Αυγή: Παύλος Παρασκευάς
Πες μου για τους «Πανθέους» και τον διαδικτυακό χαμό που έγινε.
Εχω μόνο Instagram και δεν τα παρακολουθούσα! Είναι μια μεγάλη παραγωγή και ξέρω τι αντίκτυπο είχε από τον κόσμο που συναντάω στον δρόμο. Πραγματικά αγαπήθηκε πολύ! Την περίμενε ο κόσμος γιατί είναι εμβληματική, έχει ξαναγίνει παλιότερα και δεν υπάρχει πια στο αρχείο της ΕΡΤ. Ήταν μια δύσκολη παραγωγή, και τεχνικά για τον ίδιο μας τον παραγωγό, τον κύριο Καραγιάννη. Έπρεπε να φτιάξει πολλούς χώρους από το μηδέν. Δουλεύαμε σε πλατό και έχει κι αυτό το συγκλονιστικό καστ. Ήταν ένα μεγάλο εγχείρημα και πέτυχε. Εγώ δεν τα γνωρίζω αυτά με τα νούμερα. Δεν τα πιστεύω γιατί βλέπω τι γίνεται στον δρόμο. Από κει καταλαβαίνω.
Εχεις νιώσει πίεση στην τηλεόραση για τα νούμερα;
Τηλεόραση κάνω από το 2006, απλώς πιο σποραδικά. Δεν είχα ξανακάνει καθημερινό. Δεν νιώθω πίεση για τα νούμερα γιατί δεν αφορούν εμένα. Δεν έχουν σχέση με τη δουλειά μου. Τα νούμερα αφορούν το κανάλι και τις διαφημιστικές εταιρείες. Εμένα με αφορά να περνάει η δουλειά μου στο κοινό. Το κοινό με ενδιαφέρει. Τα νούμερα είναι κάποια μηχανάκια διανεμημένα ανά την Ελλάδα που κάτι προσμετρούν. Δεν έχω καταλάβει γιατί ενώ πέρσι, στο «Αυτή η νύχτα μένει», κάναμε μεγάλα νούμερα, δεν ένιωσα αυτό που νιώθω τώρα στον δρόμο. Δεν ξέρω τι να πιστέψω. Και τι μου μένει να πιστέψω; Το ίδιο το κοινό.
Με την τηλεόραση έχεις καλή σχέση;
Ηθελα πάντα να είμαι στην τηλεόραση. Υπήρχε παλιά ένας κακός διαχωρισμός, πολύ άδικος και για εμάς τους φερόμενους θεατρικούς αλλά και για τους φερόμενους τηλεοπτικούς ηθοποιούς. Πλέον έχει ευτυχώς εκλείψει κι έτσι μπόρεσα κι εγώ να βγω στην τηλεόραση. Γι’ αυτό έκανα και τόσο σινεμά. Αγαπάω πολύ τον φακό. Είναι μια άλλου είδους υποκριτική. Την πιστεύω πολύ και πιστεύω και στη δύναμη της τηλεόρασης. Η τηλεόραση έχει δύναμη και μπορεί να φτάσει στο ευρύ κοινό και στο κοινό της επαρχίας, που δεν έχει τα μέσα ούτε τα χρήματα. Είναι σχεδόν αποκλεισμένο από το θέατρο και δεν πρόκειται να ταξιδέψει στην Αθήνα για να δει τους ηθοποιούς. Μπορούμε να τους ψυχαγωγήσουμε ωραία από το σπίτι τους και το θεωρώ πολύ σημαντικό αυτό.
Η διαδρομή μέχρι τώρα ήταν εύκολη;
Οχι. Είναι ένα από τα πιο σκληρά επαγγέλματα να είσαι -ειδικά θεατρικός- ηθοποιός στην Ελλάδα. Δεν βιοποριζόμαστε σωστά, υπάρχουν πολύ μεγάλες αδικίες. Είναι πολύ σκληρή δουλειά λόγω της έκθεσης, της πειθαρχίας που πρέπει να έχεις στην προσωπική σου ζωή, να μην αρρωστήσεις κ.τ.λ. Φαντάσου ότι κάνουμε live έξι φορές την εβδομάδα. Είναι πολύ σκληρό αυτό καθαυτό το επάγγελμα και δεν πληρώνεται σωστά. Και δεν νομίζω πως μπορεί να πληρωθεί. Οι θυσίες που κάνεις δεν πληρώνονται.
Υπήρξε στιγμή που δυσκολεύτηκες σε βαθμό να τα παρατήσεις;
Οχι, τη λατρεύω αυτή τη δουλειά. Αλλά είναι πολλές φορές που δεν θέλω να κάνω θέατρο. Και αυτή τη δυνατότητα μου την έδωσε η τηλεόραση. Διότι στην τηλεόραση υπάρχουν καλύτερες αμοιβές κι έτσι μπορείς, αν θελήσεις, να κάνεις και μια παύση. Δούλευα αποκλειστικά επί είκοσι χρόνια στο θέατρο και ήταν πολύ ψυχοφθόρο. Ένιωσα να κουράζομαι, αλλά επ’ ουδενί δεν θα εγκατέλειπα αυτό το επάγγελμα. Ήθελα στη ζωή μου να μπορώ να θεραπεύω. Θαυμάζω τους ανθρώπους που έχουν ως προσόν τη θεραπεία, είτε είναι γιατροί είτε θεραπευτές της ψυχής. Δεν ξέρω αν ακούγεται αλαζονικό, αλλά πιστεύω ότι η υποκριτική με βοηθάει να θεραπεύσω σε έναν βαθμό κάποιους ανθρώπους μέσω της τέχνης μου. Το να δεις μια σειρά, μια ταινία, μια παράσταση που να σε κάνει να βιώσεις πράγματα που υπό άλλες συνθήκες δεν θα βίωνες. Γιατί δουλεύει ασυνείδητα η τέχνη αυτή.
Εχεις νιώσει ποτέ να θαμπώνεσαι από τα φώτα της δουλειάς;
Δεν είναι ότι δεν αναγνωρίζω σε ποιο επίπεδο ανήκω. Οφείλω να το γνωρίζω, γιατί εμένα η δουλειά μου έχει να κάνει με το φαίνεσθαι. Αν δεν γνωρίζω εγώ τι σου προσδίδω, τότε υπάρχει πρόβλημα. Αλλά επειδή η υποκριτική είναι αέναη ως τέχνη, δεν τελειώνει ποτέ, θεωρώ πως μπορώ κι άλλο. Δεν έχω λόγο να θαμπωθώ ούτε να καβαλήσω κάποιο καλάμι. Ακόμα και με τις επιτυχίες. Η επιτυχία είναι σπάνια. Κι όταν έρχεται, είναι σχεδόν μαθηματικά αποδεδειγμένο ότι μετά θα έρθει η αποτυχία.
Εχεις αυτόν τον φόβο της αποτυχίας;
Οχι, γιατί η αποτυχία είναι το σίγουρο. Την επιτυχία είναι δύσκολο να αντέξει κανείς, όχι την αποτυχία. Η αποτυχία είναι δεδομένη. Ξέρεις σε πόσες οντισιόν έχω πάει και δεν με έχουν πάρει; Ο ηθοποιός μαθαίνει την αποτυχία από την πρώτη μέρα, δίνοντας εξετάσεις για τη σχολή. Είναι μέσα στο παιχνίδι και είναι κυρίαρχη. Η επιτυχία είναι το πιο δύσκολο κομμάτι.
Πώς διαχειρίστηκες αυτές τις απορρίψεις;
Με στενοχώρια. Τι να κάνω; Στενοχωρήθηκα, έκλαψα, θύμωσα. Απλώς βίωνα τα συναισθήματά μου, δεν μπορώ να κάνω κάτι άλλο. Καμιά φορά έχω και κατανόηση. Δηλαδή λέω «ναι, φυσικά, δεν με πήρε, δεν πήγα καλά ή δεν ταιριάζω». Πρέπει ως ηθοποιοί να έχουμε πολύ καθαρή αντίληψη και του τι ψάχνει ο σκηνοθέτης, και του τι εικόνα βγάζουμε. Οφείλουμε να το γνωρίζουμε.
Μίλησες κι εσύ για τις κακοποιητικές συμπεριφορές στον χώρο.
Μα όλοι έχουν υποστεί. Όταν ήμουν εγώ στη σχολή, υπήρχε αυτή η νοοτροπία ότι το θέατρο είναι κάτι πολύ σκληρό και ότι ακολουθούμε μια αυθεντία, κάτι σαν γκουρού, και κάνουμε οτιδήποτε θέλει αυτή η αυθεντία. Αυτό είναι λάθος. Γινόμασταν εργάτες. Ο εργάτης λοιπόν θα υποστεί και βία και κακοποιητική συμπεριφορά αναγκαστικά. Δεν είναι συνάδελφος, είναι εργάτης. Αυτό συμβαίνει κατά κόρον στο θέατρο και γενικά στον χώρο της Τέχνης. Πρόκειται για μια τέχνη που περιστοιχίζεται από φοβερά ισχυρές προσωπικότητες, οι οποίες εκτίθενται άμεσα. Θα υπάρξουν καβγάδες, θα υπάρξει κακή και καλή εξουσία. Θα υπάρξουν αυτά. Δεν με τρομάζουν. Το θέμα είναι να μπορεί κανείς να μιλάει, να αντιστέκεται. Αυτό δεν υπήρχε παλιότερα. Τώρα ο κόσμος μιλάει και μου αρέσει. Όχι ότι θα εξαλειφθούν οι κακοποιητικές συμπεριφορές. Αλλά ο κόσμος μιλάει, δεν φοβάται. Αν ο άνθρωπος που έχει εξουσία δεν γνωρίζει πώς να τη χειριστεί, δεν θα εκλείψουν οι κακοποιητικές συμπεριφορές.
Εσύ πώς τις αποφεύγεις;
Πολλές φορές σε πιάνει εξαπίνης αυτό το πράγμα. Μπορεί να γίνει κάτι κακοποιητικό και να το αντιληφθείς αφού κατέβεις τις σκάλες, γιατί δεν είσαι έτοιμος για κάτι τέτοιο. Εγώ μιλάω. Πάντα αυτό έκανα. Ό,τι με ενοχλεί το λέω. Θέλω να περνάω ωραία στη δουλειά μου. Καταλαβαίνω ότι είναι πολύ έντονες οι προσωπικότητες και μεγάλες οι συγκρούσεις που θα υπάρξουν λόγω της φύσης της δουλειάς, αλλά θέλω να περνάω καλά. Δεν θέλω να τσακώνομαι. Οτιδήποτε λοιπόν με ενοχλεί θα το πω.
Είναι πιο δύσκολος ο χώρος για μια γυναίκα;
Εκεί που αισθάνομαι μεγάλη διαφορά είναι στις οικονομικές απολαβές. Οι άντρες πληρώνονται καλύτερα. Είναι ένα πολύ ωραίο κρυφό μυστικό, που το ξέρουμε όλοι. Δυστυχώς. Κι αυτό θεωρώ πως έχει να κάνει με το φύλο αποκλειστικά. Και δεν το λέω μόνο εγώ, το λένε πολλές συναδέλφισσές μου.
Είσαι και δασκάλα Υποκριτικής. Φέρει εξουσιαστικά χαρακτηριστικά αυτός ο ρόλος τελικά;
Ξεκίνησα πολύ μικρή, το 2007, γιατί ήθελα να σκηνοθετήσω. Έπρεπε να δω αν μπορώ να μεταδώσω αυτή την τέχνη στα παιδιά. Και το όλο εγχείρημα στέφθηκε με επιτυχία, γιατί κατέληξα σε ένα δικό μου σύστημα, που είναι ένας συνδυασμός από αυτά που έχω ζήσει και από αυτά που έχω μάθει. Ένα δικό μου σύστημα, που λειτουργεί πολύ στα νέα παιδιά αλλά και στους ήδη ηθοποιούς, γιατί δεν διδάσκω μόνο υποψηφίους, αλλά είμαι και coach επαγγελματιών ηθοποιών. Άνθρωποι επαγγελματίες που δουλεύουν για έναν ρόλο ή ένα κάστινγκ έρχονται σε μένα. Αυτό γίνεται στην Αμερική, εδώ όχι. Έχω παρακαλέσει να είμαι coach σε ταινίες, αλλά δεν υπάρχουν το budget ούτε η νοοτροπία. Είμαστε οικοτεχνία, δεν είμαστε βιομηχανία. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν πολλοί ηθοποιοί που έρχονται σε μένα για βοήθεια. Ως δασκάλα έχω και μια άλλη τύχη. Έχω παίξει πολύ και δεν έχω απωθημένα. Είναι πολύ σημαντικό ο δάσκαλος να είναι ένας ευχαριστημένος επαγγελματίας. Επομένως δεν έχω κανέναν λόγο να εξουσιάσω κανέναν. Έχω ζηλέψει μαθητές μου για το ταλέντο τους και τους το έχω πει. Δεν τους έχω καταστρέψει το ταλέντο. Σίγουρα υπάρχουν πολύ καλύτεροι ηθοποιοί από μένα και κάποιοι είναι και μαθητές μου. Κι επειδή αγαπάω πολύ αυτή τη δουλειά, θέλω αυτά τα παιδιά να λάμψουν. Έχει να κάνει λοιπόν με το ότι εγώ είμαι μια ευχαριστημένη ηθοποιός, χωρίς απωθημένα, αγαπάω πολύ αυτή τη δουλειά και θέλω να εξελίσσεται, να βγουν ηθοποιοί καλύτεροι από τη γενιά μου. Οι εξουσιαστικές συμπεριφορές γεννιούνται από μια δεξαμενή σεξουαλικών, προσωπικών, επαγγελματικών απωθημένων και κόμπλεξ. Ένας άνθρωπος που γνωρίζει τον εαυτό του και τον εκτιμά δεν έχει κανέναν λόγο να μειώσει τον συνάδελφό του, τον συνεργάτη του.
Η έκθεση στην τηλεόραση έχει και αρνητική πλευρά;
Βγαίνεις στην τηλεόραση και είσαι ένα δημόσιο πρόσωπο. Αναγκαστικά ο κόσμος θα ψάξει και την προσωπική πλευρά σου. Δεν μπορείς να κάνεις κάτι. Δεν γέλασα όταν μαθεύτηκε ο γάμος μου γιατί το είχα συγκαλύψει πολύ ωραία. Δεν μου άρεσε καθόλου πώς διέρρευσε. Θα το άφηνα εγώ να διαρρεύσει, αλλά με προλάβανε. Δεν είναι ότι κρατάω κάτι κρυφό. Επειδή μου έφτιαξε ένα υπέροχο νυφικό ο φίλος μου ο Άγγελος Μπράτης, ήθελα να το αφήσω εγώ να διαρρεύσει σχετικά με το νυφικό μου. Μου στέρησαν τη χαρά να το κάνω εγώ. Τι να πουνοι Αμερικανοί, που δεν μπορούν να πάνε ούτε διακοπές και υπάρχει παντού ένας παπαράτσι; Μην τρελαθούμε, στην Ελλάδα είμαστε. Απλώς δεν περίμενα ότι με το που θα βγω τόσο στην τηλεόραση το ενδιαφέρον θα πάει και στην προσωπική μου ζωή.
Ποια είναι η σχέση σου με την Αθήνα;
Επειδή ζω στο κέντρο, είναι μια σχέση μίσους, πάθους και αγάπης. Τη λατρεύω. Καταρχήν, αγαπώ την Ελλάδα, τους Έλληνες. Παρόλο που είμαι μισή Αμερικανίδα, εδώ έχω μεγαλώσει, μιλάω την ελληνική γλώσσα, είναι στο DNA μου. Το μίσος προκύπτει γιατί έχει γίνει πολύ βρόμικη, αφιλόξενη πόλη για τον απλό πεζό. Δεν μπορείς να βάλεις τακούνια στο κέντρο, ξέχασέ το (γέλια). Είναι εγκαταλελειμμένη, παντού ανεξήγητα εγκαταλελειμμένα κτήρια, κλειστά, μυρίζει παντού ούρα, οι τοξικομανείς είναι αφημένοι και απλώς τους μεταφέρουν από μέρος σε μέρος για να ρίξουν τις τιμές στην εκάστοτε περιοχή. Είναι θλιβερό να βλέπεις αυτούς τους ανθρώπους να έχουν γίνει αποτύπωμα των εαυτών τους και να μην υπάρχει καμία φροντίδα. Το βλέπω γιατί μένω πολύ κοντά στην πλατεία Βάθη. Είναι αφιλόξενη. Δεν υπάρχει περίπτωση αναπηρικό καροτσάκι να κυκλοφορήσει στην Αθήνα. Την αγαπώ γιατί μέσα σ’ αυτή την ασχήμια έχει πολλούς όμορφους ανθρώπους και σημεία.
